Search results

1

Garść uwag na jubileusz Profesora Zygfryda Rymaszewskiego

100%

Matuszewski J.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2014

|

vol. 66

|

issue 1

295-300

PL

Życiorys i dorobek wybitnego historyka prawa skreślony ręką wytrawnego uczonego i kolegi.

2

Nauczanie prawa czy przepisów prawnych?

100%

Wołodkiewicz W.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2015

|

vol. 67

|

issue 1

233-248

PL

W dyskusjach nad modelem studiów prawniczych, od czasów oświecenia aż do dni dzisiejszych, przewija się motyw użyteczności prawa rzymskiego i innych przedmiotów historyczno-prawnych dla edukacji przyszłego prawnika oraz czy studia te powinny przygotowywać jedynie do wykonywania praktycznego zawodu, czy też powinny dawać formację bardziej teoretyczny. Reformatorzy studiów podkreślali zazwyczaj niedostatki dotychczasowego stanu nauczania prawa. Kwestionowali głównie niektóre wykładane przedmioty i postulowali wprowadzenie innych, bardziej ich zdaniem potrzebnych do kształcenia przyszłego prawnika. Stosunkowo wcześnie, bo już w dwa lata po odzyskaniu niepodległości, rozporządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 16 października 1920 r. ujednoliciło studia prawnicze we wszystkich uniwersytetach polskich. Podobnie jak wiele rozwiązań pomyślanych przez twórców jako prowizoryczne, program studiów wprowadzony w 1920 r. przetrwał cały okres dwudziestolecia międzywojennego i w swych podstawowych rozwiązaniach był realizowany jeszcze w Polsce Ludowej. Ten prowizoryczny program – który n.b. dotrwał do roku 1939 i był stosowany jeszcze w pierwszych latach po II wojnie światowej – wywołał żywe polemiki w polskich środowiskach uniwersyteckich. Najbardziej charakterystyczna była w tym względzie dyskusja między dwoma profesorami Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie: historykiem prawa Oswaldem Balcerem i karnistą Juliuszem Makarewiczem.

3

Czy historia prawa jest nauką historyczną czy prawną?

100%

Maziarz J.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2015

|

vol. 67

|

issue 1

323-333

PL

Nauki historycznoprawne, w przeciwieństwie do dogmatyki, mają dość krótką historię. Zakorzenione są właściwie w dziewiętnastowiecznej myśli prawniczej i – jak się przyjmuje dość powszechnie – ich wyodrębnienie jest bardzo istotną konsekwencją wpływów niemieckiej szkoły historycznej. Współcześnie podział nauk prawnych widoczny jest zwłaszcza w uniwersyteckiej dydaktyce prawniczej; brak jest właściwie innych jej przedstawicieli jak pracownicy wydziałów prawa. Wydaje się, że w literaturze teoretycznoprawnej nie ma sporu co do tego, czy historia prawa jest w ogóle nauką prawną. Historia prawa nie jest także postrzegana jako odrębna dyscyplina historyczna przez środowisko historyków „bezprzymiotnikowych”. Dlatego też może dziwić, że wśród najbardziej zainteresowanych – środowiska historycznoprawnego bardzo popularny jest pogląd, jakoby historia prawa była dyscypliną historyczną, powiązaną z prawem jedynie w ten sposób, że pełni w stosunku do niego funkcje „służebne, choć nie usługowe”

4

Izaak Gotfryd Goedtke (1691-1765). Z badań nad studiami uniwersyteckimi i karierami prawników doby oświecenia.

100%

Kitowski P.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2015

|

vol. 67

|

issue 1

249-257

PL

Osoba Goedtkego jest dobrze znana nie tylko niemieckiej, ale także polskiej (przede wszystkim pomorskiej) historiografii. Pogłębione kwerendy źródłowe, zwłaszcza w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy (w zespole akt miejskich Chojnic), pokazują jednak, że obraz Goedtkego wciąż nie jest pełny i możemy rozwinąć go o wiele nowych, a jednocześnie niezwykle ciekawych kwestii. Warto zatem prześledzić losy jego życia, szczególnie w kontekście badań nad studiami uniwersyteckimi protestanckiej młodzieży z pruskich miasteczek, które nie znalazły dotychczas szerszego zainteresowania w historiografii , jak i późniejszych losów pochodzących z nich absolwentów.

5

Nauczanie nauki administracji i prawa administracyjnego na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego.

88%

Dąbrowski P.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2015

|

vol. 67

|

issue 1

299-322

PL

Reaktywowanie w październiku 1919 roku Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (USB), postawiło przed ówczesnymi władzami Wydziału Prawa i Nauk Społecznych niezwykle trudne zadanie zorganizowania odpowiednich struktur na płaszczyźnie Katedr. Wiele utrudnień w tym zakresie napotkano w przypadku obsadzenia Katedry Nauki Administracji i Prawa Administracyjnego, co było spowodowane brakiem specjalistów z tej dziedziny prawa. Określone wymogi zawarte były również w ówcześnie obowiązujących przepisach, które uzależniały objęcie Katedry między innymi od zatwierdzenia danej kandydatury przez ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Ponadto Rada Wydziału musiała powołać komisję do obsadzenia wakującego stanowiska, która miała „wyszukać” odpowiednie osoby.

