Search results

1

Wielka Emigracja w Belgii (1831–1870) - wizerunek bez heroizmu

100%

Żurawski vel Grajewski R.

Kwartalnik Historyczny

|

2016

|

vol. 123

|

issue 1

PL

Przedmiotem artykułu są rozważania dotyczące szeroko ujętego funkcjonowania polskiego wychodźstwa politycznego w okresie powstań narodowych w XIX w. (1831–1870) odnoszące się do tej jego części, która trafiła do Belgii. Pretekstem do podjęcia tego tematu stała się publikacja książki pióra belgijskiego historyka Idesbalda Goddeerisa poświęconej owej problematyce. Została ona opracowana przy użyciu prozopograficznej metody badawczej, co pozwoliło na uzyskanie nowej, opartej na szerokiej kwerendzie źródłowej, podstawy do formułowania tez i wniosków, często weryfikujących błędne przekonania propagowane dotychczas w historiografii. Polska Wielka Emigracja w Belgii została zaprezentowana w pogłębionym ujęciu statystycznym i porównawczym w odniesieniu także do innych emigracji politycznych XIX w. Otrzymaliśmy wnikliwy opis jej geografii osiedlenia, powodów wyboru Belgii jako kraju zamieszkania, aktywności zawodowej, mobilności, warunków bytowych, aktywności politycznej oraz czynników warunkujących jej zachowania we wszystkich wymienionych aspektach. Rozważaniami objęto także postawę kraju gospodarza wobec przybyszów z Polski - motywy kształtujące stosunek Belgów, w tym ich elit politycznych do aktywności polskich emigrantów i sprawy polskiej. Osobnej analizie poddane zostało wychodźstwo z lat 1831–1863 i emigracja po powstaniu styczniowym, różniąca się w wielu aspektach od wygnańców polistopadowych. Akcenty polemiczne widoczne są w odniesieniu do oceny stopnia wpływu czynników politycznych na decyzje podejmowane przez emigrantów polskich oraz wobec kwestii ostatecznej weryfikacji stopnia skuteczności ich poczynań na arenie politycznej - a zatem różnego rozumienia ich samodzielności czy podmiotowości działań wobec sugerowanych, odmiennych opinii o ich instrumentalizacji i bierności wychodźców w obliczu prowadzonej wokół nich gry mocarstw.

EN

This article reflects on the broadly understood functioning of Polish political émigrés at the time of the nineteenth-century national uprisings (1831–1870), and specifically those refugees who found themselves in Belgium. A pretext for embarking upon this topic was provided by the publication of a book by the Belgian historian Idesbald Goddeeris: La Grande Emigration polonaise en Belgique (1831–1870). Elites et masses en exil à l’époque romantique (Frankfurt am Main 2013). The study in question applied a prosopographic research method based on an extensive source survey conceived as a foundation for the formulation of theses and conclusions and often verifying mistaken convictions propagated in previous historical writings. The Great Emigration in Belgium is presented in an in-depth statistical and comparative approach referring also to other political emigrations of the nineteenth century. The reader has thus received a thorough description of the settlement geography, the reasons for choosing Belgium as the place of residence, professional and political activity, mobility, living conditions, and assorted factors determining the conduct of the émigrés in all the aforementioned aspects. The author also took into consideration the attitude of the host country towards arrivals from Poland - motives shaping the attitude of the Belgians - including the attitude of the political elites towards the Polish émigrés and the Polish question. Separate analyses deal with refugees in the 1831–1863 period and the post-January Uprising émigrés, who in numerous respects differed from their post-November predecessors. Polemical accents are discernible in assessments of the extent to which political factors affected the decisions made by the Polish émigrés, and the ultimate verification of the degree of the effectiveness of their efforts on the political arena, i.a. a different understanding of their independence or the subjectivity of their endeavours vis-à-vis suggested and divergent opinions about the instrumentalization and passivity of the émigrés in the face of the game concerning them and played by the powers.

2

U źródeł drugiego Komitetu Zachodniego. Sprawa polska na Ziemiach Zabranych w latach 1860–1862

100%

Wiech S.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2019

|

vol. 54

|

issue 1

147-173

EN

The sources of the so-called second Western Committee should be sought in the reaction of the Russian authorities to the growing and unprecedented wave of social and political unrest in the early 1860s and national aspirations expressed by the Polish society. One of them was the desire to incorporate the Western Guberniyas into the Kingdom of Poland. For the first time this demand was officially put forward by the nobility of the Rahachow District (Mogilev Guberniya) in October 1861. The reaction of the Russian authorities to this event was the cancellation of the nobility elections in the Mogilev Guberniya and the arrest of the marshal of the Rahachow District Jan Bohusz.Much greater political repercussions were brought by the congress of the nobility at Kamianets-Podilskyi (in September 1862). The gathered nobility of the Podolia Guberniya prepared an address to Tsar Alexander II, demanding the administrative integration of the Stolen Lands with the Kingdom of Poland as a condition and “the basis for the further development of both the Polish and Ukrainian people”. These demands of the Podolia nobility were received in St Petersburg as a threat to the state and an expression of Polish separatism which should be fought at all costs. Almost immediately a decision was made to set up a Western Committee to prepare decisions regarding the solution of the so-called Polish case, consisting primarily in the definitive ousting of Polish influence from the Western Guberniyas of the Russian Empire.

