Search results

1

Polski dyskurs patriotyczny w prasie i w pismach okolicznościowych z 2. połowy XVIII wieku

100%

Siuciak M.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

|

2016

|

vol. 23

|

issue 1

81-93

PL

The article examines the process of shaping of the Polish patriotic discourse, which was determined by such events of the 18th century as the Bar Confederation, the Great Sejm proceedings, and the Kościuszko Uprising. In a situation in which Poland was threatened with the invasion of surrounding world powers and in the face of impending armed struggle for sovereignty, the then most important values uniting the Polish nation were formulated. The first entity to define them were the Bar confederates, who fought against the Russian army in defence of their fatherland, religion, freedom, and independence. In the 1790s the patriotic discourse shifted to the press covering the proceedings of the Great Sejm, and later to newspaper coverage of the Kościuszko Uprising. During these events, the freedom demands were altered because the conservative Sarmatian republicanism had been replaced with ‚new’ republicanism – characterised by social radicalism and supporting the separation of church and state. Despite some semantic shifts, for more than 200 years the most significant values constituting the Polish patriotic discourse have been: fatherland, freedom, and independence.

2

„Tam zaczyna się mój świat” – Hans Christian Andersen wobec ojczyzny na przykładzie wybranych utworów pisarza z gatunku tzw. pieśni o ojczyźnie (fœdrelandssang)

88%

Zańko A.

Przegląd Humanistyczny

|

2018

|

vol. 62(2 (461))

89-100

PL

This article discusses the patriotic themes in the works of the Danish writer Hans Christian Andersen. These considerations are based on selected “songs about the fatherland” written by the author discussed in the perspective of the program of the Danish national Romantic era. Based on the analytical material, the author carries out the reconstruction of Andersen’s vision of the fatherland, pointing to its multidimensionality dictated by the historical and literary context. Focusing on lyric poetry, the article also contributes to the broadening of Andersen’s reception in Poland to include the genres marginalized so far, giving a more complete picture of the fairy tale writer’s works.

3

Fatherland (πατρίς) in the writings of Basil of Caesarea

75%

Przyszychowska M.

Polish Journal of Political Science

|

2019

|

vol. 5

|

issue 3

7-27

EN

The notion of fatherland (πατρίς) in the writings of Basil of Caesarea is not so obvious as it seems at a first glance. The term πατρίς acquires different meanings depending on whether it is used without or with the article. The textual analysis of his own writings reveals what Basil considered as his own fatherland. In the writings of certain authorship, Basil uses the noun πατρίς 72 times: without the article πατρίς means a fatherland in general, with the article πατρίς means Cappadocia for Basil. The effect of the research is of major importance for reconstructing the life of Basil and the persons whom he addresses in his letters – among them Eustathius of Sebastea, the famous ascetic of the 4th-century Asia Minor and Basil’s mentor.

4

Istota wychowania patriotycznego

75%

Kolmann P., Foldyna L.

Studia Administracji i Bezpieczeństwa

|

2018

|

issue 4

13-19

PL

Wychowanie patriotyczne nie jest zadaniem łatwym, pomimo zdobywanego przez wieki doświadczenia w jego realizacji. Stanowi ono wysiłek jednostek, grup społecznych, narodu zorganizowanego w państwo. Trudno nie zauważyć przy tym, że w dzisiejszych czasach wiele państw przeznacza potężne środki finansowe stricte na ten cel. Wychowanie patriotyczne jest silnie związane z wychowaniem obywatelskim i obronnym – należy więc uznać je za jedną z licznych determinant bezpieczeństwa. Odgrywa ono prymarną rolę w rozwoju narodu, a potrzeba jego prowadzenia nie słabnie od wieków.

EN

Patriotic education is not an easy task, despite the of experience in this field,that has been acquired over centuries. It is an effort of individuals, social groups, the nation that have organized within the state. It is hard not to notice that nowadays many countries spendhuge sums of money for this purpose. Patriotic education is strongly related to civil education and national defense education –that is why it must be considered as one of many determinants of safety. It “plays the first fiddle” in the nation’s development and the need for its implementation is still relevant, important.

