Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 122

first rewind previous Page / 7 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  macierzyństwo
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 7 next fast forward last
PL
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie wybranych wyników badań wstępnych (pilotażowych) dotyczących łączenia studiów i macierzyństwa. Podstawą teoretyczną prowadzonych rozważań są teorie dotyczące realizacji zadań rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości. W badaniach posłużono się metodą studium przypadku, w obszarze której wykorzystano technikę badania dokumentów osobistych, a w jej ramach wypowiedzi na piśmie dotyczące pełnienia podwójnej roli studentki-matki. Analizę zgromadzonego materiału prowadzono pod względem: powodów zostania matką w trakcie studiów – motywów założenia własnej rodziny, sposobów i skutków łączenia studiów i macierzyństwa oraz otrzymywanego wsparcia i pomocy. Przeprowadzone analizy wskazują, że badane planujące macierzyństwo (5 z 10 respondentek) w trakcie studiów kierowały się przede wszystkim motywami wewnętrznymi. Głównym sposobem pozwalającym na łączenie studiów i macierzyństwa jest korzystanie ze wsparcia i pomocy męża/partnera i najbliższej rodziny. Skutki pełnienia podwójnej roli mają charakter zarówno pozytywny, jak i negatywny, ponieważ studiujące matki doświadczają trudności w jej wypełnianiu.
EN
The aim of this article is to present the selected results of preliminary (pilot) research on combining studies and motherhood. The theories concerning the implementation of developmental tasks in the period of early adulthood constitute the theoretical basis for these considerations. The research used the case study method, within which the technique of examining personal documents, and within which the written statements regarding the dual role of a student mother were used. The analysis of the collected material was conducted in terms of (1) the reasons to become a mother during the period of studies - motives for starting a family, (2) the ways and effects of combining studies and motherhood, and (3) the received support and help. The performed analyses indicate that the respondents planning maternity during their studies (5 out of 10 respondents) were primarily motivated by internal motives. The main way to combine studies and motherhood is to use the support and help of the husband/partner and the closest family. The effects of having a dual role are both positive and negative, because student-moms experience difficulties in fulfilling it.
PL
Macierzyństwo postrzegane jest jako proces niosący za sobą różnorodne konsekwencje – począwszy od zmian w życiu samej matki, poprzez zmiany wprowadzone w jej najbliższym otoczeniu, kończąc na zmianach systemowych wdrażanych do polityki państwowej. Relacja dziecka z matką ma znaczący wpływ na jego rozwój biopsychospołeczny, a deprywacja w tym obszarze, może doprowadzić do wielu problemów wychowawczych, występujących na różnych etapach życia dziecka. Nie wszystkie matki realizują należycie funkcje rodzicielskie, a ich przykłady zostały opisane w niniejszym artykule. Jego celem jest wskazanie na aspekt dysfunkcyjnego macierzyństwa i nieprzystosowania kobiety do roli matki.
EN
In general, motherhood is subject to a positive social valuation. However, there are exceptions here – one of them is fulfilling the role of a mother of the child with disability. The aim of the conducted study was to answer the question: What similarities and differences exist in the role of a mother of a disabled child over the lifetime of women taking part in the research? A technique of an open, in-depth interview was used. Four mothers, who are raising a child with disability, participated in the study. The analysis of collected research material allows capturing positive changes taking place in the fulfilment of the role of a disabled child’s mother. Today the time of diagnosing the intellectual disability has significantly shortened. Younger women can count on the partners’ support; older ones – did not receive such help. Currently the availability of support has increased from non-governmental organisations; in the past there was a lack of foundations or associations. However, there are aspects of motherhood, which, despite the passing years, are permanent. These include fear and sadness of a mother originating from hearing the news about the child’s disability, difficulties encountered while performing the mother’s role, which arise from the nature of disability, and the sense of insufficient assistance from the state authorities.
