Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 40

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  muzea
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Dwa ujęcia prawa muzeów

100%
PL
W artykule dokonano analizy dwóch nowych, opublikowanych w 2021 r., komentarzy do Ustawy o muzeach: pierwszego pióra A. Barbasiewicza, prawnika prowadzącego sprawy z zakresu dziedzictwa kulturowego, oraz drugiego autorstwa zespołu uczonych – Z. Cieślika, I. Gredki- -Ligarskiej, P. Gwoździewicz-Matan, I. Lipowicz, A. Matana, K. Zeidlera – specjalizujących się w prawie i postępowaniu administracyjnym oraz prawnej ochronie zabytków. Obie publikacje prezentują różne spojrzenia na ten sam problem, a tym samym wzajemnie się uzupełniają. Odmienność perspektyw sprawia przy tym, że do każdego z nich może z powodzeniem sięgnąć zarówno doświadczony praktyk, jak i osoba, dla której jest to pierwszy kontakt z tą problematyką. Obie prace napisane są, co ważne, językiem klarownym, zrozumiałym także dla nie prawników. Ich wysokiej oceny nie umniejszają wskazane w tekście recenzji nieliczne uwagi krytyczne.
PL
Artykuł przybliża kwestie związane z powrotem publiczności do muzeów po doświadczeniach związanych z pandemią COVID-19. Omawia wyniki badań dotyczących uczestnictwa w kulturze i motywacji odbiorców, koncentrując się na perspektywie zwiedzających muzea. Przedstawia działania, które instytucje podejmowały w trakcie pandemii, chcąc podtrzymać relacje z widzami i umożliwić im kontakt z muzealiami pomimo obowiązujących obostrzeń. Autorzy dokonali wstępnej diagnozy wpływu pandemii na relacje instytucji z odbiorcami, wskazując zarówno negatywne skutki, jak i korzyści, m.in. przyśpieszenie procesu cyfryzacji oraz rozbudowanie funkcji edukacyjnych.
PL
W przeszłości obszar Republiki Słowackiej pełnił rolę tygla cywilizacyjnego i migracyjnego. Dlatego w czasie licznych konfliktów i wojen stawał się sceną operacji militarnych. Owe kampanie pozostawiły liczne ślady w postaci pól bitew, pomników, a także przedmiotów ruchomych – militariów. Jednak ponieważ Republika Słowacka jest państwem stosunkowo młodym, budowanie muzealnictwa wojskowego na poziomie ogólnonarodowym rodzi kilka problemów. Na przestrzeni dziejów słowackie muzealnictwo wojskowe było przeważnie obecne w muzeach innych krajów. Upadek komunizmu umożliwił przekształcenie istniejących muzeów wojskowych w prestiżowe instytucje mające przedstawiać narodową historię wojskowości i jej badanie. Obecnie procesu rozwoju muzealnictwa wojskowego w naszym kraju nie można uznać ani za zakończony, ani za zadowalający.
EN
This article aims at highlighting similarities and differences in history and operation of the present botanic gardens and museums. Activities of the aforementioned types of institutions are sometimes linked; therefore, joint actions could be beneficial for both institutions and visitors. There are opportunities in terms of joint projects in the field of science, education, promotion and delivering entertainment to visitors. This article aims at presenting the history and common directions of development of botanic gardens and museums to museum employees. Composed from the point of view of a museum employee, this article is an attempt to underline potential opportunities of cooperation. Moreover, the history of creating and development of botanic garden is presented: medieval utilitarian collections of medicinal plants in doctors’ houses and similar didactic municipal collections from the 16th century, used in education of medicine students; common roots in Wunderkamer, which more scientific version was to constitute a type of mnemonic theater – 3D-equivalent of the present encyclopedia; search for exotic specimen in the Age of the Great Geographic Discoveries and later, during expeditions sponsored by collectors or botanic societies; flourishing of botany as a modern science; phenomenon of the so-called tulip mania; links between art collections and botanic collections (e.g. arboreta of the seats of major Polish families in 19th century), and present research and scientific facilities that are often composed of museums and seed banks, herbaria, specialized libraries. Furthermore, museums and botanic gardens have the same priorities in terms of their activity as well as similar or the same visitors.
