Search results

1

Odnajdując „wspólny język ognia”: Jerzy Ficowski wobec mistycyzmu żydowskiego (prolegomena)

100%

Goczał E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2016

|

vol. 16

121-133

PL

Finding the “common language of fire”: Jerzy Ficowski on Jewish mysticism (prolegomena) This article is an attempt to outline the relationship between the work of Jerzy Ficowski and the Jewish mystical thought that was brought in this paper to a kabbalistic element – a synthesis of components considered basic for two great currents of the non-orthodox Judaism: Kabbalah and Hasidism. At the level of content they consist of the motifs of the Book, Word and Letter, Angels and Light, the messianic topos of the Just, cosmogonic and eschatological myths, as well as specific, non-linear recognition of time – which are strongly present in the poetry of the author of the Regions of the Great Heresy. At the level of structure there are noticeable the emanation model and the duality of language and imagination, of matter and spirituality – diametrically different elements, yet gravitating toward the ultimate unity. The text, containing references to translation and “Schulzian” output of Jerzy Ficowski, is focused on his poetry and is an introduction to its aspectual monograph. Key words: contemporary Polish poetry; Jerzy Ficowski; Jewish mysticism; Kabbalah; Hasidism;

2

Narrative- and Space-Making in the City on the Example of Lublin

72%

Hudzik A.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2019

|

issue 9(12) cz.1

81-95

EN

This paper discusses the literary, artistic, scientific, and educational narratives that are (re)created to facilitate the city’s recovery of memory in the wake of the Holocaust.This is the case with Lublin.The story of the complete destruction of its Jewish quarter in the Second World War is a tragically familiar one in Central Europe, even though it had been silenced and forgotten for decades during the communist period. I would like to analyze an essayistic project that searches for a new language about a place left empty. How could one fill the void by making it mean something to new people, becoming their own narrative, and preserving the presence of the city’s former inhabitants? How is it possible to create a new mythology of a place? I assume that such questions must have been the starting point for essays on Lublin byWładysław Panas (1947–2005), related to the commemoration in the context of urban space. My text comes in four parts. I begin with general information and historical background, as well as an introduction to the analysis of Panas’s essay Oko Cadyka (The Eye of the Tzaddik) − the main subject of my paper − which exemplifies the reflection on the creation of narrative and urban space in contemporary humanities. In the second part, I focus on and contextualize the relationship between text and city that the essay postulates. The third part deals with theoretical approaches to interpretation. The fourth part underlines the scientific and critical aspects of Panas’s text, which questions the language of science − the humanities, historiography, and theory in general. I end with a look at some artistic projects inspired by his images.

3

Erotyczny charakter poznania w kabale

58%

Brylla D.

Studia Warmińskie

|

2014

|

issue 51

65-79

PL

W artykule ukazano kabalistyczne (tj. z obrębu średniowiecznego i późniejszego mistycyzmu żydowskiego) ujęcie idei poznania, mianowicie poznania określanego i warunkowanego przez seksualną unię mężczyzny i kobiety. Ponieważ kabała bazuje na tekstach Tanachu, przeto elementem kluczowym jest tu werset z Księgi Rodzaju (4,1). Pojawiające się w nim słowo jād‛a (ידע) (‘obcował’/’poznał’) [Adam z Ewą/Ewę] zestawiane jest kolejno, na podstawie jego leksyki, z kategorią da‘at (דעת) – ‘wiedzą’, ‘poznaniem’ oraz nazwą kabalistycznej sefiry. W związku z rolą odgrywaną w mistycznej teologii judaizmu przez tę ostatnią, ukazane zostały zależności seksualne zachodzące w dominium sefirotycznym, które stanowią de facto wzorzec dla relacji ludzkich. Ideałem owych relacji na planie ziemskim jest osiągnięcie między mężczyzną i kobietą pełnego (skutkiem wydarzającego się seksualnego ziwwuga kadisza, zespolenia przeciwnych, ale komplementarnych, pierwiastków) poznania drugiej osoby, a także pewnego typu duchowe poznanie Boga, który w kabale jest coincidentia oppositorum oraz sefirotyczną strukturą.