RU

Истоков образования т.н. второго Западного комитета надо доискиваться в реакции российских властей на нарастающую в начале 1860-х годов и ранее невиданную волну волнений общественных и политических настроений, а также изъявляемые польским общество национальные стремления. Одним из них было желание объединить Западные губернии с Царством Польским. Впервые это требование было официально предъявлено представителями дворянства Рогачевского уезда (Могилевской губернии) в октябре 1861 г. Реакцией российских властей на это событие стала отмена дворянских выборов в Могилевской губернии, а также арест предводителя дворянства Рогачевского уезда – Яна Богуша.Более серьезные политические последствия принес съезд дворянства в Каменец-Подольском (IX 1862). На этом съезде дворяне Подольской губернии подготовили адрес на имя императора Александра II, в котором требовали административного объединения Отобраных земель с Царством Польским, как условие и «основу дальнейшего развития как польской так и украинской нации». Требования дворянства Подольской губернии были восприняты в Петербурге как угроза государству и проявление польского сепаратизма, который надо любой ценой истребить. Почти сразу было принято решение образовать Западный комитет, которому было поручено подготовить решения, касающиеся разрешения т.н. польского вопроса, прежде всего, заключающиеся в окончательном искоренении польского влияния из Западных губерний Российской Империи.

PL

Artykuł dotyczy genezy powstania w 1862 r. Komitetu Zachodniego odpowiedzialnego za opracowanie programu depolonizacji zachodnich guberni Cesarstwa Rosyjskiego. Był on piątym w dziejach carskiej Rosji specjalnym komitetem o szerokich kompetencjach w zakresie zarządzania rubieżami Cesarstwa.

3

Политика генерал-губернатора А.П. Безака в отношении римско-католической церкви в Юго-Западном крае (1865-1868)

80%

Legieć J.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2020

|

vol. XVII (2020)

|

issue 4: Nauki o polityce i historia administracji

145-160

RU

Для киевского генерал-губернатора Александра Павловича Безака борьба с влиянием римско-католической церкви в Киевской, Подольской и Волынской губерниях, образующих Юго-Западный край, стала одной из основных задач, которые встали перед российской администрацией края после падения Январского восстания. Безак требовал, чтобы была ликвидирована одна из двух действующих в крае католических епархий, постулировал закрытие части католических церквей и часовен и сокращение числа священников. Он также намеревался закрыть все действовавшие на этой территории католические монастыри. Генерал-губернатору, в конце концов, удалось добиться ликвидации Каменецкой епархии, но за время его правления в стране было закрыто лишь несколько церквей и часовен и лишь четыре из одиннадцати монастырей. Также не удалось существенно ограничить численность католического духовенства. Полной реализации планов Безаку помешала прежде всего позиция министра внутренних дел П. А. Валуева. Однако Безаку удалось ввести русский язык в преподавание религии во всех типах школ, а вся деятельность католического духовенства подверглась строгому государственному контролю.

EN

For the General-Governor of Kiev, Aleksander Pawłowicz Bezak, the fight against the influence of the Roman Catholic Church in the Kiev, Podolia and Volhynia governorates that make up the Southwestern Krai, became one of the main tasks facing the Russian administration of the region after the fall of the January Uprising. Bezak demanded the liquidation of one of the two Catholic dioceses operating in the province, he also called for the closure of some Catholic churches and chapels and a reduction in the number of priests. He also intended to close all Catholic monasteries operating in this area. The general-governor finally managed to liquidate the Kamieniec diocese, but during his reign, only a few churches and chapels were closed in the Southwestern Krai, and only four out of eleven monasteries. It was also not possible to significantly reduce the number of Catholic clergy. First of all, the position of the Minister of Internal Affairs, P.A Valuev, prevented the full implementation of Bezak’s plans. However, Bezak managed to introduce the Russian language to religious education in all types of schools, and all activities of the Catholic clergy were subject to strict state control.

PL

Dla generał-gubernatora kijowskiego Aleksandra Pawłowicza Bezaka walka z wpływami Kościoła rzymskokatolickiego w województwach kijowskim, podolskim i wołyńskim, tworzących Kraj Południowo-Zachodni, stała się jednym z głównych zadań stojących przed administracją rosyjską regionu po upadku powstania styczniowego. Bezak zażądał likwidacji jednej z dwóch diecezji katolickich działających na terenie prowincji, postulował zamknięcie części kościołów i kaplic katolickich oraz zmniejszenie liczby księży. Zamierzał także zamknąć wszystkie działające na tym terenie klasztory katolickie. Generał-gubernatorowi udało się ostatecznie doprowadzić do likwidacji diecezji kamienieckiej, ale za jego panowania w kraju zamknięto tylko kilka kościołów i kaplic, a tylko cztery z jedenastu klasztorów. Nie udało się też znacząco ograniczyć liczby duchownych katolickich. Przede wszystkim stanowisko ministra spraw wewnętrznych P.A. Valueva uniemożliwiło pełną realizację planów Bezaka. Jednak Bezakowi udało się wprowadzić język rosyjski do nauczania religii we wszystkich typach szkół, a wszelka działalność duchowieństwa katolickiego została poddana ścisłej kontroli państwa.

Refine search results

1 Kwartalnik Historyczny

1 Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

1 Wschodni Rocznik Humanistyczny

1 Legieć J.

1 Wiech S.

1 Żurawski vel Grajewski R.

1 2020

1 2019

1 2016

Wielka Emigracja w Belgii (1831–1870) - wizerunek bez heroizmu

U źródeł drugiego Komitetu Zachodniego. Sprawa polska na Ziemiach Zabranych w latach 1860–1862

Политика генерал-губернатора А.П. Безака в отношении римско-католической церкви в Юго-Западном крае (1865-1868)