Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  kontekstualizacja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The paper argues that modern linguistics, despite having developed its own critical and reflexive branches such as the critical discourse analysis (CDA), has not been able to apply a critical perspective towards its own field yet. While the contextual character of its key notions (e.g. meaning or text structures) has been already widely accepted, the contextual nature of linguistics itself with all its tools has not been fully recognized. The paper argues that linguistics, including contemporary schools of discourse analysis, may be seen as strongly entangled in power relations. Several discourse analytical concepts are deconstructed by means of demonstrating their potential role in power structures reproduction. The latter may take shape of introducing or perpetuating textual hierarchies in academia and other social fields. The notions put under critical scrutiny context itself (social nature of which is not yet fully recognized) as well as textuality and its criteria (coherence, language competences, emotions, politicization, meta-discourse and reflexivity).
PL
W artykule przedstawiono wizję rozwoju językoznawstwa rozumianego jako wzrost jego refleksyjności i kontekstowości. Pomimo powstania takich subdyscyplin, jak Krytyczna Analiza Dyskursu, językoznawstwo nie zdołało w pełni zwrócić narzędzi krytycznej analizy ku sobie. Choć kontekstowa natura takich pojęć, jak „znaczenie” czy „struktura” tekstu została już powszechnie zaakceptowana, kontekstowy charakter samego językoznawstwa i większości jego fundamentalnych pojęć nie został jeszcze w pełni uznany. W artykule przedstawiono spojrzenie na językoznawstwo, wraz z analizą dyskursu, jako na narzędzia władzy czy też dziedziny nauki silnie uwikłane w relacje władzy. Na przykładzie analizy szeregu pojęć, głównie z zakresu teorii dyskursu, pokazano, jaką rolę w reprodukcji stosunków władzy oraz budowaniu hierarchii tekstów, w tym naukowych, mogą odgrywać narzędzia językoznawcze. Analizie poddano między innymi rolę pojęć takich jak: kontekst, kryteria tekstowości (w szczególności spójność), kompetencja językowa, emocjonalność, metadyskurs i polityzacja.
PL
Artykuł przedstawia onomastyczno-kognitywne studium heortonimów (nazw świąt) jako specyficznych jednostek chrematonimicznych, które funkcjonując na zasadzie ideonimów identyfikujących inicjatywy socjo-kulturowe, przenoszą kontekstualne i konceptualne treści odnoszone do obiektu nominacji, tj. kodowany przez nie przekaz semantyczny. Proponowane jest ujęcie klasyfikujące heortonimy jako nazwy cyklicznych lub rzadziej okazjonalnych wydarzeń, które upamiętniają lub zwracają uwagę na kontekstualizowaną ideę z kręgu kultury niematerialnej. Są to monorematyczne bądź, częściej, polirematyczne propria, służące do konceptualizacji świąt motywowanych religijnie oraz podobnie kwalifikowanych dedykacji dni w kalendarzu, inspirowanych kulturą świecką lub parareligijną. Stąd wyodrębnienie „heortonimii właściwej”, wchodzącej w zakres onimi religijnej oraz „quasi-heortonimii”, której obiekty funkcjonują w komunikacji na zasadzie asocjatywnego przywołania wzorowanego na formule religijnej i modelu kampanii społecznych. Analiza obydwu typów heortonimicznych ma charakter interkulturowy, przy założeniu, że zarówno heortonimy właściwe, jak i quasi-heortonimy należą jednocześnie do wielu kultur i mają potencjał przenikania do nowych kręgów kulturowych, stanowiąc, w zależności od kontekstu, element dyskursu religijnego, ideologicznego, społecznego, ale także komercyjnego oraz kreatywno-medialnego. Wysunięte wnioski oparte są na badaniu głównie angielsko- i polskojęzycznego korpusu, pochodzącego z danych rejestrowanych w kalendarzach religijnych oraz świeckich kultury globalnej, w przeważającej części związanej z cywilizacją zachodnią. Studium ma też wartość dodaną w postaci opinii onomastyczno- -terminologicznej dotyczącej definicji i zakresu heortonimii oraz zestawienia heortonimii właściwej i quasi-heortonimii z podobnie funkcjonującymi strukturami chrematonimii ideacyjnej oraz chrononimii.
