Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  norma użytkowa
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Nieodmienność rzeczowników w systemie norm współczesnej polszczyzny

100%
Krzyżanowski P.
Język Polski
|
2020
|
vol. 100
|
issue 2
49-59
PL
W artykule rozpatrywane jest zjawisko nieodmienności rzeczowników w odniesieniu do różnych poziomów organizacji języka: systemu gramatycznego – normy – uzusu. Blokadę odmienności niektórych rzeczowników zapożyczonych o nietypowej postaci morfonologicznej i adaptację morfologiczną innych uznano za przejawy presji reguł systemowych. Dopuszczenie nieodmienności wyrażeń, w wypadku których nieodmienność nie znajduje uzasadnienia systemowego, uznano za przejaw liberalizacji normy skodyfikowanej. Stylistyczne nacechowanie wariantów (nie)odmiennych realizowane jest na poziomie normy użytkowej. Uzus pokazuje liczne wypadki naruszenia normy fleksyjnej w zakresie realizacji systemowej zasady odmienności rzeczowników. Nieodmienność jest też odnoszona do podstawowych tendencji rozwojowych języka: tendencji do uproszczeń, realizowanej przez różne procesy redukcji odmiany (np. przez zaniechanie odmiany rzeczowników), oraz tendencji do zróżnicowań i wyrazistości (np. funkcjonalizacja wariantywności fakultatywnej, czyli nadawanie szczególnych funkcji formom nieobciążonym funkcjonalnie, a także uwydatnianie kontrastów już istniejących w języku).
EN
The article discusses the problem of nominal uninflectedness with regard to various levels of language organization: the grammar system – norm – usage. The uninflectedness of some loan nouns of untypical morphonological structures and a morphological adaptation of others may result from systemic pressure; the omission of declining of the inflectible nouns may be viewed as a liberalization of the codified norm; cases of stylistic marking of (un)inflected variants are realized at the level of the norm of usage; cases of the violation of the nominal inflectional norm are a matter of usage as such. Another context of the phenomenon of uninflectedness are the basic trends in language developments: the tendency to simplify forms, realized through a reduction of inflection, e.g. through a blockage of inflection of the nouns and the tendency to differentiate and augment salience when optional variantability is functionalized (i.e. functions are assigned to functionally empty forms, the already existing contrasts are augmented).
2
Publication available in full text mode
Content available

Wspólnota norm czy rozchwiany indywidualizm? Trudny dylemat współczesnego kształcenia językowego

100%
Rypel A.
Polonistyka. Innowacje
|
2023
|
issue 17
93-104
EN
The aim of this article is to show the tension between collectively accepted tradition and individualism of choices. This issue has been presented as an example of issues related to the language standard. On the one hand, the linguistic norm codifies and perpetuates linguistic phenomena, thus contributing to the maintenance of traditional social ties. On the other hand, it is the object of contestation of language users, and, under their influence, it gradually changes. Everyone can decide what language to use. The importance of traditional authorities has decreased under the influence of the media. It seems, however, that institutionalized education still plays and may still play a key role in gathering the dispersed linguistic awareness and build around it a community open to various forms and ways of communication.
PL
Celem artykułu jest ukazanie napięcia między zbiorowo akceptowaną tradycją a indywidualizmem wyborów. Problematyka ta została przedstawiona na przykładzie zagadnień związanych ze standardami językowym. Z jednej strony norma językowa kodyfikuje i utrwala zjawiska językowe, przyczyniając się w ten sposób do podtrzymania tradycyjnych więzi społecznych. Z drugiej strony jest przedmiotem kontestacji użytkowników języka i pod ich wpływem stopniowo się zmienia. Znaczenie tradycyjnych autorytetów zmalało pod wpływem mediów oraz przemian zachodzących w strukturze wykształcenia. W obecnej sytuacji każdy może zdecydować, jaki język uważa za poprawny. Wydaje się jednak, że edukacja zinstytucjonalizowana nadal odgrywa i może nadal odgrywać kluczową rolę w gromadzeniu rozproszonej świadomości językowej i budowaniu wokół niej wspólnoty otwartej na różne formy i sposoby komunikowania się.
3
Publication available in full text mode
Content available

Norma wzorcowa vs norma użytkowa a glottodydaktyka

100%
Grochala B., Katedra Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej W. F., beatag@uni.lodz.pl
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
|
2015
|
vol. 22
PL
W artykule został przedstawiony problem normy wzorcowej w opozycji do normy użytkowej w nauczaniu języka polskiego jako obcego (jpjo). Analiza kilku, losowo wybranych podręczników do nauczania jpjo pokazuje, że norma realizowana jest tam rozmaicie. Stąd postulat, aby zagadnienie to poddać szerszej refleksji glottodydaktycznej i zastanowić się nad rolą obu norm w nauczaniu jpjo.
EN
The article presents the issue of the difference between standard and common Polish in glottodidactics. The analysis of a few randomly selected Polish as a foreign language textbooks shows various approaches to the problem. Therefore, the author concludes that there is a need to examine the role of both language varieties in teaching Polish as a foreign language.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.