Search results

1

Polsko-niemiecki pakt o nieagresji z 1934 r. – geneza i przegląd postanowień

100%

Koniecko M.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2021

|

vol. 20

|

issue 1

81-96

EN

One of the effects of the end of the First World War (then known as the Great War), was a significant geopolitical transformation on the map of Europe. Many new states were established at that time. One of them was Poland (the Second Polish Republic). The territory of the newly created state included part of the lands previously belonging to Germany, Russia and Austria-Hungary. The conceding of Greater Poland and parts of Pomerania and Upper Silesia to the reborn Republic of Poland caused a deep conflict between Poland and Germany. One of the main goals of the Weimar Republic's foreign policy was to regain the disputed territories. The interests of both countries were therefore at odds, and one of the manifestations of the poor relations was the Customs War. Following Adolf Hitler's seizure of power, Marshal Józef Piłsudski proposed France a preventive war, in order to remove the dictator from power. This was a turning point that led to an improvement in mutual relations, resulting in the conclusion of a non-aggression pact. Contacts between the two countries revived, and Nazi propaganda ceased its attacks on Poland. The period of warming ended with the first territorial claims against the Republic of Poland, including the incorporation of the Free City of Danzig into the Third Reich. Deterioration of diplomatic relations, combined with British-French military guarantees for Poland, led to the declaration of the Pact by Germany in April 1939. The aim of this article is to present the genesis and content of the Polish-German non-aggression pact and to analyze it from the legal point of view, as well as from the point of view of the intentions of the parties which accompanied its conclusion.

PL

Jednym ze skutków zakończenia pierwszej wojny światowej (nazywanej wówczas Wielką Wojną), były znaczne przeobrażenia geopolityczne na mapie Europy. Powstało wtedy wiele nowych państw. Jednym z nich była Polska (II Rzeczpospolita). Terytorium nowo utworzonego państwa obejmowało część ziem wchodzących dotychczas w skład Niemiec, Rosji i Austro-Węgier. Przyznanie odrodzonej Rzeczpospolitej Wielkopolski oraz części Pomorza i Górnego Śląska spowodowało głęboki konflikt między Polską a Niemcami. Jednym z głównych celów polityki zagranicznej Republiki Weimarskiej było bowiem odzyskanie spornych terytoriów. Interesy obu państw były zatem sprzeczne, a jednym z przejawów złych stosunków była wojna celna. Po przejęciu władzy przez Adolfa Hitlera, marszałek Józef Piłsudski wysunął w kierunku Francji propozycję wojny prewencyjnej, mającej odsunąć dyktatora od władzy. Był to punkt zwrotny, który doprowadził do polepszenia wzajemnych relacji i w efekcie zawarcia paktu o nieagresji. Ożywieniu uległy kontakty między obu państwami, a propaganda hitlerowska zaprzestała ataków na Polskę. Okres ocieplenia zakończył się wraz z wysunięciem pierwszych żądań terytorialnych wobec Rzeczpospolitej, w tym włączenia do III Rzeszy Wolnego Miasta Gdańska. Pogorszenie stosunków dyplomatycznych, połączone z brytyjsko-francuskimi gwarancjami militarnymi dla Polski, doprowadziły do wypowiedzenia paktu przez Niemcy w kwietniu 1939 roku. Celem artykułu jest przedstawienie genezy oraz treści polsko-niemieckiego paktu o nieagresji oraz dokonanie jego analizy, zarówno pod kątem prawnym, jak i intencji stron, towarzyszących jego zawarciu.

2

Polska dyplomacja wobec Związku Radzieckiego po przewrocie majowym

84%

Życki A.

Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne

|

2022

|

vol. 8

|

issue 2

47-64

EN

The May Coup did not initially bring about any major changes in Polish foreign policy, although the post-May governmental circles put a stronger emphasis on the Promethean idea and the concept of the Intermarium. In mutual relations between Warsaw and Moscow, a dialogue on the Polish-Soviet non-aggression treaty continued, as before 1926. The main point of contention was Warsaw's position on the necessity of concluding a Polish-Soviet non-aggression pact simultaneously with Moscow's analogous agreements with: Latvia, Estonia, Finland and Romania. The article presents the path to the agreement from the perspective of Warsaw, taking into account the changing international situation, including the rise of fascist tendencies in Europe, the threat of war and changes in the USSR's domestic policy. The agreement of 25 January 1932 and the non-agreement pact of 25 July that year between Poland and the USSR were the high points of mutually correct relations. Later years, the Molotov-Ribbentrop Pact and 17 September showed that Sanation diplomacy was unable to prevent Poland from losing its independence. Whether this catastrophe could have been prevented remains a matter of dispute.