PL
Celem artykułu jest wskazanie podobieństw i różnic w historii i przede wszystkim w funkcjonowaniu dzisiejszych ogrodów botanicznych i muzeów. Zdarza się, że działania tych dwóch rodzajów instytucji zazębiają się, a podjęcie wspólnych projektów mogłoby przynieść korzyści zarówno instytucjom, jak i publiczności. Szanse stoją przed wspólnymi projektami naukowymi, edukacyjnymi, ale także promocyjnymi czy służącymi rozrywce publiczności. Artykuł służy przedstawieniu pracownikom muzeów historii i wspólnych punktów rozwoju ogrodów botanicznych i muzeów. Pisany z punktu widzenia muzealnika stara się wskazać potencjalne szanse współpracy. Przedstawia także drogę rodzenia się i rozwoju ogrodów botanicznych: średniowieczne utylitarne kolekcje roślin leczniczych przy domach medyków i podobne XVI-wieczne dydaktyczne kolekcje miejskie, mające służyć edukacji studentów medycyny; wspólne korzenie w Wunderkammerze, której wersja bardziej naukowa miała stanowić rodzaj teatru mnemotechnicznego – trójwymiarowego odpowiednika dzisiejszej encyklopedii; poszukiwanie egzotycznych okazów w czasach wielkich odkryć geograficznych i później, w trakcie specjalnie organizowanych wypraw sponsorowanych przez kolekcjonerów bądź towarzystwa botaniczne; rodzenie się botaniki jako współczesnej nauki; zjawisko tzw. tulipomanii; związki kolekcjonerstwa sztuki z kolekcjami botanicznymi (np. arboreta XIX-wiecznych siedzib znakomitych rodów polskich), oraz dzisiejsze placówki naukowo-badawcze, w których skład wchodzą często muzea oraz banki nasion, zielniki, biblioteki specjalistyczne. Muzea i ogrody botaniczny łączą także priorytety działalności oraz podobny lub wręcz ten sam widz.
EN
The museum in the modern world meets many needs of the youth, such as the need of aesthetic experience, deepening knowledge, need of pleasant and quality spending of free time. For this reason, the objective of this paper was analysing the educational offer in the context of its attractiveness and innovativeness, proposed by several selected museum facilities in Krakow. The largest facility was selected for the analysis, that is the National Museum and the units that have specialised exhibition, like for example the Historical Museum, the Natural History Museum, the Salt Mine Museum in Wieliczka, and the "Manggha" Museum of Japanese Art and Technology. From the point of view of tourism and young visitors, the highest significance comes from making the collections available, as well as from their professional explanations and offering interesting educational enterprises based on own collections. To enable museum facilities to change their image from the so-called sanctuaries of culture to modern facilities, attractive for a young tourist, changes in the way their collections are presented are necessary. Using computer technology and knowledge is most important here, which means offering the multimedia aspects of the museum exhibition, making the collections available online, offering museum meetings on the principle of active participation strategy, offering high degree of interactivity and the "hands-on" experience. The museums in question fully meet the above criteria and may be regarded as modern museum facilities which present their collections at a high European level. The characteristic feature of museum tourism is a high share of single-day trips in the specialised offer. The activities of the museums suffer from poor promotion and advertising of their educational products and the resulting local reach and limited knowledge of the offer by tourists coming from outside of the region.
PL
We współczesnym świecie muzeum spełnia wiele potrzeb młodzieży, takich jak: potrzeba doznań estetycznych, pogłębiania wiedzy, potrzeba przyjemnego i wartościowego spędzania wolnego czasu. Z tego względu celem niniejszego artykułu było przeanalizowanie oferty edukacyjnej w kontekście jej atrakcyjności i innowacyjności, proponowanej przez kilka wybranych placówek muzealnych w Krakowie. Do analizy wybrano największą jednostkę, jaką jest Muzeum Narodowe, oraz jednostki posiadające specjalistyczną ekspozycję, do których zaliczyć można Muzeum Historyczne, Muzeum Przyrodnicze, Kopalnię Soli "Wieliczka" Trasa Turystyczna, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha". Z punktu widzenia turystyki oraz młodych zwiedzających największe znaczenie ma atrakcyjne udostępnianie zbiorów, ich fachowe objaśnienie oraz oferowanie ciekawych przedsięwzięć edukacyjnych w oparciu o własną kolekcję. Aby obiekty muzealne zmieniały swój wizerunek z tak zwanych sanktuariów kultury na obiekty nowoczesne i atrakcyjne dla młodego turysty, konieczne jest wprowadzanie zmian w sposobie prezentacji ekspozycji. Najważniejsze znaczenie ma tutaj wykorzystanie technik komputerowych oraz wiedzy informatycznej, czyli proponowanie multimedialnego charakteru ekspozycji muzealnej, udostępnianie zbiorów w sieci, proponowanie spotkań muzealnych na zasadzie strategii aktywnego uczestnictwa, proponowanie wysokiego stopnia interaktywności oraz zasady "hands-on". Analizowane muzea w pełni spełniają powyższe kryteria i można je uznać za nowoczesne placówki muzealne, prezentujące swoją ekspozycję na wysokim poziomie europejskim. Charakterystyczną cechą turystyki muzealnej jest duży udział w ofercie tematycznych wycieczek jednodniowych. Dużym mankamentem działalności muzeów jest słaba promocja i reklama posiadanych produktów edukacyjnych i wynikający z tego ich lokalny zasięg oraz mała znajomość posiadanej oferty przez turystów spoza regionu.
