Search results

1

Przyrządzanie wizerunku Murzyna w antologii „Niam niam” Edwarda Kozikowskiego i Emila Zegadłowicza

100%

Wojda D.

Przestrzenie Teorii

|

2013

|

issue 19

77-94

EN

The article presents an interpretation of texts published in 1923 as a collection of translated African poetry, which was in fact a literary mystification. The concepts of postcolonial criticism are used to analyze some racial stereotypes that have been updated by the authors of the performance and to demonstrate how they project their own ideas of regionalism and primitivism on the characters in their poems, thereby committing an act of symbolic anthropophagy

2

Trembecki pod imieniem Bielawskiego ukryty

86%

Kaliszewski W.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2011

|

issue 17

19-29

EN

Trembecki was not only a participant, but an animator of specific literary, social and sociable game, the essence of which consisted of mystification. The game uses the figure of mediocre poet, Józef Bielawski, posting under his name works with most varied content. The paper presents a poetic dimension to this fun, which the results were included in the Trembecki ’s text editions under the name Bielawski.

3

Rzecz o edukacji dzieci dla przyszłości społeczeństwa.Kilka refleksji wokół „sześciolatków w szkole”

72%

Waloszek D.

Labor et Educatio

|

2015

|

issue 3

377-396

PL

Rozważania wokół szkolnej edukacji dzieci sześcioletnich prowadzę na tle pytań o bariery blokujące rozwiązanie trudnego, jak się okazuje, problemu związanego z przyszłością człowieka i społeczeństwa. Wiele jest powodów, dla których ciągle nie znajdujemy rozwiązania na miarę potrzeb człowieka XXI wieku. W opracowaniu próbuję analizować różne postacie lęku dorosłych o dzieci: przed nierównością, niedoskonałością, przed rożnymi trudnościami egzystencjalnymi, przed zagrożeniem utraty dzieciństwa, Lęki tego rodzaju ujawniają się implicite w rozmowach, argumentacjach prowadzonej na scenie gry o przyszłość edukacji, w kulisach i przenoszone są bezkrytycznie, nierefleksyjnie do rzeczywistości jako jej mistyfikacje, tworzące pozory poważnej debaty.

EN

Considerations around the school education of six-years old children on the background of questions about the barriers blocking solution difficult as it turns out, the problem of the future of man and society. There are many reasons why we still do not find a solution to the needs of man in twenty-first century. This paper is an attempt to analyse the different forms of fear adults with children: against inequality, imperfection, against various existential difficulties, against the threat of loss of childhood. Fears of this type are revealed in conversations, argumentations performed on a stage play about the future of education, behind the scenes and are transferred uncritically to reality as its hoaxes, creating the appearance of serious debate.

4

Symulacja w literaturze, czyli o „Encyklopedierotyku” – epistolarnej i postmodernistycznej powieści Ewy Kuryluk

72%

Mazur M.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 4

155-169

PL

„Encyklopedierotyk” Ewy Kuryluk jest znaczącą pozycją w dorobku pisarki. Stanowi swoistą tarczę obrotową w jej twórczości: powoli uwalniając żywioł autobiografii, kończy okres postmodernistyczny. Powieść pasożytuje na XVIII-wiecznej tradycji epistolarnej. Jest postmodernistyczną mistyfikacją, w której nie da się już odróżnić prawdy od fałszu. W artykule autor dowodzi więc, że tekst działa na zasadach Baudrillardowskiej symulacji – zarówno czarującej (uwodzenie, iluzja, malarstwo trompe-l’oeil), jak i odczarowanej (pornografia, hiperrealizm). Mechanizm symulacji pozwala opisać niejasne dotąd strategie Kuryluk, która przeplatając iluzyjne rekonstrukcje hiperrealnymi szczegółami, zarazem ukrywa i udostępnia biografię, uwodzi i odwodzi czytelnika od siebie. Symulacja wiąże się także ze strukturą powieści – iluzyjnością budulca – listu, z obecnym w niej zawieszonym, uwodzącym dyskursem naukowym, oraz stanowi kolejne „zakrycie autobiograficzne” w twórczości Kuryluk.

