Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  konsumpcja zrównoważona
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Podejmowany temat zrównoważonego rozwoju w dyskusji nad współczesną ekonomią generuje coraz więcej zagadnień, których nie sposób przedstawić w sposób przejrzysty i wyczerpujący. Ma to związek z charakterem zrównoważonego rozwoju, który jest koncepcją wzbudzającą wiele wątpliwości, przede wszystkim co do możliwości jej urzeczywistnienia. Z kolei w obliczu zmian zachodzących na świecie i wizji globalnego kryzysu społeczno-gospodarczego to właśnie koncepcja zrównoważonego rozwoju przedstawiana jest jako hamulec dla współczesnego świata i zmiana jego kierunku rozwoju. Jednym z obszarów odpowiedzialnych za sytuację globalną jest w dużym stopniu konsumpcja, której odzwierciedleniem jest wszechobecna kultura konsumpcjonizmu i generowane przez nią negatywne skutki. Propozycją zmian wzorców konsumpcji jest konsumpcja zrównoważona, uważana za odzwierciedlenie zrównoważonego rozwoju w sferze spożycia. Pomimo funkcjonowania tego pojęcia od lat nie można wskazać, jakoby zachowania konsumentów masowo stały się zrównoważone. Za fakt ten odpowiada wiele różnych uwarunkowań, a jednym z nich jest nie w pełni wyjaśnione zagadnienie konsumpcji zrównoważonej na podłożu teoretycznym. Tym samym identyfikacja konsumenta zrównoważonego i zrozumienie podejmowanych przez niego decyzji, choć wymaga spojrzenia na to zagadnienie przez pryzmat wielu dyscyplin naukowych, silnie akcentuje potrzebę bezpośredniego odniesienia do ekonomii. Dlatego autor postawił za cel główny pracy wskazanie trudności w identyfikacji głównych cech konsumenta zrównoważonego za pomocą rozważań na gruncie teorii ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz ekonomii nurtu klasycznego i neoklasycznego, odwołując się do modeli: homo sustinens oraz homo oeconomicus. W rozważaniach nad realizacją celu pojawia się wiele wątpliwości: czy model homo sustinens może być bezpośrednim odniesieniem do konsumenta zrównoważonego; czy słuszne jest zestawianie modelu homo oeconomicus do modelu homo sustinens i w tych kategoriach określanie, jakie są pożądane postawy konsumenta, a jakie nie; czy głównym odpowiedzialnym za współczesny kształt świata jest neoklasyczne podejście do rynku. Autor we wnioskach końcowych zwraca uwagę, że zachodzi konieczność dalszych badań, które pozwolą wypracować model konsumenta zrównoważonego, godzącego wiele aspektów i wątków. Przedstawiona w pracy próba odniesienia modelu homo oeconomicus i homo sustinens do konsumenta zrównoważonego pokazuje, że nie jest to zagadnienie wolne od problemów. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, że cechy konsumenta zrównoważonego są zbieżne z cechami modelu homo sustinens, tak jak nie można stwierdzić, że cechy modelu homo oeconomicus są przeciwieństwem konsumenta zrównoważonego. Nie można także uznać, że model homo oeconomicus wyjaśnia kryzys współczesnego świata – przyjmując, że takowy istnieje, tak jak nie można przyjąć modelu homo sustinens za wzorzec i ideał, by temu kryzysowi się przeciwstawić
PL
Celem artykułu jest omówienie zagadnienia, czy rozwój filantropii i wolontariatu w warunkach polskich świadczy o skłonności Polaków do konsumpcji zrównoważonej. Artykuł ukazuje, jakie jest znaczenie organizacji pozarządowych dla społeczeństwa w percepcji konsumentów, oraz wskazuje znaczenie darowizn od osób indywidualnych dla organizacji pozarządowych w warunkach polskich. Prezentuje też wyniki badań różnych instytucji badawczych poświęcone zaangażowaniu Polaków w działalność filantropijną i wolontariat. Artykuł podsumowuje rozważania dotyczące wspierania finansowego i czynnego angażowania się w działalność organizacji pozarządowych przez osoby fizyczne będące przejawem odpowiedzialnej konsumpcji rozumianej jako alternatywny sposób życia uwzględniający społeczne skutki konsumpcji.
3
63%
PL
Artykuł poświęcony jest prezentacji roli i znaczenia konsumpcji w rozwoju społeczno-gospodarczym. Główny przedmiot rozważań stanowią konsumpcja zrównoważona, konsumpcjonizm oraz kulturowy wymiar konsumpcji. W odniesieniu do konsumpcji zrównoważonej przybliżone są przede wszystkim jej podstawowe elementy składowe: jakość życia, konsumpcja racjonalna i racjonalne zachowania konsumentów, społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw i instytucji oraz konwergencja ekonomiczna. Przy omawianiu konsumpcjonizmu nacisk położony został na pokazanie jego dyskusyjnej roli jako czynnika wzrostu gospodarczego. Kultura pokazana jest jako niezmiernie istotny element innowacyjności i rozwoju potrzeb wyraźnie różniący się od kształtowania potrzeb za pomocą mechanizmów ekonomicznych.