PL
Badania publiczności to przedmiot badań naukowych, kampanii marketingowych, jak również zainteresowania muzealników. Na skutek zmian zachodzących w kulturze, w tym w polskim muzealnictwie, poznanie bliżej potrzeb i oczekiwań publiczności stało się jednym z zadań, z którymi mierzą się dziś także muzea. Jednak, jak pokazują wstępne prace realizowane przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w 2017 r. w ramach projektu badań publiczności, sporadyczne wykorzystywanie wiedzy o gościach muzeum powoduje, że efekty tych badań rzadko przekładają się na praktykę konkretnych instytucji. Powodów, które utrudniają muzealnikom wykorzystanie w muzeach teorii stosowanych w naukach społecznych jest kilka. Część z nich wynika z braku doświadczenia, inne z niedoborów kadrowych, które uniemożliwiają dostrzeżenie w badaniach społecznych narzędzia przydatnego do planowania zmian i otwierania się instytucji na otoczenie. Pomimo tych problemów należy jednak zauważyć, że popularyzacja wśród muzealników badań publiczności zwiększa w poszczególnych muzeach oddziaływanie teorii na ich działania praktyczne. Udostępnianie środowisku przykładów ilustrujących konkretne rozwiązania jakie można zastosować w tym zakresie, oraz wsparcie merytoryczne ze strony NIMOZ-u w postaci badań ogólnopolskich, szkoleń i publikacji, stopniowo skutecznie powiększają wpływ wiedzy o publiczności na funkcjonowanie muzeów w życiu społecznym. Interesującym przykładem takiego procesu jest m.in. program badań publiczności realizowany w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
EN
During the period following the Partitions of Poland, the partitioning powers took control of cultural institutions, using them to deprive Poles of their national identity. Therefore, an unofficial cultural life had to be organized by the Polish people themselves. The current paper presents the activities of Helena Dąbczańska (1863-1956), a well-known book collector from Lwów, who established a museum in her house. The museum held a large library, a collection of paintings, china, furniture and other works of art. Dąbczańska’s example shows how an energetic and committed individual could make an immense contribution to Polish culture during this period. The sources referred to in the article are H. Dąbczańska’s memoirs, the materials she bequeathed to the National Ossoliński Institute in Wrocław, the existing literature about the collector’s life and legacy, and the results of preliminary research conducted in several museums. During her lifetime, the collector transferred her collections to various museums. The largest portion of her legacy went to the National Museum in Kraków, the Industrial Museum in Kraków and the National Museum named after King John III in Lwów. Smaller bequests went to the Wielkopolska Museum in Poznań, the Podole Museum in Tarnopol and the Ethnographic Museum in Kraków. Today, artefacts from Dąbczańska’s collections are still on display in museums and libraries.
PL
Wydział Muzeów i Pomników Martyrologii Polskiej rozpoczął działalność w kwietniu 1945 r. jako komórka organizacyjna Naczelnej Dyrekcji Muzeów i Ochrony Zabytków działającej w strukturach Ministerstwa Kultury i Sztuki. Jego celem nadrzędnym było udokumentowanie i plastyczne upamiętnienie miejsc związanych z męczeństwem Polaków pod okupacją niemiecką w latach 1939–1945, poprzez organizowanie muzeów i wznoszenie pomników w miejscach kaźni na terenie całego kraju. Powołanie tego typu instytucji było odpowiedzią władz na powstały – po tragicznych doświadczeniach wojny – spontaniczny ruch społeczny, który dążył do uczczenia pamięci wszystkich poległych w walce lub zamordowanych w hitlerowskich obozach zagłady. Społeczne inicjatywy zachęciły rządzących do koordynacji tych działań, ustalenia priorytetów oraz selekcji różnorodnych form komemoracji. Te, a także wiele innych zadań miał realizować Wydział Muzeów i Pomników Martyrologii Polskiej. Niniejszy artykuł jest próbą scharakteryzowania działalności Wydziału, jego struktury organizacyjnej, a także szczegółowych celów i zadań, jakie realizował w czasie 9 lat funkcjonowania – od powołania w 1945 r. do likwidacji w roku 1954. Działania związane z upamiętnieniem miejsc martyrologii przeprowadzane przez Wydział można podzielić na: prace nad organizacją i powołaniem muzeów na terenach obozów, więzień i w urzędach śledczych gestapo (np. muzea w Oświęcimiu, Majdanku, przy Alei Szucha 25 w Warszawie) oraz prace związane ze wznoszeniem pomników ofiar zbrodni hitlerowskich. Tekst uzupełniony został omówieniem sposobów kontynuowania idei zapoczątkowanej przez Wydział po 1954 r. aż po współczesność. Artykuł w dużej mierze oparty został na zachowanej w Archiwum Akt Nowych dokumentacji związanej z działalnością Wydziału i stanowi wstępny zarys oraz zachętę do dalszych badań nad jego historią.