PL
Macierzyństwo z reguły podlega pozytywnemu wartościowaniu społecznemu. Choć występują tu wyjątki – jednym z nich jest pełnienie roli matki dziecka z niepełnosprawnością. Celem przeprowadzonych badań było udzielenie odpowiedzi na pytanie: Jakie stałe i zmienne elementy występują w macierzyństwie kobiet wychowujących dziecko z niepełnosprawnością na przestrzeni życia badanych matek? Wykorzystano technikę wywiadu otwartego, pogłębionego. W badaniu wzięły udział cztery matki, wychowujące dziecko z niepełnosprawnością. Analiza zebranego materiału badawczego pozwala uchwycić pozytywne zmiany dokonujące się w pełnieniu roli matki dziecka z niepełnosprawnością. Współcześnie czas diagnozowania niepełnosprawności intelektualnej znacząco się skrócił. Młodsze kobiety mogą liczyć na wsparcie partnerów, starsze – nie otrzymywały takiej pomocy. Zwiększyła się dostępność wsparcia ze strony organizacji pozarządowych, w przeszłości brakowało fundacji czy stowarzyszeń. Są jednak aspekty macierzyństwa, które, pomimo upływających lat, są stałe. Należą do nich strach i smutek matki na wiadomość o niepełnosprawności dziecka, trudności napotykane w pełnieniu roli matki, które wynikają ze specyfiki niepełnosprawności oraz poczucie niedostatecznej pomocy ze strony państwa.
PL
Celem artykułu jest przyjrzenie się doświadczeniom kobiet związanym z oczekiwaniami społecznymi dotyczącymi posiadania dzieci. Oczekiwania te wyrażane są poprzez pytania o plany prokreacyjne. Dzięki potraktowaniu doświadczenia prokreacyjnego jako procesu w artykule zrekonstruowano zmiany znaczenia, jakie badane kobiety przypisywały tego typu pytaniom na różnych jego etapach: od etapu przed rozpoczęciem starań o dziecko, poprzez etap początkowy starań o dziecko, etap diagnostyczny, aż do uzyskania diagnozy niepłodności. Kobiety, stojąc przed lustrem społecznych oczekiwań na etapie przed rozpoczęciem przez nie starań o dziecko, widziały w nim swoją przyszłość – siebie w roli matki. Na etapie początkowym starań o dziecko badane dostrzegały w nim swoją bardzo niedaleką przyszłość – siebie w roli kobiety ciężarnej. Na etapie diagnostycznym, aż do uzyskania diagnozy niepłodności, stojąc przed lustrem społecznych oczekiwań, kobiety widziały już tylko swoją niepewną przyszłość – siebie, która bardzo chce, ale nie jest już pewna, czy uda jej się zostać matką.
EN
The aim of this article is to overview women’s experiences in view of social expectations about having children. Such expectations are frequently implied in questions about procreation plans. Since the procreative experience was considered by the author as a process, it was possible to reconstruct changes in the meaning that the researched women ascribed to such questions at different stages of this experience, i.e. from the period prior to trying for a child, through the initial stage of trying to conceive, to the diagnostic stage until being given a diagnosis of infertility. At the stage prior to trying for a child, standing in front of the mirror of social expectations, the women saw themselves in the role of future mothers. At the initial stage of trying to conceive, seeing themselves in the mirror, the interviewed women saw themselves as pregnant women in near future. At the diagnostic stage until being given a diagnosis of infertility, the women saw only their uncertain future, i.e. themselves who wanted to have children very much, but were no longer certain whether they would become mothers.
Forum Pedagogiczne
|
2017
|
vol. 7
|
issue 1
197-210
EN
The aim of the article is to present motherhood as a social role of women with disabilities. In the article’s introduction the author defines such concepts as social role,  social relationships, social system and describes the mechanism of cultural patterning. The first part of the article refers to motherhood as a fundamental social role of women. It is presented from the historical and post-modern trends perspective, at the same time taking into consideration the needs and obligations socially associated with that role. The second part deals with the social image of the motherhood of women with disabilities; the third section describes the physical, psychological, cultural and infrastructure barriers which make the decision to become a mother difficult for women with disabilities. The summary of the report demonstrates a positive rehabilitating presence of family and motherhood in the lives of women with disabilities.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie macierzyństwa jako roli społecznej kobiety z niepełnosprawnością. Na wstępie zdefiniowano pojęcie roli społecznej, relacji społecznej, systemu społecznego oraz opisano mechanizm wzorowania kulturowego. Pierwsza część artykułu dotyczy macierzyństwa jako fundamentalnej roli społecznej kobiety. Przedstawione jest ono w perspektywie historycznej oraz tendencji ponowoczesnych przy równoczesnym nawiązaniu do potrzeb i powinności kojarzonych społecznie z tą rolą. W części drugiej poruszono kwestię wizerunku społecznego macierzyństwa kobiet z niepełnosprawnością. W trzeciej natomiast opisano bariery fizyczne, psychiczne, kulturowe i infrastrukturalne utrudniające podjęcie decyzji o macierzyństwie przez kobiety niepełnosprawne. Podsumowanie stanowią argumenty świadczące o pozytywnym znaczeniu rehabilitacyjnym obecności rodziny i macierzyństwa w życiu kobiet z niepełnosprawnością.