5

Rodzina – dom ojczysty w poezji i wojennych wspomnieniach dzieci i młodzieży na tułaczych szlakach (1939–1945)

63%

Sadowska E.

|

2015

|

vol. XII

|

issue (2/2015)

359-381

EN

The study, in outline, describes the issue of the wanderings of Polish deportee’s children in the Soviet territory, which followed the Soviet invasion of Poland on September 17, 1939. The author ponders the fate of the deportees in the Near and the Middle East, for whom the home and the family became a “paradise lost”. The idea “fatherland” is present in poetry and war memories of children and young people in exile. These memories, published in the Polish press in exile, are true reflection of experience, joy and painful reminiscences.

PL

Opracowanie, w zarysie, przybliża kwestię tułactwa dzieci polskich, ofiar deportacji, na terytorium ZSRS, będącej następstwem agresji sowieckiej Rosji na Polskę 17 września 1939 roku. Autorka snuje rozważania na temat dalszych losów deportowanych na Bliskim i Środkowym Wschodzie, dla których dom ojczysty, rodzina stały się „rajem utraconym”. Rodzina – dom ojczysty obecny w poezji i wojennych wspomnieniach dzieci i młodzieży na tułaczych szlakach, publikowane na łamach prasy polskiej wychodzącej na obczyźnie staje się wiernym odbiciem ich przeżyć, małych radości oraz bolesnych wspomnień.

6

The vision of a united Europe and Poland’s place and role in it in the light of St. John Paul II’s teaching

63%

Borutka T.

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

|

2022

|

vol. 12

|

issue 2

37-51

EN

The entire history of Europe and the awareness of a common identity formed in its course are clearly and deeply marked by Christianity and indicate a close relationship between the Church and Europe. Both in the West and in the East, the Church desires to contribute to the European Union. It feels responsible for the shape of the Old Continent and is convinced that it can also make an important contribution to the establishment of new institutional forms.In the age of pluralism and respect for all religious beliefs it is unacceptable that a tendency to discriminate against any religion should come to the fore. Since the European Union engages in dialogue with political parties, trade unions and representatives of various religions, it would be incomprehensible if the same attitude was not displayed towards Christianity.Above all, one must not ignore the transcendent dimension possessed by each human being. Indifference to this dimension may lead to tragic consequences and the European continent has seen plenty of those painful examples throughout its history. From the beginning of his pontificate, John Paul II expressed a great interest in European affairs. He showed Europeans a vision of unity in diversity, creative fidelity to Christian origins, in freedom, truth and solidarity.

7

The School of Patriotism in the Sermons of Karol Wojtyła

54%

Radej M.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2020

|

issue 36

197-215

PL

Patriotyzm jest wartością, która wciąż wywołuje wiele polemik. Pisząca z pozycji feministycznych Magdalena Środa stwierdza, że: „słowo patriotyzm kojarzy się z agresją lub ze śmiertelną nudą”. Dyskutantów rozważających ten problem dzieli nie tylko meritum sprawy, lecz także nawet liczba patriotyzmów. Tymczasem „patriotyzm jest jeden, tak jak uczciwość jest jedna, moralność jest jedna, godność jest jedna, honor jest jeden […]. Patriotyzm jest jeden, patriotyzm - czyli stosunek do ojczyzny. Stosunek do wartości. Stosunek do narodu. Stosunek do państwa” (Władysław Bartoszewski). Wobec wielu pytań, jakie nasuwa patriotyzm i jego rozumienie w XXI wieku, warto przyjrzeć się nauczaniu Karola Wojtyły, który był niekwestionowanym wielkim Polakiem i patriotą. Skłania do tego także przypadające w roku 2020 stulecie jego urodzin. Na podstawie kazań Karola Wojtyły sprzed wyboru na Stolicę Piotrową można wskazać, że jego patriotyzm kształtowały zabytki materialne historii Polski, przykłady wielkich, bohaterskich postaci i miłość do swojego narodu, jego języka, tradycji i kultury.

