Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: kreowanie obrazu świata

Sort By:

Limit search:

Drukowane "artes memoriae" – wsparcie dla pamięci czy obraz świata?

100%

Pietrzak-Thébault J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

2013

issue 008

89-100

La memoria fin dai tempi antichi veniva considerata non solo una capacità utile a chi praticava un lavoro intellettuale ma era vista anche come una virtù morale che permetteva di trasmettere e di salvaguardare l’eredità spirituale dell’umanità. Le "artes memoriae" conobbero uno sviluppo particolare durante tutto il medioevo e l’arrivo della stampa non significò affatto un loro declino. Durante tutto il Cinquecento i trattati venivano stampati in tutta Europa, accompagnati spesso da illustrazioni destinate ad aiutare la “fissazione” dei "loci". Un accesso più ampio al libro stampato spinse pure gli autori a produrre le versioni dei trattati nelle lingue volgari. Tommaso Garzoni nella sua descrizione delle professioni e degli stati più diversi dà, sul finire del secolo ("La Piazza universale di tutte le professioni del mondo", prima edizione 1585), un ruolo importante ai professori di memoria e Lodovico Dolce, uno dei più moderni e prolifici collaboratori editoriali vide il suo dialogo sulla memoria (un adattamento del "Congestiorum artificiosae memoriae" di Johannes Romberch) ristampato ben quattro volte (negli anni 1562–1586). Il testo è ancora oggi uno dei più diffusi nelle collezioni dei libri antichi, in Italia e all’estero. Il paradossale ruolo della stampa, quello di mantenere l’uso delle idee più diffuse e più tradizionali attraverso una nuova tecnologia, si fa notare in questo caso in modo particolarmente palese. Quando invece l’arte della memoria cessa di essere semplice strumento di lavoro e specchio fedele di un mondo conosciuto e ordinato, quando essa viene percossa dalle ambizioni di capire il mondo, di penetrare i suoi misteri, di trovare le parentele con la cabala e con le pratiche combinatorie, allora comincia tutta un’altra storia, quella di voler creare mondi artificiali e anche quella della modernità delle scienze.

Po ojczyźnie-polszczyźnie z różdżką chodzę… Poezja a magia

72%

Pajdzińska A.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2001

vol. 13

15–26

Szkic stanowi próbę wyróżnienia modelowych sytuacji wiązania poezji z magią. Za najprostszy przypadek należy uznać obecność w utworze mniej lub bardziej czytelnych odwołań do praktyk magicznych. W bardziej skomplikowanych przypadkach tym, co pozwala na zestawienie tak różnych sfer aktywności człowieka, jest szczególna ranga słowa, jaką ma ono i w kulturze magicznej, i w twórczości poetyckiej, wiara w siłę sprawczą słowa, w jego zdolność powodowania zmian w otaczającym świecie. Konsekwencją takiego myślenia o poezji jest przypisywanie jej twórcom, niczym czarodziejom czy czarnoksiężnikom, zdolności i intencji, jakich nie mają przeciętni ludzie. Obiektem poetyckich „działań magicznych” może być: słowo, świat przedstawiony w utworze, odbiorca. Elementy te są ściśle ze sobą związane, dlatego też się zdarza, że na wszystkie jednocześnie lub na dwa z nich nakierowane są działania poety. Wymienione sytuacje zostały dokładniej omówione i zilustrowane przykładami z literatury polskiej. Zwrócono również uwagę na rolę poezji w demaskowaniu praktyk quasi-magicznych, stosowanych przez polityków, propagandzistów, twórców reklam i innych, którzy dążyli i dążą do narzucenia odbiorcom pożądanych przez siebie wizji świata.

An attempt is made to identify model situations of connecting poetry to magic. The most straightforward case is when a text features more or less conspicuous references to magical practice. In more complex cases, what makes it possible to juxtapose these very different spheres of human activity is a peculiar status of a word in both magic and poetry: it is believed to be causing events and effecting changes in the world. As a consequence, certain abilities and intentions are attributed to poets, as if to wizards or sorcerers, which would never be attributed to ordinary people. The object of a people’s ‘magic activity’ may be a word, the world presented in a given poem, or the recipient. These elements are strictly connected with one another, therefore it is sometimes the case that the poet’s actions are directed to two or to all of them. The article offers a more detailed discussion of the situations mentioned above. They are also illustrated with examples from Polish poetry. Furthermore, attention is paid to the role of poetry in de-camouflaging quasi-magical practices employed by politicians, propagandists, advertisers and others who attempt to impose a particular worldview on the recipients.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Pajdzińska A.

1 Pietrzak-Thébault J.

1 2013

1 2001

Search results

Drukowane "artes memoriae" – wsparcie dla pamięci czy obraz świata?

Po ojczyźnie-polszczyźnie z różdżką chodzę… Poezja a magia