Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  japonizm
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
From the period of geographic discovery to the current era of globalization, Eastern and Western cultures have been in constant communication while being very different from one another. The Polish art scene was profoundly influenced by inspiration from the Far East from the late nineteenth century to the early twentieth century, or from “Young Poland” to the modern era following World War II. At the turn of the century, interest in Japan and its art expanded from Paris to Poland. The popularity of Japanese art in Poland increased as a result of social, cultural, and even political demands. Numerous ideas in Japanese art, such as ukiyo-e woodcuts, were compatible with the philosophy of the Young Poland era and hence served as the foundation for numerous art schools. Poland and China, another Eastern nation, frequently exchange cultural and artistic works during the aforementioned period, which are evident in sectors such as painting, film, stage design, etc.
PL
Kultury Wschodu i Zachodu są bardzo różne i pozostają w ciągłej łączności od czasów odkryć geograficznych po obecną erę globalizacji. Od końca XIX wieku do XX wieku, czyli od okresu „Młodej Polski” do czasów współczesnych po II wojnie światowej, inspiracje z Dalekiego Wschodu nieustannie wpływały na polską scenę artystyczną. Zainteresowanie Japonią i jej sztuką rozprzestrzeniło się z Paryża do Polski na przełomie wieków. Wzrost znaczenia sztuki japońskiej w Polsce i jej akceptacja odpowiadały potrzebom społeczno-kulturowym, a nawet politycznym. Wiele koncepcji w sztuce japońskiej, jak np. drzeworyty ukiyo-e, pokrywało się z ideologią okresu Młodej Polski i tym samym stało się podstawą wielu szkół artystycznych. Wymiana kulturalna i artystyczna między innym wielkim wschodnim krajem, Chinami, a Polską, jest też nieprzerwana i można ją zaobserwować w dziedzinie malarstwa, kina, scenografii itd.
EN
The article is devoted to the impact of Japanese aesthetics on European fashion. In the first part, I will present an outline of Japonism, a trend in 19th century fashion. It brought no significant changes then. The designers just used decorative ornaments originating in Japan or fabrics imported from Asia. At the turn of the century, influenced by reforms in clothing and inspired by the Japanese kimono, the feminine silhouette was radically modified. In the 1920s, these innovations were abandoned. The main part of the paper concerns Japanese designers who appeared on the Paris fashion scene in the second half of the 20th century. Kenzo Takada and Hanae Mori adapted to the European canons, introducing an aura of exoticism. It was only the emergence of such avant-garde designers as Issey Miyake, Rei Kawakubo, and Yohji Yamamoto, that was a turning point in fashion. It involved a confrontation between the Western aesthetics and the Japanese concept of beauty. The Japanese designers proposed a style completely different from what Europe was accustomed to. It featured asymmetrical, loose, often monochromatic cloth- ing, sometimes without traditional trimmings, frayed. In time, the initial shock they provoked turned into a shift in the understanding of what clothing can be.
PL
Tekst dotyczy wpływu estetyki japońskiej na modę europejską. W pierwszej części przedstawiam szkicowo trend japonizmu w modzie XIX wieku. Nie nastąpiły wówczas znaczące zmiany. Projektanci ograniczyli się do wprowadzania elementów dekoracyjnych zaczerpniętych z Japonii lub wykorzystania tkanin sprowadzanych z Azji. Na przełomie wieków pod wpływem reform ubioru oraz inspiracji japońskim kimonem sylwetka kobieca uległa radykalnej modyfikacji. W latach 20. XX wieku zarzucono te innowacje. Zasadnicza część tekstu dotyczy japońskich projektantów, którzy pojawili się na paryskiej scenie mody w drugiej połowie XX wieku. Kenzo Takada i Hanae Mori dostosowali się do obowiązujących w Europie kanonów wprowadzając aurę egzotyzmu. Dopiero pojawienie się awangardowych projektantów Isseya Miyake, Rei Kawakubo i Yohji Yamamoto stało się punktem zwrotnym w modzie. Nastąpiła wówczas konfrontacja estetyki Zachodu z japońską koncepcją piękna. Japończycy zaproponowali styl całkowicie odmienny od tego, do jakiego przyzwyczajona była Europa. Były to ubiory asymetryczne, luźne, często monochromatyczne, czasem pozbawione tradycyjnych wykończeń, strzępiące się. Początkowy szok jaki wywołały z czasem przerodził się w zwrot w rozumieniu tego, czym może być ubiór.