EN

Patriotism is a value which continues to lead to numerous polemics. Writing from a feminist perspective, Magdalena Środa claims that she associates the word “patriotism” with aggression or great boredom. Among those who have discussed this topic, there is a lack of consensus not only on the substance of the matter but even regarding how many kinds of patriotism there are. “There is but one patriotism, just as there is one honesty, one morality, one dignity, and one honor […]. There is but one patriotism, or one’s attitude towards his or her fatherland, one’s attitude towards values, one’s attitude towards the nation, and one’s attitude towards the state” (Władysław Bartoszewski). Among the many questions that patriotism and its understanding give rise to in the twenty-first century, it is worth recalling the teaching of Karol Wojtyła, who was unquestionably a great Pole and patriot. The centenary of the Polish Pope’s birth in 2020 is conducive to such an effort. On the basis of the sermons that Karol Wojtyła preached before his election to the Chair of St. Peter, we can indicate that his patriotism was shaped by the material monuments of Polish history, the figures of great national heroes, and love of one’s nation, language, tradition, and culture.

8

Дом як Радзiма ў лiрыцы беларускiх паэтэс другой паловы ХХ стагоддзя

51%

Шматкова I.

Białorutenistyka Białostocka

|

2017

|

vol. 9

PL

W artykule omówiono topos domu jako ojczyzny w twórczości najwybitniejszych przedstawicielek literaturze białoruskiej drugiej połowy XX wieku, a w szczególności Eugenii Janiszczyc, Niny Matiasz i Raisy Barawikowej, urodzonych na Polesiu. Omówiono wartości duchowe toposu. Na podstawie liryki poetek dokonano analizy porównawczej identyfikowania toposu w kobiecym modelu świata.

EN

The article deals with the identification of the topos of home as fatherland in the works of outstanding Belarusian women poets in the second half of the 20th century such as Eugenia Yanishchits, Nina Matyas and Raisa Borovikova, who are natives of a separate region of Belarus – Polesie. Semantic content of the topos has been discussed and comparative analysis of its identification in women model of the world based on their lyrics has been made.

9

Dar wiary i ojczyzny w życiu i działalności sługi Bożego Bogdana Jańskiego

51%

Neumann J.

Studia Elbląskie

|

2018

|

vol. 19

55-77

EN

Bogdan Jański (1807 – 1840) has been an important person in the community of Polish emigration during the time of the great emigration in the XIX century. Though he had survived only 33 years, he has become famous as a learned and competent lawyer, professor of economy, as well as an expert of social and political development of the existence in Europa. He got to know the reality of the contemporary relations between the nations and had seen what is necessary for the future of Europe and of Polish people. He presented the idea of vocation to Europe to turn back towards a way of life with God, to know anew the personalvision of man, the conversion of every Christian to the spring of faith, the sanctity of life, the primate of Christian spirituality and culture over technology, the person over a thing, the work over commodity, the absolute sense of truth in the news and in human relations, the freedom of the Polish nation. In this vision Janski had seen the reality of the new evangelization in the community life in emigration: culture, art, politics, economy, mass media. He based all this on the faith, on the principle of justice and the freedom of every nation and also on his personal conversion. For the spiritual care of the Polish emigration he founded a new priest congregation of resurrection. His canonical process as a God’s servant begun in 2005.

