Search results

1

Czy istnieje związek między ekspresją maspiny i cechami histoklinicznymi złośliwych nowotworów ślinianek?

100%

Latalska K., Taran K., Lewandowska M., Kobos J.

Family Medicine & Primary Care Review

|

2013

|

issue 2

129-130

2

Ocena ekspresji receptora VEGFR2 w nowotworach złośliwych ślinianek

100%

Latalska K., Taran K., Lewandowska M., Kobos J.

Family Medicine & Primary Care Review

|

2013

|

issue 3

340-341

3

Ekspresja metaloproteinazy macierzy pozakomórkowej MMP9 oraz tkankowego inhibitora metaloproteinazy TIMP2 w nowotworach złośliwych gruczołów ślinowych

100%

Lewandowska M., Latalska K., Taran K., Kobos J.

Family Medicine & Primary Care Review

|

2013

|

issue 2

134-136

4

The future of cancer therapy

100%

Sikora K.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2019

269-273

PL

W artykule został poruszony temat przyszłości leczenia nowotworów oraz wyzwań, z którymi boryka się terapia nowotworowa. Autor przybliża czytelnikom, jak przez ostatnie lata wyglądała społeczna świadomość istnienia, profilaktyki i leczenia nowotworów oraz pokazuje możliwości, jakie może przynieść przyszłość. Analiza jest podzielona na cztery obszary: rozwój technologii, odbiór społeczny, państwowa opieka medyczna oraz koszty leczenia. W każdym z obszarów autor wskazuje szanse i zagrożenia.

5

Glifosat i jego preparaty – toksyczność, narażenie zawodowe i środowiskowe

89%

Kwiatkowska M., Jarosiewicz P., Bukowska B.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 5

717-729

EN

Glyphosate (N-(phosphonomethyl)glycine) is an active ingredient of the most widely used herbicide formulations in protecting agricultural and horticultural crops. Numerous results (mostly published in the years 2010-2013) concerning the action of glyphosate and its formulations in the recent decade were analyzed. Initial reports about alleged biodegradability of glyphosate in the environment turned out to be wrong. It has been shown that glyphosate remains in the soil and can reach people by spreading along with groundwater. Recent publications have shown that glyphosate is detected at low concentrations in the human blood. Publications cited in this article, which indicate a possible induction of neoplastic changes by glyphosate formulation, have raised great concern and controversy in the scientific world. Presenting adverse effects of glyphosate and its formulations we focused on the role of glyphosate formulations in hormonal disorders by impeding the expression of steroidogenic acute regulatory protein and the inhibition of aromatase activity. The impact of glyphosate on oxygen reactive species formation, changes in redox system and the effect on necrosis and apoptosis in various types of cells was shown. We also revealed that glyphosate as a phosphonate herbicide does not inhibit directly the activity of acetylcholinesterase. Based on numerous studies it was noted that commercial formulations of glyphosate exhibit higher toxicity than that of the active substance itself. The discussed problems clearly show the need to evaluate the toxicity of glyphosate and its formulations and related potential threat to humans. Med Pr 2013;64(5):717–729

PL

Glifosat (N-fosfonometyloglicyna) to składnik preparatów herbicydowych, stosowanych do ochrony upraw rolniczych i ogrodniczych. W artykule analizie poddano dane (głównie z publikacji z lat 2010-2013) dotyczące działania glifosatu i zawierających go preparatów w ostatnim dziesięcioleciu. Omówiono także narażenie zawodowe na ten związek. Początkowe doniesienia o rzekomej biodegradowalności glifosatu w środowisku okazały się błędne. Stwierdzono, że zostaje on w glebie i z wodami podziemnymi może docierać do ludzi. Według najnowszych publikacji glifosat u ludzi wykrywany jest w niskich stężeniach we krwi. Badania wskazują też na związek między stosowaniem glifosatu a zachorowalnością ludzi na raka. Publikacje przytoczone w niniejszym artykule, które wskazują na możliwość indukcji zmian nowotworowych przez ten herbicyd, spowodowały kontrowersje i zaniepokojenie w świecie naukowym. Opisując w niniejszej pracy niekorzystne działanie glifosatu i jego preparatów, skupiono się także na publikacjach dotyczących jego roli w zaburzeniach hormonalnych poprzez hamowanie ekspresji białka StAR (steroidogenic acute regulatory protein) oraz inhibicję aromatazy. Przedstawiono informacje wskazujące na to, że preparaty zawierające glifosat mogą zachowywać się jak typowe modulatory hormonalne. Opisano proces tworzenia reaktywnych form tlenu (RFT) pod wpływem działania glifosatu oraz zmiany w systemie redox komórki. Omówiono jego wpływ na nekrozę i apoptozę komórek. Ponadto scharakteryzowano jego wpływ na aktywność acetylocholinoesterazy, wykazując, że glifosat jako herbicyd fosfonianowy nie hamuje bezpośrednio aktywności tego enzymu. Zauważono, że liczne prace zgodnie wskazują na wyższą toksyczność preparatów zawierających glifosat od toksyczności samej substancji czynnej. Omówione zagadnienia jednoznacznie sugerują konieczność prowadzenia dalszych prac oceniających toksyczność glifosatu i jego preparatów oraz powodowanych przez nie zagrożeń dla ludzi. Med. Pr. 2013;64(5):717–729

