Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  environmental sociology
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Welcome Frustrations with the Climate: Comment on Redclift

100%
Gross M.
International Review of Social Research
|
2011
|
vol. 1
|
issue 3
183-187
EN
Redclift (2011) provided a timely and perhaps deliberately provocative overview of sociological writings on climate change and the disciplinary problems of a post carbon world for environmental sociology. This comment emphasizes that he never actually clarifies what exactly are those problems that sociology faces in its attempt to open up a space for itself in the field of climate research. This omission also leads to unnecessary claims regarding the state of social science research on climate change as well as unspecified calls for more interdisciplinarity in sociological analysis of contemporary societies’ carbon dependence.
2
Content available remote

Environmental Justice and the Roma Settlements of Eastern Slovakia: Entitlements, Land and the Environmental Risks

75%
Filčák R.
Sociologický časopis. Czech Sociological Review
|
2012
|
vol. 48
|
issue 3
537–562
EN
Exposure of the Roma ethnic minority to social exclusion, segregation, and racial discrimination is well documented in the literature. How these tendencies are reflected in the access to environmental benefits and exposure to environmental risks in the majority and the minority populations is the subject of this article. Using a comparative evaluation and the concept of environmental justice the author analyses the social processes and factors that contribute to differentiated distribution of risks/benefits. Based on a survey of 30 randomly selected settlements and comparative case study analyses the author maps inequalities, identifies the location of a Roma settlement as a strong factor leading to various forms of environmental (in)justice, and subjects the settlement locations to an entitlement analysis (as developed by Amartya Sen). Particular attention is paid to defining and understanding entitlements and how they govern access to land and thus influence the living conditions and well-being of different individuals and groups. Entitlements and the entitlement-based control of resources are discussed here as a dynamic process, the different economic and social factors behind which are identified and analysed to deconstruct the processes that lead to environmental (in)justice. The article concludes with a description of trends and a discussion of the need to re-think our definitions and understanding of the role of entitlements in relation to the distribution of environmental benefits and risks.
3
Content available remote

"Tady prostě umírají lidi a budou umírat": příběhy sucha, kulturní kódy a environmentální diskursy

75%
Čada K.
Sociologický časopis. Czech Sociological Review
|
2023
|
vol. 59
|
issue 5
487-512
EN
This article focuses on narratives of drought in Czech media discourses. Proceeding from the perspective of cultural sociology, it describes drought as a complex cultural field and a collective representation that has given rise to new forms of civic responsibility and subjectivity and a rich tableau of new uncertainties and risks. Based on an analysis of 4632 articles published in the most widely read Czech newspapers (Lidové noviny, Hospodářské noviny, MF Dnes, Právo, Blesk) between 2014 and 2018, the article identifies the key media images of drought and relates them to broader environmental discourses and cultural risk patterns. The main thesis of the article is that the key tension in the current debate on global climate change is a dispute not between supporters and deniers of climate change, but between climate fatalism and administrative-expert rationality. The article shows that the environmental crisis is closely linked to and negotiated and discussed in connection with the crisis of administrative and expert institutions. A good illustration of the cultural aspects of the current drought debate in the Czech Republic is the link between the social and natural aspects of environmental problems and the different imaginations of both nature and society.
4
Publication available in full text mode
Content available

Anthropocentrism and Biocentrism in Human Attitudes toward Some Selected Dilemmas of Environmental Ethics – Case of Kuyavian and Pomeranian Province Citizens

63%
Trempała W., Papuziński A.
Świat Idei i Polityki
|
2019
|
issue 18
256-278
EN
The article presents the results of own research concerning attitudes toward the four selected dilemmas of environmental ethics. The empirical data was collected by means of a questionnaire in 2014 and 2015 on a representative sample of 1000 inhabitants of the Kuyavian and Pomeranian province. The respondents were asked to address 16 statements that related to some of the issues of environmental ethics including: value of human life in the face of the threat of overpopulation and an ensuing need to reduce the population, validity of human interests in view of nature’s needs, priorities in environmental protection, as well as the principle of redress that specifies the extent of compensation of human induced damage to the environment. Each of the mentioned problems was presented for assessment in the form of four statements
PL
W niniejszym artykule autorzy prezentują wyniki badań własnych nad postawami wobec czterech wybranych dylematów rozpatrywanych na gruncie etyki środowiskowej. Pomiaru empirycznego dokonano przy użyciu kwestionariusza ankiety w latach 2014–2015 na 1000-osobowej, reprezentatywnej próbie mieszkańców województwa kujawsko- pomorskiego. Respondenci zostali poproszeni o ustosunkowanie się do 16 stwierdzeń, których treść odnosiła się do takich zagadnień, jak kwestia wartości życia ludzkiego w obliczu groźby przeludnienia i postulatów związanych z ograniczeniem liczby populacji ludzkiej, znaczenie interesów ludzkich w kontekście dobra przyrody, priorytetowe cele ochrony środowiska, a także zasady zadośćuczynienia określającej zakres rekompensowania szkód poczynionych przez działalność człowieka w środowisku przyrodniczym. Każdy z wymienionych czterech problemów został przedstawiony ankietowanym do oceny w formie 4 stwierdzeń dopasowanych pod względem aksjologicznym do obowiązującego w etyce środowiskowej podziału na stanowiska antropocentryczne i biocentryczne.
5
Publication available in full text mode
Content available