EN
The article discusses the graphic output of Jan Skotnicki, a painter of Young Poland, which he created in the years 1909–1914. In 1908, the artist and his wife, Teodora née Trenkler, left Cracow for Zakopane. The artist’s stay there coincided with the intensive cultural development of the resort. Skotnicki was personally involved in local initiatives, with the financial support of his father-in-law, an industrialist and art collector from Łódź, Henryk Grohman. However, the local landscape and the highland folk art popular at that time did not suit him at all. As a result, he nearly gave up painting and became interested in prints and kilims. An experimental studio, opened thanks to Grohman’s efforts, became Skotnicki’s new field of interests. It was equipped with, among other things, printing presses. In the following years, Skotnicki presented his prints at numerous exhibitions, including those accompanying print competitions (in 1911 and 1914), and after moving to Warsaw (in 1912), he joined the Society of Friends of Graphic Arts. Skotnicki used metal techniques and quickly achieved a master level, which was noticed by critics. He combined etching, aquatints, drypoints and roulette, experimented with colour printing and coloured prints. He strongly individualised his works while creating prints by using tint. His graphic output was estimated at more than 50 compositions, with at least 36 currently in public collections. They include landscapes, views of towns and architecture, nudes, studies of figures and animals, which in many cases were modelled on his own sketches and paintings. In terms of themes and composition, they show many similarities to the works of Young Poland artists from the group of professors (J. Stanisławski) as well as peers undertaking graphic attempts (W. Skoczylas). The way of building the composition, framing, asymmetry and fragmentation of the representations reveal the influence of Japanese art, which was an important source of inspiration thanks to the collection and activity of Feliks "Manggha" Jasieński. Grohman’s collection was also significant, as Skotnicki could learn from it about the works of 19th-century restorers of graphic arts, as well as about the artists of subsequent generations (J. M. Whistler, F. Rops, E. Carrière), which was reflected in his prints. The somewhat forgotten activity of Skotnicki was part of a more general trend: the interest of Young Poland artists in graphic arts and their involvement in their popularisation at the turn of the 19th and 20th centuries. His output is an example of searching for one’s own language of expression in a new medium, and an experiment he performed independently. Although Skotnicki was not a pioneer of graphic arts in Poland, he certainly became their promoter.
PL
W artykule omówiona została graficzna twórczość młodopolskiego malarza Jana Skotnickiego, przypadająca na lata 1909–1914. W 1908 r. artysta wraz z żoną Teodorą z Trenklerów wyjechali z Krakowa do Zakopanego. Pobyt artysty zbiegł się w czasie z intensywnym rozwojem kulturalnym kurortu. W miejscowe inicjatywy Skotnicki angażował się osobiście, przy finansowym wsparciu swego teścia, łódzkiego przemysłowca i kolekcjonera, Henryka Grohmana. Jednocześnie tutejszy krajobraz i popularna w owym czasie góralska sztuka ludowa, zupełnie artysty nie inspirowały, przez co niemal zarzucił malarstwo, a zainteresował się grafiką i kilimiarstwem. Polem nowych zainteresowań stała się otwarta staraniem Grohmana eksperymentalna pracownia wyposażona m.in. w prasy drukarskie. W kolejnych latach Skotnicki prezentował swoje ryciny na licznych wystawach, także tych towarzyszących organizowanym konkursom graficznym (1911, 1914), a po wyjeździe do Warszawy (1912) przyłączył się do Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Graficznych. Skotnicki uprawiał techniki metalowe, bardzo szybko osiągając w nich wysoki poziom zauważony przez krytyków. Łączył akwafortę, akwatintę, suchą igłę i ruletkę, eksperymentował z drukiem barwnym i kolorował odbitki, mocno indywidualizował prace podczas ich odbijania, stosując tintę. Jego dorobek graficzny oszacowany zastał na ponad 50 kompozycji, przy czym w kolekcjach publicznych znajduje się ich obecnie przynajmniej 36. Są to pejzaże, widoki miasteczek i architektury, akty, studia postaci i zwierząt, w wielu przypadkach wzorowane na własnych szkicach i obrazach. Tematycznie i kompozycyjnie wykazują one wiele podobieństw do prac twórców młodopolskich, zarówno z grona profesorów (J. Stanisławski), jak i rówieśników podejmujących próby graficzne (W. Skoczylas). W sposobie budowania kompozycji, kadrowania, asymetrii i fragmentaryczności przedstawień widoczne są wpływy sztuki japońskiej, stanowiącej ważne źródło inspiracji za sprawą kolekcji i działalności Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego. Znacząca była również kolekcja Grohmana, za pośrednictwem której Skotnicki mógł poznać twórczość XIX-wiecznych odnowicieli sztuk graficznych, jak i artystów kolejnych pokoleń (J.M. Whistler, F. Rops, E. Carrière), co znalazło odbicie w jego rycinach. Nieco zapomniana działalność Skotnickiego wpisuje się w ogólniejszą tendencję: zainteresowania młodopolskich artystów sztukami graficznymi i zaangażowania na rzecz ich popularyzacji na przełomie XIX i XX w. Jest przykładem poszukiwania własnego języka wypowiedzi w nowym medium, samodzielnie podejmowanego eksperymentu. Choć Skotnicki nie był pionierem sztuk graficznych na ziemiach polskich, to z pewnością stał się ich propagatorem.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.