Search results

1

Studies on the reception of Italian music in central-eastern Europe in the 16th and 17th century, red. Marina Toffetti, Kraków 2018 Musica Iagellonica, ss. 203. ISBN 978-83-7099-221-7

100%

Jeż T.

Muzyka

|

2019

|

vol. 64

|

issue 1

155-158

2

Sekwencja Stabat Mater we włoskich interpretacjach muzycznych doby XVIII wieku

84%

Borowiecka R.

Sympozjum

|

2021

|

vol. 1(40)

83-102

PL

Treść poematu Stabat Mater, opisującego postać Matki Bożej cierpiącej pod krzyżem, na którym umiera Jezus – Jej Syn, stała się jednym z uniwersalnych tematów sztuki, zainspirowała kompozytorów różnych wieków i ośrodków, co znalazło swój wyraz w bardzo licznych interpretacjach muzycznych. Spośród ponad 4000 kompozycji do tekstu sekwencji znaczna część to dzieła XVIII-wieczne (najczęściej późnobarokowe), pochodzące z kręgu włoskiego. Chcąc zinterpretować utwór słowno-muzyczny XVIII wieku, nie sposób czynić tego w oderwaniu od teorii afektów i retoryki muzycznej, które uzależniają tekst od muzyki zarówno na poziomie emotywnym, jak i symbolicznym. Referat stanowi próbę oglądu kompozycji Stabat Mater w kontekście retoryki na trzech odpowiadających jej poziomach: inventio, dispositio i decoratio. Wyartykułowane są tendencje wspólne oraz indywidualne, przejawiające się w odpowiednim doborze tonacji, tempa i figur retorycznych, a także pewnych motywów melodycznych, rytmicznych lub struktur harmonicznych funkcjonujących w roli znaku ilustracyjno-symbolicznego. Zaprezentowane zostają punkty węzłowe dzieł oraz prośby człowieka skierowane do Matki (druga część sekwencji) o różnorakiej intonacji błagalnej. Wskazana jest funkcja i przesłanie kompozycji. W czasach współczesnych Stabat Mater wielkich twórców rozbrzmiewają głównie jako dzieła koncertowe we wnętrzach kościelnych lub świeckich. Żywotność tych interpretacji 300 lat od ich powstania świadczy niewątpliwie o kompozytorskim kunszcie utworów oraz o ich znaczeniu nie tylko dla muzyki XVIII wieku, ale i dla dzisiejszej kultury i wiary.

EN

The Stabat Mater poem, which describes the suffering of Blessed Virgin Mary under the cross on which Jesus – her Son – is dying, has become a universal theme which inspired composers of various ages and origins and found its expression in numerous musical interpretations. From among over 400 compositions which set the text of the sequence to music, a large proportion are 18th-century works (mostly – late baroque) of Italian provenience. Attempting to interpret a musical composition with text of the 18th century, one has to take into account the theory of affects and musical rhetoric, which make the text dependent on music both on the emotive and symbolic level. The paper will examine the Stabat Mater compositions in the rhetoric context, referring to three main levels: inventio, dispositio and decoratio. The common and individual tendencies will be articulated, evident by the appropriate choice of the key, tempo and rhetorical figures, as well as by some melodic and rhythmic motives or harmonic structure having function of the special illustrative-symbolic signs. The nodal points of the work will be presented as well as the requests of man directed at the Mother (the second part of the sequence) assuming varying intonations of supplication. The function and the message of the compositions are advisable. In contemporary times Stabat Mater of the great composers resound mainly as concert masterpieces in church and secular interiors. The vitality of these interpretations after three hundred years from their creation most certainly bears witness to the composers’ artistry in their works and proves their significance not only for the music of the 18th century but also for the culture and faith of today.

3

Early Music Recordings as Mythography: Monteverdi and the ‘Other’ Vespers

59%

Gembicki B.

