Search results

1

Wpływ zagęszczenia i suplementacji diety o kwasy tłuszczowe na wzrost i przeżywalność raka luizjańskiego (Procambarus clarkii)

100%

Karaban K., Stęplowski K.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2018

|

vol. 16

|

issue 4

35-42

EN

Red swamp crayfish (Procambarus clarkii) is an aquaculture and aquarium species. Due to its use in the food industry, any information on increasing survival and growth rate of juveniles is considered important. One hypothesis tested in our study involved competition for resources and risk of cannibalism in young individuals. We examined the impact of density on the growth rate and survival of juvenile crayfish in a laboratory experiment. The second hypothesis tested concerned the implementation of a crayfish diet with saturated (palmitic) and unsaturated (α-linolenic) fatty acids. α-Linolenic acid is considered a precursor to the production of EPA and DHA, which are a source of food and may be important for the condition of crayfish in the early stages of their growth and ultimately improve the quality of their muscles. Palmitic acid is one of the dominant fatty acids in the body of crayfish and, like α-linolenic acid, can be a source of food for crayfish. The mixed treatment with α-linolenic and palmitic fatty acids was aimed at determining whether crayfish will respond better to a varied diet than a diet dominated by one of the fatty acids. The experiment studied both hypotheses simultaneously, as planned for a two-way ANOVA analysis. Our results show that the density of crayfish and supplementation of fatty acids in their diet do not affect crayfish survivability but cause changes in the growth rate of individuals. Higher density stimulates crayfish to grow faster and reach larger sizes. The addition of palmitic or α-linolenic fatty acids in the diet causes faster growth. Interestingly, the alternating addition of these acids did not cause a significant effect.

PL

Rak luizjański (Procambarus clarkii) jest zarówno gatunkiem konsumpcyjnym jak i akwariowym. Z uwagi na jego wykorzystanie w przemyśle spożywczym, informacje o zwiększeniu przeżywalności i tempa wzrostu osobników młodych są istotne. Jedną z testowanych hipotez była konkurencja o zasoby i ryzyko kanibalizmu u młodych osobników – w związku z tym w eksperymencie badano wpływ zagęszczenia na tempo wzrostu i przeżywalność młodych raków. Druga z testowanych hipotez dotyczyła suplementacji diety raków o nasycone (palmitynowy) i nienasycone (α-linolenowy) kwasy tłuszczowe. Kwas α-linolenowy uważany jest jako prekursor do wytwarzania DHA, który może mieć znaczenie dla kondycji raków we wczesnej fazie ich wzrostu i docelowo poprawiać jakość mięśni, które stanowią źródło pożywienia. Kwas palmitynowy jest jednym z dominujących kwasów tłuszczowych w ciele raków i podobnie jak kwas α-linolenowy może stanowić dla raków źródło pokarmu. Naprzemienne podawanie kwasów tłuszczowych α-linolenowego i palmitynowego miało na celu określenie, czy raki zareagują na urozmaiconą dietę lepiej niż na dietę z dominacją jednego z kwasów tłuszczowych. W eksperymencie testowano jednocześnie obydwie hipotezy – był zaplanowany dla analizy dwuczynnikową ANOVA. Rezultaty pokazują, że zagęszczenie i suplementacja kwasów tłuszczowych nie wpływają na śmiertelność raków, powodują natomiast zmiany w tempie wzrostu osobników. Wyższe zagęszczenie stymuluje raki do szybszego wzrostu i osiągania wyższych rozmiarów. Dodawanie w diecie kwasów tłuszczowych palmitynowego lub α-linolenowego powodują szybszy wzrost raków. Interesujące, naprzemienne dodawanie tych kwasów nie daje istotnego efektu.

2

Analiza kwasów tłuszczowych oleju z konserw sardynek

71%

Kondratowicz-Pietruszka E.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2013

|

issue 918

33-49

PL

W Polsce ciągle jeszcze nie docenia się wysokiej wartości odżywczej ryb. Na szczególną uwagę zasługują ryby tłuste, do których zalicza się m.in. sardynkę. Różnorodny asortyment stanowią na polskim rynku sardynki w oleju. Celem pracy było określenie profilu kwasowego oleju zawartego w konserwach sardynek metodą chromatografii gazowej. Do badań wybrano 16 konserw sardynek różnych producentów. Zawartość kwasów nasyconych wahała się od 11,64 do 30,99%. Zawartość kwasów monoenowych jest zróżnicowana. Kwas C18:1 (cis-9) występuje w ilości od 16,08% do 76,91%. Pozostałe kwasy występują sumarycznie w ilości do ok. 5%. W przypadku ośmiu prób wystąpiła forma trans kwasu C18:2 (trans-9,12). Sumaryczna zawartość kwasów z rodziny (n-6) wynosiła od 5,40 do 62,28%. Stosunek zawartości kwasów (n-6) do kwasów (n-3) wynosił od 2,17 do 81,52. Stosunek sumy kwasów tłuszczowych nienasyconych do nasyconych wynosił od 2,23 do 7,59.