9
86%
EN
Russian aggression on independent Ukraine brings more than the death of thousands of people and enormous destruction of infrastructure. Numerous cultural institutions, including museums, also suffer unrecoverable losses, caused not only by direct military action – artillery fire and bombing – but also by organised pillaging of cultural property perpetrated by the officials of the Russian Federation.
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań pt. Instytucje kultury w okresie COVID-19. Muzealne strategie docierania do widzów, które w grupie edukatorów muzealnych zrealizowało Forum Edukatorów Muzealnych na zlecenie Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Jego głównym celem jest pokazanie wpływu pandemii na funkcjonowanie muzeów po 12 marca 2020 r., kiedy to w Polsce podjęto decyzję o zamknięciu sektora kultury dla publiczności, a także diagnoza i analiza problemów jakie pandemia wywołała oraz wskazanie możliwych w przyszłości, tj. po powrocie do „normalności”, kierunków oddziaływania na instytucje kultury. Przyjęta w badaniu perspektywa instytucjonalno-indywidualna umożliwiła wieloaspektową analizę procesów zainicjowanych przez muzea w odpowiedzi na niejasne i często skomplikowane mechanizmy nowej pandemicznej rzeczywistości, która również dzisiaj, kilkanaście miesięcy od jej wybuchu jest dla muzeów źródłem wielu wyzwań w obszarze organizacyjnym i finansowym.
EN
The histories of Łódź and Tampere share a lot of common traits. Granted with special economic privileges, they both quickly became industrial centers important for the economy of the Russian Empire, gaining nicknames of the Polish and the Finnish Manchester respectively. Populated with migrants, mostly of rural origin, both cities earned the images of ‘red’ strongholds of the working class in mostly agrarian societies. Since traditional industries declined between the 1980s and the 1990s, Łódź and Tampere have been trying to reevaluate their unique heritages. In the paper, the author will try to compare how museums reconstruct the cities’ pathways toward modernity and how various social forces forming the communities of Łódź and Tampere are represented in this process. The discussion is framed within the notion of the authorized heritage discourse.
PL
W historii Łodzi i Tampere jest wiele podobieństw. Dzięki przywilejom podatkowym i celnym stały się przemysłowymi centrami ważnymi dla gospodarki Imperium Rosyjskiego, zyskując miano polskiego i fińskiego Manchesteru. Zaludniane przez przybyszów, w znacznej mierze wywodzących się ze wsi, zasłużyły z kolei na miano „czerwonych” bastionów klasy robotniczej w rolniczych społeczeństwach. Od momentu zaniku tradycyjnych przemysłów w latach 80. i 90. XX wieku przepracowują swoje unikalne dziedzictwo. Autorka stara się porównać muzealne narracje rekonstruujące ścieżki prowadzące oba miasta ku współczesności, zwracając uwagę na to, jak reprezentowane są w nich kluczowe grupy społeczne tworzące społeczność Tampere i Łodzi. Punktem odniesienia dla wywodu jest koncepcja usankcjonowanego dyskursu dziedzictwa.