PL
Według kulturowych definicji kobiecości i męskości rola rodzicielska ma różne znaczenie dla kobiet i mężczyzn. Macierzyństwo jest definiowane jako istota kobiecości, najważniejsza rola kobiety, podczas gdy męskość i ojcostwo są utożsamiane z pełnieniem roli głowy rodziny, odpowiedzialnością za bezpieczeństwo materialne jej członków, co oznacza role zewnętrzne, pozadomowe, pełnione w sferze publicznej. Taki sposób widzenia macierzyństwa i ojcostwa wpływać może na inne doświadczanie rodzicielstwa przez kobiety i mężczyzn. Celem badania było przyjrzenie się bliżej doświadczeniom zmian odczuwanych przez kobiety i mężczyzn, którzy zostają rodzicami. Przyjęto tu perspektywę symbolicznego interakcjonizmu, pozwalającej na przyjrzenie się rodzicielstwu jako zjawisku doświadczanemu i przeżywanemu subiektywnie, któremu jednostka nadaje określone znaczenie, definiuje i interpretuje. Proponowane podejście do problematyki macierzyństwa i ojcostwa opiera się na przyjęciu punktu widzenia jednostki pełniącej rolę rodzica i koncentruje się na następujących zagadnieniach: Jak zmienia się życie kobiety i mężczyzny po tym jak zostają rodzicami? Czy i jak zmienia się ich sposób postrzegania siebie? Jak zmienia się ich wzajemna relacja po pojawieniu się dziecka? Rozważania oparte są na pogłębionych wywiadach przeprowadzonych z dziesięcioma parami młodych wykształconych rodziców, jednocześnie z kobietą i z mężczyzną. W rezultacie otrzymano osobiste relacje badanych i skonfrontowano doświadczenia kobiet i mężczyzn będących rodzicami.
PL
W artykule poruszona została problematyka macierzyństwa kobiet, uznanych i uznających się za uzależnione od alkoholu. Jest to oblicze macierzyństwa bardzo rzadko stanowiące obszar badawczy. Jak pokazują zaprezentowane w artykule wyniki badań, punkty zwrotne w historiach życia tych kobiet, które można wyznaczyć w okresie od ich narastającego uzależniania się od alkoholu do stopniowego zdrowienia, często były powiązane z faktem bycia przez nie matkami. Obecność dzieci w ich życiu częstokroć bywała fundamentem motywacji do podjęcia przez nie decyzji o rozpoczęciu terapii i stopniowej zmiany ich życia.
PL
Na przestrzeni ostatnich dekad dokonały się bardzo dogłębne i wieloaspektowe transformacje życia społecznego i obyczajowości w skali światowej. Pojawiły się nowe globalne trendy kulturowe, które wpłynęły na zmiany wzorców życia rodzinnego, jak i zmiany w strukturze rodziny. Zmianom uległy także preferencje odnośnie do wartości życia rodzinnego, tradycja wychowawcza oraz postawy młodych osób wobec małżeństwa i rodzicielstwa. Równocześnie zmieniły się role spełniane przez rodziców, co ma swoje ważne implikacje widoczne przede wszystkim w płaszczyźnie spełnianych przez rodzinę zadań i funkcji opiekuńczo-wychowawczych. W artykule poruszono problem percepcji opiekuńczo-wychowawczej roli matki i ojca. Założono, że rola opiekuńczo-wychowawcza najogólniej polega na zaspokajaniu potomstwu potrzeb podstawowych, potrzeb wyższego rzędu oraz na podejmowaniu czynności wychowawczych z zakresu wychowania zdrowotnego, moralnego, estetycznego, umysłowego. Jest to zatem tworzenie potomstwu takich warunków, które pozwolą na osiągnięcie potencjalnego rozwoju i osiągnięcie samodzielności życiowej. Artykuł stanowi raport z badań, realizowanych metodą sondażową za pomocą techniki ankiety. W ich kontekście udało się odpowiedzieć na główne pytanie badawcze: Jaka jest społeczna percepcja opiekuńczo-wychowawczej roli matki i ojca? Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że badane osoby przypisują roli matki te cechy, które wiążą się z funkcjami ekspresyjnymi. Dostrzegają jednak, że ojcowie w coraz większym zakresie spędzają z dzieckiem czas wolny, nawiązując z nim bliskie relacje emocjonalne, w związku z czym w ich percepcji rola ojcowska poszerza się o kwestie związane z opieką i wychowaniem potomstwa.