EN

Fish meat is an as yet underappreciated and rarely consumed food product in Poland. Fatty fish meat, such as that of sardines, is especially interesting. The Polish market offers a particularly broad assortment of tinned sardines. The aim of this study was to determine, by means of gas chromatography, the fatty acid profile of oil in tins of sardines. 16 various tins from different producers were selected for the study. It was found that the concentration of saturated acids varied from 11.64% to 30.99%. The monoenoic acid content also varied. C18:1 (cis-0) acid content varied from 16.08% to 76.91%, while the total concentration of other acids was app. 5%. The trans fatty acid form of C18:2 (trans-9,12) was found in eight tests while the total concentration of acids from the n-6 family of acids varied from 5.40% to 62.28%. The ratio of n-3 to n-6 acid content ranged from 0.01 to 0.35, whilst the ratio of total fatty acid content to saturated fatty acid content varied from 2.23 to 7.59.

3

Unikatowe cechy biologiczne i użytkowe lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) determinujące znaczenie gatunku w przeszłości oraz współcześnie

57%

Kopyra-Klimek A., Oleksy A., Zając T.

Krakowskie Studia Małopolskie

|

2011

|

vol. 15

169-196

EN

T he paper presented the origin and utilization of linseed form, taking into consideration the field and yield production area in the world, Europe and Poland. Linseed forms allow for climate conditions and farmers modulated utilization features. In Poland condition more common was fiber form plant ‘Flax’ since the oldest times till 20th century. Originally, flax was cultivated in gardens, and than relocated into the field without alternative fiber plant. Significant decreasing of flax cultivated in polish field in the middle of XIX was caused by wider spreading of cotton utilization in farms and decreasing of domestic fiber production. Flax products in those days were exchanged by cotton and Australian wool. At present fiber from Flax is exchanged into synthetic fiber or fiber mix with cotton. However bigger which acceptation for flax fiber clothes in states with moderate climate is observed including Poland, may stimulate flax area in the same level. Flax in our soil as well as weather conditions allow to produce higher quality of fiber. Recently seed flax has been utilized for linseed oil production. The assumption for linseed oil output was stable and cheapest by unique composition with α-linolenic acid source. Enrichment of wide sort of groceries with essential unsaturated acids allowe to improve food products. Effective enrichment with NNKT, as a F wit amine, is determined mainly by oilseed yield area, which significance will increase in the future. After 2000 mostly linseed form was cultivated. However, lower yield level of linseed should be determined by better cultivation technology conform to yellow and brown linseed varieties. Increasing of linseed production results to deliver from 1 to 1,5-2g α-linolenic acid into groceries per day, which is believed due to nutrition and health issues. Discovering and popularization of novel and others linseed utilization allow to maintain species in the field.

PL

Uprawne formy lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) czyli włoknista, przejściowa i oleista mają odmienne wymagania rolniczo-klimatyczne, rzutujące na cechy użytkowe. W naszym kraju od czasow najdawniejszych aż do końca XIX wieku, wiodące znaczenie miał len włoknisty. Uprawa lnu na włokno miała charakter powszechny, a z nasion otrzymywano wartościowy olej, ktorego dobroczynny wpływ na organizm ludzki stwierdzono niedawno. Znaczący spadek powierzchni uprawy lnu włoknistego na ziemiach polskich nastąpił w drugiej połowie XIX wieku, w wyniku systematycznego zastępowania wyrobow lnianych bawełnianymi lub wełnianymi Pomimo że forma lnu w włoknista umożliwia produkcję włokna lnianego odznaczające go się wysoką jakością, to pod koniec XX wieku prawie zanikła w uprawie. W ostatnim czasie podejmuje się uprawę lnu oleistego i wykorzystanie produktów lniarskich, głownie całych nasion i produktow uzyskanych na bazie oleju lnianego. Asumptem dla tych prob jest unikatowy skład oleju lnianego, jako stabilnego i najtańszego źrodła kwasu α-linolenowego.

4

Możliwość zastąpienia śruty sojowej rzepakową w żywieniu trzody chlewnej

57%

Szosland-Fałtyn A., Bartodziejska B., Dolatowski Z.

Zagadnienia Doradztwa Rolniczego

|

2022

|

vol. 108

|

issue 2

22-31

EN

Pig breeding in the European Union is mainly based on the use of soybean meal as a protein source in feeding. Soybean meal, as well as soybean, which is a raw material for its production, comes mainly from imports. Native soybeans are used to a small extent. Despite the fact that soybean meal is most often used as a feed additive, domestic products, alternative to soybeans, suitable for pig farming are still being sought. This is to make feed producers independent of the imported product and reduce the costs of pig fattening. One option is to use rapeseed meal. Due to the treatment of rapeseed meal, the content of crude fiber and glucosinolates is reduced and the amount of available protein, especially essential amino acids, is increased. The article describes both raw materials, presents the fermentation process of rapeseed meal with microorganisms as one of the alternatives to replace soy, and presents the current results of research on the possibility of using rapeseed meal in feeding pigs and its impact on meat quality.

