Search results

1

Rogamus te, Domina nostra – sześć modlitw maryjnych św. Antoniego z Padwy jako świadectwo mariologii franciszkańskiej XIII wieku

100%

Siwiński N. M.

Collectanea Theologica

|

2016

|

vol. 86

|

issue 3

91-145

DE

Ein besonderer Teil der Sammlung von Predigten des Hl. Antoniusumfasst einige Gebete. Sie sind ein Ausdruck der Frömmigkeit und desWissens des ersten Theologielehrers im franziskanischen Orden. Diesekurzen Texte, die Krönung der jeweiligen Predigt, wurden von hl. Antoniusentwickelt, um seine Zuhörer, sowie andere Prediger einzuladen, ihr ganzesLeben Gott und Maria anzuvertrauen. Sechs hier analysierte Mariengebete„Rogamus ergo te Domina nostra“ sind ein Zeugnis der einzigartigen Beziehung,die Antonius mit der Mutter des Herrn verbunden hat. Unser Heiligerentwickelt in ihnen seine originelle Vorstellung von Maria und ihrer Rolleim Leben Christi und seiner Kirche. Der Autor versucht die sprachlichenund theologischen Inhalte der Mariengebete zu analysieren, indem er aufdie bemerkenswerte Konsequenz in gewählten Worten, Symbolen undBildern betrachtet. Diese Analyse führt zur Darstellung der ausgewähltenGebete als Zeugnis der Frömmigkeit und der Theologie in den Anfängendes Franziskanerordens.

2

Family relations in the recent Magisterium and in franciscan spirituality

100%

Carbajo-Núñez M.

Studia Elbląskie

|

2023

|

vol. 24

165-179

PL

Niniejszy artykuł analizuje rodzinę w najnowszym Magisterium i w duchowości franciszkańskiej. Oprócz tego, że jest uznawana za podstawę społeczeństwa i jego pierwszą szkołę, rodzina jest również proponowana jako model do wyrażania pewnych rzeczywistości teologicznych i podstawowych wartości ludzkich. Artykuł rozpoczyna się od ukazania znaczenia koncepcji rodziny w Magisterium (część pierwsza), a następnie analizuje, w jaki sposób franciszkanie przyjęli ją w swoim sposobie rozumienia siebie, w swoim prawodawstwie i w sprawowaniu władzy (część druga). Wreszcie trzecia część koncentruje się na franciszkańskiej wizji stworzenia jako kosmicznej rodziny.

EN

This article studies the family in the recent Magisterium and in Franciscan spirituality. Besides being recognized as the basis of society and its first school, the family is also proposed as a model to express some theological realities and fundamental human values. The paper begins by showing the importance of the concept of family in the Magisterium (1st part) and then it studies how the Franciscans have assumed it in their way of understanding themselves, in their legislation and in the exercise of authority (2nd part). Finally, the third part focuses on the Franciscan vision of creation as a cosmic family.

3

Ojciec Justynian Maciaszek OFM – misjonarz, patriota, współzałożyciel Polskiego Ośrodka Duszpasterskiego w Argentynie

100%

Gęśla M. R.

Nurt SVD

|

2023

|

issue 2

101-112

PL

Stając wobec Chrystusowego nakazu głoszenia Ewangelii, Kościół, a w nim także zakony, podejmuje nieustanną pracę w dziele ewangelizacji narodów. Czyni to wśród narodów jeszcze nieznających Chrystusa bądź poszukujących Go. W tym procesie należy umieścić także tych, którzy z dala od własnej ojczyzny próbują budować tożsamość narodową. Tak stało się po II wojnie światowej, gdy tysiące rodaków wyemigrowało do Argentyny, szukając bardziej ludzkich warunków do życia. W ślad za nimi wyruszyli także polscy kapłani i osoby konsekrowane. Zakładając polskie ośrodki duszpasterskie, w duchu patriotycznym przekazywali wiarę, ucząc języka i miłości do ojczystego kraju. W ten nurt wpisał się o. Justynian Maciaszek. Analizując jego życie od najmłodszych lat poprzez doświadczenia zsyłki na Kołymę i pracę na kontynencie afrykańskim, można zauważyć, że był człowiekiem konsekwentnym w mowie i czynie. Świadectwo życia o. Justyniana, osobiste zaangażowanie, umiłowanie Kościoła i Polski sprawiły, że powstały przy jego udziale Polski Ośrodek Katolicki w Martin Coronado w Argentynie skupiał i wciąż jednoczy pokolenia Polaków.

