Search results

1

Funkcja paratekstu w prozie retorycznej (na przykładzie pism Jana Śniadeckiego)

100%

Smoleń-Wawrzusiszyn M.

Facta Simonidis

|

2008

|

vol. 1

|

issue 1

303-312

EN

The paratextuality is one of the transtextual relations distinguished in Gerard Genette’s typology. This relation is considered to be one of the most privileged area of pragmatic dimension of the work and its infl uence on the reader. According to Genette’s theory, paratexts are thought to be texts which surround a central text, i.e. titles, subtitles, intertitles, introductions, prefaces, editorial remarks etc. The article undertakes problems concerning functions of paratextual elements in the rhetorical prose as oriented to infl uence persuasively. As the research material there are taken journalistic writings and orations (i.e. applied rhetorical prose) of Jan Śniadecki – an outstanding representative of intellectual and cultural life at the turn of eighteenth and nineteenth centuries. The analyzed paratextual units of texts (titles, subtitles, intertitles, and prefaces) enabled to observe that those units make a signifi cant space in constructing rhetorical utterances – they introduce the reader into an atmosphere of rhetorical persuasion, and announce a tone and quality of discourse (polemicity, instructiveness, emotionality, and suggestiveness), as well as they signal persuasive strategies chosen by the author to realize aims of his utterances (e.g. self-creation of the sender through a topos of modesty, arguments appealing to experience and attitude of care).

PL

Paratekstualność jest jednym z typów relacji transtekstualnych wyróżnionych w typologii Gerarda Genette’a. Jest to relacja uważana za jedno z najbardziej uprzywilejowanych obszarów pragmatycznego wymiaru dzieła, to jest jego oddziaływania na czytelnika. Zgodnie z koncepcją Genette’a za paratekst uważane są składniki okalające tekst właściwy, a więc tytuły, podtytuły, śródtytuły, wstępy, przedmowy, posłowia, uwagi od wydawcy itd. W artykule podjęta została problematyka funkcji elementów paratekstowych w prozie retorycznej, ukierunkowanej na oddziaływanie perswazyjne. Materiał badawczy stanowią pisma publicystyczne i oracje (czyli retoryczna proza użytkowa) jednego z najwybitniejszych przedstawicieli życia umysłowego i kulturalnego przełomu XVIII i XIX wieku – Jana Śniadeckiego. Poddane analizie jednostki paratekstowe tekstów tego autora (tytuły, podtytuły, śródtytuły oraz przedmowy) pozwoliły na obserwację, że jednostki te są znaczącą przestrzenią w konstrukcji wypowiedzi retorycznej – wprowadzają odbiorcę w atmosferę retorycznego perswadowania, zapowiadają ton i jakość dyskursu (polemiczność, dyrektywność, emocjonalność i sugestywność) oraz sygnalizują strategie (mechanizmy) perswazyjne obrane przez autora do realizacji celów swoich wystąpień (np. autokreację nadawcy poprzez topos skromności, argumenty odwołujące się do doświadczenia i postawy troski).

2

Funkcja paratekstu w prozie retorycznej (na przykładzie pism Jana Śniadeckiego)

100%

Smoleń-Wawrzusiszyn M.

Facta Simonidis

|

2008

|

issue 1

303-312

PL

Paratekstualność jest jednym z typów relacji transtekstualnych wyróżnionych w typologii Gerarda Genette’a. Jest to relacja uważana za jedno z najbardziej uprzywilejowanych obszarów pragmatycznego wymiaru dzieła, to jest jego oddziaływania na czytelnika. Zgodnie z koncepcją Genette`a za paratekst uważane są składniki okalające tekst właściwy, a więc tytuły, podtytuły, śródtytuły, wstępy, przedmowy, posłowia, uwagi od wydawcy itd. W artykule podjęta została problematyka funkcji elementów paratekstowych w prozie retorycznej, ukierunkowanej na oddziaływanie perswazyjne. Materiał badawczy stanowią pisma publicystyczne i oracje (czyli retoryczna proza użytkowa) jednego z najwybitniejszych przedstawicieli życia umysłowego i kulturalnego przełomu XVIII i XIX wieku – Jana Śniadeckiego. Poddane analizie jednostki paratekstowe tekstów tego autora (tytuły, podtytuły, śródtytuły oraz przedmowy) pozwoliły na obserwację, że jednostki te są znaczącą przestrzenią w konstrukcji wypowiedzi retorycznej – wprowadzają odbiorcę w atmosferę retorycznego perswadowania, zapowiadają ton i jakość dyskursu (polemiczność, dyrektywność, emocjonalność i sugestywność) oraz sygnalizują strategie (mechanizmy) perswazyjne obrane przez autora do realizacji celów swoich wystąpień (np. autokreację nadawcy poprzez topos skromności, argumenty odwołujące się do doświadczenia i postawy troski).