6

Zastosowanie biosensorów w diagnostyce choroby nowotworowej

75%

Paulina Cynk P., Ewelina Gaweł E.

Medical Review

|

2012

|

issue 3

373–378

PL

Według raportu WHO, nowotwory są jedną z głównych przyczyn śmiertelności na świecie i odpowiadają za około 13% wszystkich zgonów (z 7,6 milionów zgonów) [1]. Jednym z powodów jest późna wykrywalność choroby nowotworowej. Obecnie wydaje się, że dobrym rozwiązaniem tego problemu, mogą być biosensory. Są to urządzenia składające się z dwóch podstawowych elementów: biologicznego, reagującego z badaną substancją oraz analitycznego, generującego i przetwarzającego sygnał. W tym opracowaniu omówiono najpopularniejsze rodzaje biosensorów i metodykę ich działania. Wskazano także przykłady zastosowania biosensorów, skupiając się na perspektywach ich wykorzystania w diagnostyce choroby nowotworowej.

EN

According to WHO report, cancer is one of the leading reasons of human death worldwide, accounting for around 13% of all deaths (7,6 million all deaths)[1]. One of the causes is late diagnosis of cancer. Recently, biosensors seem to be a good solution to help solve that problem. Biosensors are devices consisting of two components: a biological one, which reacts with analyzed substance, and an analitical component, which generates and transduces the signal. The paper is discussing about the most popular biosensor types and the way they work. It also shows examples of use, with impact on perspectives concerning cancer diagnosis.

7

Content of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in the Road Asphalt in Olecko

75%

Chrząścik I., Szymalska M., Kluska M.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2008

|

vol. 6

|

issue 1

255-261

PL

Przedstawiono ocenę zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w asfaltach drogowych wyprodukowanych w różnych latach na terenie Polski. Zwrócono uwagę na zagrożenia wynikające podczas kontaktu z asfaltem oraz na negatywny wpływ na życie i zdrowie uczestników dróg. Spośród węglowodorów uznanych przez WHO za związki o właściwościach nowotworowych znalazły się w próbkach badanego asfaltu wszystkie 5 WWA. Uzyskane wyniki badań analizowanych próbek mieściły się w granicach 0.1 -60 pg/kg suchej masy. Jednocześnie należy nadmienić, że asfalt składa się w 90% z kruszywa i 10% lepiszczy, z którego właśnie pochodzą te analizowane związki.

EN

Estimation of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in the road asphalt produced in different years in Poland was presented. Attention was paid especially to risks resulting from contact with asphalt and negative influence on life and health of road users. All 5 hydrocarbons recognized by WHO as compounds with carcinogenic activity and have been found in investigated samples, the results are situated between 0.1 and 60 pg/kg of dry mass. Simultaneously, it is necessary to emphasize, that asphalt consist of 90 % of aggregates and 10% ofbinder which contains these analyzed compounds.

8

Toksyczność akrylamidu i jego metabolitu – glicydamidu

63%

Pingot D., Pyrzanowski K., Michałowicz J., Bukowska B.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 2

259-271

EN

Acrylamide is a synthetic chemical compound commonly used in many branches of industry. It is mainly used in the synthesis of polyacrylamides, which are widely employed in plastics, paints, varnishes, adhesives and mortars production. Acrylamide is also applied in the cellulose-paper and cosmetic industries to produce toiletries and cosmetics. The interest in acrylamide increased in 2002, when Swedish scientists showed that a considerable amount of this substance is formed during frying and baking of various foods. Studies concerning toxicity of acrylamide and its metabolite - glicydamide showed their neurotoxic, genotoxic and carcinogenic effects. Neverthless, in humans only neurotoxic effect of acrylamide has been clearly evidenced. Genotoxic nature of acetylamide manifests itself mainly in its metabolic conversion to the epoxide derivative glicydamide. Carcinogenic effects of acrylamide have been shown in animal studies. Epidemiological studies have not provided explicit evidence that acrylamide supplied with the diet can initiate the formation of tumors in humans. Acrylamide exposure is assessed by measuring specific compounds (adducts) formed during the reaction of acrylamide with hemoglobin and DNA. Med Pr 2013;64(2):259–271