Społeczno-kulturowe i ekologiczno-zdrowotne funkcje lasu

63%
Ciszek M.
Studia Ecologiae et Bioethicae
|
2021
|
vol. 19
|
issue 1
57-69
EN
The article presents a socio-cultural perspective on the issue of the forest. Usually, the forest is studied as an important component of the natural environment. This approach is correct, although in the case of people, such a philosophy of perceiving the environment in this way is incomplete, since the human being is not only an organism, but also a person and a social being. Therefore, the human environment is a socio-natural environment. This perspective of the human environment takes into account the fact that the human being does not appear directly in nature, but in a social (including cultural) environment, which, in turn, was created on the foundation of a transformed natural environment, adapted to the needs of people. The human being, as a culture creator, produced a social environment containing manifold artificial elements. The above distinguishes him from other living species, because the natural human environment, besides being natural, is also artificial, shaped within the society’s socio-cultural environment.  Starting from this assumption, the author will try to show the forest as an important element of the perceived human environment. It performs important social and cultural functions in people’s lives, which also shape environmental (ecological and health) security. The purpose of the article is to discuss these detailed functions and their division.
PL
W artykule zagadnienie lasu zostanie przedstawione w perspektywie społecznej (społeczno-kulturowej). Zazwyczaj las badany jest jako istotny składnik środowiska przyrodniczego. Podejście takie jest słuszne, aczkolwiek w przypadku człowieka taka perspektywa postrzegania środowiska jest niepełna. Człowiek bowiem jest nie tylko organizmem, lecz także osobą i istotą społeczną. Dlatego ludzkim środowiskiem jest środowisko społeczno-przyrodnicze. Taka perspektywa postrzegania ludzkiego środowiska uwzględnia fakt, że człowiek bezpośrednio nie występuje w przyrodzie, lecz w środowisku społecznym (w tym i kulturowym), które z kolei powstało na fundamencie przekształconego i dostosowanego do potrzeb ludzi środowiska przyrodniczego. Człowiek jako (osoba) twórca kultury stworzył środowisko społeczne zawierające bardzo dużo sztucznych elementów. To wyróżnia go spośród innych gatunków żywych, ponieważ ludzkie środowisko naturalne, to nie tylko środowisko przyrodnicze, lecz także sztuczne, kształtowane w ramach społeczeństwa (środowiska społeczno-kulturowego). Wychodząc z tego założenia, w pracy autor postara się ukazać las jako istotny element tak postrzeganego ludzkiego środowiska. Pełni on bowiem w życiu ludzi istotne funkcje społeczne (społeczno-kulturowe), kształtujące również bezpieczeństwo środowiskowe (ekologiczno-zdrowotne). Omówienie tych szczegółowych funkcji i ich podział stanowi cel artykułu.
6
Publication available in full text mode
Content available

Prośrodowiskowe działania nauczycieli akademickich z wybranych państw Europy Środkowo-wschodniej