XX
W poniższym artykule przedstawiony został Zespół ds. Dobrych Praktyk funkcjonujący na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych UKSW. Został on powołany w celu realizacji wsparcia dla kobiet godzących role matki i pracownika naukowo-dydaktycznego oraz promocji dobrych praktyk w zakresie zespołowej pracy projektowo-badawczej. Truzimem jest już bowiem stwierdzenie, że na drodze naukowego rozwoju matek istnieje wiele barier. Można tu wymienić: uwarunkowania formalne i prawne, struktury organizacyjne, praktyki i schematy interakcji, wzorce kulturowe, stereotypy i uprzedzenia. Nie jest to jednak sytuacja nieodwracalna, bowiem istnieje wiele możliwości realizowania pomocy w zakresie godzenia ról, awansu naukowego czy warunków pracy naukowo-dydaktycznej. Animacja i aktywizacja prac badawczych i organizacyjnych może być dobrą praktyką w tym zakresie i stanowić punkt wyjścia do tworzenia wsparcia instytucjonalnego matek-naukowców. W szerszej perspektywie wprowadzanie innowacji społecznych wywodzących się z dobrych praktyk pozwala na odwoływanie się do sprawdzonych doświadczeń uwzględniających różne konteksty: społeczne, kulturowe, instytucjonalne.
|
2022
|
vol. XXVIII
|
issue (3/2022)
205-227
PL
Wprowadzenie. Punktem wyjścia dla podjętych w artykule rozważań stały się negatywne doświadczenia przestrzeni miasta odczuwane przez kobiety będące matkami poruszającymi się w mieście z wózkami dziecięcymi. W pierwszej części opracowania autorka prezentuje ramy definicyjne pojęć istotnych dla dalszych rozważań – ujęcia przestrzeni i jej oddziaływania na człowieka, a także teoretyczne uwarunkowania analizy nagrań wideo w kontekście badań nad wizualnością. Cel. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników analizy i interpretacji etiudy filmowej „W labiryncie macierzyństwa” powstałej w ramach projektu „Macierzyństwo kobiet doświadczonych przemocą w perspektywie badań inspirowanych sztuką”, prowadzonego w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego. Etiuda ukazuje doświadczenia macierzyństwa kobiety poruszającej się w przestrzeni miasta z wózkiem oraz jej refleksję dotycząca oddziaływania na nią przestrzeni dużego miasta. Materiały i metody. Badanie polegało na jakościowej analizie etiudy filmowej „W labiryncie macierzyństwa” przy wykorzystaniu etapu analizy formalnej i abstrakcyjnej. Umożliwiła ona przyjrzenie się doświadczeniom macierzyństwa rozumianym jako działanie poparte refleksją, co stanowi o edukacyjnym potencjalne etiudy. Wyniki. Wyniki ukazały różne wymiary macierzyństwa doświadczanego w przestrzeni miejskiej, nie tylko w nawiązaniu do fizycznych barier, ale także w odniesieniu do aspektów społecznych, a mianowicie: subiektywne odczucia macierzyństwa w przestrzeni społecznej; relacyjność opisywanych doświadczeń w kontekście poczucia ograniczenia wolności: „Ja versus Ja” oraz „Ja versus Inni”; kategorię zmiany towarzyszącą opisywanym doświadczeniom.
PL
Artykuł pokazuje, jak feministyczna teoria punktu widzenia może być wykorzystana do badania marginalizacji głosów kobiet i pomijania ich wiedzy i doświadczeń w polskim dyskursie publicznym. W pierwszej części tekstu przybliżone zostały teorie, z których czerpał ten nurt badań feministycznych, z naciskiem na heglowską i marksowską dialektykę, oraz w jaki sposób przekształca je on w celu dostosowania ich do analizy problemu dyskryminacji kobiet. W drugiej części z kolei wykorzystałem omówioną wcześniej aparaturę pojęciową do przeanalizowania wypowiedzi dwóch liberalnych intelektualistów związanych bardziej lub mniej pośrednio z tematyką macierzyństwa i wychowania dzieci – Jacka Żakowskiego z wywiadu dla „Super Expressu” i Zbigniewa Mikołejki w postaci jego felietonu „Wojna z wózkowymi”.