PL

Akrylamid jest syntetycznym związkiem chemicznym powszechnie używanym w wielu gałęziach przemysłu. Stosowany jest głównie w produkcji i syntezie poliakrylamidów, które mają bardzo szerokie zastosowanie w produkcji tworzyw sztucznych, farb, lakierów, klejów i zapraw murarskich. Poliakrylamidy używane są również w przemyśle celulozowo-papierniczym i kosmetycznym, m.in. w produkcji przyborów toaletowych i składników kosmetyków. Zainteresowanie akrylamidem wzrosło w 2002 r. po doniesieniu szwedzkich naukowców dotyczącym powstawania tej substancji podczas smażenia i pieczenia niektórych produktów spożywczych. Badania dotyczące toksyczności akrylamidu, a także jego metabolitu - glicydamidu - wskazują na neurotoksyczną, genotoksyczną i kancerogenną aktywność tych substancji. Dotąd bezsprzecznie udowodniono jedynie neurotoksyczne działanie akrylamidu na organizm człowieka. Genotoksyczna aktywność akrylamidu przejawia się głównie po jego metabolicznym przekształceniu do pochodnej epoksydowej glicydamidu. Kancerogenne działanie akrylamidu zostało wykazane jednoznacznie tylko w badaniach na zwierzętach. Badania epidemiologiczne nie dostarczają niepodważalnych dowodów, że akrylamid spożywany wraz z dietą może inicjować powstawanie nowotworów u ludzi. Ocena narażenia na akrylamid dokonywana jest przez pomiary stężenia adduktów tej substancji w ustroju, czyli specyficznych związków powstałych w wyniku połączenia akrylamidu z hemoglobiną lub DNA. Med. Pr. 2013;64(2):259–271

9

Witamina C w leczeniu nowotworów i profilaktyce chorób niezakaźnych

63%

Kalemba-Drożdż M.

Państwo i Społeczeństwo

|

2018

|

issue 3

94-104

PL

Od ponad czterdziestu lat witamina C wzbudza nadzieję na skuteczną, tanią i bezpieczną terapię przeciwnowotworową. Wyniki badań in vitro i w modelach zwierzęcych z zastosowaniem bardzo wysokich dawek (tzw. mega-dawek) witaminy C w leczeniu nowotworów są obiecujące, jednak wnioski płynące z badań klinicznych pozostają niejednoznaczne. Nie udowodniono skuteczności bardzo wysokich dawek witaminy C podawanych dożylnie w leczeniu nowotworów, ale przypuszczalnie, jako uzupełnienie terapii konwencjonalnej, może ona poprawić jakość życia chorych, gdyż łagodzi niepożądane objawy uboczne, spowodowane np. chemioterapią. Występują jednak pewne przeciwwskazania w stosowaniu witaminy C, a ponadto istnieją typy nowotworów, w których nie należy jej podawać, ze względu na ryzyko pogorszenia stanu klinicznego chorego. W niniejszej pracy omówiono także najnowsze opracowania kwestionujące zasadność stosowania witaminy C w prewencji chorób niezakaźnych takich jak schorzenia układu krążenia i choroby neurodegeneracyjne, jak również w przeziębieniach.

EN

For more than 40 years, vitamin C has offered the hope of cancer treatment that is effective, cheap, and gentle for patients. In vitro studies and research using animal models of high doses of vitamin C for the treatment of cancer have promising results, but the conclusions of clinical trials are unclear. Mega-doses of vitamin C administrated intravenously do not produce positive results in the treatment of cancers; however, in combination with conventional therapies they can improve the quality of patients’ lives by reducing the undesirable side effects of chemotherapy. Yet, there are some contraindications and types of cancer for which ascorbic acid should not be given due to the risk of clinical deterioration. The article also discusses the latest findings that question the validity of vitamin C in the prevention of non-infectious diseases such as cardiovascular and neurodegenerative diseases and the common cold.

