Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  język liturgiczny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Język liturgiczny Ordynariatów Personalnych dla byłych anglikanów. Zarys ogólny

100%
Pskit W.
Roczniki Humanistyczne
|
2020
|
vol. 68
|
issue 6
155-167
EN
The paper presents some basic features of the language of Divine Worship: The Missal (2015), the liturgical book of the recently established Ordinariates for former Anglicans. It discusses the historical sources of the text of the Ordinariate missal. The linguistic characteristics of Divine Worship is shown on the basis of a comparison with corresponding texts in the current English translation of the Roman Missal. The comparison makes it possible to demonstrate that the language of the Ordinariate liturgy is a highly hieratic (sacral) variety of English in the sense of Mohrmann (1959, 1968), Crystal (1964, 1990) and the Vatican instruction Liturgiam authenticam (2001). The relevant hieratic style is a direct contribution of the Anglican Patrimony to the contemporary Roman liturgy.
PL
Artykuł przedstawia podstawowe cechy językowe mszału Divine Worship (2015) stanowiącego księgę liturgiczną niedawno powołanych Ordynariatów dla byłych anglikanów. Omawia on źródła historyczne tej księgi mszalnej. Charakterystyka językowa Divine Worship jest ukazana za pomocą porównania wybranych tekstów tej księgi z odpowiadającymi im fragmentami z angielskiego przekładu współczesnego Mszału Rzymskiego. Porównanie tych tekstów pozwala zauważyć, iż angielszczyzna liturgii Ordynariatów cechuje się wysokim stopniem hieratyczności (sakralności) w rozumieniu Mohrmann (1959, 1968), Crystala (1964, 1990) oraz watykańskiej instrukcji Liturgiam authenticam (2001). Ten hieratyczny styl stanowi bezpośredni wkład dziedzictwa anglikańskiego (Anglican Patrimony) do współczesnej liturgii rzymskiej.
2
Publication available in full text mode
Content available

Język liturgiczny jako narzędzie transcendentnego wymiaru człowieka

87%
Warwarko B.
Język. Religia. Tożsamość
|
2022
|
issue 2 B (26)
37-53
PL
Artykuł dotyczy języka liturgicznego, rozumianego zarówno jako mowa werbalna, jak i niewerbalna, który stanowi narzędzie Kościoła katolickiego w sprawowaniu kultu. Artykuł zawiera analizę poszczególnych elementów komunikacji liturgicznej, wskazując na ich znaczenie i możliwości w przeżywaniu komunikacji bosko-ludzkiej, która skutkuje pogłębieniem duchowości człowieka. W ten sposób ukazano język liturgiczny w wymiarze transcendencji człowieka.
EN
The article treats about the liturgical language, understood both as verbal and non-verbal language, which is a tool of the Catholic Church in celebrating of it’s faith. The article contains an analysis of individual elements of liturgical communication, pointing to their significance and possibilities in experiencing divine-human communication, which results in deepening the spirituality of a man.
3

The Post-Vatican II Roman Missal in English: A Preliminary Comparison of Two English Translations

73%
Pskit W.
Roczniki Humanistyczne
|
2019
|
vol. 67
|
issue 11: Anglica
47-60
EN
Following the Second Vatican Council the Roman Catholic liturgy has undergone significant changes. One of them is the shift towards the vernacular as the language of liturgy. First of all, the post-conciliar liturgical reform resulted in a considerable reduction in liturgical texts. Secondly, the shift towards the vernacular entailed further changes, including substantial departure of some translations (e.g. English or German) from the original Latin text of the socalled editio typica of Paul VI’s Missal. This paper is concerned with the differences between the two English translations of the postconciliar Roman Missal (1969/1970), i.e. the 1973 version and the currently used 2010 translation. The analysis has a preliminary character as it deals with selected parts of the Roman Missal in English. The paper focuses on the major differences at the levels of lexis and grammatical structure and it seeks to demonstrate how two radically opposing approaches to the translation of the language of worship contribute to the emergence of texts that significantly differ in their content, style and emphasis.
PL
Po Vaticanum II doszło do istotnych zmian w obrzędach Mszy św. sprawowanej według rytu rzymskiego. Należy do nich z pewnością odejście od łaciny i przejście na języki narodowe w liturgii. Jeśli chodzi o warstwę werbalną to, w pierwszym rzędzie, doszło do znacznej redukcji ilościowej tekstów liturgicznych (w porównaniu to tekstów sprzed reformy liturgicznej po Soborze Watykańskim II). Drugi wymiar zmiany na płaszczyźnie językowej – będący w pewnej mierze konsekwencją odejścia od uniwersalizmu łaciny – to daleko posunięte rozbieżności między oryginalnym tekstem, tzw. editio typica, zreformowanego Mszału Rzymskiego (1969/1970) a jego tłumaczeniami na niektóre spośród języków narodowych (np. angielski, niemiecki). W niniejszym opracowaniu omówione są wybrane fragmenty tekstów mszalnych wskazujące na różnice między dwoma przekładami angielskimi, tj. wersją z 1973 r. (będącą w użyciu przez prawie 40 lat) oraz nowym tłumaczeniem z 2010 r. Analiza ma charakter wstępnego badania i skupia się na różnicach leksykalnych, morfologicznych i składniowych. Nawet tak wyrywkowe porównanie pozwala dostrzec dwie rozbieżne tendencje w podejściu do przekładu tekstów na potrzeby kultu chrześcijańskiego, skutkujące tekstami, które w istotnej mierze różnią się pod względem treści, stylu i emfazy.
4
Publication available in full text mode
Content available