PL

Chów trzody chlewnej w Unii Europejskiej opiera się głównie na zastosowaniu śruty sojowej, jako dodatku białkowego w paszach. Śruta sojowa, jak i soja, która jest surowcem do jej otrzymywania, pochodzi głównie z importu. Rodzime ziarna soi są wykorzystywane w niewielkim stopniu. Pomimo tego, iż śruta sojowa jest najczęściej zagospodarowywana jako dodatek do pasz, wciąż poszukuje się krajowych produktów, alternatywnych do soi, nadających się do hodowli trzody chlewnej. Ma to na celu uniezależnienie producentów pasz od importowanego produktu oraz obniżenie kosztów tuczu trzody chlewnej. Jedną z możliwości jest zastąpienie jej odpowiednio przygotowaną śrutą rzepakową. Dzięki procesowi uzdatnienia śruty rzepakowej dochodzi do obniżenia zawartości włókna surowego i glukozynolanów oraz zwiększenia ilości dostępnego białka, zwłaszcza aminokwasów egzogennych. W artykule scharakteryzowano oba surowce, przybliżono proces fermentacji śruty rzepakowej wraz z mikroorganizmami, jako jedną z alternatyw zastąpienia soi oraz przedstawiono aktualne wyniki badań dotyczące możliwości wykorzystania śruty rzepakowej w skarmianiu trzody chlewnej i jej wpływu na jakość mięsa.

5

Teoria metronomu błonowego – od błon komórkowych do tempa metabolizmu podstawowego (BMR)

57%

Czajkowska M.

Edukacja Biologiczna i Środowiskowa

|

2015

|

issue 2

11-19

PL

Tempo metabolizmu podstawowego (BMR) jest cechą określającą minimalne, energetyczne koszty przeżycia organizmu. Zwierzęta, w tym ludzie, różnią się pod względem wartości tej cechy. W 1999 roku Hulbert i Else, opierając się na licznych badaniach porównawczych zmiennocieplnych i stałocieplnych gatunków zwierząt o różnej masie ciała, zaproponowali mechanizm tłumaczący w prosty sposób obserwowaną zmienność BMR. Tak powstała teoria metronomu błonowego (ang. membrane pacemaker theory of metabolism), zgodnie z którą BMR zależy od składu lipidowego, a w konsekwencji płynności błon komórkowych. Praca ta wyjaśnia pojęcie tempa metabolizmu podstawowego, opisuje teorię metronomu błonowego, wskazuje na rolę desaturaz, tj. ważnych enzymów szlaku przemian kwasów tłuszczowych w kształtowaniu BMR, a także przybliża problematykę związaną z zespołem metabolicznym i procesami starzenia się oraz sugeruje praktyczne wykorzystanie opisanej teorii w komponowaniu codziennej diety człowieka.

EN

Basal metabolic rate (BMR) quantifies the minimal energetic cost of life of the organism. Animals, as well as humans, differ with respect to this trait. In 1999, based on the numerous comparative researches on ecotherms and endotherms species of animals that differ in body mass, Hulbert and Else have proposed the mechanism explaining in the simple way observed differences in BMR. They have formulated the membrane pacemaker theory of metabolism, according to which BMR depend on lipid composition of biological bilayers. This paper explains the concept of basal metabolic rate, describes the membrane pacemaker theory of metabolism, points out the role of desaturases in BMR, which are the important enzymes in fatty acids metabolism, and finally addresses the problem of metabolic syndrome, as well as suggests the practical usage of the theory described in the human daily food plan.

Refine search results

1 Edukacja Biologiczna i Środowiskowa

1 Krakowskie Studia Małopolskie

1 Studia Ecologiae et Bioethicae

1 Zagadnienia Doradztwa Rolniczego

1 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

1 Bartodziejska B.

1 Czajkowska M.

1 Dolatowski Z.

1 Karaban K.

1 Kondratowicz-Pietruszka E.

1 Kopyra-Klimek A.

1 Oleksy A.

1 Stęplowski K.

1 Szosland-Fałtyn A.

1 Zając T.

1 2022

1 2018

1 2015

1 2013

1 2011

Wpływ zagęszczenia i suplementacji diety o kwasy tłuszczowe na wzrost i przeżywalność raka luizjańskiego (Procambarus clarkii)

Analiza kwasów tłuszczowych oleju z konserw sardynek

Unikatowe cechy biologiczne i użytkowe lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) determinujące znaczenie gatunku w przeszłości oraz współcześnie

Możliwość zastąpienia śruty sojowej rzepakową w żywieniu trzody chlewnej

Teoria metronomu błonowego – od błon komórkowych do tempa metabolizmu podstawowego (BMR)