63%
Cynk K.
Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
|
2017
|
issue 3
75-87
EN
The main objective of the submitted paper is the presentation and analysis of proenvironmental behavior and activities of academic staff. Part one outlines the assumptions of B.Glaser’s and A. Strauss’s ground theory which was the tool to analyze the data collected during the study conducted in 2017. Part two presents the qualitative research techniques applied in the study, i.e. expert survey and open guideline interview The study included 24 lecturers of natural sciences and 24 representatives of the Humanities in Poland, Slowakia, the Czech Republic and Ukraina. The analyzis-results of the qualitative research give evidence that teaching staff from Slowakia show a greater commitment to pro-environmental activities than do their peers from European Union countries. Furthermore respondents who declared frequent and various activities on behalf of the nartural environment- hailing mainly from Ukraina and Slowakia- have higher standards concerning a formal institutionalized motivation of academic staff on behalf of nature protection and pro-ecological activities.
PL
Głównym celem artykułu jest opisanie i analiza aktywności nauczycieli akademickich względem środowiska przyrodniczego. Pierwsza część artykułu prezentuje założenia teorii ugruntowanej B. Glasera i A. Straussa, na podstawie której dokonana została analiza danych, zebranych podczas badań w 2017 r. W drugiej części przedstawione zostały wykorzystane metody jakościowe w postaci technik: ankiety eksperckiej oraz dodatkowo wywiadu swobodnego. Badaniu poddano 24 wykładowców nauk przyrodniczych i 24 nauczycieli nauk humanistycznych z Polski, Słowacji, Czech i Ukrainy. W wyniku przeprowadzonej analizy jakościowej stwierdzono, że ukraińscy wykładowcy wykazywali większą aktywność prośrodowiskową, niż wykładowcy z krajów unijnych. Ponadto respondenci, którzy przyznawali się do podejmowania częstych i różnorodnych działań względem środowiska, czyli głównie Ukraińcy i Słowacy, mieli też większe oczekiwania co do instytucjonalnego motywowania pracowników uczelni do podejmowania działań przyjaznych przyrodzie.
7
Publication available in full text mode
Content available

Geneza, rozwój i status socjologii środowiskowej

51%
Trempała W.
Studia Ecologiae et Bioethicae
|
2016
|
vol. 14
|
issue 1
165-197
EN
The process of the international identification of global ecological problems, initiated in the 1970s, enlivened the discussion on the character of relations between man and natural environment in the context of many humanistic and social disciplines. It also applies to sociology, whose representatives are frequently unjustly associated with attachment to their own scientific autonomy. The latter should consist in explaning the phenomenon of social life only with the use of social facts treated in separation from the impact of nature. The purpose of this article is an attempt of the deconstruction of genesis, development, and status of environmental sociology in the United States and Poland. In the former, this subdiscipline originated there and reported the greatest growth, whereas in the latter, its accomplishments remain dissipated, despite the fact that in some research areas – for instance in the scope of empirical descriptions of awareness and ecological attitudes of the public – it constitutes a coherent, valuable entirety. At the same time, the task of the author is popularization of history, traditions, and assumptions of environmental sociology, which contribution to the fight with the environmental crisis, although underestimated, is as substantial as the one developed in the scope of eco-philosophy led by environmental ethics, a leading field among humanistic and social studies.
8
Publication available in full text mode
Content available

Planetarna myśl społeczna oraz wystudzanie wzrostu

51%
Bińczyk E.
Studia Socjologiczne
|
2022
|
issue 3(246)
9-27
PL
Kontekst rozważań stanowią niepokojące wyniki badań nauk empirycznych dotyczące ryzyka przekraczania tzw. granic planetarnych. Są one od około dwóch dekad nagłaśniane w ramach dyskusji o epoce człowieka – antropocenie. W ich obliczu przyjęte zostaje założenie o konieczności interdyscyplinarnej, prośrodowiskowej korekty szeroko pojętej myśli społecznej oraz uspołecznienia dyskusji o antropocenie. Autorka interpretuje i analizuje dwa modele: krytykę kapitałocenu Jasona W. Moore’a oraz planetarną myśl społeczną Nigela Clarka i Bronisława Szerszynskiego wskazując na wybrane zalety obu koncepcji, a następnie dyskutując słabości propozycji Clarka i Szerszynskiego. W ostatniej części artykułu zrekonstruowane zostały najważniejsze założenia i tezy tzw. ekonomii ekologicznej dewzrostu. Jak przekonuje autorka, dziedzina ta stanowi współcześnie najpłodniejszą egzemplifikację planetarnej myśli społecznej. W jej obrębie możliwe jest konstruktywne uspołecznienie akademickiej debaty o antropocenie.
EN
The conceptual argumentation presented in this article is triggered by the disturbing results of empirical research on the so-called planetary environmental crisis. For about two decades, they have been widely publicized within the discussion about the epoch of man – the Anthropocene. In the context of these data, the text assumes the need for an interdisciplinary, pro-environmental correction of broadly understood social thought (and at the same time the need of bringing social factors into the discussion about the Anthropocene). The author interprets and analyzes two models: Jason W. Moore’s criticism of Capitalocene and ‘planetary social thought’ by Nigel Clark and Bronisław Szerszynski. The text indicates some advantages of these concepts and then discusses the weaknesses of Clark’s and Szerszynski’s proposals. Finally, the article reconstructs the essential assumptions of the so-called ecological economics of degrowth. This discipline is the most vibrant exemplification of planetary social thought today. It enables the constructive attunement of the academic debate on the Anthropocene to social issues.
9
Publication available in full text mode
Content available