EN
The article shows, how the feminist standpoint theory could be used for a research on marginalisation of women’s voices and overlooking their knowledge and experience in Polish public discourse. In the first part of the text I presented the theories, from which this feminist research trend had taken its influence, with emphasis on hegelian and marxian dialectics, and in which way the feminist standpoint theory develop these theories in order to adapt them for the analysis of the problem of discrimination of women. In the second part I used the presented concepts to analyze opinions of two liberal intellectuals, more or less directly related to the subject of motherhood and raising children – Jacek Żakowski (from an interview with him made for „Super Express”) and Zbigniew Mikołejko with his column „Wojna z wózkowymi” (eng. „The war with stroller-women).
PL
Macierzyństwo jest posłannictwem i zadaniem rozwojowym kobiety. Uznawane jest za jedno z ważniejszych zadań życiowych, które realizują kobiety na różnych etapach swojego życia. Macierzyństwo nie tylko znacząco wpływa na życie matki, ale także powoduje wiele zmian na różnych płaszczyznach jej funkcjonowania: emocjonalnej, społecznej, poznawczej, a także fizycznej. Macierzyństwo nie jest łatwym zadaniem, zwłaszcza gdy jest realizowane przez nastoletnie matki. Celem niniejszego artykułu jest próba ukazania istotnych czynników, warunkujących dojrzałość nastolatki do podjęcia się tej ważnej roli życiowej, jaką jest rola matki. Autorka publikacji chciałaby pokazać, że macierzyństwo nieletnich, mimo iż należy je uznać za kryzys życiowy, krytyczne wydarzenie w życiu młodej dziewczyny, może być dla niej także szansą rozwoju, pozytywnie wpływającą na jej dojrzałość.
EN
This article is an attempt at answering the question of how women experiencing primary procreative problems define femininity. The analysis is based on the chosen fragments of interviews conducted with thirty-seven women experiencing primary procreative problems, realized by us within the research programme “From socially-determined health to social health: ways of coping with procreative problems”. In order to reconstruct the types of femininity represented by women experiencing primary procreative problems, we have analyzed the answers the participants gave to the questions relating to the place of motherhood in their future plans, reasons for making the decision to start trying for a baby, reminiscences of the early period of procreative actions and their ways of approaching the question of what it means to them to be a woman. The analysis of the collected empirical material allowed us to distinguish four types of femininity represented by women experiencing primary procreative problems – a questioned femininity, an incomplete femininity, a despite-it-all femininity and a suspended femininity. Identifying these four types of femininity represented by women experiencing primary procreative problems, allowed us to indicate the various ways in which procreative problems influence the definition of femininity for women experiencing them. However, despite all the identified differences, we can state that in most of the analysed cases, these problems have a negative impact on the way in which women experiencing them answer the question of what it means for them to be a woman.
14
75%
PL
W kontekście wzrostu liczby rodzin niepełnych oraz wyzwań, jakie niosą ze sobą wychowanie i opieka nad dzieckiem z zaburzeniem ze spektrum autyzmu, istotnym postulatem jest poznanie doświadczeń związanych z macierzyństwem w grupie samotnych matek dzieci z autyzmem. Celem poznawczym badań była wstępna diagnoza percepcji samotnego rodzicielstwa w przypadku matek dzieci z zaburzeniem ze spektrum autyzmu, a celem aplikacyjnym – uzyskanie informacji przydatnych dla ich efektywnego wspierania. Do analiz zakwalifikowano wyniki uzyskane przez 50 kobiet. Wszystkie były matkami samotnie wychowującymi przynajmniej jedno dziecko z diagnozą zaburzenia ze spektrum autyzmu. Wykorzystano następujące narzędzia badawcze: Skala Postaw Rodzicielskich (SPR) Mieczysława Plopy, Ten Item Personality Inventory w polskiej adaptacji Agnieszki Sorokowskiej i in. (TIPI-PL) oraz Test Zdań Niedokończonych i kwestionariusz ankiety w opracowaniu własnym. Uzyskane wyniki pozwalają na charakterystykę postaw rodzicielskich, jakie badane mają wobec swoich dzieci oraz ukazują ich związki z określonymi cechami osobowości matek. Dostarczają informacji dotyczących percepcji rodzicielstwa, percepcji dziecka i relacji z nim, oczekiwań, nadziei i zmartwień związanych z dzieckiem oraz stosowanych oddziaływań wychowawczych. Pozwalają też ocenić wsparcie formalne i nieformalne, z jakiego korzystają matki.
