Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  lekcje religii
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie możliwości, ograniczeń i wyzwań związanych z realizacją edukacji regionalnej polskiej młodzieży w nauczaniu religii. Podjęte analizy koncentrują się wokół zainspirowania młodzieży do poznawania problemów społeczności regionalnej i dziedzictwa kulturowego regionu oraz przygotowania jej do chrześcijańskiego zaangażowania w działania społeczno-kulturowe. Kolejno zostały opisane następujące zagadnienia: istota edukacji regionalnej w polskiej szkole, miejsce i rola edukacji regionalnej w nauczaniu religii, realizacja edukacji regionalnej na lekcjach religii w gimnazjum i w liceum. Wszystkie te problemy zostały ukazane na tle polskiej literatury pedagogicznej i katechetycznej, i jedynie w odniesieniu do młodzieży. Pozwoliły dostrzec złożoność i wieloaspektowość edukacji regionalnej młodzieży w nauczaniu religii. W podsumowaniu wyprowadzono niektóre wnioski i postulaty katechetyczne.
PL
W artykule przedstawiono wyniki dwóch interdyscyplinarnych projektów badawczych zrealizowanych ze środków Deutsche Forschungsgemeinschaft (Niemiecka Wspólnota Badawcza) w latach 2005–2010 przez grupę pedagogów i teologów z Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie. Ich celem było znalezienie odpowiedzi na dwa pytania: po pierwsze, jak można zdefiniować kompetencję religijną przekazywaną na lekcjach religii w szkołach publicznych i, po drugie, jak powinno się tę kompetencję mierzyć. Rezultatem prac projektowych było opracowanie i walidacja instrumentu umożliwiającego pomiar efektywności nauczania religii na przykładzie ewangelickich lekcji religii w szkołach publicznych.
EN
The article presents the results of two interdisciplinary research projects carried out by the Deutsche Forschungsgemeinschaft (German Research Community) in 2005-2010 by a group of pedagogues and theologians from the Humboldt University in Berlin. Their goal was to find the answers to two questions. The first one: How religious competence transferred during religion classes in public schools can be defined? The second one: How should this competence be measured? The result of the project work was creation and validation of a tool which can measure the effectiveness of religion teaching. Evangelical religion classes in public schools served as an example.
PL
Przedmiotem niniejszego opracowania jest sytuacja prawna katechety związana z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy z dyrektorem szkoły publicznej. Artykuł wyjaśnia, na czym polega heterogeniczność tego rodzaju stosunku zatrudnienia oraz czym jest missio canonica. Ponadto porusza problem trybu rozwiązania umowy z nauczycielem religii, który stracił upoważnienie od właściwych władz kościelnych do nauki religii w szkole oraz wiążące się z poszczególnymi trybami problemy prawne. Na koniec zostały przedstawione postulaty de lege ferenda.
EN
The subject of this article is description of the legal status of a Catholic catechesis related to entering and termination of his employment by principal of a public school. This article explains heterogeneous nature of this employment relationship and what role plays mission canonica in this matter. Moreover, the issue of termination an employment with a Catholic catechesis, who is no longer authorized by the Catholic Church to serve this function, is described along with relevant legal issues. Finally, de lege ferenda conclusions are drawn.
PL
Przywrócenie nauczania religii do szkół publicznych w 1990 roku zostało zaakceptowane przez większość społeczeństwa polskiego. Jednak ze strony części sił politycznych podniosły się głosy sprzeciwu i oburzenia. Przeciwnicy powrotu lekcji religii do szkół twierdzili, że katechizacja w szkole narusza świecki charakter szkoły publicznej. Pomimo powracającej z różną częstotliwością i nasileniem krytyki nauczania religii w szkole większość´ polskiego społeczeństwa, w tym uczniów i rodziców, popiera obecność katechezy w szkole. Zdecydowana większość dzieci i młodzieży uczestniczy w lekcjach religii. Oceny dotyczące jakości nauczania religii w szkole są stabilne. Uczniowie deklarują, że chodzą na zajęcia z religii, gdyż są ciekawe lub nie różnią się od innych przedmiotów, cześć uczniów twierdzi jednak, że nudzi się na lekcjach religii.
EN
The reintroduction of Religious Education to state schools in 1990 was accepted by the majority of the Polish society. However, it also met the objection and indignation of some of the political powers. The opponents of the idea thought that catechization at school breached a secular character of state schools. Despite the recurring criticism of RE teaching (of various frequency and intensity), the majority of the Polish society, including school goers and their parents, support catechization at school. The vast majority of children and youngsters participate in RE classes and the opinions on the quality of teaching are stable. School goers declare that they participate in the classes because they are interesting or because they treat RE like any other subject. Some of the school goers, however, think that the classes are boring.
