Search results

1

Zasoby osobiste matek dzieci niepełnosprawnych

100%

Parchomiuk M.

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

|

2012

|

issue 1(15)

43-66

PL

Zgodnie z założeniami psychologii pozytywnej najwięcej uwagi należy poświęcać czynnikom, które mogą odgrywać istotne znaczenie w zakresie kształtowania wyższego poziomu zdrowia jednostek, również tych, które w swoim funkcjonowaniu narażone są na zwiększony zakres i poziom trudnych doświadczeń. W tej grupie osób znajdują się rodzice wychowujący dzieci niepełnosprawne. Coraz więcej uwagi, jednak wciąż zbyt mało w stosunku do znaczenia problematyki, udziela się czynnikom, które pełnią ważną rolę w procesie adaptacji do sytuacji powodowanej niepełnosprawnością dziecka i konieczności realizacji jego specjalnych potrzeb. W tym kontekście najczęściej analizuje się sposoby radzenia sobie, poszukując ich powiązania z określonymi wskaźnikami psychospołecznego i fizycznego funkcjonowania rodziców. Mniej eksploracjidotyczy tzw. zasobów, a zatem czynników związanych z oceną poznawczą sytuacji stresowej oraz preferencjami zaradczymi i wynikami ich działania. Niniejszy artykuł podejmuje zagadnienie wybranych zasobów z grupy osobowościowych, tj. poczucia koherencji, optymizmu dyspozycyjnego oraz poczucia uogólnionej własnej skuteczności. Znaczenie tych czynników w procesie zachowania optymalnego poziomu zdrowia jednostki oraz funkcjonowania w obliczu sytuacji i zadań związanych z rolami społecznymi, udowodnione podczas badań w różnych grupach respondentów (np. osób niepełnosprawnych i chorych, bezrobotnych), pozwala sądzić, że w grupie matek wychowujących dzieci niepełnosprawne można zauważyć podobne wzorce działania. W badaniach własnych z udziałem tej grupy kobiet oraz matek dzieci pełnosprawnych, stanowiących tutaj grupę porównawczą, zastosowano sprawdzone narzędzia, takie jak Skala Poczucia Koherencji (SOC-29) A. Antonovsky’ego w adaptacji B.L. Blocka, Test Orientacji Życiowej (LOT-R) M.F. Scheiera i C. S. Carvera w adaptacji R. Poprawy i Z. Juczyńskiego, Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) R. Schwarzera i współautorów w adaptacji Z. Juczyńskiego. Przeprowadzone analizy ujawniły istotnie niższy poziom poczucia koherencji u matek dzieci niepełnosprawnych, zbliżony w obu grupach poziom optymizmu oraz samoskuteczności. Wykazano ponadto zróżnicowane, istotne powiązania między poczuciem koherencji, rozumianym tutaj jako zasada organizująca zasoby, a pozostałymi dwiema zmiennymi osobowościowymi. Istotne dodatnie powiązania SOC z optymizmem, zgodne z oczekiwanymi, stwierdzono tylko w grupie porównawczej, natomiast dodatnie korelacje poczucia koherencji (w różnych jego wymiarach) zanotowano zarówno wśród respondentek wychowujących dzieci niepełno-, jak i pełnosprawne.

EN

In accordance with the principles of positive psychology, these factors should be given most attention which are likely to become significant for promoting a higher level of health among individuals, including those individuals who, because of their function, are exposed to difficult experiences to a larger extent. This group of people comprises parents raising children with disabilities. More and more attention, yet still not enough when compared to the importance of these issues, is given to the factors which play an important role in the process of adaptation to the situation resulting from a child’s disability and from the need to satisfy his or her special needs. In this context, coping techniques are analyzed most often with a view to finding their relation to specific indicators of parents’ psychosocial and physical functioning. There is much less exploration of resources, that is factors related to the cognitive appraisal of stressful situations and coping preferences, and their influence on an individual’s response. This paper deals with selected resources chosen from the group of personality resources such as: the sense of coherence, dispositional optimism and generalized self-efficacy. The importance of these factors for the process of maintaining an optimal health level and functioning in situations and tasks related to social roles, which was proven in various groups of respondents (e.g. disabled, ill or unemployed individuals), suggests that they work in a similar way in a group of mothers raising children with disabilities. In the author’s own research on this group of women and a reference group of mothers of nondisabled children, reliable research tools were used, such as: A. Antonovsky’s Sense of Coherence Scale (SOC-29) adapted by B. L. Block, M. F. Scheier and C. S. Carver’s Life Orientation Test (LOT-R) adapted by R. Poprawa and Z. Juczyński, and R. Schwarzer and co-authors’ General Self-Efficacy Scale (GSES) adapted by Z. Juczyński. The analysis showed a significantly lower level of the sense of coherence in the mothers of children with disabilities, and similar levels of optimism and self-efficacy in both groups. It alsoshowed diversified significant connections between the sense of coherence – understood here as a rule for organizing resources – and the other two personality variables. As expected, important positive correlations between the sense of coherence and optimism were found only in the reference group, whereas positive correlations of the sense of coherence (in its various aspects) were noted both among the respondents raising children with disabilities and nondisabled children.