10

Disturbances in the Mechanism of Apoptosis as One of the Causes of the Development of Cancer Diseases

54%

Rusin P., Jabłońska K.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2020

|

vol. 18

|

issue 4

63-73

RU

Apoptosis is a genetically programmed process that affects all multicellular organisms. This mechanism of programmed cell death is designed to protect the body against uncontrolled proliferation of cells with impaired functions. Apoptosis can occur through two major pathways. The extrinsic, initiated by signals from the death receptor, and the intrinsic one, resulting from a change in the permeability of the external mitochondrial membrane due to stress factors promoting the initiation of programmed cell death. Apoptosis may be influenced by many factors that may lead to suppressing the initiation of apoptotic pathways, and the damaged cell will develop, divide, and over time transform into a cancerous cell. As a result, cancer cells will be resistant to the applied chemo- and radiotherapy. The mechanisms responsible for apoptosis regulation are impaired, what eliminates the effects of therapies aimed at initiating this type of cell death. New types of molecular therapies provide an opportunity to increase the effectiveness of anticancer treatment, aiming at deficient proteins and suppressing or eliminating their antiapoptotic effects.

PL

Apoptoza jest genetycznie zaprogramowanym procesem, obejmującym wszystkie organizmy wielokomórkowe. Ten mechanizm programowanej śmierci komórkowej ma na celu zabezpieczyć organizm przed niekontrolowanym namnażaniem się komórek o zaburzonych funkcjach. Do aktywacji apoptozy prowadzą dwa główne szlaki. Szlak zewnętrzny aktywowany przez sygnały odbierane przez receptory śmierci oraz szlak wewnętrzny, który jest wynikiem zmiany przepuszczalności zewnętrznej błony mitochondrium na skutek działania czynnika stresowego. Na apoptozę wpływ ma wiele czynników, które mogą doprowadzić do supresji inicjacji szlaku apoptotycznego, a uszkodzona komórka będzie rozwijać się, dzielić, a z czasem przekształcić się w komórkę nowotworową. Powstające w ten sposób nowotwory są oporne stosowaną chemio- i radioterapię, gdyż mechanizmy odpowiedzialne za apoptozę są upośledzone, co niweluje działania terapii mających zainicjować ten typ śmierci komórkowej. Szansą na zwiększenie efektywności leczenia są terapie molekularne, które celują w niewłaściwie funkcjonujące białka, niwelując ich antyapoptotyczne działanie.

11

Czynniki rakotwórcze i mutagenne w środowisku pracy w Polsce w latach 2011–2012

51%

Pałaszewska-Tkacz A., Czerczak S., Konieczko K.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 1

29-38

EN

Background: The objective of the study was the analysis of structure of carcinogenic or mutagenic chemical substances and dusts occurring in Polish enterprises, 2011–2012, including the number of exposed employees reported to the “Central register of data on exposure to carcinogenic or mutagenic chemical substances, mixtures, agents or technological processes”, Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź. In the paper the aims, range and methodology of data collecting by the Central Register are presented. Material and Methods: Qualitative and quantitative analyses of the data on occupational exposure to carcinogenic substances and technological processes reported by employers were carried out. Results: In 2011–2012 approximately 2600 plants reported more than 300 carcinogenic or mutagenic chemical substances annually. The most common occupational chemical carcinogens/mutagens were: benzene, one of the unspecified gasoline, chromium(VI) compounds, asbestos, chromium(VI) trioxide, ethylene oxide and benzo[a]pyrene. The highest number of employees was exposed to particular polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). Hardwood dust was the major occupational carcinogen listed in the technological processes inventory with approximately 11 000 employees exposed in about 650 enterprises annually. Conclusions: The amended legislation concerning occupational exposure to carcinogens has not significantly influenced the exposure structure in Poland. Nevertheless it permited to determine the actual total number of the occupationally exposed to carcinogens. Med Pr 2015;66(1):29–38

PL

Wstęp: Przedmiotem badań była analiza struktury występowania czynników chemicznych i pyłowych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w zakładach pracy w Polsce w latach 2011–2012, w tym liczby osób zawodowo narażonych na te czynniki, na podstawie danych zgromadzonych w „Centralnym rejestrze danych o narażeniu na substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym”, prowadzonym przez Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi. Przedstawiono cele, zakres i metodykę prowadzenia rejestru. Materiał i metody: Dane dotyczące zawodowego narażenia na substancje chemiczne i procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w latach 2011–2012 nadesłane przez pracodawców poddano jakościowej i ilościowej analizie. Wyniki: W latach 2011–2012 pracodawcy z ponad 2600 zakładów pracy zgłaszali rocznie informację o występowaniu ok. 300 różnych substancji rakotwórczych/ /mutagennych. Najbardziej rozpowszechnione były benzen, jedna z niespecyfikowanych benzyn, związki chromu(VI), azbest, tritlenek chromu, tlenek etylenu i benzo[a]piren. Najwięcej pracowników było narażonych na poszczególne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) i benzen. Istotnym kancerogenem zawodowym, umieszczonym w wykazie procesów technologicznych zawartym w ww. rejestrze, były pyły drewna twardego, na które narażonych było ok. 11 tys. osób rocznie w ponad 650 zakładach pracy. Wnioski: Nowelizacja rozporządzenia dotyczącego narażenia zawodowego na czynniki rakotwórcze nie wpłynęła istotnie na strukturę narażenia w Polsce, ale umożliwiła określenie rzeczywistej liczby osób narażonych ogółem. Med. Pr. 2015;66(1):29–38