EN
The main topic of this article is history of education on the Polish territory as Russian partition between November and January uprisings. Part of the Russification policy was an introduction of religion classes spoken in Russian for students belonging to Orthodox Church. Teachers came from Orthodox clergy, graduates from seminaries in Western and central governorates of the Empire. The article is based on information from Historical Archive in Vilnius and provides basic data on those teachers.
6
58%
EN
The article covers the scientific reflection upon the catechist participation in realizing the educational and pedagogical tasks by school. The reflection has been based on the instructions included in obligatory school documents. It was noted that in searching for the specification of tasks that catechists face up one should pay attention to the children’s lacks and needs that impede their integral development. In their context, both the content of religious nature transferred by catechists and the motifs of activities that serve the development and growth of a person supported by them seem to be meaningful. Further, one can discuss the characteristic shape of school catechesis supporting integral development of a person which is also called formation. In these processes the functions of catechesis perform an important role. They comprise the function of introducing into mystery, teaching and upbringing. It has been shown that these functions are the value added to the educational processes, first of all, because of the fact that they open person for Transcendence. These advantages of catechesis allow indicating the particular meaning for development of a person present at school catechesis. Thanks to these advantages catechist is able to support pupil in discovering new dimensions of sense of life.
PL
W artykule podjęto naukową refleksję nad udziałem katechety w wypełnianiu przez szkołę edukacyjno-wychowawczych zadań. Refleksję tę oparto na wytycznych zawartych w obowiązujących dokumentach szkolnych. Zauważono, że w poszukiwaniach specyfiki zadań stojących przed katechetą warto zwrócić uwagę na występujące u uczniów deficyty i potrzeby utrudniające ich integralny rozwój. W ich kontekście znaczące wydają się być przekazywane przez katechetę treści natury religijnej oraz wspomagane nimi motywy podejmowania służących rozwojowi i dojrzewaniu osoby działań. Idąc tym tokiem rozumowania można mówić o charakterystycznym rysie katechezy szkolnej, wspierającym integralny rozwój osoby, nazywany też formacją. W procesach tych ważną do spełnienia rolę nadaje się funkcjom katechezy: wtajemniczenia, nauczania i wychowania. Wykazano, że funkcje te stanowią wartość dodaną do procesów edukacyjnych przede wszystkim przez to, że otwierają osobę na Transcendencję. Te walory katechezy pozwalają też wskazać na szczególne znaczenie dla rozwoju osoby obecnego w szkole katechety. Dzięki tym walorom katecheta jest też w stanie wspomagać ucznia w odkrywania nowych wymiarów sensu życia.
EN
Religious denominations of regulated legal situation have a right to organize lessons of religion in kindergartens and public schools. The abovementioned right of religious denominations is confirmed by the right of parents to raise their children according to their own conceptions of religious character. Furthermore the fulfillment of the right of religious denominations to organize lessons of religion in public schools must be compliant with the constitutional principle of equality of religious denominations. In ecclesiastical law jurisprudence there are many charges raised against the conformity of legal solutions concerning the manner, in which lessons of religion are organized by the religious denominations in public schools with the principle of equality of religious denominations. These are as follows: description of the teacher of lessons of religion, description of religious education programs as a school subject, the limit of students necessary to organize lessons of religion and the right to release students attending in lessons of religion in order to participate in Lenten retreat. The principle of equality of religious denominations is pursuant to the jurisdiction of the Polish Constitutional Tribunal the exemplification of the principle of equality. Pursuant to guidelines of Polish Constitutional Tribunal the principle of equality means the equal treatment of similar entities characterized by the same particular relevant feature, which are in the similar situation. After analysis of particular legal solutions related to the right of religious denominations to organize lessons of religion in public schools from their compliance with the principle of equality of religious denominations point of view it should be stated that this constitutional principle is not being restricted in relation to fulfillment of the right.