EN

Ewa Kuryluk’s “Encyklopedierotyk” (“Encyclopaedioerotic”) occupies a significant place in the writer’s output. It is viewed as turning point in her creativity: it completes the postmodern period while gradually releasing the element of autobiography. The novel parasites on the 18th c. epistolary tradition; it is a postmodern mystification where one cannot tell the true from the false. The author thus is trying to prove that the text works on Jean Baudrillard’s principles of simulation: both enchanting (seduction, illusion, painting, trompe-l’oeil) and disenchanted (pornography, hyperrealism). The mechanism of simulation allows for describing to this day unclear strategies of Kuryluk, who, intermingling the illusory reconstructions with hyperreal details, both reveals and conceals the reader from herself. Simulation is also linked to the novel’s structure—illusiveness of building material—the letter that contains a suspended and seducing scientific discourse, as well as marks a consecutive “autobiographical hiding” in Kuryluk’s creation.

5

„Jestem sobie chochlik – kogo mogę, zwodzę” – szkic do portretu Antoniego Edwarda Odyńca (na marginesie jego „Listów z podróży”)

72%

Kulesza M.

Facta Simonidis

|

2023

|

vol. 16

|

issue 1

171-193

EN

This article summarises the most important research on the figure of Antoni Edward Odyniec conducted so far. Apart from discussing the most important biographical facts, the present sketch makes references to a number of important attitudes and research positions taken towards this man of letters both in the past and at present, including both those full of esteem and reverence and those mercilessly depreciating the nature of his actions and work. An important work illuminating the figure of the author himself are his “Letters from Travel”. Although, most often, these letters are treated as a source of more or less reliable information about Adam Mickiewicz, they tell us just as much about the author. In the re-evaluation of the current perception of both the existential and creative attitudes of Odyniec, a special role is played by references to the Biedermeier context, to which the final parts of the work are devoted. An important work, illuminating the figure of the author himself, will be his Letters from travel. Most often they were treated as a source of more or less reliable information about Adam Mickiewicz. However, the specificity of these epistolary utterances tells us just as much about the author. The reality that re-evaluates the current perception of both the existential and creative attitudes of Odyniec turns out to be the reference to the Biedermeier context, to which the final parts of the work will be devoted.

PL

Niniejszy artykuł ma charakter porządkujący dotychczasowe, najistotniejsze ustalenia badawcze na temat sylwetki Antoniego Edwarda Odyńca. W tworzeniu szkicu do jego portretu (oprócz głównych faktów biograficznych) dużą rolę będzie odgrywać przywoływanie różnorodnych, najważniejszych dawnych i współczesnych postaw oraz stanowisk badawczych, jakie wobec niego zajmowano, zarówno tych pełnych estymy oraz rewerencji, jak i deprecjonujących bezlitośnie charakter jego poczynań i twórczości. Istotnym dziełem doświetlającym postać samego autora będą tutaj jego Listy z podróży. Najczęściej traktowano je jako źródło mniej lub bardziej wiarygodnych informacji o Adamie Mickiewiczu. Jednakże specyfika owych epistolarnych wypowiedzi równie wiele mówi nam o autorze. Rzeczywistością przewartościowującą dotychczasowe postrzeganie zarówno postaw egzystencjalnych, jak i twórczych Odyńca, okazuje się zaś przywołanie kontekstu biedermeieru, czemu będą poświęcone końcowe partie pracy.

6

Jára Cimrman, geniusz urojony? Kilka uwag o najwybitniejszym Czechu i czeskiej tożsamości narodowej

72%

Gierowski P.

Bohemistyka

|

2018

|

issue 4

361-378

EN

The main aim of the paper is to present Jára Cimrman, a forgotten and underestimated Czech genius, the fictional literary character which has become very popular in Czech culture in the second half of XX century. The paper is an attempt to reconstruct the genesis of the character and to describe its role and function in the Czech culture. The study analyses the literary traditions connected with Cimrman (such as the writings of Karel Havlíček-Borovský or Jaroslav Hašek, especially in the context of the anecdote as a literary material), the role of the political context in Czechoslovakia in the second half of the 20th century is also emphasized. The author also describes Cimrman as an embodiment and personification one of the Czech self-stereotypes and focuses on his connection with myths and narratives from the period of Czech national revival.