Postawy społeczne wobec deforestacji lasów tropikalnych

51%
Trempała W., Sadowski S.
Studia Ecologiae et Bioethicae
|
2018
|
vol. 16
|
issue 3
19-29
EN
The article presents the findings of research on attitudes of man toward the problem of destroying of tropical rainforests. The empirical measurement was obtained in the years 2014–2015 from a representative sample of 1,000 inhabitants of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. The respondents were asked to take a stance toward four statements which express approval or disapproval of the clearance of rainforests. Axiologically and normatively, the statements were adjusted either to anthropocentrism or biocentrism, which results from the division accepted in environmental ethics. The results indicate that a substantial majority of the respondents reject individualistic anthropocentrism, according to which rainforest clearance may be justified by the welfare and interests of particular individuals. Simultaneously, they give their full approval for biocentrism statements whose content voices an objection against the destructive impact of humans on the functioning of the tropical jungle. Most respondents allow for the clearance of tropical rainforests only when it serves the interests of the whole society and future generations.
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań nad postawami człowieka wobec zjawiska niszczenia lasów tropikalnych. Pomiaru empirycznego dokonano w latach 2014-2015 na reprezentatywnej, liczącej 1000 osób, próbie mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego. Ankietowani zostali poproszeni o ustosunkowanie się do czterech stwierdzeń, które w swej treści wyrażają zgodę lub brak zgody na wyrąb lasów tropikalnych. Pod względem aksjologicznym i normatywnym stwierdzenia te zostały dopasowane do przyjętego w etyce środowiskowej podziału na stanowiska antropocentryczne i biocentryczne. Uzyskane wyniki wskazują, że zdecydowana większość respondentów odrzuca antropocentryzm indywidualistyczny, zgodnie z którym wycinka lasów tropikalnych może być uzasadniona dobrem i interesem poszczególnych jednostek. Jednocześnie wyrażają oni wysoką aprobatę dla stanowisk biocentrycznych, których treść zawiera sprzeciw wobec destrukcyjnej ingerencji człowieka w funkcjonowanie tropikalnej puszczy. Niemniej jednak, większość osób badanych dopuszcza możliwość wyrębu lasu tropikalnego jedynie wówczas, jeśli służy to dobru całego społeczeństwa i przyszłych pokoleń.
10
Publication available in full text mode
Content available

Implikacje teorii praktyk społecznych, perspektywy wielopoziomowej i podejścia behawioralnego dla badań użytecznych w polityce klimatycznej

51%
Strzałkowski A.
Przegląd Socjologiczny
|
2018
|
vol. LXVII (67)
|
issue 4
117-140
PL
Współczesny dyskurs polityczny i naukowy nad polityką klimatyczną jest w dużej mierze zdominowany przez nauki przyrodnicze, techniczne oraz ekonomię neoklasyczną, a w mniejszej mierze psychologiczne podejście behawioralne. Prowadzi to do znaczącej luki poznawczej, którą starają się wypełnić podejścia bardziej socjologiczne, jak m.in. teoria praktyk społecznych i perspektywa wielopoziomowa. W niniejszym artykule przedstawiam podstawowe założenia teorii praktyk społecznych, perspektywy wielopoziomowej i podejścia behawioralnego, jak również proponuję sposób na jednoczesne wykorzystanie tych perspektyw w badaniach nad polityką klimatyczną. Przedstawiam także szereg przykładów badań empirycznych przeprowadzonych w ramach tych podejść badawczych oraz wskazuję na potencjalne kierunki przyszłych badań.
EN
Contemporary political and scientific discourse on climate policy is greatly dominated by the natura sciences, technical sciences and neoclassic economics, and to a lesser degree by psychological behavioural insights. It leads to a significant cognitive gap which more sociological approaches try to fill, e.g., practice theory and the multi-level perspective. In this article, I present the basic assumptions of practice theory, the multi-level perspective and behavioural insights, as well as a way to use these perspectives in parallel in research on climate policy. Moreover, I propose a number of examples of empirical studies from these approaches and indicate potential directions for future research.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.