PL

Przewrót majowy nie przyniósł początkowo poważniejszych zmian w polskiej polityce zagranicznej, choć pomajowe kręgi rządowe silniej akcentowały ideą prometejską i koncepcję międzymorza. W stosunkach wzajemnych Warszawy i Moskwy cały czas, tak jak przed 1926 rokiem, prowadzony był dialog na temat polsko-sowieckiego układu o nieagresji. Głównym punktem spornym było stanowisko Warszawy co do konieczności jednoczesnego zawarcia polsko-sowieckiego paktu o nieagresji z analogicznymi porozumieniami Moskwy z: Łotwą, Estonią, Finlandią i Rumunią. Artykuł przedstawia drogę do porozumienia z perspektywy Warszawy, przy uwzględnieniu zmieniającej się sytuacji międzynarodowej, w tym wzrostu tendencji faszystowskich w Europie, groźby wojny oraz zmian w polityce wewnętrznej ZSRR. Porozumienie z 25 stycznia 1932 roku i pakt o nieagresji z 25 lipca tegoż roku pomiędzy Polską a ZSRR były szczytowym punktem wzajemnych poprawnych relacji. Późniejsze lata, pakt Ribbentrop – Mołotow, 17 września ukazały, że dyplomacja sanacyjna, nie była wstanie zapobiec utracie przez Polskę niepodległości. Kwestią sporną pozostaje to, czy można było tej katastrofie zapobiec.

3

La France, la Pologne et l’«esprit de Locarno» dans le projet de pacte oriental (1933–1934)

51%

Dessberg F.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2022

|

issue 2

87-100

EN

The weakness of the Franco-Polish military alliance stemmed from conflicting perceptions of security. France prioritized possible threats from Germany, while for Poland these threats came from Soviet Russia. This introduced ambiguity into their military cooperation, especially since France preferred a collective security system while Poland favored bilateral agreements. France secured its borders with the Locarno treaties, while for Central Europe it wanted a collective security agreement involving the USSR. Poland’s conclusion of a nonaggression pact with the USSR was an opportunity for France to limit its alliance commitments, which was to take concrete form in the draft Eastern Pact, rejected by Poland as an “Eastern Locarno”. It revealed the limits of the League of Nations’ collective security system and distanced Poland and France from each other, although it did not formally call into question the existing alliance.

PL

Słabość polsko-francuskiego sojuszu wojskowego wynikała ze sprzecznych interesów w zakresie bezpieczeństwa narodowego. Dla Francji priorytetowe były wyzwania związane z zagrożeniami płynącymi z Niemiec, podczas gdy dla Polski takie wyzwania odnosiły się przede wszystkim do sowieckiej Rosji. W związku z tym pojawiła się dwuznaczność w polsko- francuskiej współpracy wojskowej, szczególnie że Francja preferowała system bezpieczeństwa zbiorowego, a Polska – umowy bilateralne. Francja zapewniła sobie bezpieczeństwo granic układem z Locarno, a dla Europy Środkowej chciała układu bezpieczeństwa zbiorowego z udziałem ZSRR. Przy czym zawarcie przez Polskę paktu o nieagresji z ZSRR było dla Francji okazją do ograniczenia jej zobowiązań sojuszniczych, które miał urzeczywistniać w zamyśle – odrzucony przez Polskę – projekt paktu wschodniego jako „wschodniego Locarno”. Sprawa projektu ujawniła jednak ograniczenia systemu bezpieczeństwa zbiorowego Ligi Narodów, a także – choć formalnie nie zakwestionował istniejącego sojuszu – oddalił od siebie Polskę i Francję.

FR

La faiblesse de l’alliance militaire franco-polonaise s’explique par des intérêts nationaux divergents en matière de sécurité. Pour la France, la priorité est donnée aux défis posés par les menaces émanant de l’Allemagne, alors que pour la Pologne, ces défis sont essentiellement liés à la Russie soviétique. En conséquence, une ambiguïté est apparue dans la coopération militaire franco-polonaise, d’autant plus que la France préférait un système de sécurité collective et la Pologne des accords bilatéraux. La France a sécurisé ses frontières avec l’accord de Locarno, tandis que pour l’Europe centrale, elle souhaitait un accord de sécurité collective impliquant l’URSS. Dans le même temps, la conclusion par la Pologne d’un pacte de non-agression avec l’URSS est l’occasion pour la France de limiter ses engagements en matière d’alliance, qui doivent être concrétisés par le projet de pacte oriental – rejeté par la Pologne – en tant que «Locarno oriental». La question du projet a cependant révélé les limites du système de sécurité collective de la Société des Nations et, bien qu’il ne remette pas formellement en cause l’alliance existante, il a éloigné la Pologne et la France.

Refine search results

1 Krakowskie Studia Międzynarodowe

1 Miscellanea Historico-Iuridica

1 Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne

1 Dessberg F.

1 Koniecko M.

1 Życki A.

2 2022

1 2021

Polsko-niemiecki pakt o nieagresji z 1934 r. – geneza i przegląd postanowień

Polska dyplomacja wobec Związku Radzieckiego po przewrocie majowym

La France, la Pologne et l’«esprit de Locarno» dans le projet de pacte oriental (1933–1934)