PL

Celem artykułu jest prezentacja postaci Járy Cimrmana, zapomnianego i niedocenionego czeskiego geniusza, postaci literackiej bardzo popularnej w Czechach w drugiej połowy XX w. Tekst stanowi próbę rekonstrukcji genezy tej postaci oraz opisania jej miejsca i roli w czeskiej kulturze. Analizie poddane zostają między innymi czeskie tradycje literackie związane z Cimrmanem (takie jak twórczość Karela Havlíčka-Borovskiego oraz Jaroslava Haška, rozpatrywane zwłaszcza w kontekście anegdoty jako ich zasadniczego tworzywa literackiego), a także kontekst polityczny Czechosłowacji w drugiej połowie XX w. Autor opisuje wreszcie Cimrmana jako uosobienie i personifikację jednego z czeskich autostereotypów i zajmuje się jego związkami z mitami i narracjami czasów czeskiego odrodzenia narodowego.

7

Folkloryzm i mistyfikacja w kulturowej działalności gospodarstw agroturystycznych – nieformalny sposób przekazywania wiedzy o kulturze ludowej

58%

Pabian B.

Turystyka Kulturowa

|

2014

|

issue 9

32-45

EN

Nowadays agritourism is a viable alternative to other methods of leisure time activities. It carries certain socio-economic values, such as the development of farms, labor market activation, modernization of infrastructure and additional income for farm families. In order to stand out in the crowded tourism market the farms’ owners try to ensure their guests not only a higher standard of accommodation, but also a broad range of services with additional attractions, including those of cultural provenance. They organize various competitions, workshops, demonstrations of old farm work and endangered professions, play amateur folk gatherings, they found mini open-air museums and zoos, prepare regional dishes and so on. Studies conducted by the author showed that such initiatives can be considered as an excellent idea for business activity, since the reference to the folk culture, which is a priceless collection of heritage values, allows for positive discernible against the background of other competing firms. But the thing is that some of them are in conflict with the values of traditional culture, leading to the eclecticism and misstatements in the sphere of regional tradition and culture. Although their real character is culturally alien they are undertaken under the banner of cultural education. One example is eclecticism of some regional restaurants’ folk interior design. Another: Easter eggs made of ostrich eggs or demonstration farms, where apart from typical livestock can be seen ostriches, kangaroos, llamas, alpacas and camels, generally speaking animals that are not congruent to the declared folk-profile regional farm. These and similar actions are no longer even a manifestation of ambivalently assessed in science folklorism, but bear the traits of mystification. Under the banner of education creates in fact a reality that really has little in common with traditional folk culture. The subtle boundary between the desire to preserve and promote regional heritage and this is what comes purely from commercial motives is lost in this way. This type of dysfunction should be prevented, for example by organizing training for willing farm owners or by providing opportunities to consult mentioned types of activities with experts, such as ethnographers, folklorists, museum specialists who have the knowledge and a good understanding of the details of the regional culture. It is important because education agritourism is popular among children, the youth and their parents. There is even a new trend of combining family celebration rituals with departures for recreation and cognitive to the selected working farms.