2

Impact of a child’s disability on the probability of the mother taking up paid employment

100%

Komorowska O., Kozłowski A.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2023

|

vol. 68

|

issue 6

24-46

PL

Praca zawodowa daje wiele korzyści, jednak nie wszyscy mają do niej równy dostęp ze względu na uwarunkowania społeczne i ekonomiczne. Nierówności w dostępie do pracy są szczególnie widoczne wśród matek. Celem badania omawianego w artykule jest ocena wpływu niepełnosprawności dziecka na prawdopodobieństwo podjęcia pracy zawodowej przez matkę. W analizie empirycznej wykorzystano metodę dekompozycji wywodzącą się z podejścia Blindera i Oaxaki oraz regresję logistyczną. Posłużono się jednostkowymi danymi za lata 2005–2020 dotyczącymi gospodarstw domowych, pochodzącymi z reprezentacyjnego badania budżetów gospodarstw domowych. Przeciętny wskaźnik zatrudnienia matek dzieci bez niepełnosprawności wynosił 70,9%, a matek dzieci z niepełnosprawnościami – 40,2%. Różnica jego wartości pomiędzy badanymi grupami matek zwiększała się w ciągu analizowanego okresu. Niższy wskaźnik zatrudnienia wśród matek dzieci z niepełnosprawnościami wynikał przede wszystkim z niepełnosprawności dziecka (i czynników, które są tego skutkiem). Zmienną, która miała największy wpływ na aktywność zawodową matek w obu grupach, było wykształcenie.

EN

Performing paid work is beneficial in many ways, but not every person has equal access to it because of their social and economic situation. Discrepancies in this field are especially visible in the case of mothers. The aim of the study is to assess the impact of the child’s disability on the probability of the mother taking up paid employment. The empirical analysis used a decomposition method derived from the Blinder and Oaxaca approach and the logistic regression. The analysis was based on individual household-level data from the representative Household Budget Survey for the years 2005–2020. When analysing the average from all the years, the employment rate of mothers of children without disabilities reached 70.9%, and that of mothers of children with disabilities only 40.2%. This gap was widening throughout the studied period. The lower employment rate among mothers of children with disabilities is caused in the most part directly by the child’s disability (and the resulting factors). However, the variable that had the greatest impact on the economic activity in both groups of mothers was education.

3

Logoterapia matki zagrożonej in-validus dziecka

80%

Białas M.

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

|

2018

|

issue 1(39)

35-46

PL

Narodziny dziecka z niepełnoprawnością wiążą się nierzadko z traumą, jakiej doświadczają jego rodzice. Powoduje ona nie tylko zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny jako systemu, lecz także ma wpływ na zdrowie rodziców. Chroniczny stres, jaki odczuwają, odbija się szczególnie na zdrowiu matki. Przeciążona obowiązkami wynikającymi z opieki i rehabilitacji swojego dziecka z niepełnosprawnością, zmagająca się z nieuzasadnionym poczuciem winy i odpowiedzialności za jego stan, żyjąca w ciągłym lęku o nie, przejawia objawy chorobowe, które ukazują stan jej zdrowotnej kondycji. In-validus dziecka jawi się tutaj jako stały stresor utrzymujący wysoki stan odczuwanego przez nią chronicznego i permanentnego stresu. W tym przypadku adekwatne wsparcie udzielane matce dziecka z niepełnosprawnością nie może ograniczać się wyłącznie do opieki medycznej i psychologicznej. Skoro bowiem problem matki dotyka jej sfery duchowej, również i ten aspekt terapeutyczny należy wziąć pod uwagę. Stąd właśnie wynika uzasadnienie zastosowania logoterapii, której nadrzędnym celem jest pomoc matce dziecka z niepełnosprawnością w zdystansowaniu się od problemów, dokonanie zmian w systemie wartości, zneutralizowanie leków, zapanowanie nad stresem, wyznaczenie nowych celów – odnalezienie sensu własnej egzystencji. W tym znaczeniu logoterapia jako uzupełnienie opieki medycznej i psychologicznej wydaje się zasadna, rozszerza bowiem spektrum wsparcia udzielanego matce dziecka z niepełnosprawnością o aspekt duchowy, stanowiący fundament dla odpowiedniej i skutecznej terapii oraz pomyślności leczenia.