XX
Within the scope of their activity, some museums deal with the protection and dissemination of the cultural heritages of various minority groups. These include both museums which focus their attention on minority problems as such (e.g. museums run by minority churches or denominations), and those museums which deal with such issues to a greater or lesser extent because of their statutory objectives related to the cultural heritage of particular minorities (e.g. ethnographic museums). The provisions of the Act on museums do not include clear regulations with regard to the subject of minorities. Therefore, the provisions are construed with respect to other norms, relevant to the minorities’ activities. From among those provisions, these that deserve particular attention are, above all, provisions specifying the activities of NGOs, including associations and foundations, under which they frequently operate. Secondly, of importance are acts which specifically regulate the basis for how given minorities operate, i.e. especially the Act on national and ethnic minorities and on regional languages, the Act concerning the guarantees of conscience and religion, as well as those acts which determine the State’s approach towards particular churches and denominations. Formally, the extent to which a museum engages in a significant activity regarding a given minority is determined by the basic acts issued by the its administrator, which serve as the basis for its operation. Those include statutes (in the case of museums which are legal persons) or regulations (in the case of other museums). When a museum’s statute provides for such minority activity, its administrator is obliged to provide funding for it, regardless of additional financial support, in particular that coming from grants, and above all the one stipulated in the article 18 of the Act on national and ethnic minorities and on regional languages.
PL
Cel: celem artykułu jest egzemplifikacja koncepcji chance management w koopetycji instytucji kultury wraz z określeniem specyficznych atrybutów okazji. Metodologia: badania empiryczne mają charakter eksploracyjny, a proces badawczy opiera się na podejściu jakościowym interpretatywnym. W badaniu wykorzystano półstrukturyzowane, pogłębione indywidualne wywiady bezpośrednie. Przeprowadzono łącznie 42 wywiady wśród muzeów publicznych i prywatnych. Wyniki: przeprowadzone badania ujawniły, że instytucje kultury wykorzystują okazje, by osiągnąć przewagę nie tylko konkurencyjną, lecz także kooperacyjną, a nawet – jak wykazano – koopetycyjną. Z kolei koopetycję można rozpatrywać przez pryzmat koncepcji chance management, w szczególności relacyjnej perspektywy okazji, która ujmuje okazję jako ważny element otoczenia organizacji. Ponadto, specyfika koopetycji w instytucjach kultury ukazała znaczenie czynników społecznych, wskazując, że koopetycja jest efektem konstrukcji społecznej, indywidualnych działań oraz motywacji menedżerów. Dlatego też podkreślić należy zakorzenienie społeczne koopetycji, determinujące zarówno jej intencjonalny, jak i emergentny charakter. Jednocześnie, badania ujawniły jak ważna jest indywidualna perspektywa poznawcza menedżerów potrafiących dostrzec, wykorzystać lub stworzyć okazję. Oryginalność/wartość: koopetycja rozpatrywana była dotychczas w zarządzaniu strategicznym jako zaplanowane i długoterminowe zjawisko o świadomym i celowym charakterze. Badania w sektorze kultury ujawniły natomiast, iż relacja koopetycji może mieć także charakter czasowy, doraźny, krótkoterminowy, będący działaniem inkrementalnym, podejmowanym spontanicznie, zależnie od pojawiających się okazji.
EN
Purpose: The aim of the article is to exemplify the chance management concept in coopetition among cultural institutions and determine specific chance attributes. Design/methodology/approach: The empirical research was exploratory, and the research process used a qualitative, interpretative approach. The study used semi-structured, in-depth individual face-to-face interviews. A total of 42 interviews were conducted with public and private museums. Findings: Our research revealed that cultural entities take advantage of opportunities so as to achieve not only a competitive advantage, but also a cooperative, or even – as has been shown – a coopetitive one. Coopetition, in turn, can be analyzed through the lens of the chance management concept, and especially the relational perspective of chance, which views chance as an important element within an organization’s environment. Moreover, the specificity of coopetition in cultural institutions has shown the importance of social factors, emphasizing that coopetition is the effect of social construction, individual actions and the motivations of managers. Therefore, the social embeddedness of coopetition should be emphasized in this approach, determining not only the intentional, but also the emergent, nature of coopetition. At the same time, it reveals that the individual cognitive perspective of managers who are able to notice, use or create chance is significant. Originality/value: In strategic management, coopetition has been considered so far to be a planned, long-term phenomenon and a purposefully, deliberately created relationship. The findings of our research in the cultural sector have revealed that coopetition can also be a temporal, ad hoc relationship that is short-term in nature, as well as being incremental and undertaken spontaneously depending on emerging opportunities.
