Search results

1

Opowiadania Sławomira Siereckiego. Zapomniane ogniwo kryminału retro w dobie PRL

100%

Ruszczyńska M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2023

|

vol. 66

|

issue 1

197-212

EN

The main thesis of the article is an attempt to prove the existence of a forgotten element of retro crime fiction in the era of the People’s Republic of Poland on the example of Sławomir Sierecki’s stories. In this context, the author interprets the works published under the joint title Tomorrow before midnight. We find there an intertextual discourse with the works of Conan Doyle, Arsene Lupin and American crime fiction. Within them, the author refers to three types of detective novels, presenting his criminal stories from the end of 19th century to 1929. What the three stories have in common is the formula of pastiche references to the above-mentioned artists and the accompanying scenery of the Tri-City (Gdańsk, Sopot and Gdynia). History is not only a decoration here, but it is ideologized as part of the presentation of historical politics, most visible in Memory of Hongkong. In her interpretation of the stories, the author focuses primarily on reading the character of the criminal discourse, as it is the main determinant of this retronovel. And thanks to him, Sierecki’s stories can be considered the starting point of retro crime fiction in Polish literature. It is no coincidence that this flight into the past is connected with the crisis of the militia novel in the declining period of the People’s Republic of Poland.

PL

Główną tezą artykułu jest próba udowodnienia istnienia zapomnianego ogniwa kryminału retro w dobie PRL na przykładzie opowiadań Sławomira Siereckiego. W tym kontekście autorka interpretuje utwory, które ukazały się pod wspólnym tytułem Jutro przed północą. Znajdujemy w nich intertekstualny dyskurs z twórczością Conan Doyle’a, Arsena Lupina i kryminału amerykańskiego. Sierecki nawiązuje w ich obrębie do trzech odmian powieści detektywistycznej, prezentując kryminalne historie od końca XIX wieku aż po rok 1929. Analizowane opowiadania łączy formuła pastiszowych odniesień do wspomnianych twórców oraz towarzysząca im sceneria Trójmiasta (Gdańska, Sopotu i Gdyni). Historia nie tylko jest tu dekoracją, ale poddana zostaje ideologizacji w ramach prezentacji polityki historycznej, najbardziej widocznej w Szkatułce z Hongkongu. Autorka w swojej interpretacji opowiadań skupia się przede wszystkim na odczytaniu charakteru kryminalnego dyskursu, gdyż jest on głównym wyznacznikiem tej retropowieści i to dzięki niemu można uznać opowiadania Siereckiego za początkowe ogniwo kryminału retro w polskiej literaturze. Nieprzypadkowo ta ucieczka w przeszłość wiąże się z kryzysem powieści milicyjnej w schyłkowym okresie PRL.

2

„Sienkiewiczologowanie”. O Sienkiewiczowskich odniesieniach w powieściach Marii Pruszkowskiej

100%

Rusin J.

Tematy i Konteksty

|

2019

|

vol. 14

|

issue 9

682-692

EN

References to the work of H. Sienkiewicz in the work of M. Pruszkowska (1910–1973) appear in two of her novels: Prześlę panu list i klucz (I Will Send You a Letter and a Key) (1959) and Życie nie jest romansem, ale… (Life Is not a Love Affair, but…) (1964). The former depicts the fate of a book-loving Warsaw family in the 1930s. The parents and two daughters constantly use quotations in their conversations, which come from their favourite novels, most often from the Trilogy. The sisters make their lives theatrical by impersonating literary characters and competing in the best possible knowledge of Sienkiewicz’s texts. The other novel shows the same family during the Second World War. In the conditions of occupation, references to the favourite fragments of the Nobel Prize winner’s works often gain new and surprising significance. The literary excitement of Pruszkowska’s characters is analogous to the experiences of successive generations of Polish readers.

3

The Function of the Allusion to Aristophanes’ Birds in the Parable of the Unjust Steward (Lk 16:1–8)

80%

Adamczewski B.

Collectanea Theologica

|

2021

|

vol. 91

|

issue 2

21-36

PL

Aluzja do Ptaków Arystofanesa odgrywa ważną rolę w intertekstualno-ilustracyjnej retoryce Łukaszowej przypowieści o nieuczciwym rządcy (Łk 16,1–8). Ludzie zazwyczaj przyjmują, że dobre systemy prawne promują moralną uczciwość i prawną sprawiedliwość. Na tym tle Pawłowa idea obecności Prawa, ale także jego nieskuteczności w promowaniu sprawiedliwości (Ga 3,19b; por. 3,21), jest dość trudna do wyjaśnienia. Aby zobrazować tę Pawłową ideę w sekwencyjnym hipertekstualnym przepracowaniu Listu do Galatów, Łukasz użył aluzji do komedii Arystofanesa, która prezentowała ateński system prawny jako podobnie nieskuteczny wobec działalności moralnie zepsutego donosiciela prawnego: sykofanta. Łukaszowy nieuczciwy rządca nie tylko używa języka ateńskiego sykofanta, ale także podejmuje podobną, pozornie legalną, lecz moralnie niesprawiedliwą działalność, kwestionując w ten sposób skuteczność całego system prawnego w promowaniu sprawiedliwości. Przepracowanie sekwencji Pawłowych idei wyjaśnia znaczenie enigmatycznej przypowieści o nieuczciwym rządcy (Łk 16,1–8).

EN

The allusion to Aristophanes’ Birds plays an important role in the intertextual-illustrative rhetoric of the Lucan parable of the unjust steward (Lk 16:1–8). People generally assume that good legal systems promote moral honesty and legal justice. Against this background, the Pauline idea of the presence of the law, but also its ineffectiveness in giving righteousness (Gal 3:19b; cf. 3:21), is quite difficult to explain. In order to illustrate this Pauline idea in his sequential hypertextual reworking of the Letter to the Galatians, Luke used the allusion to Aristophanes’ comedy, which presented the classical Athenian legal system as likewise ineffective against the activity of the morally corrupt legal agent, the sycophant. The Lucan unjust steward not only uses the language of the Athenian sycophant, but also engages in similar, apparently legal but morally unjust activity, thus questioning the effectiveness of the whole legal system in promoting righteousness. The reworking of the sequence of Pauline ideas explains the meaning of the enigmatic parable of the unjust steward (Lk 16:1–8).

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Collectanea Theologica

1 Tematy i Konteksty

1 Adamczewski B.

1 Rusin J.

1 Ruszczyńska M.

1 2023

1 2021

1 2019

Opowiadania Sławomira Siereckiego. Zapomniane ogniwo kryminału retro w dobie PRL

„Sienkiewiczologowanie”. O Sienkiewiczowskich odniesieniach w powieściach Marii Pruszkowskiej

The Function of the Allusion to Aristophanes’ Birds in the Parable of the Unjust Steward (Lk 16:1–8)