Search results

1

Profesorowi dr hab. Piotrowi Łossowskiemu w 85. rocznicę urodzin

100%

Bułhak H.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2011

|

vol. 46

2

The history of Scandinavia in the Polish historiography, remarks and reflections

100%

Szelągowska G.

Studia Maritima

|

2018

|

vol. 31

293-311

EN

The article outlines the achievements of the Polish historiography concerning the Nordic region, from the inter-war period to the present times. The problems dealt with are included in the two main trends of the Polish historical research concerning Scandinavian questions: the topics of Polish-Nordic relations of any kind, and the topics of the history of Scandinavia itself and of the Nordic region. The third trend, much weaker than the two others, comprises the comparative studies concerning the social history, the history of states and cultures. Still another trend, the edition of sources to the history of the Nordic region, is hardly to be found in Polish historiography.The article is also a review of the main centres of Scandinavian studies in Poland, both individual scholars, single historians functioning at departments of history at universities, and institutional centres of Polish Scandinavian Studies, especially the ones which carry out research into the whole region in an interdisciplinary approach: into languages, literature, culture, politics, economy and history. Some emphasis has been put on the weaknesses of the Polish research concerning the Nordic region, especially the ones resulting from the inability to use original archival materials and sources.

PL

W artykule przedstawiono w ogólnym zarysie historyczne dokonania polskiej historiografii dziejów regionu nordyckiego – począwszy od okresu międzywojennego po czasy współczesne. Powyższa problematyka mieści się w dwóch głównych nurtach polskich historycznych badań skandynawistycznych – podejmowania tematów wskazujących na polsko-nordyckie relacje we wszelkich zakresach, oraz skupianie się na dziejach Skandynawii i regionu nordyckiego. Trzecim nurtem, najsłabiej zaznaczonym, jest w sposób nowoczesny ujęta komparatystyka w odniesieniu do historii społecznej, dziejów państw i kultury. W minimalnym zakresie występuje w polskiej historiografii edycja źródeł do dziejów regionu nordyckiego. Artykuł stanowi jednocześnie przegląd aktywności głównych ośrodków badań skandynawistycznych w Polsce, zarówno pojedynczych badaczy-historyków funkcjonujących samodzielnie w poszczególnych uniwersytetach i wydziałach historycznych, jak i centrów polskiej skandynawistyki, zwłaszcza takich, które obejmują swymi badaniami studia nad całym regionem w ujęciu interdyscyplinarnym: nad językiem, literaturą, kulturą, polityką, gospodarką i historią. W artykule zwraca się także uwagę na słabości polskich badań nad dziejami regionu nordyckiego, co wynika przede wszystkim z wielu uwarunkowań, a także z niemożności wykorzystania oryginalnych zasobów archiwalnych i źródłowych.

3

Nation and History

100%

Stobiecki R.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2007-2008

|

vol. 37-38

4

Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego w realiach PRL. Wybrane zagadnienia

94%

Lesiakowski K.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2019

|

vol. 18

|

issue 1

195-218

EN

Historical Institute (IH) of University of Lodz was established on 24 June 1948. The first years of its activity took place during the Stalinism period. The stuff and students were subjected to propaganda and were engaged in different political actions. Researches and didactics were imposed into methodology of Marxism-Leninism. The students of IH articulated their objection towards such practices in 1956 and therefore in next years, took place many positive changes. One of them was the possibility of making trips to archives and libraries in western countries. Unfortunately, in 1968 the Institute experienced many political upheavals. The consequences of anti-Semitic campaign, which were then set off, was dismissal from work and emigrating from Poland of four employees of IH. During next years, functioning of the Institute and life of the students were subjected to strong political pressure again. Its expression were e.g. working- -class practices of first year students. The situation in the Institute changed only when in 1980 Independent Self-governing Trade Union “Solidarity” was created. The students and employees started to fight for their issues. The former ones took part in nearly month-long sit-down strike (January–February 1981). After the introduction of martial law two students were interned, besides the stuff and students were forbidden to conduct any independent activities. Some of them however got engaged in underground activity. The legal activity started again only in May 1988. In this time the students government on the IH was created. The students and employees joined into the transitions which took place in 1989. One of adjuncts became even the Member of Parliament (so-called contractual Parliament).