EN
In the context of the increasing number of one-parent families and the challenges involved in bringing up and taking care of children with autism spectrum disorder, it is important to learn how motherhood is experienced by single mothers of children with autism. The aim of the study was to carry out a preliminary assessment of the perception of single parenting in the case of mothers of children with autism spectrum disorder, and the practical aim was to obtain information useful for providing them with effective support. The analyses were performed on results obtained from 50 women. All of the women were single mothers raising at least one child diagnosed with autism spectrum disorder. The following research instruments were used: the Parental Attitudes Scale (SPR) by Mieczysław Plopa, the Ten Item Personality Inventory as adapted into Polish by Agnieszka Sorokowska et al. (TIPI-PL), as well as a Sentence Completion Test and a survey questionnaire designed by the authors. The results obtained provide a picture of parental attitudes that the participants took toward their children and show their associations with the mothers’ personality traits. They provide information concerning the perception of parenting, the perception of the child and the relationship with the child, expectations, hopes and worries connected with the child, and educational interventions applied. They also make it possible to assess the formal and informal support that the mothers receive.
PL
Celem artykułu jest ukazanie jak skazane kobiety‑matki w warunkach izolacji penitencjarnej wypełniają powinności związane z realizowaniem funkcji macierzyńskiej. Artykuł prezentuje badania, które przeprowadzone zostały w 2007 roku w przywięziennym Domu Matki i Dziecka w Grudziądzu. Badaniami objęto 11 kobiet. Problemem głównym postawionym przed badaniami była odpowiedź na pytanie: Jak wygląda codzienne realizowanie obowiązków macierzyńskich w warunkach więziennych? Kobiety z powodu specyfiki sytuacji, w której się znajdują, są poddane głębszej kontroli społecznej, a zachowania odbiegające od standardów i ogólnie przyjętych wzorców są surowo oceniane i poddawane negatywnym sankcjom przez współosadzone, jak również przez personel penitencjarny.
EN
A purpose of the article is showing as sentenced women – mothers in conditions of the penitentiary isolation, fill up duties associated with carrying out the motherly function. The article is presenting examinations which were taken in 2007 in the House of the Mother and the Child in Grudziądz. This house is a part of the women’s prison. 11 women were examined. The main problem which was presented before the examinations was getting the answer to the a question: What does everyday carrying out motherly duties look like in prison conditions? Women because of the specificity of the situation in which they are are subjected to the deeper social inspection, and behaviours running away from standards and widely accepted models severely are being assessed and subjected to negative sanctions by co‑settled, as well as by the penitentiary staff.
PL
Przemiany cywilizacyjne przełomu XIX i XX w. wpłynęły na zmianę pojmowania roli macierzyństwa i matek w społeczeństwie. Zagadnienia te stały się przedmiotem zainteresowania wielu badaczy, również w Polsce. W odniesieniu do zaboru pruskiego brakuje jednak prac, które omawiają tę tematykę. Ponadto powstałe na ten temat prace nie uwzględniają spojrzenia (lub uwzględniają je tylko w niewielkim stopniu) samych kobiet, w tym wypadku Wielkopolanek, na role i zadania, jakie są im społecznie przypisywane. Artykuł ma na celu przedstawienie aktualnego stanu badań oraz formułuje listę problemów i zadań badawczych, które należałoby podjąć, aby uzupełnić stan wiedzy na temat pojmowania kobiecości i macierzyństwa przez mieszkanki Poznańskiego.
EN
Civilization changes from the turn of the 19th and 20th centuries had major impact on roles and duties of motherhood and mothers in society. Many scientists, including Polish researchers, were interested on this subject. In the scope of Prussian Partition there is a lack of elaboration covering this topic. In addition, the resulting papers do not include (or only include to a small extent) the view of women themselves, in this case the Wielkopolska’s women, on the roles and tasks that are socially assigned to them. The article aims to present the current state of research and formulates a list of research problems and tasks that should be undertaken to cover the state of knowledge about the concept of femininity and motherhood by the residents in Posen.