EN

Facing Christ’s command to preach the Gospel, the Church, and Religious Orders within it, undertake constant action in the work of evangelizing nations. It is done among peoples who do not yet know Christ or who are seeking Him. In this process should also be included those who, being far from their own homeland, are trying to build a national identity. This is what happened after World War II when thousands of compatriots immigrated to Argentina seeking more humane living conditions. Polish priests and consecrated persons also followed them. Establishing Polish pastoral centres they passed on a patriotic spirit, the faith, teaching the language and love for their native country. Fr. Justinian Maciaszek appeared among the Polish people in Argentina in this current of events. Analysing his life from an early age, through the experience of his deportation to Kolyma and his work on the African continent, one can notice that he was a consequent man in speech and deed. The testimony of Fr. Justinian’s life, personal commitment, love of the Church and Poland meant that the Polish Catholic Centre in Martin Coronado, which was established with his participation, brought together and continues to unite generations of Poles.

4

Franciszkanizm w twórczości kompozytorskiej Charles’a Tournemire’a

100%

Raba B.

|

2018

|

vol. 65

|

issue 13: Muzykologia

193-202

EN

On the basis of source research on one of the most important, still undiscovered composers of French music modernism – Charles Tournemire, the author describes the Franciscan topos in his work. In the general perspective of the fascination with the figure of the Saint from Assisi, intensified especially in the art and music of the turn of the 19th and 20th centuries, Tournemire’s Franciscanism appears as one of the main inspirations in the art and worldview of the author of L’orgue mystique and his great successor – Olivier Messiaen. The article is a part of a research project analyzing the relationship between ideological inspirations, the semantic layer and aesthetics of Tournemire’s works, as a contribution to first monograph of his music.

PL

Na kanwie badań źródłowych nad jedną z ważniejszych, nieodkrytych jeszcze całkowicie kart historiografii muzyki modernizmu francuskiego – twórczości Charles’a Tournemire’a – autor opisuje franciszkański topos w jego twórczości. W kontekście powszechnej fascynacji modernistów postacią Biedaczyny z Asyżu, franciszkanizm jawi się jako jedna z naczelnych inspiracji życia i twórczości autora L’orgue mystique oraz jego wielkiego następcy – Oliviera Messiaena. Artykuł jest częścią projektu badawczego analizującego relacje pomiędzy inspiracjami ideowymi a warstwą semantyczną i estetyką dzieł Tournemire’a, jako przyczynek do monografii jego twórczości.

5

Uwarunkowania duchowości zgromadzeń zakonnych życia ukrytego w Królestwie Polskim w XIX wieku

80%

Baran A.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2019

|

vol. 131

5-41

PL

Przedmiotem analizy jest duchowość ukrytego życia zakonnego i jej uwarunkowania. Prawda o Bogu ukrytym zafascynowała Honorata Koźmińskiego, kapucyna żyjącego na przełomie wieków XIX i XX. Zainicjował ponad 20 zgromadzeń zakonnych żeńskich i męskich, których członkowie nie nosili jednolitego stroju zakonnego i w ukryciu przed światem przeżywali swoją konsekrację. Niehabitowość, według zamysłu Założyciela miała być uwarunkowana nie tylko sytuacją społeczno-polityczną. Artykuł ukazuje ukrycie jako swoisty styl życia, charakteryzujący się pokorą, cichością, pracowitością i franciszkańskim minoritas. Zwiera także Rrozważania dotyczące zaangażowania kapucynów, ich pracy formacyjnej wśród kobiet i mężczyzn w określonych uwarunkowaniach społeczno-polityczno-eklezjalnych drugiej połowy XIX wieku.