EN
The article is devoted to presentation of the role and importance of consumption in the socio-economic development. The main subject matter of deliberations is sustainable consumption, consumerism and the consumption's cultural dimension. As regards sustainable consumption, there are specified, first of all, its basic components: quality of life, reasonable consumption and consumers' reasonable behaviour, enterprises' and institutions' social responsibility as well as economic convergence. While discussing consumerism, an emphasis is made on showing its arguable role as a factor of economic growth. Culture is shown as an extremely important element of innovativeness and development of needs, clearly differing from shaping the needs with the help of economic mechanisms.
EN
The aim of this paper is to present the sources of information about food, the cost of collecting the information and the perception of messages by consumers in the light of the sustainable food consumption idea. We used primary materials from a direct, personal survey which were later analyzed with the use of Berelson’s content analysis method. We found that a consumer shows low interest in sourcing the information about sustainable food consumption. The most credible, from the consumer’s point of view, information about food, consumption and the food market, comes from reports and scientific papers, as well as from the consumers’ families or friends. Gathering information is connected with devoting time which we spend on finding the right content. The information connected to environmental issues was the most distinctive for the respondents; other categories of information concerned the waste of food, shopping planning, the direction of changes, personal health issues and the influence of food products on one’s health, as well as consumption in connection with recommendations concerning health (among others, in the scope of nutrition, recommendations and specialistic advices). The knowledge of the most credible sources of the information about food consumption, the frequency of acquiring such knowledge, the costs of gathering information and the perception of messages should be reflected in properly chosen communication channels for the promotion of sustainable food consumption. In the research over sustainable food consumption we should focus more on our information needs. The network approach and the perspective of active engagement of consumers in the process of creating innovations in food products give us a new approach for the market analysis, popularization of the idea of sustainable food consumption and let us change some deeply rooted habits and behaviors of consumers. As a result of such engagement, consumers will be more willing to cooperate and trust one another, and thanks to the feeling of social effectiveness, they will be more interested in the development of the sustainable food consumption model and food policy.
PL
Celem pracy jest zaprezentowanie źródeł pozyskiwania informacji na temat żywności, kosztu gromadzenia informacji oraz percepcji komunikatów przez konsumentów w świetle idei zrównoważonej konsumpcji żywności. Wykorzystano materiały pierwotne pochodzące z badania ankietowego wykonanego techniką bezpośrednich wywiadów osobistych, poddając je analizie merytorycznej z wykorzystaniem analizy treści rozwiniętej przez Berelsona. Stwierdzono, że konsumenci wykazują niskie zainteresowanie poszukiwaniem informacji z zakresu zrównoważonej konsumpcji żywności. Z perspektywy konsumentów najbardziej wiarygodne informacje na temat żywności, konsumpcji i rynku pochodzą z raportów i opracowań badawczo-naukowych, od rodziny lub znajomych. Gromadzenie informacji wiąże się z poświęcaniem czasu na znalezienie interesujących treści. Informacje związane z troską o środowisko najbardziej zapadły w pamięci badanych; inne dotyczyły np. marnotrawstwa żywności, planowania zakupów, zdrowia człowieka. Wiedza o wiarygodnych źródłach informacji na temat żywności w oczach konsumentów, częstotliwość jej poszukiwania, koszty gromadzenia i percepcja komunikatów powinna być odzwierciedlona w odpowiednio dobranych kanałach komunikacji na potrzeby promocji idei zrównoważonej konsumpcji żywności. W badaniach nad zrównoważoną konsumpcją żywności należy poświęcić więcej uwagi potrzebom informacyjnym. Nową perspektywę dla analizy rynku, popularyzacji idei, zmiany zakorzenionych przyzwyczajeń i zachowań konsumentów stwarza podejście sieciowe, perspektywa aktywnego zaangażowania konsumentów w proces tworzenia otwartych innowacji, kreacji żywności. W wyniku takiego zaangażowania konsumenci będą czuli się skłonniejsi do współpracy i zaufania, a mając zwiększone poczucie skuteczności społecznej, będą bardziej zainteresowani rozwojem modelu zrównoważonej konsumpcji i polityką żywnościową.