EN
The aim of the article is to present the model of research that uses art in the original project of “Socially excluded mothers”. The goals of the research are oriented, amongst others, for learning about the experiences of socially excluded mothers; prompting self-reflection of the researched women on their maternity experiences and making the research participants and recipients sensitive and building their critical reflection connected with the experiences of the researched women. The suggested model of research through art takes on a form of a participatory, critical and socially engaged research practice. In this text there have been discussed subsequent stages of the applied model. What is specific here is the involvement of art elements in the investigation proccess. On the basis of the conducted research there will be prepared scenarios for the actresses invited to the project, whose task will be to enact the researched women. These scenes will be filmed and then made public during the performance.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie modelu badań posługujących się sztuką w autorskim projekcie pt. Matki wykluczone społecznie. Cele badań zorientowane są m.in. na: poznanie doświadczeń matek wykluczonych społecznie; pobudzenie autorefleksji badanych kobiet nad ich doświadczeniami macierzyństwa; uwrażliwienie i budowanie krytycznej refleksji uczestników i odbiorców badań związanej z doświadczeniami badanych kobiet. Proponowany model badań przez sztukę przyjmuje formę uczestniczącej, krytycznej i zaangażowanej społecznie praktyki badawczej. W niniejszym tekście omówione zostały kolejne etapy zastosowanego modelu. Specyficzne jest tu włączenie elementów sztuki do procesu badawczego. Na podstawie przeprowadzonych badań zostaną przygotowane scenariusze dla zaproszonych do projektu aktorek, których zadaniem będzie odegranie kobiet badanych. Sceny te będą sfilmowane, a następnie upublicznione podczas performansu.
EN
In the developed countries, the age of becoming pregnant and giving birth to the first child is constantly delayed. This trend is also present in Poland. Many women postpone their decision about becoming mothers and some of them do not decide to have a child at all. An important question concerns reasons for postponing the decision or resignation from motherhood. The study was conducted in a group of 247 women aged 20 to 46 years (M = 29.67, SD = 4.54). The participants filled in the Polish version of Attitudes to Fertility and Childbearing Scale (AFCS), which enables the assessment of attitudes in terms of the three components: Importance for the future, Hindranceat present and Female identity. Higher average scores on Hindrance at present were obtained mainly by those women who were younger, single or living in an informal relationship, and those who studied and worked at the same time. The component Importance for the future was relevant for instance for married women. Female identity appeared important for married women living in rural areas. No statistically significant differences were found for level of education or financial status.
PL
W krajach wysokorozwiniętych wiek zajścia w ciążę i urodzenia pierwszego dziecka stale się wydłuża. Tendencja ta obecna jest również w Polsce. Kobiety odkładają decyzję o zostaniu matkami, część z nich w ogóle nie decyduje się na dziecko. Pojawia się pytanie o przyczyny odkładania decyzji lub rezygnacji z macierzyństwa. W badaniach wzięło udział 247 kobiet w wieku 20–46 lat (M = 29,67; SD = 4,54). Uczestniczki wypełniły polskojęzyczną wersję Skali do Badania Postaw Wobec Płodności i Posiadania Dzieci, która pozwala na ocenę postaw w zakresie trzech wymiarów: Płodność – istotna w przyszłości, Płodność – przeszkoda w chwili obecnej oraz Płodność – tożsamość kobiety. Wyższe średnie wyniki w wymiarze Płodność – przeszkoda w chwili obecnej uzyskiwały przede wszystkim młodsze, wolne lub pozostające w nieformalnym stałym związku, łączące pracę i studia kobiety. Płodność – istotna w przyszłości była ważna m.in. dla uczestniczek pozostających w związkach małżeńskich. Płodność – tożsamość kobiety okazała się ważna dla kobiet mieszkających na wsi i pozostających w związku małżeńskim. Sytuacja finansowa, podobnie jak wykształcenie nie okazały się czynnikami, które w istotny statystycznie sposób różnicowałyby badane kobiety w zakresie postaw wobec płodności i posiadania dzieci.