EN

The subject of the analysis is the spirituality of hidden religious life and its conditions. The truth about hidden God fascinated Honorat Koźmiński, a Capuchin who lived at the turn of the 19th and 20th centuries. He initiated more than 20 male and female religious congregations whose members did not wear uniform clothing and experienced their consecration in hiding from the world. Not wearing the habit, according to the plan of the Founder, was not determined solely by the socio-political situation. The article shows hiding as a special lifestyle characterized by humility, quietness, diligence and Franciscan minoritas. The article reflects on the commitment of the Capuchins and their formation work among men and women in socio-political and ecclesial conditions of the second half of the 19th century.

6

Luis Jerónimo de Oré OFM - Symbolo Catholico Indiano (1598)

80%

Kaproń OFM K.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2019

|

issue 35

139-157

EN

Brother Luis Jerónimo de Oré’s Symbolo Catholico Indiano was the most important and authorized sixteenth century treatise for the evangelization of the native Andean peoples. In its pages we find a vivid image of Andean reality immediately after the Conquest and a fervent exposition of the Catholic faith inspired in the recent Councils of Trent and Lima. The treatise also presents the missioning methods that served the Franciscans and other priests of the Viceroyalty for the evangelization of the indigenous peoples. Above all, in this text we find an admirable exposition of the theological doctrine and catechetical practice in the anthropological perspective that forms its starting point, which is the Andean man or woman who had never heard a message of salvation and dignity for the human person. Brother Luis Jerónimo de Oré Rojas OFM was born in Huamanga in 1554 (now the geographi- cal Department of Ayacucho in Perú). He was a zealous missionary who travelled throughout the colonizers’ territory, from the extreme north of Florida to the extreme south of Chile. As an intelli- gent linguist he was the author of important rituals and catechisms in Quechua and Aymara. He was one of the first bishops born on the American soil, and the first to be incorporated into the Native Indian Council and the Vatican hierarchy; as a bishop he stood out for his protection of aboriginal groups and his energetic defense of the cultural integrity of Native Indian nations.

7

Mała litania uroczysta Karola Szymanowskiego

80%

Boniecki E.

Polski Rocznik Muzykologiczny

|

2022

|

vol. 20

262-298

EN

“Litany to the Virgin Mary. Two fragments” op. 59 (1930–33) was the last vocal work in Karol Szymanowski’s oeuvre. Its writing marked the end of Szymanowski’s adventure with poetry, which had lasted throughout his activity as a composer. Composed to fragments of Jerzy Liebert’s poem with the same title, from the collection “Gusła” (1930), it was also a tribute to the young poet–who died prematurely of tuberculosis in 1931–paid by Szymanowski, who was moved by Liebert’s fate. Meeting Liebert became one of the most important spiritual experiences for the composer in the last few years of his life. What brought the two men close on the creative level was Franciscanism as striving for simplicity in art and their attitude to artistic craftsmanship, to the “métier”. Liebert, who experienced a fervent religious conversion and who introduced a new tone into Polish religious poetry, touched a religious chord in Szymanowski’s soul and helped him to extract more music from the reserves of his religiosity, apparently already exhausted in the opinion of the author of “Stabat Mater”. In doing so, he contributed to a revitalisation of the composer’s spiritual life and provoked him into carrying out an “examination of conscience”, as it were, which ultimately led to the writing of the “Litany”. A small masterpiece of vocal lyricism showing new perspectives in Szymanowski’s oeuvre and at the same time a prayer, like Gioacchino Rossini’s “Petite messe solennelle”.