PL
Związki wyznaniowe o uregulowanej sytuacji prawnej mają prawo do organizowania lekcji religii w przedszkolach i szkołach publicznych. Kształt tego uprawnienia związków wyznaniowych potwierdza prawo rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem o charakterze religijnym. Ponadto realizacja uprawnienia związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej musi być zgodna z konstytucyjną zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych. W doktrynie prawa wyznaniowego pojawia się wiele zarzutów poddających w wątpliwość zgodność z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych poszczególne rozwiązania prawne dotyczące sposobu organizowania lekcji religii przez związki wyznaniowe w szkole publicznej. Do takich należy zaliczyć: sposób określenia kwalifikacji nauczycieli religii, określenie programów nauczania religii jako przedmiotu szkolnego, limity uczniów konieczne do zorganizowania lekcji religii oraz prawo do zwolnienia uczniów uczęszczających na lekcje religii na odbycie rekolekcji wielkopostnych. Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego egzemplifikacją zasady równości. Zgodnie ze wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego zasada równouprawnienia oznacza konieczność równego traktowania podobnych podmiotów charakteryzujących się daną cechą szczególną, relewantną, które znajdujących się w podobnej sytuacji. Po dokonaniu analizy poszczególnych rozwiązań prawnych dotyczących prawa związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej z perspektywy ich zgodności z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych należy stwierdzić, że ta konstytucyjna zasada nie doznaje ograniczeń w zakresie realizacji tego prawa.
EN
In Poland, the right to organise lessons of religion in public kindergartens and schools belongs to religious organisations that have a definite legal status. This right stems from the right of parents to raise their children in accordance with their world view that may happen to be of religious character. Evidently, the exercise of the said right must be compliant with the constitutional principle of equality of religious organisations. The some proponents of the doctrine of law on religion call into question the compliance of particular legal solutions with the principle of equality with regard to teaching of religion in public schools. These solutions will include: description of qualifications of religion teachers, the development of curricula for religious instruction, limits as to the number of students for religion lessons to take place, and the right to exempt students from regular classes to take part in a retreat. Our analysis of the legal solutions relating to the right to arrange teaching of religion at public schools by religious organisations permits a conclusion that they are in conformity with the constitutional principle of equality of such entities.
PL
Prawo do organizowania lekcji religii w przedszkolach i szkołach publicznych w Polsce mają związki wyznaniowe o uregulowanej sytuacji prawnej. Prawo to bierze swoją genezę w prawie rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem o charakterze religijnym. Trzeba zaznaczyć, że realizacja uprawnienia związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej musi być zgodna z konstytucyjną zasadą równouprawnienia tych podmiotów. Niektórzy przedstawiciele doktryny prawa wyznaniowego podają w wątpliwość zgodność z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych poszczególnych rozwiązań prawnych dotyczących organizowania lekcji religii w szkole publicznej. Do takich należy zaliczyć: określenie kwalifikacji nauczycieli religii, tworzenie programów nauczania religii, limity uczniów wymagane do zorganizowania lekcji religii oraz prawo do zwolnienia uczniów z zajęć szkolnych na odbycie rekolekcji wielkopostnych. Dokonane analizy rozwiązań prawnych dotyczących prawa związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej pozwalają stwierdzić, że są one zgodne z konstytucyjną zasadą równouprawnienia tych podmiotów.
PL
Obecność od dwudziestu lat lekcji religii w polskiej szkole budzi często różne dyskusje oraz emocje w społeczeństwie. Przy okazji odsłania się w nich obraz współczesnej rodziny, wychowania religijnego dzieci, autorytetu rodziców i ich osobistego doświadczenia religijnego. W opinii wielu nauczycieli religii i duszpasterzy akcentowany jest fakt zaniedbań w dziedzinie pierwszej inicjacji religijnej dzieci, a tym samym „przesunięcia” przez rodziców tego obowiązku i działań na katechetów i naukę religii w szkole. Świadczy o tym fakt, że dzieci przychodzące do przedszkola bądź szkoły, dopiero tam po raz pierwszy słyszą o Bogu i wierze. Warto wobec takich faktów postawić pytania: Co znaczy wychowywać religijnie? Na kim spoczywa ta odpowiedzialność i kiedy to czynić? Pomocą w szukaniu odpowiedzi niech posłuży analiza nowej Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce z 2010 r.
EN
The presence of Religious Education in Polish schools for the past twenty years often arouses various discussions among Polish society. At the same time it uncovers the image of a modern family, religious education of children, parents’ authority and their personal religious experiences. A lot of teachers of Religion and priests point to the negligence in the early religious education of children as parents tend to shift this duty on teachers of Religion and Religious Education at school. This is reflected by the fact that a great deal of children coming to a kindergarten or school hear about God and the Faith for the first time. All the above mentioned facts lead to the questions: ‘What does it mean to educate children religiously?’ ‘Who is responsible for this duty and when should it be started?’. Those who seek the answers may find useful the analysis of the new Catechetical Curriculum of the Catholic Church in Poland of 2010.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.