PL

Instytut Historyczny (IH) Uniwersytetu Łódzkiego został utworzony 24 czerwca 1948 r. Pierwsze lata jego działalności przypadły na okres stalinizmu. Kadra i studenci zostali wtedy poddani propagandzie i byli angażowani w różne akcje polityczne, a badaniom i dydaktyce narzucono metodologię marksistowsko-leninowską. Swój sprzeciw wobec tych praktyk studenci IH wyrazili w 1956 r. i dlatego w kolejnych latach nastąpiło wiele korzystnych zmian. Jedną z nich była możliwość wyjazdów pracowników do archiwów i bibliotek w krajach zachodnich. Niestety w 1968 r. Instytut doświadczył wielu politycznych wstrząsów. Następstwem uruchomionej wtedy kampanii antysemickiej było zwolnienie z pracy i wyjazd z Polski czterech pracowników IH. W kolejnych latach funkcjonowanie Instytutu i życie studentów ponownie poddano silnej presji politycznej. Jej wyrazem były np. obowiązkowe praktyki robotnicze dla studentów I roku. Dopiero gdy w 1980 r. powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” w Instytucie sytuacja się zmieniła. Studenci i pracownicy zaczęli walczyć o swoje interesy. Ci pierwsi uczestniczyli nawet w trwającym blisko miesiąc strajku okupacyjnym (styczeń–luty 1981 r.). Po wprowadzeniu stanu wojennego dwóch studentów zostało internowanych, poza tym pracownikom i studentom zabroniono prowadzenia wszelkiej niezależnej działalności. Niektórzy z nich podjęli jednak aktywność w podziemiu. Jawna działalność niezależna została na nowo podjęta dopiero w maju 1988 r. Powstał wtedy w IH samorząd studencki. Studenci i pracownicy włączyli się też w przemiany, które nastąpiły w 1989 r. Jeden z adiunktów został nawet posłem na Sejm (tzw. Sejm kontraktowy).

5

Golden Book of Lviv Historiography

84%

Śreniowska K.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2007-2008

|

vol. 37-38

6

"Historiae" Grzegorza z Tours jako źródło informacji o diecie mieszkańców VI-wiecznej Galii

84%

Jagusiak K., Dybała J., Kokoszko M.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2021

|

vol. 20

|

issue 1

7-26

EN

The present article focuses on the presentation of excerpts from the main historical work written by Gregory, bishop of Tours, which deal with food and drink in the diet of his contemporaries in Gaul. The author devoted most space to the menu of the Frankish state elite – royal families, bishops and secular nobles. In addition, he gave some information on a diet of people who avoided the luxury and pleasures for God. The narration of Gregory is our article supported in our article by other sources: medical, historiographical, gastronomical, patristic etc. The most important among them were these written by Venantius Fortunatus, Sidonius Apollinaris, Anthimus, Galen, Oribasius, and Athenaeus of Naucratis. The analysis of the sources, leads us to the conclusion that despite the deep, multidimensional changes that took place between the 5th and 6th centuries in the areas known as Gaul, there were no major changes in the nutritional habits of the local people. It does not mean that the Germanic population did not influence the culinary world of 6th-century Gaul in any way. Sources confirm such influence, however, on this field it was not great. On the basis of the preserved treatises – and the Historiae of Gregory of Tours is one of our key source – one can observe the survival (and continuation) of ancient culinary traditions in the Frankish state.