EN
Church museums and archives hold diverse categories of photographs. This diversity, combined with the fact that a photograph reflects an image of reality by technical means, raises the question of whether and which photographs are creative works subject to copyright protection. Eventually, the prevailing view was that a photograph reflects the image of reality, which is, however, modified by the photographer, thus potentially qualifying it as a creative work. In Polish literature and judicature the perception of requirements for a photograph to be considered a creative work changed over the years. Initially, only photographs characterized by artistry (beauty) achieved by the photographer’s efforts, such as aesthetic positioning of people, use of light etc., were regarded as creative works (this view seems to be still present in German literature). Later on, the requirements photographs had to meet to be seen as creative works gradually became more liberal. The key meaning was given to the subjective image of reality recorded by the author, which each time differs from the other image even of the same reality. If the subjective image based on the photographer’s choice of the captured fragment of reality is decisive for meeting the requirements for creative works, i.e. creative activity and individual character, every photograph is a creative work with the exception of those that are devoid of the element of choice, e.g. ID photos. However, it could be argued that the prevailing prerequisites are not stringent enough. Museums and archives hold photographic prints which cannot be equated with a photographic work. The medium of a photographic work and a photographic work are different legal and conceptual categories: the former is a physical object to which one has the right of ownership and the latter is in copyright. The ownership of the medium does not grant the right to the author’s economic rights.
PL
Kategorie fotografii znajdujących się w muzeach i archiwach kościelnych są zróżnicowane. Różnorodność ta w połączeniu z faktem, że fotografia oddaje za pomocą środków technicznych obraz rzeczywistości, budzi pytania, czy i jakie fotografie są utworami podlegającymi ochronie prawno-autorskiej. Przeważa pogląd, że fotografia odzwierciedla obraz rzeczywistości, ale w sposób zmieniony przez fotografa, co tym samym pozwala potencjalnie zakwalifikować ją do kategorii utworu. W polskim piśmiennictwie i orzecznictwie na przestrzeni lat zmieniało się postrzeganie wymagań, którym musi ona odpowiadać, aby mogła zostać uznana za utwór. Początkowo za takie uważano jedynie fotografie, odznaczające się artyzmem (pięknem) osiągniętym dzięki staraniom fotografa, np. estetyczne ustawienie osób, operowanie światłem. Pogląd taki wydaje się być ciągle prezentowany w piśmiennictwie niemieckim. Stopniowo rozpoczął się proces bardziej liberalnego postrzegania spełniania przez fotografie wymagań stawianych utworom. Kluczowe znaczenie przyznano subiektywnemu obrazowi rzeczywistości – utrwalonemu przez twórcę – który każdorazowo odróżnia się od kolejnego takiego obrazu nawet tej samej rzeczywistości. Jeżeli subiektywny obraz, oparty na wyborze fotografa, uchwyconego fragmentu rzeczywistości rozstrzyga o spełnieniu wymagań stawianych utworom, to każda fotografia jest utworem z wyjątkiem tych, które pozbawione są elementu wyboru, np. zdjęcia legitymacyjne. Dominującemu stanowisku należy jednak zarzucić zbyt liberalne rozumienie przesłanek warunkujących powstanie utworu. W muzeach i archiwach znajdują się odbitki fotograficzne, które nie mogą być utożsamiane z utworem fotograficznym. Nośnik utworu fotograficznego oraz utwór fotograficzny są innymi kategoriami pojęciowymi i prawnymi, w szczególności pierwszy z nich jest rzeczą, wobec której przysługuje prawo własności, a drugi – przedmiotem prawa autorskiego. Posiadanie praw do nośnika nie daje prawa korzystania z autorskich praw majątkowych.
EN
Museum gardens or gardens accompanying museums may be divided into three basic types: historical gardens of museum-residences in cities (or historically suburban, but nowadays within the city limits), thematic gardens designed today as an extension or an opening of the museum into the city, as well as the most common ones, gardens or rather green areas beside museums, typically green squares or just lawns. It is worth reminding the people responsible for the surroundings of museum institutions how important it is to consciously design spaces around museum buildings in order to establish the institution’s position, both with respect to its immediate neighbours, i.e. the local community, and the other inhabitants of the city or tourists. The aim of this article is also to highlight the social function of museum gardens in cities, which is just as important as their roles as decoration and as close adjuncts to the museums themselves. For the inhabitants of the city, a museum garden is primarily a local public park, a place for everyday walks, for socialising, whose state and appearance is of keen interest. Museums cannot neglect this sense of affection and interest. A museum which treats its garden as another exhibition should also adapt its offer to the needs and expectations of its immediate neighbours.