EN

The birth of a child with a disability is often related to as a traumatic event experienced by the parents. It causes disorders in functioning of the family as a system, and also has influence on health of the parents. Chronic stress which is experienced by the parents leaves an imprint, especially on the health of the mother. The mother being overwhelmed by responsibilities resulting from care and rehabilitation of her disabled child, burdened by an unjustified feeling of guilt for the child’s condition, and living in a constant fear, exhibits symptoms which reveal the status of her health condition. In-validus of a child, in this case, emerges as a constant stressor which causes a high level of permanent and chronic stress experienced by the mother. In such situations, an adequate support offered to the mother of a child with disability, must not be limited only to medical and psychological care. If the problems also affect the spiritual sphere, an additional therapeutic aspect should be taken into account. This fact justifies applying logotherapy treatment, main aim of which is to help the mother to distance herself from the problems, make changes in value system, neutralize medication, control the stress, set new goals, and to find the sense of her own existence. In this meaning, logotherapy treatment as a complement of medical and psychological care, seems to be justified because it broadens the spectrum of support dedicated to the mother by taking care of a spiritual aspect of the treatment, which constitutes a foundation for an adequate and efficient therapy and its success.

4

Resilience a potraumatyczny wzrost u matek dzieci z niepełnosprawnością

80%

Byra (https://orcid.org/0000-0001-6095-279X); S., Parchomiuk (https://orcid.org/0000-0002-0756-4242); M.

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

|

2018

|

issue 4(42)

31-51

PL

Przedmiotem opracowania są pozytywne aspekty funkcjonowania matek dzieci z niepełnosprawnością, nawiązujące do współczesnych tendencji badawczych wskazujących na wielorakość rodzicielskich doświadczeń przystosowawczych. W artykule zaprezentowano wyniki badań własnych, których celem było ustalenie powiązań między resilience i pozytywnymi zmianami składającymi się na potraumatyczny wzrost u matek wychowujących dzieci z niepełnosprawnością. W analizie relacji między tymi zmiennymi uwzględniono mediującą rolę przekonań na temat świata, własnej skuteczności i przyszłości oraz kompetencji temporalnych. W badaniach wzięło udział 97 matek dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, ruchową oraz zaburzeniami autystycznymi. Wykorzystano narzędzia: Inwentarz Potraumatycznego Rozwoju, Skalę Pomiaru Prężności, Kwestionariusz Nadziei Podstawowej, Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności, Test Orientacji Życiowej oraz Kwestionariusz Kompetencji Temporalnych. Stwierdzono pozytywny związek między resilience a wzrostem potraumatycznym. Ustalono ponadto istotny statystycznie efekt mediacyjny w przypadku przekonań na temat własnej skuteczności oraz nadziei podstawowej, a także wybranych aspektów składających się na kompetencje temporalne. Nie potwierdzono mediującej roli zmiennej optymizmu dyspozycyjnego.

EN

The study explores the positive aspects of the functioning of mothers of children with disabilities, referring to the contemporary research trends indicating the manifold parental adaptation experiences. The article presents the results of author’s own research. The aim of the study was to establish the correlations between resilience and positive changes that make up post-traumatic growth in mothers bringing up children with disabilities. The correlation analysis of these variables takes into account the mediating role of beliefs about the world, self-efficacy, the future, and temporal competences. 97 mothers of children with intellectual disabilities, motor disabilities, and autistic disorders took part in the research. The following instruments were used in the study: The Posttraumatic Development Inventory, Resilience Measurement Scale, Basic Hope Questionnaire, Generalized Self-efficacy Scale, Life Orientation Test, and Temporal Competence Questionnaire. A positive correlation was found between resilience and posttraumatic growth. Moreover, a statistically significant mediating effect has been found for beliefs about self-efficacy, basic hope, and selected aspects of temporal competences. The mediating role of the variable dispositional optimism has not been confirmed.

Refine search results

3 Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

1 Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

1 Białas M.

1 Byra (https://orcid.org/0000-0001-6095-279X); S.

1 Komorowska O.

1 Kozłowski A.

1 Parchomiuk (https://orcid.org/0000-0002-0756-4242); M.

1 Parchomiuk M.

1 2023

2 2018

1 2012

Zasoby osobiste matek dzieci niepełnosprawnych

Impact of a child’s disability on the probability of the mother taking up paid employment

Logoterapia matki zagrożonej in-validus dziecka

Resilience a potraumatyczny wzrost u matek dzieci z niepełnosprawnością