PL

W katalog wielu wielkich Polaków, którzy złożyli na ołtarzu dziejów Ojczyzny swój trud i życie, wpisuje się znacząco i postać Bogdana Jańskiego (1807 – 1840). Jako myśliciel, prawnik, ekonomista, działacz Wielkiej Emigracji, przeżywszy zaledwie 33 lata, był opatrznościowym dla Polaków człowiekiem o wielkiej wiedzy i zainteresowaniach, wyprzedzający swoją epokę w podejściu do gospodarczej aktywności i przedsiębiorczości, a także do tożsamości Polski i idei zjednoczonej Europy. Promował koncepcję „człowieka zintegrowanego”, łączącego harmonijnie sprawność i skuteczność w działaniu z chrześcijańskimi wartościami. Jest założycielem Zgromadzenia Zmartwychwstańców, znanego m.in. z działalności duszpasterskiej i edukacyjnej wśród Polonii na całym świecie. Proces beatyfikacyjny Bogdana Jańskiego został otwarty w 2005 roku. Wielu pomijało jego osobę w zapisach kroniki Polskiego Narodu z uwagi na fakt jego nawrócenia, chrześcijańskich idei i wiarę w Boga, na jego wezwania do zachowania katolickiej Polski. Jest świeckim założycielem zgromadzenia zakonnego, które do dzisiaj funkcjonuje bardzo aktywnie wśród rodaków na emigracji. Dążył do odbudowania solidarnego i sprawiedliwego świata naznaczonego Bożą miłością, nawoływał do przestrzegania Bożych praw w kształtowaniu polityczno-ekonomicznych zasad życia społecznego. Podejmując inicjatywę zrywu ewangelizacyjnego przeniknął tym duchem różne sfery społeczeństwa emigracyjnego jak kulturę, sztukę, politykę, ekonomię, środki społecznego komunikowania się. Nie zrażał się niepowodzeniami, lecz je analizował i na nowo urzeczywistniał w dziele swego apostolatu.

10

„Smagła swoboda”, czyli ojczyzna słowa Mariana Pankowskiego

51%

Wasilewska-Lipke Z.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2012

|

issue 2(5)

59-66

EN

The present arcticle, which was written for the International Panopticum Conference in Brussels in 2009, discusses the way Marian Pankowski’s literary language, or his motherland of word, functions in the sphere between homeland and European space. The title Smagła swoboda, which expresses the author-emigrant’s strive to keep his Sanok imagination in touch with European culture and languages, has become the metaphor for the considerations. The aim of the innovative Sanok-European fusion in Pankowski’s dicourse is creating an independent writing code as well as identity. The rich reservoir of topics used by the author, e.g., ‘auschwitz’ trauma, private patriotism as well as persisting with Polishness and spiritual bond with the mother, was submerged in multifarious and sensual European reality described with the aura of irony and grotesque.

11

Van privileges tot republiek: Evolutie van de taal van de Opstand. Een woordenboek / From the Privileges to the Republic: the Evolution of the Language of the Dutch Revolt. A Dictionary

45%

Szmytka R.

Werkwinkel

|

2015

|

vol. 10

|

issue 2

103-114

EN

The second half of the 16th century is regarded as the decisive moment in the history of the Low Countries. The politics of religious intolerance and financial oppression practiced by the Habsburg governors resulted in protests and, finally, in the open revolt of the Provinces under the leadership of the princes of Orange and Nassau. The aim of this work is to follow and reconstruct the ideas of political thought accompanying the events leading to the rise of a new state. In the dicussed state forming process the main emphasis was put on the issues of freedom, states, and sovereignty, as well as on the concept of the possibility of dismissing the obedience inherited from the medieval privileges. These concepts and terms created a special sort of dictionary of the Dutch political thought.