EN
The paper develops an onomastic-cognitive study of heortonyms (feast names) as special chrematonymic units which, functioning like ideonyms identifying socio-cultural initiatives, transfer contextual and conceptual content related to the object of their denomination, i.e. the semantic message encoded in them. It is proposed to classify heortonyms as names of recurrent or occasional events commemorating or drawing attention to a specific idea from the circle of non-material culture. Heortonyms are monorematic, or more often polyrematic proper names used to conceptualize feasts related to religion, and similarly qualified dedications of days in the calendar, inspired by secular or parareligious culture. Hence, the classification categorizes the studied phenomenon into two groups: “usual/real heortonymy”, falling within the scope of typical religious onymy, and “quasi-heortonymy”, whose objects function in line with the communicative principle of associative evocation based on the (para)religious formula and the pattern of social campaigns. The analysis of these two types of heortonyms has an intercultural character, assuming that both real and quasi-heortonyms belong simultaneously to various cultures and have the potential to penetrate other cultural areas, depending on the context, entering religious, ideological, social, commercial and creative-media-related discourse. The discussion and conclusions are results of a cognitive analysis of Polish and English real and quasi-heortonymic units derived from data recorded in religious and secular calendars of global culture, mostly related to Western civilization. The research has an added value presenting an onomastic- terminological opinion on the definition and the scope as well as on the correlation of heortonyms with other structures of ideative chrematonymy or chrononymy.
Nurt SVD
|
2023
|
issue 1
169-188
FR
L’ouverture conciliaire aux traditions culturelles et religieuses du monde a ouvert un nouveau chapitre de la missiologie. Une vision euro-centrique du christianisme a été remise en question. Les Églises locales des « pays de mission » ont exprimé leur volonté d’exprimer leur foi aux couleurs locales. Le débat théologique s’est centré sur les concepts : d’indigénisation, de contextualisation et d’inculturation; la théologie devait être enracinée non seulement dans la tradition biblique mais aussi dans une culture locale. L’auteur étudie des activités des instituts pastoraux qui, selon le principe « Voir-Juger-Agir », ont contribué à l’inculturation du christianisme dans les Églises locales: ITEPAL (Colombie), IM (Mélanésie), EAPI (Philippines), CCNB (Inde), API (Kenya), Lumko (Afrique du Sud), PAC (Inde). En fait chaque institut pastoral a été inséré dans une culture donnée d’une manière transformatrice.
PL
Soborowe otwarcie się na kulturowe i religijne tradycje świata otwarło nowy rozdział w misjologii. Eurocentryczna wizja chrześcijaństwa została poddana krytyce. Kościoły lokalne „krajów misyjnych” wyraziły wolę wyrażenia wiary chrześcijańskiej w lokalnym kolorycie. Debata teologiczne skupiła się wokół pojęć: tradycja, kontekstualizacja, inkulturacja. Pojawiło się przekonanie, że teologia musi być zakorzeniona nie tylko w tradycji biblijnej, ale również w kulturze lokalnej. Autor analizuje działalność instytutów duszpasterskich, które w myśl zasady „Patrz-Oceniaj-Działaj” przyczyniły się do kontekstualizacji i inkulturacji chrześcijaństwa w poszczególnych wspólnotach lokalnych: ITEPAL (Kolumbia), EAPI (Filipiny), Lumko (Afryka południowa), API (Kenia) oraz IMG (Papua Nowa Gwinea). Ambicją każdego instytutu pastoralnego było aktywne włączenie się w życie katolickiej wspólnoty lokalnej, poszukującej nowej ekspresji wiary.
EN
The conciliar opening on cultural and religious traditions of the world opened a new chapter in missiology. The Eurocentric vision of Christianity has been criticized. The local churches of the “mission countries” expressed their will to present the Christian faith in the local colouring. The theological debate focused on the concepts of: tradition, contextualization, inculturation. There was a conviction that theology must be rooted not only in biblical tradition, but also in local culture. The author analyses the activities of pastoral institutes which, in accordance with the “See-Evaluate-Act” principle, contributed to the contextualization and inculturation of Christianity in individual local communities: ITEPAL (Colombia), EAPI (Philippines), Lumko (South Africa), API (Kenya) and IMG (Papua New Guinea). The ambition of each pastoral institute was to participate actively in the life of the local Catholic community, which was looking for a new expression of faith.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.