EN

The article presents kabbalistic (i.e. from the medieval and later Jewish Mysticism) perspective on the idea of knowing, namely knowing that is defined and determined by the sexual union of man and woman. Since Kabbalah, when doing its interpretations, is based on the texts of Tanah, the starting point is made here the vers from the biblical Book of Genesis (4,1). The word jād‛a (ידע) (‘made love’/‘knew’) [Adam with Eve/Eve] from here is then lexically compared to the category of da‘at (דעת), „wisdom’, ‘knowing’, and the name of the kabbalistic sephira. Due to the role of this sephira in the doctrine of mystical judaism, the text presents the sexual connections that happen in the sephirotic dominium which form the pattern for the human relations. The ideal of these relations is on the material plane the attainment by man and woman (as an effect of the sexual zivvuga kadisha, an union between contradictory but complementary elements) the complete knowing (wisdom) of the partner, but also of God. This kind of spiritual knowing of God is determined by the fact that God is in Kabbalah the coincidentia oppositorum and the sephirotic structure.

DE

Im Beitrag wird die aus der Kabbala, d.h. aus der mittelalterlichen und späteren jüdischen Mystik, bekannte Idee des Erkennens ausdiskutiert, die sich auf das Erkennen durch die sexuelle Einheit von Mann und Frau stützt. Da die mystischen Interpretationsansätze der Kabbala auf den Tanach-Texten basieren, rückt in den Mittelpunkt der Betrachtungen der Schlüsselvers 4,1 aus dem Buch Genesis, in dem das Wort jād‛a (ידע) [’verkehrte’/’erkannte’ – Adam mit Eva] aufgrund seiner Lexik mit der Kategorie da‘at (דעת) [’dem Wissen’, ’dem Erkennen’] und mit der kabbalistischen Bezeichnung Sefira kombiniert und zusammengestellt wird. Weil im mystischen Judaismus die Da‘at-Sefira eine relevante Rolle gespielt hatte, wurden auch sexuelle Verhältnisse bzw. Wechselbeziehungen aufgezeigt, die sich im Sefirot-Dominium zutragen und die im Endeffekt das Musterbeispiel einer zwischengeschlechtlichen Beziehung (Mann-Frau) bilden. Auf Erden sollte zwischen Mann und Frau ein vollkommenes Erkennen ‚stattfinden’, das sich aus dem sexuellen zivvuga kadisha, aus der Verknüpfung von widersprüchlichen, aber in sich komplementären Teilchen resp. Elementen ergibt, und das zum Ziel sowohl das Erkennen der anderen Person als auch das Erkennen des Gottes, der in der Kabbala ein coincidentia oppositorum ist und sich durch eine Sefirot-Struktur definiert, hat.

4

RUSSIAN, JEWISH OR HUMAN? JEWISH MYSTICAL THOUGHT IN THE POETRY OF BULAT SHALVOVICH OKUDZHAVA

58%

Kornacka-Sareło K. A.

Porównania

|

2017

|

vol. 21

|

issue 2

PL

Spoglądając na literacki dorobek Bułata Szałwowicza Okudżawy z perspektywy imagologii, można dostrzec, że wizerunek Innego w poezji rosyjskiego barda został ukształtowany – paradoksalnie – właśnie przez Innego, nie zaś przez obrazy (imagines) utrwalone w kulturowej świadomości etnicznie Tożsamego. Innymi słowy – w przypadku Okudżawy – stworzony przez poetę portret Innego powstał dzięki pewnym ideom żydowskich mistyków oraz doktrynie żydowskich filozofów dialogu (Martina Bubera, Franza Rosenzweiga, Emmanuela Lévinasa). Tak więc celem autorki artykułu było ukazanie w pieśniach Okudżawy motywów pochodzących z żydowskiej myśli mistycznej, która, jak się wydaje, wywarła znaczący wpływ na teologiczne, antropologiczne i etyczne poglądy rosyjskiego barda. Charakterystyczne dla nich jest postrzeganie każdego człowieka – niezależnie od jego etnicznego pochodzenia – jako bytu odpowiedzialnego za siebie samego w procesie konstytuowania się w swoim człowieczeństwie oraz definiowania własnej podmiotowości. Ten sam człowiek, na co wskazuje interpretacja utworów rosyjskiego poety, powinien być również odpowiedzialny za innych ludzi, świat natury, a nawet za nieosobowe i nieantropomorficzne bóstwo: obojętne wobec ziemskiego dominium. Okudżawa – podobnie jak żydowscy mistycy i żydowscy filozofowie dialogu – postrzega zatem człowieka jako współtwórcę rzeczywistości, zobligowanego do realizacji aktów pozytywnych w porządku etycznym, podejmowanych w celu „naprawy świata”, określanej przez kabalistów jako tikkun ha-olam.

