Search results

1

Dochody starostw w Wielkopolsce i Prusach Królewskich w okresie przed i po potopie szwedzkim

100%

Kozłowska-Szyc M.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2022

|

vol. 83

|

issue Spec.

315-348

EN

The article presents the volume and structure of revenue in selected starostwa in Greater Poland and Royal Prussia in three chronological sections. Revenues were divided into five main categories: (1) from manorial production; (2) from the village industrial-manufacturing economy and fishing; (3) from peasant farms burdens; (4) from towns; and (5) from others. The analysis results show a decline in all types of income in the 1720s and a further regression after the wars of the mid-century. In the first half of the seventeenth century, the revenue structure was dominated by revenues from the manor economy, while in 1659–1665, the part of revenues received from royal towns increased.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wielkości i struktury dochodów w wybranych starostwach z terenów Wielkopolski oraz Prus Królewskich w trzech przekrojach chronologicznych. Dochody podzielono na pięć głównych kategorii: 1) z produkcji folwarcznej, 2) z gospodarki przemysłowo-przetwórczej i rybnej wsi, 3) z obciążenia gospodarstwa chłopskiego, 4) z miast oraz 5) inne. Wyniki przeprowadzonej analizy ukazują spadek wszystkich rodzajów dochodów w latach dwudziestych XVII w. oraz dalszy regres po wojnach z połowy tego stulecia. W strukturze dochodów w pierwszej połowie XVII w. dominowały wpływy z gospodarki folwarcznej, natomiast w latach 1659–1665 wzrosła rola przychodów uzyskiwanych z miast królewskich.

2

Miejskie wozy wojenne z ziem łęczyckiej i sieradzkiej w składzie armii Królestwa Polskiego w XVI–XVII wieku

99%

Kałużny J. T.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2017

|

issue 99

125-147

EN

The army’s accompanying tabors, which consisted of war wagons, provided transportation support to the army. The war wagons most often had specific equipment: food, technical equipment, escort, service, and horses. The war wagons were provided by private individuals as well as by urban centers. The obligation to send war vehicles through towns and royal towns is one of the longest-lasting war duties. Difficult situations of the city, wars, fires or other difficulties could lead to the release, temporary suspension, or replacement of the duty of war wagon, to another. The most common source terms for the war wagons were: currus, vehiculum and plaustrum. In the former Poland, these wagons were called skarbnymi and sometimes picznymi when the vast majority of the load was fodder and food. In modern literature, the most commonly used term is „wóz wojenny” – „war wagon”. War wagons underwent a numerous of transformations, and in time they gained a special reinforced skeleton and sides, and they were also used to fight in tabor formations and as protection of the camp. Many detailed information on this issue are provided by the records of treasury wagons and royal lustration. The wagons from the Sieradz and Łęczyca lands constituted a significant contribution to the total number of wagons from the royal cities of Poland.

PL

Tabory towarzyszące armii w dawnych wiekach składały się z wozów wojennych, które stanowiły wsparcie transportowe wojska. Wozy te najczęściej miały ściśle określone wyposażenie: żywność, sprzęt techniczny, eskortę, obsługę oraz konie. Wystawiane były zarówno przez osoby prywatne, jak i przez ośrodki miejskie. Obowiązek wyprawiania wozów wojennych przez miasta i miasteczka królewskie jest jedną z najdłużej utrzymujących się powinności wojennych. Trudna sytuacja miasta, wojny, pożar czy inne trudności mogły doprowadzić do zwolnienia, czasowego zawieszenia lub zamiany powinności wyprawiania wozu na inną. Najczęściej pojawiającymi się źródłowymi terminami opisującymi wóz były: currus, vehiculum oraz plaustrum. W dawnej Polsce wozy te nazywano „skarbnymi”, a czasem „picznymi” – gdy znaczną, przeważającą część ładunku stanowiły pasza i żywność. We współczesnej literaturze najczęściej stosowanym terminem jest „wóz wojenny”. Wozy wojenne podlegały licznym przemianom, z czasem zyskały specjalny, wzmocniony szkielet i burty, stosowane były również do walki w taborach i osłony obozu. Wielu szczegółowych informacji w tej kwestii dostarczają nam rejestry wozów skarbnych oraz lustracje dóbr królewskich. Wozy z ziem sieradzkiej i łęczyckiej stanowiły znaczny procent ogółu wozów wyprawianych z miast królewskich całej Polski.

3

„Z dawna jako ludzie pamiętać mogą”. Pamięć o przeszłości i jej nośniki na wsi lubelskiej w drugiej połowie XVI stulecia

80%

Januszek-Sieradzka A.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 2: Historia

119-134

EN

Memory of the past in a society, especially one whose members were largely illiterate, was not only a bridge of its kind between the past and the present, but an important – particularly from the point of view of the perception of the practice of social life – guarantee of the truth and a sanction of the state existing in the present. It was on the range and permanence of this memory, on the efficiency of securing it and caring for it, on the effectiveness of the chronometric means used, and finally on the consciousness of its value for the „here and now”, which may be jointly defined as temporal awareness, that the conditions of the legal and economic existence of the inhabitants of the 16th century countryside depended. With a limited participation of written sources in depositing the memory of the peasant population and the development of its temporal awareness, this population first of all used relative chronology, no doubt better understood than any absolute date, as well as relative chronological means. The role of guardians of memory, sometimes formalized and formulated as a legal custom, was played by the oldest members of the community, defined as „rememberers” in inspection documents. The memory of the inhabitants of a Lublin village as a rule did not exceed twenty years, but with the use of genealogical measures also much more distant past was remembered, usually reaching the generation of the grandfather, that is comprising the span of about 60-70 years in this way.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

1 Roczniki Humanistyczne

1 Januszek-Sieradzka A.

1 Kałużny J. T.

1 Kozłowska-Szyc M.

1 2022

1 2017

1 2013

Dochody starostw w Wielkopolsce i Prusach Królewskich w okresie przed i po potopie szwedzkim

Miejskie wozy wojenne z ziem łęczyckiej i sieradzkiej w składzie armii Królestwa Polskiego w XVI–XVII wieku

„Z dawna jako ludzie pamiętać mogą”. Pamięć o przeszłości i jej nośniki na wsi lubelskiej w drugiej połowie XVI stulecia