6

Nauczanie prawa w szkołach średnich – analiza status quo i ocena rozwiązań systemowych

75%

Farhan J., Jamiołkowska M.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2020

|

vol. 12

|

issue 2

56-78

EN

The aim of the research was to verify system solutions in the field of teaching law at the secondary school level. The authors analysed the main factors affecting the quality and quantity of matter related to law – the core curriculum, questions appearing on the secondary school-leaving examination and other local circumstances / related to a particular institution. According to the authors’ opinion, low legal awareness results from the underrepresentation of law at the secondary school level. As a result of the analysis, authors came to the conclusion that the problem does not only lie in the underrepresentation of law in the secondary school curriculum, but is also a consequence of several imperfect solutions in the education system. In the last chapter, the authors suggested optimization solutions.

PL

Celem badań była weryfikacja rozwiązań systemowych w zakresie nauczania prawa na etapie szkół średnich. Autorzy przeanalizowali główne czynniki mające wpływ na jakość i ilość materii dotyczącej prawa – podstawę programową, zagadnienia występujące na egzaminie maturalnym i inne okoliczności o charakterze lokalnym/związane z określoną placówką. Zdaniem autorów niska świadomość prawna wynika z niedoreprezentowania prawa na etapie szkół średnich. Wskutek przeprowadzonej analizy okazało się, iż problem nie leży w wyłącznie zbyt małej ilości zagadnień prawnych, ale jest skutkiem większej ilości niedoskonałych rozwiązań systemowych. W ostatnim rozdziale autorzy zasugerowali rozwiązania o charakterze optymalizacyjnym.

7

A Legal History of Legal History in England and Wales

63%

Ireland R. W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2022

|

vol. 99

99-111

PL

W artykule przedstawiany jest rozwój nauki historii prawa jako przedmiotu nauczanego na angielskich i walijskich wydziałach prawa. Wskazuje się w nim ogólnie na przemiany edukacji uniwersyteckiej, a w szczególności na zmiany zachodzące w zakresie nauki prawa, a także na to, jak te zmiany wpływają na poszczególne przedmioty studiów. Opierając się na badaniach empirycznych oraz osobistych przemyśleniach związanych z własnymi doświadczeniami, artykuł kończy się przedstawieniem przypuszczeń dotyczących możliwych konsekwencji, tak pozytywnych jak i negatywnych, które mogą ujawnić się, gdy uniwersytety w Anglii i Walii wydobędą się z niepewności okresu pandemii COVID-19, w trakcie której artykuł został napisany.

EN

This article explores the development of the study of legal history as a subject in the law schools of England and Wales. It outlines changes in university education more generally, and in legal scholarship in particular and how those changes impact the particular subject under study. Drawing on empirical studies and personal reflections relating to past experience it concludes by speculating on potential different outcomes, both positive and negative, which may emerge when the universities of England and Wales emerge from the uncertainty of the COVID-19 pandemic, during which the piece was written.

8

Anzelm Lutwak (1877-1942) i jego „Głos”

51%

Redzik A.

Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda

|

2019

|

vol. 2

|

issue 1(3)

8-29

PL

Artykuł poświęcony jest twórcy „Głosu Prawa” w 1924 r., cenionemu lwowskiemu adwokatowi Anzelmowi Lutwakowi (1877-1942). Był on człowiekiem typowym dla inteligencji lwowskiej tamtego czasu, przedstawicielem zasymilowanej inteligencji żydowskiej. Choć identyfikował się z polskością, to nie przestał być jednocześnie Żydem. Łączył w sobie podwójną identyfikację, jak wielu mu podobnych, w tym Maurycy Allerhand. Początkowo związany z ruchem syjonistycznym, z czasem związki te rozluźniał na rzecz propagowania idei wolnościowych, solidarnościowych i socjalistycznych. Posiadał wyjątkowe zdolności organizacyjne i twórcze, a jego wnikliwy język niejednokrotnie wybrzmiewał w walce o wolną adwokaturę, równą w całym państwie. To on wymyślił w 1910 r. czasopismo adwokackie „Palestra”, a w 1924 r. założył i redagował do wybuchu wojny „Głos Prawa”, jedno z najważniejszych czasopism prawniczych okresu II RP, którego cechą charakterystyczną był wyraźny ryt autorski – piętno twórcy i redaktora.

EN

Article dedicated to Anzelm Lutwak (1877-1942), the founder of the “Voice of Law” (“Głos Prawa”) and the esteemed barrister from Lwów (now: Lviv). He was a typical person for the Lwów intelligentsia of that period; a representative of assimilated Jewish intelligentsia. Although he identified with the Polish character, he did not stop being a Jew as well. He held a double identity, as many similar to him, which also includes Maurycy Allerhand. At the beginning, he was associated with the Zionism movement, but with the passing of time he reoriented himself towards liberal, solidarity and socialist ideas. He possessed unique organizational and creative abilities, while his perceptive language often echoed in the fight for the independent Bar association, equal in the whole country. It was he who established the barrister’s journal “Palestra” in 1910, and in 1924 set up “The Voice of Law”, one of the more important legal magazines in the Second Republic of Poland, which he edited until the outbreak of war. The magazine’s characteristic feature was an explicit author’s rite – a mark of the founder and the editor.