PL

„Litania do Marii Panny. Dwa fragmenty” op. 59 (1930–1933) była ostatnim utworem wokalnym w twórczości Karola Szymanowskiego. Na niej zakończył trwającą przez wszystkie lata jego działalności kompozytorskiej przygodę ze słowem poetyckim. Skomponowana do fragmentów wiersza Jerzego Lieberta pod tym samym tytułem, z tomu „Gusła ”(1930), była zarazem hołdem złożonym przedwcześnie zmarłemu na gruźlicę w 1931 roku młodemu poecie przez przejętego jego losem Szymanowskiego. Dla kompozytora spotkanie z Liebertem stało się jednym z najważniejszych duchowych wydarzeń w ostatnim okresie życia. Na płaszczyźnie twórczej zbliżył ich do siebie franciszkanizm, jako dążenie do prostoty w sztuce oraz stosunek do rzemiosła artystycznego, do „métier”. Przeżywający żarliwie nawrócenie religijne Liebert, który do polskiej poezji religijnej wprowadził nowy ton, potrącił religijną strunę duszy Szymanowskiego i pomógł mu wydobyć jeszcze muzykę z wyczerpanych już zdaniem autora „Stabat Mater” pokładów jego religijności. Tym samym przyczynił się do ożywienia życia duchowego kompozytora i sprowokował go do swego rodzaju „rachunku sumienia”, którego owocem była właśnie „Litania”. Małe arcydzieło liryki wokalnej ukazujące nowe perspektywy w twórczości Szymanowskiego, a jednocześnie modlitwa kompozytora, jak „Mała msza uroczysta” Gioacchina Rossiniego.

8

Symboliczna rola ubóstwa w przepowiadaniu franciszkańskim epoki saskiej

80%

Wolański F.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 2: Historia

221-233

EN

In the article selected aspects are presented of the functioning of the concept of poverty in the narration of Old Polish Franciscan preaching of the Saxon epoch. Relations are shown between the context formed by Old Polish culture and the role of the idea of poverty in the Franciscan movement. An attempt is made to present the adaptation of the topic that draws on the broadly understood Christian tradition to the needs resulting from the realities of the Polish Republic. In order to do this an analysis was made of the discourse of various types of sermons. The object of the analysis was Sunday and holiday preaching. Most attention, however, was devoted to funeral sermons, whose significance in the Sarmatian culture seems especially great. In the conclusions it is emphasized that the topic connected with poverty played an extremely important role as one of those cultural symbols that defined the place and meaning of charitas in Old Polish culture. It was also necessary for forming various aspects of the social sensitivity of those times.

9

Grzegorz Moczygęba OFM (1888-1951) – duszpasterz i publicysta franciszkański

80%

Dąbrowski M.

|

2019

|

vol. 66

|

issue 4: Historia Kościoła

113-125

PL

Kiedy w okresie oświecenia zaczęła pojawiać się prasa nie tylko podająca informacje, ale propagująca określone treści, również Kościół katolicki, a w nim liczne organizacje, wykorzystywały słowo pisane do ewangelizacji i duszpasterstwa. Artykuł przedstawia sylwetkę i działalność pisarską Grzegorza Moczygęby, franciszkanina, gorliwego duszpasterza Trzeciego Zakonu św. Franciszka. Przez 17 lat był członkiem prowincji św. Jadwigi z główną siedzibą we Wrocławiu, a po odrodzeniu w 1923 roku reformackiej prowincji Niepokalanego Poczęcia NMP zdecydował się do niej przejść. Poświęcał się pracy duszpasterskiej przede wszystkim na rzecz tercjarzy franciszkańskich, co miało wyraz także w jego licznych publikacjach. Przez kilka lat był także redaktorem czasopism wydawanych przez jego prowincję. Krótka charakterystyka pism Grzegorza Moczygęby pokazuje jego dobrą znajomość teologii, kultury, polityki oraz orientację w dokonujących się przemianach społecznych. Rozmaite tematy, które poruszał w swoich pismach sprawiały, że z jego publikacji korzystali nie tylko tercjarze franciszkańscy, ale także wiele innych osób bardziej zainteresowanych życiem Kościoła i własnym rozwojem duchowym.