EN

While looking at the literary output of Bulat Shalvovich Okudzhava from the perspective of imagology, one can see that the image of “the Other” in the poems of the Russian bard was created, paradoxically, just by this “Other”, and it was not constructed by the images (imagines) intrinsically present in the consciousness of the ethnocentric “Self” or “The Same”. In other words, in the case of Okudzhava’s poetry, the image of “the Other” stands on the basis of some ideas of Jewish mystics and the ones of Jewish philosophers of dialogue (Martin Buber, Franz Rosenzweig and Emmanuel Lévinas). Therefore, the aim of this article was to present the motifs stemming from Jewish mysticism in the poems-songs by Okudzhava which, as it seems, influenced theological, anthropological and ethical views of the bard. The distinctive feature of Okudzhava’s philosophical approach is perceiving every person, regardless of their ethnic or cultural origin, as a being responsible for themselves in the process of constituting themselves in their humanity. The same person is also responsible for other people, for the world of nature, and even for an impersonal and non-anthropomorphic godhead who does not intervene in human affairs. Therefore, Okudzhava – similarly to Jewish mystics – regards the human being as a co-creator of reality, obliged to perform ethically positive acts and respect an old Kabbalistic postulate tikkun ha-olam - “to mend the world”.

5

Echad i ahawa, ajin i jesz. Wybrane koncepcje kabalistyczne w Gwieździe zbawienia Franza Rosenzweiga

51%

Kornacka K.

Edukacja Filozoficzna

|

2019

|

issue 68

83-104

PL

W artykule podjęto próbę opisania kategorii miłości i Nicości, jak również koncepcji Dei absconditi, przedstawionych przez Franza Rosenzweiga w Gwieździe zbawienia. Analiza dzieła pozwoliła na sformułowanie tezy, że konstruując swój system, Rosenzweig wykorzystał najistotniejsze idee oraz poglądy kosmogoniczne i ontologiczne wyrażane wcześniej przez żydowskich mistyków, a zwłaszcza przez myślicieli reprezentujących kabałę zoharyczną i szkołę luriańską.

EN

The aim of the paper is to describe the categories of love and Nothingness as well as the idea of Deus absconditus, which are presented in The Star of Redemption by Franz Rosenzweig. The analysis of the philosopher’s major work makes it possible to formulate a thesis that Rosenzweig adopted the central cosmogonic and ontological concepts of Jewish mystics – especially the representatives of the Zoharic Kabbalah and the Lurianic school – while constructing his own “star-system”.

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

1 Edukacja Filozoficzna

1 Porównania

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Studia Warmińskie

1 Brylla D.

1 Goczał E.

1 Hudzik A.

1 Kornacka K.

1 Kornacka-Sareło K. A.

2 2019

1 2017

1 2016

1 2014

Odnajdując „wspólny język ognia”: Jerzy Ficowski wobec mistycyzmu żydowskiego (prolegomena)

Narrative- and Space-Making in the City on the Example of Lublin

Erotyczny charakter poznania w kabale

RUSSIAN, JEWISH OR HUMAN? JEWISH MYSTICAL THOUGHT IN THE POETRY OF BULAT SHALVOVICH OKUDZHAVA

Echad i ahawa, ajin i jesz. Wybrane koncepcje kabalistyczne w Gwieździe zbawienia Franza Rosenzweiga