Alaska w dobie rosyjskiej kolonizacji i jej języki liturgiczne

73%
Parafianowicz H.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2012
|
vol. Język naszej modlitwy- dawniej i dziś
|
issue 3
135-147
EN
As a follow up to the Russian colonisation of Alaska in the XVIII century, in 1794 eight monks from the Russian monastery Valaamo together with saint Herman came to island Kodiak in order to evangelise the indigenous people. Already the first missionaries from Russia in the first decades of the XIX century translated the liturgy into the vernacular languages of Alaska, particularly father John Veniaminov (future bishop Innokenty) translated the catechism, liturgical books, the Gospel of saint Matthew and others into Aleutian. Bilingual (Russian and Kodiak-Aleutian) elementary schools were founded. In 1841 the theological seminary was transferred to New Archangelsk in order to educate future priests and translators. Father Netsvetov celebrated also bilingual (i.e. in Church Slavonic and vernacular dialects) liturgies in order to attract new faithful to the Orthodox Church. Since in 1867 Alaska was sold to the Americans, protestant and catholic missionaries came and the Aleutian schools were closed. Still in the XX century the number of the Orthodox in Alaska increased and until this day in Alaska the liturgy is celebrated – apart from the dominating English – also in the vernacular languages (of the Eskimos and Indians), Church Slavonic (often influenced by Russian) as well as in the other languages of the faithful.
5
Publication available in full text mode
Content available

Proces zmian języka liturgicznego w Serbskiej Cerkwi Prawosławnej na przykładzie oficjów ku czci świętych Serbek

73%
Gapska D.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2012
|
vol. Język naszej modlitwy- dawniej i dziś
|
issue 3
149-157
EN
Srbljak is a collection of hymns and services dedicated to Serbian saints of the Orthodox Church. In particular regard to the texts of the services of the Serbian saint women: Angelina (30 VII), Anastasia Nemanic (22 VI), Eughenia – Euphrosinia (tsarina Militsa; 19 VII) and Zlata of Meghlen (13 X) one can observe the changes of the norms applied to the liturgical language in Serbia. The service of St Angelina, written around 1520 or 1530, was included in the Rakovatch manuscript of Srbljak (1714) edited in the Serbian version of Church Slavonic. The same book printed in 1761 in Rimnik contained already the texts in the Russian version of Church Slavonic as did also the Belgrade edition of the Srbljak edited in 1861. It was only in 1986 that the Holy Synod of the Serbian Orthodox Church printed Srbljak in Serbian Slavonic, allowing the introduction of seven services in modern Serbian (including four services translated from Romanian). The last edition of Srbljak shows general tendencies in contemporary Serbia to use more and more often the modern Serbian as the liturgical language.
6
Publication available in full text mode
Content available