XX

The paratextuality is one of the transtextual relations distinguished in Gerard Genette’s typology. This relation is considered to be one of the most privileged area of pragmatic dimension of the work and its infl uence on the reader. According to Genette’s theory, paratexts are thought to be texts which surround a central text, i.e. titles, subtitles, intertitles, introductions, prefaces, editorial remarks etc. The article undertakes problems concerning functions of paratextual elements in the rhetorical prose as oriented to infl uence persuasively. As the research material there are taken journalistic writings and orations (i.e. applied rhetorical prose) of Jan Śniadecki – an outstanding representative of intellectual and cultural life at the turn of eighteenth and nineteenth centuries. The analyzed paratextual units of texts (titles, subtitles, intertitles, and prefaces) enabled to observe that those units make a signifi cant space in constructing rhetorical utterances – they introduce the reader into an atmosphere of rhetorical persuasion, and announce a tone and quality of discourse (polemicity, instructiveness, emotionality, and suggestiveness), as well as they signal persuasive strategies chosen by the author to realize aims of his utterances (e.g. self-creation of the sender through a topos of modesty, arguments appealing to experience and attitude of care).

3

Emocjonalizacja przekazu jako wyznacznik potencjału współczesnego dyskursu sportowego

84%

Kukowicz-Żarska K.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2022

|

vol. 10

|

issue 1

143-159

EN

This paper discusses the emotionality of sports press releases and the very mechanism of emotionalization of reception, which, following Barańczak (1975), is treated here as one of the mechanisms that allow the discoursal persuasive function. This mechanism, through the active impact of a given text on the recipient’s emotional and behavioural spheres, is to block their intellectual and reflective abilities in order to stimulate processes of emotional reception of the text. Thus, the emotional potential of a text promotes the intentional induction or intensification of certain states in the recipient. Such texts, furthermore, may display different levels of such a potential, conditional upon the purpose, content, linguistic items applied, style or tone of expression. Based on such precepts, emotionality, similarly to evaluation, are both perceived as persuasive strategies, and considered to be immanent elements of sports discourse texts.

PL

W niniejszym tekście poruszono problematykę emocjonalności przekazów prasowych o tematyce sportowej oraz samego mechanizmu emocjonalizacji odbioru, który za Barańczakiem (1975) traktowany jest jako jeden z mechanizmów pozwalających na realizację funkcji perswazyjnej. Mechanizm ten poprzez aktywne oddziaływanie danego tekstu na sferę emocjonalną i behawioralną odbiorcy blokować ma jego zdolności intelektualno-refleksyjne na rzecz stymulowania procesów emocjonalnej recepcji tekstu. Emocjonalny potencjał tekstu pozwala zatem na intencjonalne wywołanie lub spotęgowanie określonych stanów u odbiorcy, przy czym dany tekst wykazywać może różne jego poziomy, zależnie od celu, przekazywanych treści, użytych środków językowych, stylu czy tonu wypowiedzi. Opierając się na takim postrzeganiu zagadnienia emocjonalność, podobnie jak wartościowanie, postrzegane jako strategie perswazyjne uznane są za immanentne elementy tekstów dyskursu sportowego.

4

Rola nazw własnych w publicystycznych tekstach prasowych

84%

Bogdanowicz E.

Prace Językoznawcze

|

2016

|

issue XVIII/3

PL

Nazwy własne jako jeden ze składników warstwy językowej prasowych tekstów publicystycznych uczestniczą w realizacji przypisanych tego typu wypowiedziom dwóch funkcji prymarnych – informacyjnej lub perswazyjnej. W przekazach nastawionych na informowanie nazwy własne w roli identyfikacyjno-dyferencjacyjnej, jako bezstronne komponenty poznawcze, opisywane obiekty i zjawiska wskazują, nazywają wprost, lokalizują w czasie i przestrzeni, aktualizują, uwiarygodniają. Nadawcy wypowiedzi perswazyjnych wykorzystują nazwy własne do aksjologicznego postrzegania rzeczywistości. Wartościowanie w tym wypadku oparte jest na konotacjach, związanych z nazwami własnymi używanymi metaforycznie. Konotacje te zaś są pochodnymi wiedzy i wyobrażeń o pierwotnych obiektach nazw własnych. W rezultacie pozytywnie lub negatywnie wartościujące konotacje nazewnicze w roli nośników metafor są wygodnym środkiem perswazji, dającym możliwość odpowiedniego wpływania na postawy, poglądy, decyzje oraz działania odbiorców.

EN

Proper names, as components of linguistic structure in journalistic texts, are important for two primary functions: informational and persuasive. Their role in informational texts is to identify and differentiate. As impartial cognitive components, described objects and conditions, proper names indicate, call directly, locate in time and space, update and give credibility. Authors of persuasive messages make use of proper names for axiological perception of reality. Evaluation, in this case, is based on connotations linked to proper names used metaphorically. These connotations, then, are derivatives of knowledge and ideas about the word`s primary meaning. As a result, positive and negative connotations as metaphors are a convenient means of persuasion. They influence attitudes, beliefs, decisions and actions of recipients.

Refine search results

2 Facta Simonidis

1 Forum Filologiczne Ateneum

1 Prace Językoznawcze

2 Smoleń-Wawrzusiszyn M.

1 Bogdanowicz E.

1 Kukowicz-Żarska K.

1 2022

1 2016

2 2008

Funkcja paratekstu w prozie retorycznej (na przykładzie pism Jana Śniadeckiego)

Funkcja paratekstu w prozie retorycznej (na przykładzie pism Jana Śniadeckiego)

Emocjonalizacja przekazu jako wyznacznik potencjału współczesnego dyskursu sportowego

Rola nazw własnych w publicystycznych tekstach prasowych