9

Nauki prawne wobec problemu polityczności: zagadnienia wybrane z perspektywy jurysprudencji krytycznej

51%

Mańko R.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2018

|

vol. 3(18)

38-50

PL

Wzrastające zainteresowanie związków zjawisk prawnych z politycznością uzasadnia podjęcie problemu polityczności nauki prawa. Artykuł podejmuje problem związków z politycznością dwóch subdyscyplin prawniczych – analitycznej teorii prawa oraz dogmatyki prawniczej, prowadząc rozważania z perspektywy jurysprudencji krytycznej, będącej prawniczą aplikacją teorii krytycznej. W tym celu najpierw definiuje pojęcie polityczności, rozumianej w duchu Mouffe jako wymiar antagonizmu leżący u podstaw każdego społeczeństwa. Tak rozumianą polityczność (the political) należy odróżnić od polityki (politics) oraz poszczególnych polityk (policies). Co się tyczy analitycznej teorii prawa, artykuł stawia tezę, iż jest ona programowo (choć milcząco) polityczna, a jej nastawienie badawcze sprowadza się do blankietowej afirmacji formy prawnej, przy uchyleniu się do ustosunkowania się konkretnego do jego treści. Z kolei co się tyczy dogmatyki prawniczej, nawiązując do Sawy Frydmana artykuł stawia tezę, iż dogmatyk, pomimo deklarowanej apolityczności, w rzeczywistości dokonując doktrynalnej wykładni prawa podejmuje kolejne decyzje, które są nie tylko decyzjami interpretacyjnymi, ale też politycznymi, bowiem wyznaczają kolejne etapy w antagonistycznych zmaganiach w społeczeństwie.

EN

The growing interest in the connections between legal phenomena and the political (das Politische, le politique) justifies an analysis of the problem of the relationship of legal sciences towards the political. The article focuses on two juridical sub-disciplines: analytical legal theory and legal dogmatics, and the analysis is conducted from the perspective of critical jurisprudence, a juristic application of critical theory. Towards this end, first the concept of ‘the political’ is defined, along the lines of Chantal Mouffe, as a dimension of antagonism, which lies at the foundation of any society. The political, understood in this way, must be differentiated both from ‘politics’ and from ‘policies’. As far as analytical legal theory is concerned, the article claims that it is programmatically (yet tacitly) political, as it affirms the juridical form as such, abstracting from its concrete content. As far as legal dogmatics is concerned, the article claims, following Sawa Frydman, that the dogmatician, despite his declared apoliticality, when performing a doctrinal interpretation of law, makes in fact decisions which are not only interpretive, but also political ones, setting subsequent stages in the antagonistic struggles within society.

10

August Karl Heylman's thoughts on the legal science

51%

Koredczuk J.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2019

|

vol. 17

|

issue 4

69-77

PL

August Heylman jest jednym z zapomnianych prawników Królestwa Polskiego w XIX w. Praktykiem zajmującym wysokie stanowiska w administracji i sądownictwie Królestwa Polskiego, zajmującym się przy tym działalnością naukową. Był jednym z głównych propagatorów szkoły historycznej prawa w polskiej nauce prawa w XIX w. oraz współtwórców jednego z najbardziej znanych polskich czasopism naukowych „Themis Polska”.

EN

August Heylman is one of the forgotten lawyers of the Kingdom of Poland in the 19th century. He was a practician, holding high positions in the then administration and judiciary of the Kingdom. At the same time he occupied himself with scholarly activity. He was one of the main advocates of the historical school of law in the Polish legal science in the 19th century as well as a co-creator of one of the best-known Polish scientific journals edited under the title Themis Polska.

Refine search results

5 Czasopismo Prawno-Historyczne

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda

1 Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

1 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

1 Dąbrowski P.

1 Farhan J.

1 Ireland R. W.

1 Jamiołkowska M.

1 Kitowski P.

1 Koredczuk J.

1 Matuszewski J.

1 Maziarz J.

1 Mańko R.

1 Redzik A.

1 Wołodkiewicz W.

1 2022

1 2020

2 2019

1 2018

4 2015

1 2014

Garść uwag na jubileusz Profesora Zygfryda Rymaszewskiego

Nauczanie prawa czy przepisów prawnych?

Czy historia prawa jest nauką historyczną czy prawną?

Izaak Gotfryd Goedtke (1691-1765). Z badań nad studiami uniwersyteckimi i karierami prawników doby oświecenia.

Nauczanie nauki administracji i prawa administracyjnego na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego.

Nauczanie prawa w szkołach średnich – analiza status quo i ocena rozwiązań systemowych

A Legal History of Legal History in England and Wales

Anzelm Lutwak (1877-1942) i jego „Głos”

Nauki prawne wobec problemu polityczności: zagadnienia wybrane z perspektywy jurysprudencji krytycznej

August Karl Heylman's thoughts on the legal science