PL
Przedmiotem artykułu jest status pracownicy tymczasowej w związku z macierzyństwem. Praca tymczasowa jest zaliczana do nietypowych form zatrudnienia, które charakteryzuje niższy standard ochrony pracownika. W zasadzie pracownica tymczasowa podlega tym samym normom ochronnym, które obowiązują w przypadku pracowników zatrudnianych bez udziału agencji zatrudnienia na podstawie umów terminowych. Chodzi głównie o zakaz wypowiedzenia umowy o pracę w czasie ciąży i macierzyństwa, a także prawo do urlopu macierzyńskiego. Warto jednak zwrócić uwagę, że praca tymczasowa nie gwarantuje w pełni ochrony macierzyństwa. Pewne odrębności można odnaleźć w zakresie przedłużenia terminowej umowy o pracę do dnia porodu (art. 177 § 3 k.p.). Ta zasada obejmuje pracownice, które zostały zatrudnione na podstawie terminowych umów o pracę, które to umowy uległyby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży. W Polsce zasada ta nie miała jednak zastosowania do pracownic tymczasowych do 1 czerwca 2017 r., kiedy to ustawodawca również objął ochroną pracownice tymczasowe, które mają łączny co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej przez daną agencję pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę. Ustawodawca polski postanowił wprowadzić ochronę pracownicy tymczasowej w ciąży, ponieważ dotychczasowe rozwiązania były sprzeczne z uregulowaniem unijnej dyrektywy w zakresie pracy tymczasowej. Obecne rozwiązanie jest jednak krytykowane, ponieważ - jak się wskazuje - jest sprzeczne z celem pracy tymczasowej, która z założenia ma być zatrudnieniem elastycznym i krótkotrwałym.
EN
This article present status of a temporary agency employee in Polish law in relation to maternity. Temporary agency work is classified as one of the atypical forms of employment which are characterized by a lower standard of employee protection. In principle, a temporary agency worker is subject to the same protective standards as those applicable to employees employed on the basis of a fixed-term contract without the participation of an employment agency. However, some differences can be found in the scope of extending the fixed-term contract of employment until the day of childbirth (Article 177 para. 3 of the Labour Code). This rule applies to female employees who were employed on the basis of a fixedterm contract of employment, which would be terminated after the third month of pregnancy. In Poland, however, this rule did not apply to temporary agency workers until 1 June 2017, when the legislaturę also protected temporary agency workers who have a total of at least 2 months of assignment to perform temporary agency work by a given temporary employment agency on the basis of an employment contract. The Polish legislator decided to introduce protection for pregnant temporary agency workers, as the previous solutions were contradictory to the EU directive on temporary agency work. The current solution is criticized because, as it is pointed out, it is in conflict with the purpose of temporary agency work, which is assumed to be flexible and short-term employment.
PL
Macierzyństwo jest współcześnie jedną z najbardziej uniwersalnych i cenionych wartości społecznych. Przez wieki uznawane było za wyłączne doświadczenie kobiet heteroseksualnych. Obecnie mamy do czynienia z relatywnie szybkimi zmianami społeczno-kulturowymi, które włączają w obszar tych doświadczeń również kobiety określające się jako lesbijki. Artykuł dotyczy przyczyn oraz konsekwencji zjawiska nazywanego na Zachodzie „lesbian baby boom”, oznaczającego stosunkowo szybki wzrost liczby rodzin tworzonych przez homoseksualne kobiety wspólnie wychowujące dzieci. Przedstawiając społeczne aspekty tego zjawiska autorka skupia się najpierw na symboliczno-kulturowych relacjach pomiędzy homoseksualnością a rodzicielstwem, następnie zaś prezentuje motywacje oraz drogi lesbijek do macierzyństwa, rolę wsparcia społecznego w funkcjonowaniu rodzin nieheteronormatywnych oraz specyfikę struktury takich rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji matki niebiologicznej.
EN
Maternity today is one of the most universal and highly rated social values. During the centuries it has been treated as an experience limited only to heterosexual women. Now we observe relatively fast socio-cultural changes that make this area of experience open also for women declaring to be lesbians. This article describes causes and consequences of the phenomenon called in the Western world as “lesbian baby boom” – a quick growth of families formed by homosexual women raising children together. The author focuses on socio-cultural relationship between homosexuality and parenthood and then presents lesbians’ motivations and ways to maternity, role of social support in functioning of non-heteronormative families, and specifics of such families’ structure with regard of a non-biological mother function.
first rewind previous Page / 7 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.