PL

Agroturystyka stanowi obecnie interesującą alternatywę dla innych sposobów zagospodarowania czasu wolnego. Niesie za sobą określone wartości społeczno-gospodarcze, takie jak: rozwój gospodarstw rolnych, aktywizację rynku pracy, modernizację infrastruktury, dodatkowe dochody dla rodzin rolniczych. Właściciele gospodarstw, chcąc wyróżnić się na zatłoczonym rynku turystycznym, starają się zapewnić swoim gościom nie tylko wysoki standard zakwaterowania, ale poszerzają też własną ofertę usługową o dodatkowe atrakcje, także te o proweniencji kulturowej. Organizują różne konkursy, warsztaty, pokazy dawnych prac gospodarskich i ginących zawodów, uprawiają amatorskie zbieractwo rzeczy ludowych, urządzają w starych chałupach muzealne ekspozycje rustykalnych przedmiotów, przygotowują regionalne potrawy i in. Badania prowadzone przez autorkę wykazały, iż tego typu inicjatywy są przykładem trafnego pomysłu na prowadzenie działalności gospodarczej, gdyż odwołanie do kultury ludowej, stanowiącej bezcenny zbiór wartości dziedzictwa, pozwala na pozytywne wyróżnienie obiektu na tle innych, konkurencyjnych firm. Rzecz jednak w tym, iż niektóre z nich pozostają w sprzeczności z wartościami i wzorami kultury ludowej, prowadząc do eklektyzmu i zafałszowań w sferze tradycji i kultury regionalnej. Mają charakter kulturowo obcy, choć podejmowane są pod hasłem edukacji kulturowej. Przykładem jest eklektyzm stylizowanych na ludowo wnętrz niektórych regionalnych restauracji, nieprofesjonalne zbieractwo rzeczy ludowych, pseudoludowe stroje, pisanki na strusich jajach, pokazowe hodowle, w których obok typowych zwierząt gospodarskich oglądać można strusie, kangury, lamy, alpaki czy wielbłądy, niezbyt przystające do deklarowanego ludowo-regionalnego profilu gospodarstwa. Takie i podobne działania nie są już nawet przejawem, skądinąd ambiwalentnie ocenianego w nauce, folkloryzmu, lecz noszą znamiona mistyfikacji. Kreuje się bowiem rzeczywistość, która nie do końca zgodna jest z tradycją. Zatraca się w ten sposób subtelna granica między pragnieniem zachowania i promocji regionalnego dziedzictwa, a tym, co wynika z pobudek wyłącznie komercyjnych. Tego typu dysfunkcjom należy zapobiegać, np. poprzez organizowanie szkoleń dla chętnych właścicieli gospodarstw czy stwarzanie możliwości konsultowania się z ekspertami, tj. etnografami, folklorystami, muzealnikami, którzy mają wiedzę i dobre rozeznanie w szczegółach regionalnej kultury. Jest to ważne, ponieważ edukacyjna agroturystyka cieszy się dziś popularnością nie tylko wśród dorosłych, ale również wśród dzieci i młodzieży. Pojawiła się nawet nowa tendencja łączenia uroczystości obrzędowości rodzinnej z wyjazdami o charakterze rekreacyjno-poznawczym do wybranego gospodarstwa agroturystycznego.

8

O urzeczywistnieniu gry i mistyﬁkacji rzeczy.

58%

Rokicki J.

Państwo i Społeczeństwo

|

2018

|

issue 1

9-36

EN

The emergence and expansion of a gamification concept calls out questions of its meaning and the ontology of phenomena it contains. The article’s point of departure lies in reflection that gamification is simultaneously a kind of entity and a tool of cognition. In this article the author, following Johann Huizinga’s classical approach, a ributes the category of play/game to culture and examines it in terms of cognition. He consequently describes cognitive concepts of realism and nominalism, Kantian turn towards the „critical philosophy”, and Hilary Putnam’s „internal realism”. They are basic criteria that delineate the ontological status of culture and its attributes. According to Roger Caillois, the play/game or ludus differs from non-ludus because of the six „fundamental rules”: a) it is free, not obligatory, b) it is separate from the routine of life and occurs in its own time and space, c) it is uncertain, so that the results of play cannot be pre-determined, d) it is unproductive in that it creates no wealth and ends as it begins, e) it is governed by rules that suspend ordinary laws and behaviour and that must be followed by players, f) it involves make-believe that confirms for players the existence of imagined realities that may be set against „real life”. Disruptions of the „fundamental rules” lead to manipulation and deception, they ruin the play/game, instigate conflicts, destroy trust, and eventually they corrupt social bonds and open gates for social anomy. Gamification is a strategy that uses tools of reification and mystifica on, blends the orders of a conventional world of play/game with reality and destroys their principal rules. The way to prevent the process of destruction may be looked for in the domain of moral or ethical criteria, which can be found beyond the domain of the ludus.