PL
Ogrody muzeów lub też ogrody towarzyszące muzeom można podzielić na trzy podstawowe typy: zabytkowe ogrody muzeów rezydencji w miastach (lub podmiejskie historycznie, a dziś znajdujące się w obrębie tkanki miejskiej), ogrody tematyczne projektowane współcześnie jako przedłużenie lub otwarcie muzeów na miasto oraz najczęstsze – ogrody czy raczej tereny zielone towarzyszące muzeom, a na ogół zieleńce lub po prostu trawniki. Warto zwrócić uwagę osób odpowiedzialnych za otoczenie instytucji muzealnych na to, jak ważną rolę dla budowania pozycji instytucji mogą spełniać świadomie zaprojektowane przestrzenie wokół budynków muzealnych – zarówno wobec najbliższych sąsiadów czyli społeczności lokalnej, jak i innych mieszkańców miasta, ale także wobec turystów. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi także na społeczną funkcję ogrodów muzeów w miastach – równie istotną, co role: dekoracyjna i ściśle muzealna. Dla mieszkańców miasta ogród muzeum jest przede wszystkim lokalnym parkiem publicznym, miejscem codziennych spacerów, życia towarzyskiego, przedmiotem żywego zainteresowania jego kondycją i urodą. Muzeum nie może tego przywiązania i zainteresowania ignorować. Muzeum traktując ogród jako kolejną ekspozycję powinno dostosować swoją ofertę także do potrzeb i oczekiwań najbliższych sąsiadów.
EN
The presence of Polish museums on the internet is increasing, and not only in the form of websites. Thanks to external funds, among others the Culture+ Programme, electronic versions of catalogues of Polish collections have appeared online; however, they are still limited when it comes to access to information on museum exhibits. In this field, Polish museums are far behind museums from Western Europe; they tend to mainly focus on sharing basic descriptions with virtual documentation. Realisations such as presenting objects in the form of 3D visualisations or 360° degree photographs are still rare. Ironically, such delays are an advantage for our museums, as they allow them to learn from the mistakes of others, and implement the policy of creating and sharing digital collections in a more thoughtful way. Nevertheless, there are the questions: why and for whom? Apart from museum professionals and scientists who use collections for professional purposes, there is also a new group of recipients/users: educators, commercial companies, social media users. Each of these groups has distinct needs, and museums should decide how to respond to them. Examples of attitudes towards sharing should be drawn from experienced and recognised museums. The vision of the Rijksmuseum’s digital collections can be briefly defined: popularisation and interaction with contemporary culture. The catalogues of the Louvre, the Victoria & Albert Museum and the Germanisches Nationalmuseum are serious elaborations of collections, very often extended with knowledge on the state of the objects’ preservation and the state of research, or a deeper virtual trip through the exhibits. There are also extraordinary realisations which entirely revalue the way of thinking about sharing collections, such as Closer to Van Eyck, a comprehensive research and preservation project in the form of an interactive presentation accessible to a broad audience, but also realising the art historian’s dream of full access to knowledge of an object and access to tools for comparative studies. The article, written from the perspective of an art historian, is an overview of selected internet realisations of ways to share museum collections and their information. It also tries to answer the question: What should the aim of digitising museums be, and what forms should this take in the immediate future? How should the methodology of work in the humanities change in the context of the internet, and hence, how should the educational system be adapted? Those are questions which Polish museums ought to answer right now, so that the activities planned for the near future yield satisfactory results for future users in the next few years.