10

„Był zawsze artystą”. Święty brat Albert w relacjach metropolity Andrzeja Szeptyckiego

80%

Ratajczak W.

Język - Szkoła - Religia

|

2020

|

vol. 15

146-157

EN

Adam Chmielowski, known to the world as St. Brother Albert, was a painter, mystic and servant of the poor. He had a special influence on contemporary artists, writers, scholars, landowners and aristocrats. His personality was fascinating, and his pattern of life was a challenge for his contemporaries. The content of the article is the relationship between him and Andrzej Szeptycki (Andrey Sheptytsky), the Lviv metropolitan of the Greek-Catholic Church. They shared a long friendship, inspired by the hierarch, Chmielowski finished his most famous painting – Ecce Homo. The memories of the metropolitan show the multidimensionality of the Franciscan experience inscribed in the saint’s biography. The notes are also an attempt to capture the artist’s personality.

PL

Adam Chmielowski, znany jako św. brat Albert, był malarzem, mistykiem i sługą ubogich. Wywarł szczególny wpływ na współczesnych mu artystów, pisarzy, uczonych, ziemian i arystokratów. Jego osobowość fascynowała, a wzór życia stanowił wyzwanie dla współczesnych. Tematem artykułu są relacje między nim a Andrzejem Szeptyckim, lwowskim metropolitą Kościoła greckokatolickiego. Łączyła ich wieloletnia przyjaźń, z inspiracji hierarchy Chmielowski dokończył swój najbardziej znany obraz – Ecce homo. Wspomnienia metropolity ukazują wielowymiarowość franciszkańskiego doświadczenia wpisanego w biografię świętego. Są też próbą uchwycenia osobowości artysty.

11

Wcielenie w świetle teologów scholastycznych. Próba współczesnej relektury

71%

Koper D.

Teologia w Polsce

|

2014

|

vol. 8

|

issue 1

133-151

EN

The God’s will is unchangeable. It cannot be changed by sin, neither by people’s prayers nor gifts giving for God. The Jesus’ Incarnation is wanted by God even before the sin. But this thesis was not so sure, because there is no full answer to this theese in the Bible. We can try to find out the answer in the two major theological schools: tomistic’s and fraciscan’s. But unfortunatelly, there is a huge problem, because both of them state two very different answers. Today it is also very important question what caused the Incarnation, especially for theology. It is more proper to teach theology in a positive key, instead of thinking that all God’s actions are motivated by human’s sin.

PL

Wola Boża jest niezmienna. Nie może na nią wpłynąć tak arbitralne wydarzenie historyczne, jakim jest grzech. Nie może jej zmienić także modlitwa ani ofiary składane Trójjedynemu Bogu. Dlatego Wcielenie, jako odwieczne zamierzenie Stwórcy, nie mogło być umotywowane grzechem. Twierdzenie to jednak nie było w teologii oczywiste od zawsze. W ciągu niespełna dwóch tysięcy lat formowania się chrystologii pojawiły się różne stanowiska na ten temat, ścierały się wielkie szkoły teologiczne − tomistyczna i franciszkańska. Słowa Pisma Świętego nie dają bowiem jasnej odpowiedzi na temat motywu Inkarnacji.

12

Drżący głos poetki

71%

Krawczyk A.

Fabrica Litterarum Polono-Italica

|

2019

|

issue 1

117-134

IT

L’articolo si presenta come una polemica contro i testi critico-letterari che definiscono Kazimiera Alberti un’autrice dalle opere “chiare e semplici”. La raccolta di poesie, Godzina Kalinowa, racchiude la ricchezza delle tradizioni, fonti di ispirazioni della poetessa: dal francescanesimo, ai riferimenti biblici, fino alla cabala. Inoltre, una delle caratteristiche dei versi dell’Alberti sono “le fessure e le crepe”, che interpretate nel contesto della filosofia di Kierkegaard, Derrida e di Agata Bielik-Robson, possono mettere in risalto l’originalità della scrittrice. Andare oltre le idee di minoritas e fraternitas, attraverso la metafora della corda, porta il lettore a scoprire interessanti riflessioni sul desiderio e sul vivace atteggiamento di insaziabilità. L’Alberti anticipa la sua epoca sia nella sua creazione letteraria, sia nella propria vita straordinaria e ricca di fascino.