PL

Problemem, który stanowi punkt wyjścia refleksji nad grywalizacją jest jej jednoczesne usytuowanie jako rodzaju bytu i narzędzia poznawczego. Pojawienie się pojęcia gamification i jego ekspansja w naukach o kulturze wywołuje pytania o status ontologiczny zjawisk w nim się zawierających. W prezentowanym artykule grywalizacja umieszczona została w obrębie nauk o kulturze i w nawiązaniu do koncepcji Johana Huizingi, podjęto analizę teoriopoznawczą pojęcia zabawy/gry jako atrybutu kultury. Przedstawiono stanowiska epistemologiczne: realizmu i nominalizmu poznawczego, dziedzictwo kantowskiego „zwrotu krytycznego” w epistemologii i realizmu wewnętrznego Hilarego Putnama. Stanowiące kryteria porządkujące ocenę statusu ontologicznego i epistemologicznego kultury oraz jej atrybutów. Według Rogera Caillois kategoria gry/zabawy (ludus) wyodrębnia się i odróżnia od nie-gry/zabawy dzięki sześciu tzw. regułom fundamentalnym (dobrowolności, nieproduktywności, zamknięcia, obowiązku przestrzegania reguł, fikcyjności i niepewności wyniku). Wszelkie zakłócenia reguł fundamentalnych prowadzą do manipulacji i oszustwa, psują grę, prowokują konﬂ ikty, burzą zaufanie, a w konsekwencji degradują więzi grupowe oraz uprawdopodobniają pojawienie się procesów anomii. Grywalizacja, posługując się strategiami urzeczowienia i mistyfikacji, miesza porządki konwencjonalnego świata gry/zabawy z realną rzeczywistością oraz generuje niebezpieczeństwo zakłócenia tych reguł. Można temu zapobiec poprzez wprowadzenie do ludus nowego punktu odniesienia – oceny moralnej pochodzącej z etyki, nieobecnej w układzie pojęciowym ludus.

9

Posługa duszpasterska a teoria mimetyczna: zarys kursu

51%

Burakowska A., Eggen W.

Studia Gdańskie

|

2013

|

issue 32

173-188

PL

Artykuł prezentuje zarys treści czteroletniego kursu na studiach doktoranckich i podyplomowych, którego kanwę stanowi teoria mimetyczna Girarda spajająca wykłady z antropologii, teologii biblijnej i dogmatyki. Na pierwszym roku podejmowane są zagadnie‑ nia początków Izraela, następnie okres Drugiej Świątyni, na trzecim – synoptyczne i Pawłowe ujęcie nowości Jezusa Chrystusa, na czwartym – Janowa wizja zbawienia człowieka. Ponadto, po ogólnym wprowadzeniu, w ciągu trzech kolejnych lat Autorzy kursu korzystają z trójfunkcyjnej hipotezy Georgesa Dumézila dotyczącej kultury europejskiej, rozważając kryzys w świecie idei, kwestię przywództwa oraz konkretną, duszpasterską pomoc. Mimetyczna interpretacja wszystkich sakramentów z Eucharystią w centrum przynosi świeże spojrzenie na sprawy pastoralne i duchowe.

EN

The article presents the subject of a four‑year course, postgraduate and doctoral course, whose matrix is constituted by Girard’s mimetic theory, linking lectures in anthropology, biblical and dogmatic theology. The first year discusses the origin of Israel, then the Second Temple period, in the third year synoptic and Paulinian views of Christ’s innovation are treated, and in the fourth year – Johanine vision of man’s salvation. Moreover, the authors of the course use the trifunctional hypothesis of Georges Dumézil on the European culture to analyse the ideological crisis, the issue of leadership, and concrete, pastoral care. The mimetic interpretation of all sacraments with the Eucharist in the centre brings forth a fresh view on pastoral and spiritual matters.

Refine search results

1 Bohemistyka

1 Facta Simonidis

1 Labor et Educatio

1 Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

1 Pamiętnik Literacki

1 Państwo i Społeczeństwo

1 Przestrzenie Teorii

1 Studia Gdańskie

1 Turystyka Kulturowa

1 Burakowska A.

1 Eggen W.

1 Gierowski P.

1 Kaliszewski W.

1 Kulesza M.

1 Mazur M.

1 Pabian B.

1 Rokicki J.

1 Waloszek D.

1 Wojda D.

2 2023

2 2018

1 2015

1 2014

2 2013

1 2011