PL
Polskie muzea coraz liczniej obecne są w internecie i nie tylko w formie stron internetowych. Dzięki funduszom zewnętrznym, m.in. programowi Kultura+, w sieci pojawiły się elektroniczne katalogi polskich zbiorów, które jednak tylko w ograniczonym stopniu dają dostęp do informacji o muzealiach. W tej sferze polskie muzea są opóźnione względem muzeów zachodniej Europy, i ich działania skupiają się głównie na udostępnianiu podstawowych danych opisowych i dokumentacji wizualnej. Realizacje takie, jak prezentacje obiektów w formie wizualizacji 3D czy fotografii obrotowej 360° należą do wyjątków. Paradoksalnie te opóźnienie daje pewną przewagę naszym muzeom – pozwalają uczyć się na błędach sąsiadów i realizować bardziej przemyślaną politykę tworzenia i udostępniania cyfrowej dokumentacji zbiorów. Powstaje jednak pytanie: Po co i dla jakich odbiorców? Oprócz samych muzealników i naukowców, wykorzystujących katalogi do celów zawodowych, mamy też nowy typ odbiorców/ użytkowników: edukatorów, firmy komercyjne, użytkowników mediów społecznościowych. Każda z tych grup ma odmienne potrzeby i muzea powinny zdecydować, w jaki sposób na nie odpowiedzieć. Wzorów podejścia do udostępnienia najlepiej szukać wśród doświadczonych i uznanych muzeów. Wizja cyfrowych zbiorów Rijksmuseum mogłaby być określona krótko: popularyzacja i interakcja ze współczesną kulturą. Katalogi Musee du Louvre, Victoria&Albert Museum czy Germanisches Nationalmuseum to poważne naukowe opracowania zbiorów, często poszerzone o wiedzę nt. stanu zachowania dzieł i stanu badań, pogłębioną wirtualną wycieczką po ekspozycjach. Pojawiają się też wyjątkowe realizacje przewartościowujące o 180° myślenie o udostępnieniu zbiorów, jak Closer to Van Eyck – potężny projekt badawczo-konserwatorski opakowany w interaktywną formę prezentacji przystępną dla szerokiego grona odbiorców, ale też urzeczywistniający marzenie historyka sztuki o pełnym dostępie do wiedzy o obiekcie i posiadaniu narzędzia do badań porównawczych. Artykuł, pisany z pozycji historyka sztuki i muzealnika, wychodzi od przeglądu wybranych realizacji internetowych form udostępnienia zbiorów muzealnych i informacji o nich, stara się też odpowiedzieć na pytanie: Do czego powinna służyć digitalizacja muzealiów i jakie formy przybrać w nadchodzącej przyszłości. Jak powinna zmienić się metodologia pracy nauk humanistycznych w kontekście internetu, a co za tym idzie, jak dostosować do zmian system kształcenia. Są to pytania, na które polskie muzea powinny odpowiedzieć już teraz, tak aby planowane na najbliższy czas działania dały zadowalające efekty dla przyszłych użytkowników za kilka lat.
EN
The article, based on qualitative research and attendance data, analyzes the functioning of institutions promoting contemporary art and the behavior of their recipients during the COVID-19 pandemic. The concept of Émile Durkheim’s anomy and Robert K. Merton’s deviant behavior was used to interpret the discussed phenomena.
PL
Artykuł, bazując na badaniach jakościowych i danych dotyczących frekwencji, analizuje funkcjonowanie instytucji upowszechniających sztukę współczesną i zachowania ich odbiorców podczas pandemii COVID-19. Do interpretacji omawianych zjawisk zastosowana została koncepcja anomii Émile’a Durkheima i typów indywidualnego przystosowania Roberta K. Mertona.
PL
Artykuł przybliża kwestie związane z powrotem publiczności do muzeów po doświadczeniach związanych z pandemią COVID-19. Omawia wyniki badań dotyczących uczestnictwa w kulturze i motywacji odbiorców, koncentrując się na perspektywie zwiedzających muzea. Przedstawia działania, które instytucje podejmowały w trakcie pandemii, chcąc podtrzymać relacje z widzami i umożliwić im kontakt z muzealiami pomimo obowiązujących obostrzeń. Autorzy dokonali wstępnej diagnozy wpływu pandemii na relacje instytucji z odbiorcami, wskazując zarówno negatywne skutki, jak i korzyści, m.in. przyśpieszenie procesu cyfryzacji oraz rozbudowanie funkcji edukacyjnych.
EN
The issue of the return of the public to museums after the experience connected with the COVID-19 pandemic is discussed. Furthermore, the results of research related to participation in culture and public’s motivations focused on museum visitors is analysed. The activities undertaken by the institutions desiring to maintain communication with the public and wishing to enable them contact with museum exhibits despite the sanitary restrictions are presented. The authors have initially diagnosed the impact of the pandemic on the institutions’ relations with their public, pointing to both negative impacts and benefits, e.g., speeding of the digitizing process and extension of educational functions.
EN
The paper presents issues concerning the operation and activities of museums in Poland, in the context of their importance with regard to the scope and trends of tourism development at both regional and local levels. The authors focus on organizational, legal, and economical aspects of the Polish museums, especially in the years of 2007–2013. The period created a number of favourable opportunities for many sectors such as culture, tourism, sport, allowing for their development, stabilization, or even ‘social expansion’. The Duszniki-Zdrój Museum of Papermaking presents an example for the use of these opportunities, and at the same time of modern solutions for exhibition, education, and pedagogy. The article describes, among others, the structure and conditions of the Duszniki Museum, which could be a perfect reflection on the current trends for most museum objects in Poland. These include the current traditionalism of museums, supported by activities of interactive, virtual, and practical character, which lead to a dominant status of the tourist product on the local, regional, and state level.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.