„Język, który odsłania”. Funkcja fatyczna języka w przestrzeni katechetycznej

73%
Kurzydło D.
Colloquia Theologica Ottoniana
|
2021
|
vol. 37
129-148
EN
Research on religious language is an important contribution to the development of catechetics, which deals with scientific reflection on the education of Christians and initiating them into the living faith of the Church. Religious language is not a separate type of language but consists of the ability to communicate with others in such a way that they understand the truths concerning eternal life. An important task in this process is performed by catechesis, through which the proclamation of faith can touch people in their daily existence. Thanks to catechesis, Christians not only have a better understanding of what a symbolic, narrative, and doctrinal language is, but they also learn how to think in this language. The present article is devoted to the phatic function of language in catechesis. This function concerns the possibility of establishing connections and deepening the ties between participants in catechetical discourse and during the upbringing process. The author tries to justify the importance of the phatic function in the catechetical space and indicate its importance in the implementation of various catechetical tasks. The paradigm of Jesus’ pedagogy shows that catechesis is primarily about the language of encounter and the language of events, based on which God can continue the history of salvation. Catechetical language allows people to understand how human existence reveals God’s presence. Building mature bonds is not easy in a situation where society does not have the appropriate social competences. Thus, there is a need for well-thought-out catechesis, communicative catechists, and new ideas for the use of language in the catechetical space that reveal God’s kingdom among people.
PL
Badania nad językiem religijnym stanowią ważny wkład w rozwój katechetyki, która zajmuje się naukową refleksją nad wychowaniem chrześcijan oraz wtajemniczeniem ich w żywą wiarę Kościoła. Język religijny nie stanowi odrębnego rodzaju języka, ale polega na umiejętności komunikowania współczesnemu człowiekowi w sposób dla niego zrozumiały prawd, które dotyczą życia nadprzyrodzonego. Ważne zadanie w tym procesie pełni katecheza, dzięki której przepowiadanie wiary ma dotknąć człowieka w jego codziennej egzystencji. Dzięki katechezie chrześcijanie nie tylko lepiej rozumieją, czym jest język symboliczny, narracyjny, a także doktrynalny, lecz uczą się myśleć w tym języku. Artykuł ten poświęcony jest fatycznej funkcji języka w katechezie. Funkcja ta dotyczy możliwości nawiązania więzi i jej pogłębiania między uczestnikami katechezy i procesu wychowania. Autor stara się uzasadnić znaczenie funkcji fatycznej w przestrzeni katechetycznej i wskazać jej znaczenie w realizacji różnych zadań katechetycznych. Wzór pedagogiki Jezusa pokazuje, że w katechezie jest obecny przede wszystkim język spotkania i język wydarzeń, na kanwie których Bóg może kontynuować historię zbawienia. Język katechetyczny pozwala ludziom być blisko ludzkiej egzystencji, a tym samym objawia obecność Boga. Budowanie dojrzałych więzi nie jest sprawą łatwą w sytuacji, kiedy społeczeństwo nie posiada odpowiednich kompetencji społecznych. Tym bardziej potrzeba mądrej katechezy, komunikatywnych katechetów oraz wartościowych pomysłów na użycie w przestrzeni katechetycznej języka, który odsłania Boże królestwo wśród ludzi.
7
Publication available in full text mode
Content available

Język liturgiczny słowiańskich Kościołów prawosławnych. Stanowisko wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w sprawie języka liturgicznego