12

Tożsamość nosiciela stereotypów etnicznych

38%

Pisarkowa K.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2002

|

vol. 14

27–45

PL

Autostereotyp narodowy, inaczej niż stereotyp obcego, jest z zasady pozytywny. A rozszerzająca się wielojęzyczność i wielokulturowość społeczeństw współczesnych modyfikuje koncepcje narodu, jego rozwoju lub regresu, zakres ingerencji państwa i samą jego (autostereotypu) istotę „lingwistyczną”. Wielojęzyczność nosicieli stereotypu etnicznego wymaga wiedzy o kilku kulturach, np. w Polsce o polskiej i żydowskiej. Także polski był dla Żydów żyjących w Polsce językiem szkoły, zawodu i fascynującej ich kultury. Na przykład Rubinstein w anglojęzycznej autobiografii wyznał, że „kocha Polskę”, lekcje polskiego były „źródłem radości”, miał pozytywny stereotyp Polaka i Polki, Tatr i Górali – ale i bliski związek z kulturą żydowską. Celan, najwybitniejszy dla Niemców współczesny poeta niemieckojęzyczny, to typowa postać pogranicza, znawca-tłumacz tekstów rumuńskich, niemieckich, hebrajskich, rosyjskich, angielskich, francuskich; trójjęzyczny Reich-Ranicki identyfikuje się z kulturą niemiecką, choć jako Żyd zaznał prześladowań, zakazu studiów, deportacji, getta, a jako jedyny bagaż zabrał ze sobą język i znajomość kultury niemieckiej, i to z nią utożsamia „ojczyznę”. Akceptując niemieckość, „rozumie” i kocha Chopina jako „poetę muzycznego”, reprezentującego Polskę, jej wielką „lirykę”, poezję romantyczną i późniejszą. Po wojnie przybiera drugie nazwisko (słowiańskie), a na pytanie (Grassa), kim jest, powie: „Pół Polakiem, pół Niemcem i pełnym Żydem”. Ojczyznę, której mu brak, znajduje w sztuce. Od innych różni go samotność, zawdzięczana literaturze, która pozwala zająć postawę metajęzykową wobec rzeczywistości odbitej w jednym z języków naturalnych.

EN

A national stereotype, contrary to the stereotype of a foreigner, is positive, while a spreading multilingual and multicultural nature of contemporary societies modifies the conception of a nation, its progress or regress, the interference of the state and the nation’s very essence in the linguistic sense. The multilingualism of the carriers of ethnic stereotypes requires knowledge of several cultures; e.g. in Poland these would be Polish and Jewish cultures. Por Polish Jews, the Polish language was the language of school, profession and a fascinating culture. Rubinstein, for example, claims in his autobiography that he loves Poland, that lessons of Polish were his joy, that he has a positive stereotype of a Polish man and woman, of the Tatras and Tatra-dwellers, but also that he had a close contact with Jewish culture. Celan, in turn, the most distinguished contemporary poet of the German language, is a typical representative of someone functioning in a borderland area, an expert on and translator of Romanian, German, Hebrew, Russian, English and French texts. Reich-Ranicki identifies himself with German culture, although as a Jew he experienced persecution, a ban on higher education, deportation and a stay in ghetto. AU he had was the German language and the knowledge of German culture: it is this culture that he considers his own. However, he also understands and loves Chopin as a „musical poet”, representing Poland, its great: lyricism, Romantic and later poetry. After the war, he assumes another name (a Slavic one) and answering Grass’s question concerning his identity, he answers: „A half-Pole, half-German and fully a Jew. The homeland he misses is found in art. He is distinguished from others by the loneliness he draws from literature, which allows one to take a metalinguistic stance on the reality reflected in one of the natural languages in which one operates.

Refine search results

Polski dyskurs patriotyczny w prasie i w pismach okolicznościowych z 2. połowy XVIII wieku

„Tam zaczyna się mój świat” – Hans Christian Andersen wobec ojczyzny na przykładzie wybranych utworów pisarza z gatunku tzw. pieśni o ojczyźnie (fœdrelandssang)

Fatherland (πατρίς) in the writings of Basil of Caesarea

Istota wychowania patriotycznego

Rodzina – dom ojczysty w poezji i wojennych wspomnieniach dzieci i młodzieży na tułaczych szlakach (1939–1945)

The vision of a united Europe and Poland’s place and role in it in the light of St. John Paul II’s teaching

The School of Patriotism in the Sermons of Karol Wojtyła

Дом як Радзiма ў лiрыцы беларускiх паэтэс другой паловы ХХ стагоддзя

Dar wiary i ojczyzny w życiu i działalności sługi Bożego Bogdana Jańskiego

„Smagła swoboda”, czyli ojczyzna słowa Mariana Pankowskiego

Van privileges tot republiek: Evolutie van de taal van de Opstand. Een woordenboek / From the Privileges to the Republic: the Evolution of the Language of the Dutch Revolt. A Dictionary

Tożsamość nosiciela stereotypów etnicznych