Muzyka

|

2020

|

vol. 65

|

issue 4

84-104

PL

W 1989 roku John Eliot Gardiner wykonał i zarejestrował w kościele św. Marka w Wenecji nieszpory maryjne Claudia Monteverdiego wydane w 1610 roku. Mimo dedykacji druku dla papieża Pawła V, trzech lat różnicy między ukazaniem się zbioru a podjęciem pracy przez Monteverdiego na stanowisku maestro di capella w kościele św. Marka oraz znacznej różnorodności stylistycznej zawartych w druku kompozycji, Gardiner, traktując dzieło Monteverdiego jako spójną całość, utrzymuje, że kościół św. Marka jest niejako docelowym miejscem jego powstania. Projekt Gardinera odegrał bez wątpienia istotną rolę w kształtowaniu wyobrażenia dzisiejszych odbiorców o Nieszporach z 1610 roku, trwale zapisując się we współczesnej kulturze muzycznej. Świadczyć mogą o tym liczne wznowienia wspomnianego wyżej albumu, a zwłaszcza produkcje innych muzyków, które łączą Nieszpory 1610 z kościołem św. Marka. Niniejszy artykuł dotyczy pojęcia „nieszpory Monteverdiego” we współczesnej fonograficznej recepcji twórczości kompozytora. Pojęcie to oznacza zarówno utwory składające się na wydane w 1610 roku Vespro della Beata Vergine Claudia Monteverdiego, jak i współczesne kompilacje utworów kompozytora opatrywanych przez muzyków, muzykologów i producentów określeniem „nieszpory”. Bogaty zasób zachowanych w bibliotekach i archiwach kompozycji nieszpornych wciąż znacznie przewyższa liczbę ich nagrań czy wykonań. Same zaś nieszpory Monteverdiego, stanowią większość wyprodukowanych dotąd dźwiękowych zapisów polifonicznego repertuaru nieszpornego z całego XVII wieku i tym samym ważny punkt odniesienia. Analizowany materiał dyskograficzny stanowi ok. 500 albumów (nie tylko z muzyką nieszporną) wydanych w latach 1952–2019. Skupiając się na zawartych treściach ikonograficznych i typograficznych w projektach graficznych albumów muzycznych, autor stawia pytania o sposób kształtowania się współczesnych wyobrażeń na temat tego repertuaru oraz postaci i miejsc z nim związanych w kontekście fonografii.

EN

In 1989, at St Mark’s Basilica in Venice, John Eliot Gardiner conducted and recorded Claudio Monteverdi’s Marian Vespers, published in 1610. Despite the print’s dedication to Pope Paul V, the three-year gap between the print being issued and Monteverdi taking up the post of maestro di cappella at St Mark’s and the considerable stylistic diversity of the pieces contained in that print, Gardiner considers Monteverdi’s Vespers as one coherent whole, for which the Venetian basilica was the target venue. Gardiner’s project has undoubtedly played a major role in how present-day audiences conceive of the 1610 Vespers. It has thus made a permanent mark on contemporary musical culture, as evidenced by the numerous reissues of the 1989 album and, most of all, productions by other musicians that associate the 1610 Vespers with St Mark’s. This article discusses the concept of ‘Monteverdi’s Vespers’ as represented in contemporary record releases of the composer’s works. This concept refers both to Monteverdi’s Vespro della Beata Vergine, published in 1610, and to various modern compilations of his works which musicians, musicologists and producers refer to as ‘Vespers’. The great wealth of Vespers-related pieces held in libraries and archives still considerably outweighs the number of performances and recordings of those works. Monteverdi’s Vespers, on the other hand, make up the majority of existing recordings of seventeenth-century polyphonic Vespers and thus constitute a key point of reference. I analyse around 500 albums (not only with Vespers music) released between 1952 and 2019, focussing on their iconographic and typographic content, as well as their graphic designs, in an attempt to show how the modern vision of this repertoire came to be formed and what persons and places are associated with this current in the history of early music recording.

Refine search results

2 Muzyka

1 Sympozjum

1 Borowiecka R.

1 Gembicki B.

1 Jeż T.

1 2021

1 2020

1 2019

Studies on the reception of Italian music in central-eastern Europe in the 16th and 17th century, red. Marina Toffetti, Kraków 2018 Musica Iagellonica, ss. 203. ISBN 978-83-7099-221-7

Sekwencja Stabat Mater we włoskich interpretacjach muzycznych doby XVIII wieku

Early Music Recordings as Mythography: Monteverdi and the ‘Other’ Vespers