PL
Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena następujących tendencji w sferze konsumpcji żywności: konsumpcjonizm i dekonsumpcja, ekologizacja konsumpcji oraz konsumpcja zrównoważona. Rozważania mają charakter krytycznej analizy źródeł wtórnych dotyczących omawianych kwestii, w szczególności pozycji literaturowych w języku angielskim. Autorka omówiła wpływ wymienionych tendencji na zachowania konsumentów na rynkach produktów żywnościowych, wykazując, że współczesna konsumpcja jest dziedziną kontrastów. Ponadto wskazano na dużą siłę przetargową konsumentów, którzy mogą oddziaływać na postępowanie oferentów rynkowych.
EN
The main objective of this paper is to analyse and evaluate the following food consumption trends: consumerism and deconsumption, greening consumption and sustainable consumption. These deliberations are based on a critical analysis of secondary data related to the subject covered, with particular attention given to numerous English literature items. The author discussed the impact of the above-mentioned trends on consumer behaviours on the food market, arguing that contemporary consumption is a consumption of contrasts. In addition, it was shown that consumers dispose a strong bargaining power and they have a potential to infl uence the food producers’ and suppliers’ acting
EN
The asymmetrical balance of the forces between socio-economic develop‑ ment and the condition of the environment brings about a real ecological threat both on a local and global scale. The necessity for designing activities compatible with the concept of sustainable development constitutes a real challenge in various areas of consumption, including tourism. The article is an attempt to determine whether in post-industrial tourism, which is embedded in the space of revitalised cities, the two opposite directions are taken into account, i.e. the constantly growing consumer needs and being gradually depleted natural resources of the environment. The article was based on qualitative research conducted using standardized interviews. The re‑ spondents were people professionally linked to institutions operating in the objects constituting the Industrial Monuments Route.
EN
This article presents the difficulties that prevent the implementation of sustainable consumption, in conditions of the neo-liberal free market economy. In order to better illustrate this topic, the article has been divided into two parts. The first one describes the reasons for not implementing the idea of sustainable consumption, which is the basis of sustainable development. In order to better clarify these reasons, this part also describes in detail, the concept of sustainable consumption, how it is perceived by society, and its related axiology.  Moreover, qualitative characteristics of sustainable consumption are presented. The second part presents the idea of accelerated consumption, postulated by post-modernism, and being the basis of the post-modern era of acceleration. It also details the optimal adjustment of accelerated consumption to the era of fast-flowing time, and requirements of the free market economy, oriented on income optimalisation. Furthermore, it points at quantitative characteristics of accelerated mass consumption, and new consumer axiology brought about by post-modernism. Finally, the main differences between these two types of consumption, and the conditions for implementing accelerated consumption in the post-modern era of acceleration, are presented.
PL
W artykule przedstawiono zasadnicze trudności, które uniemożliwiają przyjęcie i wdrażanie konsumpcji zrównoważonej w warunkach neoliberalnej gospodarki wolnorynkowej. W celu lepszego zilustrowania omawianego tematu artykuł podzielono na dwie części. W pierwszej omówiono podstawowe trudności, jakie wpłynęły na nieprzyjęcie koncepcji konsumpcji zrównoważonej leżącej u podstaw rozwoju zrównoważonego. W celu lepszego zobrazowania wspomnianych trudności przedstawiono bliżej pojęcie konsumpcji zrównoważonej, sposoby jej społecznego rozumienia, jak też aksjologię, do której się odwołuje. Ponadto omówiono charakterystykę jakościową konsumpcji zrównoważonej ze wskazaniem przyczyn jej niedostosowania do modelu gospodarki wolnorynkowej. W drugiej części zaprezentowano postulowany w ramach postmodernizmu projekt konsumpcji przyspieszonej leżącej u podstaw ponowoczesnej epoki przyspieszania. Wskazano przy tym jego optymalne dostosowanie do epoki czasu szybko płynącego oraz wymogów gospodarki wolnorynkowej, nastawionej na optymalizację zysku. Zwrócono też uwagę na ilościową charakterystykę przyspieszonej konsumpcji masowej oraz nową aksjologię konsumencką, którą przyniosła ponowoczesność. Ostatecznie przedstawiono, po pierwsze, główne różnice, jakie występują pomiędzy przedstawionymi typami konsumpcji, po drugie zaś warunki realizacji konsumpcji przyspieszonej w warunkach ponowoczesnej epoki przyspieszenia.