12

Model działań profilaktycznych zintegrowany z opieką profilaktyczną nad pracownikami – zapobieganie niektórym typom nowotworów wśród kobiet

51%

Wiszniewska M., Magnuska J., Lipińska-Ojrzanowska A., Pepłońska B., Hanke W., Kalinka J., Skręt-Magierło J., Zadrożny M., Walusiak-Skorupa J.

Medycyna Pracy

|

2018

|

vol. 69

|

issue 4

439-455

EN

Periodical medical examinations are mandatory for employees in Poland. This rule makes a unique opportunity during occupational health services for implementation of prophylactic activities focused on early diagnosis of various diseases, including cancers. Epidemiological data about cancers is alarming and what is more, further increase in development of cancers is being predicted in population overall. The highest incidence of cancers in the case of Polish women belongs to breast cancer (21.7% of diagnosed cancers in general), while the morbidity rate for uterine cancer, ovarian cancer and cervical cancer amounts to 7.4%, 4.7% and 3.5%, respectively. The aim of this study was to elaborate an algorithm of prophylactic activities integrated with the occupational healthcare system, based on medical literature review and guidelines concerning prophylaxis of selected cancers. Polish cancers’ prophylaxis programs related to risk factors were presented in this publication and practical indications for occupational healthcare physicians were worked out. Med Pr 2018;69(4):439–455

PL

W Polsce pracownicy podlegają obowiązkowym okresowym badaniom lekarskim. Stwarza to unikalną szansę wdrożenia działań nakierowanych na wczesne wykrywanie wielu schorzeń, w tym chorób nowotworowych, w system opieki profilaktycznej nad pracującymi. Dane epidemiologiczne dotyczące chorób nowotworowych są niepokojące – co więcej, prognozuje się dalszy wzrost zachorowań na nowotwory złośliwe w populacji generalnej. Najczęstszym nowotworem wśród polskich kobiet jest rak piersi odpowiadający za 21,7% zachorowań, podczas gdy nowotwory złośliwe trzonu macicy, jajnika i szyjki macicy stanowią, odpowiednio, 7,4%, 4,7% i 3,5% zachorowań. Celem niniejszej pracy było opracowanie algorytmu działań profilaktycznych zintegrowanych z opieką profilaktyczną nad pracownikami, bazującego na przeglądzie piśmiennictwa medycznego oraz obowiązujących wytycznych dotyczących zapobieganiu wybranym typom nowotworów. W publikacji przedstawiono funkcjonujące programy profilaktyczne chorób nowotworowych i ich czynniki ryzyka. Opracowano także praktyczne rozwiązania pozwalające na włączenie profesjonalistów zajmujących się ochroną zdrowia pracowników w profilaktykę niektórych typów nowotworów występujących u kobiet. Med. Pr. 2018;69(4):439–455

Refine search results

Czy istnieje związek między ekspresją maspiny i cechami histoklinicznymi złośliwych nowotworów ślinianek?

Ocena ekspresji receptora VEGFR2 w nowotworach złośliwych ślinianek

Ekspresja metaloproteinazy macierzy pozakomórkowej MMP9 oraz tkankowego inhibitora metaloproteinazy TIMP2 w nowotworach złośliwych gruczołów ślinowych

The future of cancer therapy

Glifosat i jego preparaty – toksyczność, narażenie zawodowe i środowiskowe

Zastosowanie biosensorów w diagnostyce choroby nowotworowej

Content of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in the Road Asphalt in Olecko

Toksyczność akrylamidu i jego metabolitu – glicydamidu

Witamina C w leczeniu nowotworów i profilaktyce chorób niezakaźnych

Disturbances in the Mechanism of Apoptosis as One of the Causes of the Development of Cancer Diseases

Czynniki rakotwórcze i mutagenne w środowisku pracy w Polsce w latach 2011–2012

Model działań profilaktycznych zintegrowany z opieką profilaktyczną nad pracownikami – zapobieganie niektórym typom nowotworów wśród kobiet