73%
Stempa T.
ELPIS
|
2016
|
vol. 18
113-120
PL
Analiza zebranych materiałów z życia Słowiańskich Kościołów prawosławnych, pokazuje, że w niektórych przypadkach język cs. nie jest już aktualnym i zasadnym językiem liturgicznym. Już dawno wprowadzony został bilingwizm lub też język cs. wyparty został przez języki narodowe. Wnikliwa obserwacja sytuacji językowo-liturgicznej w słowiańskich Kościołach prawosławnych pokazuje, że aktualność i zasadność użycia języka cs. jako języka liturgicznego, zależy od kilku czynników. Tak jak w przypadku niekanonicznych Kościołów prawosławnych w Macedonii i na Ukrainie, język cs. zostaje zastąpiony językiem narodowym z powodów czysto nacjonalistycznych. W przypadku Bułgarii i Serbii, czynnikiem wpływającym na zamianę jest traktowanie Kościoła prawosławnego, jako Kościoła narodowego. W przypadku wschodnich, Słowiańskich Kościołów prawosławnych (Białoruś, Polska, Rosja) zmiana językowo-liturgiczna odbywa się najwolniej. Wpływa na to historia Kościołów z okresu XIX i XXI w., temperament i usposobienie Słowian wschodnich. W tym przypadku największym przeciwnikiem języka cs. jest szeroko pojmowana demokracja. Wierni Kościoła prawosławnego w Polsce nadal chcą modlić się w języku cerkiewnosłowiańskim. Warto jest też wspomnieć o tym, że w Kościołach, w których funkcjonuje już język narodowy, język cs. nie został całkowicie wyparty z życia liturgicznego. Powszechny jest bilingwizm językowo-liturgiczny, a w niektórych przypadkach, w szczególności w miejscach z ostoję prawosławia, obserwowany jest powrót do języka cs. (Serbia, Bułgaria).
EN
The analysis of collected materials from the life of the Slavic Orthodox Churches indicates, that in some cases Church Slavonic language is no longer a current or justifiable liturgical language. Bilingualism was introduced or Church Slavonic language was replaced by national languages. A closer investigation into the liturgical language situation in Orthodox Churches reveals that the topicality and the validity of using Church Slavonic language as a liturgical language depends on a few factors. As in the case of the non-canonical Orthodox Churches in Macedonia and Ukraine, the Church Slavonic language has been replaced by national languages for nationalistic reasons. In the case of Bulgaria and Serbia, the main factor that has influenced this change is treating Orthodox Church as a national church. In Eastern Slavonic Orthodox Churches (Belarus, Poland and Russia), changing the liturgical language has occurred at a slow pace. The history of churches in XIX and XXI century, the temper and character of Eastern Slavs have had an influence on this. In this case, the biggest opponent of the Church Slavonic language is democracy in a broad sense. Orthodox Christians in Poland still want to pray in the Church Slavonic language. It is worth mentioning, that in churches, where the national language is used, Church Slavonic language has not been completely removed from liturgical life. Bilingualism of liturgical languages is common and in some cases, when the place is considered as backbone for the Orthodox Church, reversion to Church Slavonic language has been noted (Serbia, Bulgaria).
8
Publication available in full text mode
Content available

Saint Ambrose of Milan and the establishment of Christianity within the conventions of the new language for the Christians

58%
Zajc N.
Vox Patrum
|
2014
|
vol. 61
157-169
PL
Autor artykułu chce ukazać ortodoksyjny kontekst, będący efektem orzeczeń soborowych, traktowany jako pewien ekumeniczny aspekt myśli teologicznej św. Ambrożego, który milcząco wymuszał jednoczesne korzystanie z Zachodniej i Wschodniej tradycji liturgicznej. Pozycja Ambrożego jako biskupa Mediolanu, który głęboko rozpatrywał problemy dotyczące „nowego” języka chrześcijańskie­go używanego w liturgii, a także problem historii Kościoła i liturgii, pozwoliła mu bezpośrednio wpływać na poprawę stosunków między Niceą Wschodu i Zacho­du. Jego hymny, osobiste pisma i traktaty odzwierciedlały dogmatyczne, języko­we i ikonograficzne trudności tworzenia się państwa chrześcijańskiego: od Nicei do Trullo (lub od Konstantyna Wielkiego do Justyniana II), przez które Bizancjum weszło ostatecznie w niezwykle trudny okres ikonoklazmu (w latach 711-843).
9
Publication available in full text mode
Content available

„Herezja werbalna” – wokół sporów o prawdę języka objawienia

58%
Kuczyńska M.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2012
|
vol. Język naszej modlitwy- dawniej i dziś
|
issue 3
111-123
EN
In the 1620s Francisk Skoryna of Polotsk worked on the translation of the Bible, explaining to the common people the more difficult terms on the margins. The Homiliary of Zabludov (1569) was edited in Church Slavonic as it was assumed that, transmitted by the means of the language traditional for the liturgical and spiritual sphere of the Church, it would guarantee the prescriptivism of the content. Since in 1577 the Roman Catholic Church in Poland accepted the decisions of the Council of Trent and the Uniate tendencies in regard to the Orthodox Church, Peter Skarga – one of the principal Catholic theologians and polemists of the time – spoke on the question of the liturgical language of the Orthodox Church, naming it among other “mistakes” of the Greek faith. Monk Ivan Vishensky defended Church Slavonic (around 1609) seeing in it a part of the Church tradition as well as a means of transmitting God’s address to mankind, able to give it the eternal life or, if it deforms it in a verbal mistake, condemn it to extermination. Vishensky saw in Church Slavonic the only effective means of communicating the Church tradition to the contemporary and future people as well as the first liturgical language of the Orthodox Slavs in which Triune God spoke to them and still does. Despite many controversies concerning the use of the common speech, in 1616 Meletius Smotritsky edited in that language The Homiliary of Zabludov, feeling it necessary as most of the faithful did not understand Church Slavonic.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.