PL
W artykule zaprezentowano problematykę dotyczącą konsumpcji jako jednego z istotnych czynników degradacji środowiska naturalnego; przedstawiono także filozofię buddyzmu i idee katolickiej nauki społecznej, które głoszą zachowanie umiaru i kierowanie się dobrem wspólnym, jako te, służące zrównoważonemu rozwojowi społeczno-gospodarczemu świata; zwrócono uwagę na nierównomierny rozwój poszczególnych gospodarek świata (jest to bowiem także etyczny aspekt rozwoju). Celem prezentacji, przy przyjętej tezie, że konsumpcja stymuluje rozwój cywilizacyjny i społeczno-gospodarczy, jest zwrócenie uwagi na znaczenie wymiaru etycznego samego procesu konsumpcji, jak i minimalizację zagrożeń środowiska naturalnego, niszczonego przez nadkonsumpcję oraz potrzebę ograniczania nierówności społeczno-gospodarczych pomiędzy poszczególnymi krajami. W artykule podkreślono, że rozwój społeczeństwa ludzkich nie oznacza tylko rozwoju gospodarczego; rozwój gospodarczy posiada ważne miejsce w ogólnym rozwoju każdego człowieka i wszystkich ludzi. Celem rozwoju jest osiągnięcie dobra wspólnego wszystkich ludzi; budowa solidarności i integracji ogólnoludzkiej; rozwój ludzkości powinien dokonywać się w oparciu o określone wartości i normy społeczne; rozwój bez zasad etycznych staje się regresem a nie postępem, prowadzi do dehumanizacji życia społeczno-gospodarczego; człowiek staje się narzędziem do osiągania coraz większej wydajności, produkcyjności i bogactwa. Postęp technologiczny, który powszechnie uważany jest za najważniejszą determinantę rozwoju gospodarczego powinien być dostępny dla jak najszerszej społeczności, jak również nie powinien zagrażać środowisku naturalnemu. Wnioskiem z rozważań jest konstatacja, że rozwój społeczno-gospodarczy musi być ograniczony, tzn. nie może niszczyć zasobów naturalnych przyrody; nie może niszczyć człowieka, a musi go doskonalić; nie może także stwarzać nierówności społeczno-gospodarczych, a powinien dążyć do ich zmniejszania w skali światowej.
EN
The article presents the issues concerning consumption as one of the important factors of degradation of the environment; it also describes the philosophy of Buddhism and the ideas of the Catholic social doctrine, which proclaim moderation behavior and the common weal for sustainable development of the socio-economic world; it draws attention to the uneven development of individual economies in the world (it is in fact also an ethical aspect of development). The purpose of the presentation is to claim that consumption stimulates the development of civilization in the socio-economic dimension. It pays attention to the importance of the ethical dimension of the process of consumption and minimizing environmental risks, and the need to reduce socio-economic inequalities between countries. The article stresses that the development of human society is not only means of economic development; economic development has an important place in the overall development of every man and all mankind. The goal of development is to achieve the weal good of all people; building solidarity and integration of mankind; socio-economic development should happen on the basis of the specified values and social norms; development without ethical principles becomes synonymous not with progress, but with regress and leads to dehumanization of socio-economic life; a man becomes a tool for achieving greater efficiency, productivity and wealth. Technological progress, which generally is considered to be the most important requirement for the economic development, should be opened to the widest possible community as well should not endanger the environment. The application of the foregoing is the statement that the socio-economic development must be limited. It cannot destroy natural resources; it cannot destroy a man, and it must improve him; it cannot also create socio-economic inequalities, and should seek to reduce them on the scale of the world.
PL
W artykule omówiono wpływ nowych trendów na zachowania nabywców i na proces uwzględniania społecznej odpowiedzialności w decyzjach i działaniach przedsiębiorstw. Z jednej strony segmenty konsumentów etycznych, ekologicznych, prosumentów przez swoje oczekiwania i naciski oraz decyzje zakupów wymuszają na przedsiębiorstwach prospołeczne działania. Z drugiej strony przedsiębiorstwa przez swoje oferty wzbogacane o preferowane przez konsumentów wartości (produkty, opakowania, kampanie społeczne, działania edukacyjne) kształtują społeczne postawy konsumentów i ich zachowania. Można więc stwierdzić, że społecznie wrażliwi konsumenci wpływają na wzrost społecznie odpowiedzialnych przedsiębiorstw i odwrotnie - społecznie odpowiedzialne przedsiębiorstwa wpływają na prospołeczne zachowania konsumentów.
EN
In her article, the author discusses impact of new trends on purchasers' behaviour and on the process of taking into consideration of the social responsibility in enterprises' decisions and actions. On the one hand, segments of ethical, ecological consumers, prosumers, through their expectations and pressures and purchasing decisions exert on enterprises prosocial actions. On the other hand, enterprises through their offers enriched by the preferred by consumers values (products, packaging, social campaigns, educational activities) shape social attitudes of consumers and their behaviour. Hence, one may state that socially susceptible consumers affect growth of socially responsible enterprises and, vice versa, socially responsible enterprises affect prosocial behaviour of consumers.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.