PL

Artykuł skupia się na przedstawieniu fragmentów głównego dzieła historycznego napisanego przez Grzegorza, biskupa Tours, w których mowa jest o pożywieniu i napojach w diecie współczesnych mu mieszkańców Galii. Autor poświęcił najwięcej miejsca jadłospisowi elity państwa Franków: rodzin królewskich, biskupów i świeckich możnych. Prócz tego podał garść informacji o tym, czym żywili się ludzie stroniący w imię poświęcenia dla Boga od uciech stołu. Dieta pozostałych ludzi interesowała go tylko, gdy dotyczyło to skrajnych zachowań w obliczu klęski głodu. Przekaz zawarty w Historiae został przez nas ukazany na tle fragmentów innych źródeł z epoki późnego antyku i wczesnego średniowiecza, które przybliżają gastronomiczne realia tamtych czasów i stanowią odniesienie dla wiadomości podanych przez Grzegorza z Tours. Duże znaczenie miał tu korpus pism medycznych autorstwa Galena, Orybazjusza, Aecjusza oraz szczególnie bliskiego geograficznie i czasowo Grzegorzowi Antimusa. Ważne były też pisma Sydoniusza Apolinarego i Wenancjusza Fortunata. Pozostałe źródła (patrystyczne, kulinarne, historiograficzne etc.) miały dla nas mniejsze znaczenie, choć uzupełniały rekonstruowaną w artykule rzeczywistość. Na podstawie analizy wykorzystanych dzieł można wysnuć wniosek, że mimo głębokich, wielowymiarowych przemian, jakie nastąpiły między V a VI stuleciem na terenach określanych jako Galia, w wyżywieniu zamieszkujących je ludzi nie zaszły większe zmiany. Zasób produktów (zarówno tych, dostępnych elitom, jak i reszcie społeczeństwa), uzyskiwanych z nich potraw i zwyczajów żywieniowych pozostał bardzo zbliżony. Nie oznacza to, że ludność germańska nie wpłynęła w żaden sposób na kulturę żywieniową VI-wiecznej Galii. Źródła potwierdzają ślady takiego wpływu, jednak w tej dziedzinie życia nie był on wielki. Na podstawie zachowanych traktatów – a Historiae Grzegorza z Tours są jednym z kluczowych świadectw tego zjawiska – można więc mówić o przetrwaniu (i dalszym trwaniu) późnoantycznych tradycji kulinarnych w państwie Franków.

7

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata - profesor Helena Brodowska-Kubicz (1914-2003)

67%

Lesiakowski K.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

518-539

PL

Celem artykułu jest przybliżenie postaci Heleny Brodowskiej, działaczki ludowej, kapitana Batalionów Chłopskich, profesora historii na Uniwersytecie Łódzkim, a przede wszystkim osoby odważnej i wrażliwej na niedolę innych. W okresie II wojny światowej z dużym zaangażowaniem organizowała pomoc dla ludności żydowskiej, prześladowanej przez niemieckiego nazistowskiego okupanta. Swoją ofiarną postawą zasłużyła sobie na uhonorowanie jej w 1991 r. tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Zawarte w artykule zeznania Brodowskiej, a także świadectwa osób, do których uratowania się przyczyniła – Narcyza Łubnickiego i Mariana Małowista – pokazują, że skuteczne udzielanie pomocy ludności żydowskiej wymagało nie tylko odwagi pojedynczych osób, ale przede wszystkim sprawnego działania zespołowego. Ta część konspiracyjnego ruchu ludowego, z którym była związana Brodowska, tego rodzaju postawę wykazała. Stąd w tekście pojawiają się różne postaci, które współtworzyły siatkę organizacyjną, umożliwiającą ratowanie ludności żydowskiej przed Zagładą. Ich nazwiska także zasługują na przypomnienie i odnotowanie w pamięci zbiorowej.

Refine search results

2 Historyka Studia Metodologiczne

2 Przegląd Nauk Historycznych

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Studia Maritima

1 Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

2 Lesiakowski K.

1 Bułhak H.

1 Dybała J.

1 Jagusiak K.

1 Kokoszko M.

1 Stobiecki R.

1 Szelągowska G.

1 Śreniowska K.

2 2021

1 2019

1 2018

1 2011

Profesorowi dr hab. Piotrowi Łossowskiemu w 85. rocznicę urodzin

The history of Scandinavia in the Polish historiography, remarks and reflections

Nation and History

Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego w realiach PRL. Wybrane zagadnienia

Golden Book of Lviv Historiography

"Historiae" Grzegorza z Tours jako źródło informacji o diecie mieszkańców VI-wiecznej Galii

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata - profesor Helena Brodowska-Kubicz (1914-2003)