EN

The text is a polemic with critical literary studies that recognize Kazimiera Alberti as a poet creating “light and simple” works. In the volume Kalinowa Hour can be traced wealth of tradition from which the poet drew: from the Franciscan, by biblical references, to the Kabbalah. In addition, the poems of the Alberti contain “crevices and cracks” which, interpreted in the context of Kierkegaard’s philosophy, Derrida and Agata Bielik-Robson’s works, may indicate the originality of poet. Going beyond the ideas of minoritas and fraternitas lead the careful reader to the metaphor of the string and interesting reflections on the desire and animating attitude of insatiability. The intuition that the poet has overtaken her age is not only the poems, but their realization and extension – a rich and extraordinary life.

13

Wcielenie w świetle teologów scholastycznych. Próba współczesnej relektury

71%

Koper D.

Teologia w Polsce

|

2014

|

vol. 8

|

issue 1

133-151

PL

Wola Boża jest niezmienna. Nie może na nią wpłynąć tak arbitralne wydarzenie historyczne jakim jest grzech. Nie może jej zmienić także modlitwa, ani ofiary składane Trójjedynemu Bogu. Dlatego Wcielenie, jako odwieczne zamierzenie Stwórcy, nie mogło być umotywowane grzechem. Twierdzenie to jednak nie było w teologii oczywiste od zawsze. W ciągu niespełna dwóch tysięcy lat formowania się chrystologii pojawiły się różne stanowiska na ten temat, ścierały się wielkie szkoły teologiczne: tomistyczna i franciszkańska. Słowa Pisma Świętego nie dają bowiem jasnej odpowiedzi na temat motywu Inkarnacji.

EN

The God's will is unchangeable. It cannot be changed by sin, neither by people's prayers nor gifts giving for God. The Jesus' Incarnation is wanted by God even before the sin. But this thesis was not so sure, because there is no full answer to this theese in the Bible. We can try to find out the answer in the two major theological schools: tomistic's and fraciscan's. But unfortunatelly, there is a huge problem, because both of them state two very different answers. Today it is also very important question what caused the Incarnation, especially for theology. It is more proper to teach theology in a positive key, instead of thinking that all God's actions are motivated by human's sin.

Refine search results

Rogamus te, Domina nostra – sześć modlitw maryjnych św. Antoniego z Padwy jako świadectwo mariologii franciszkańskiej XIII wieku

Family relations in the recent Magisterium and in franciscan spirituality

Ojciec Justynian Maciaszek OFM – misjonarz, patriota, współzałożyciel Polskiego Ośrodka Duszpasterskiego w Argentynie

Franciszkanizm w twórczości kompozytorskiej Charles’a Tournemire’a

Uwarunkowania duchowości zgromadzeń zakonnych życia ukrytego w Królestwie Polskim w XIX wieku

Luis Jerónimo de Oré OFM - Symbolo Catholico Indiano (1598)

Mała litania uroczysta Karola Szymanowskiego

Symboliczna rola ubóstwa w przepowiadaniu franciszkańskim epoki saskiej

Grzegorz Moczygęba OFM (1888-1951) – duszpasterz i publicysta franciszkański

„Był zawsze artystą”. Święty brat Albert w relacjach metropolity Andrzeja Szeptyckiego

Wcielenie w świetle teologów scholastycznych. Próba współczesnej relektury

Drżący głos poetki

Wcielenie w świetle teologów scholastycznych. Próba współczesnej relektury