Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 220

first rewind previous Page / 11 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  obszary wiejskie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 11 next fast forward last
EN
This paper presents the transformation of selected elements of the technical infrastructure and its spatial variation in rural areas Kujawsko-Pomeranian. The study also illustrated the general trends in the development of the technical infrastructure on a national scale. The analysis of this study include the following variables: the length of the water supply and sewage systems, the density ratio of water supply and sewerage and water supply network length per 1 km of sewerage network.
PL
W artykule przedstawiono przemiany wybranych elementów infrastruktury technicznej oraz jej przestrzenne zróżnicowanie na obszarach wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego. W opracowaniu ukazano także ogólne trendy rozwoju infrastruktury technicznej w skali krajowej. W analizie wykorzystano m.in. następujące zmienne: długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, wskaźnik gęstości sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz długość sieci wodociągowej przypadająca na 1 km sieci kanalizacyjnej.
PL
wiejska turystyka kulturowa przedsiębiorczość uwarunkowania kulturowe obszary wiejskie
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji na temat przedsiębiorczości społecznej na wsi. Przedmiotem zainteresowania uczyniono potencjalne i realizowane funkcje gminnych ośrodków pomocy społecznej i wybranych organizacji pozarządowych (działających na terenie Lubelszczyzny) na rzecz rozwoju przedsiębiorczości polskiej wsi. Zaprezentowane zostały również rekomendacje dla zmian w systemie publicznej pomocy społecznej, które pozwolą wzmacniać przedsiębiorczość na terenach wiejskich.
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji na temat uwarunkowań migracji młodzieży ze wsi i małych miast. Na podstawie danych statystycznych i literatury przedmiotu postaram się uzasadnić podstawową tezę, że nie istnieją obecnie ani obiektywne, ani też świadomościowe argumenty czyniące ze środowisk wiejskich i małomiasteczkowych środowiska stwarzającego szansę stabilizacji młodzieży. Mimo głębokich różnic w obiektywnej sytuacji ekonomicznej i społecznej pomiędzy młodzieżą z rodzin małomiasteczkowych i rodzin wiejskich niezwiązanych z rolnictwem a młodzieżą z rodzin rolniczych, łączy ich wspólny system przekonań oraz budowane strategie zdobywania stabilizacji społecznej i ekonomicznej poza dotychczasowym miejscem zamieszkania.
PL
Główną osią procesu badawczego było przyjęcie przestrzennego obiektu badawczego, którymi były wszystkie gminy wiejskie w województwie podkarpackim, wiejska część gmin miejskich oraz gminy o dużej atrakcyjności turystycznej (nieujęte w poprzednich grupach). Podstawę badań własnych ukazanych w artykule stanowiły analizy autora, ukazujące czynniki trwałości obszarów wiejskich województwa podkarpackiego w pierwszej dekadzie XXI wieku, skupiające się na modelach trwałości wyznaczonych na podstawie danych z 2010 r., a więc w sześć lat po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. W obliczeniach zastosowano metodę aglomeracji Warda, w której podstawą aglomeracji były odległości euklidesowe. Cel pracy koncentrował się na pokazaniu czynników mających wpływ na trwałość obszarów wiejskich na terenie województwa podkarpackiego pod kątem multidyscyplinarności i czynników kształtujących trwałość gmin miejsko-wiejskich, wiejskich oraz gmin o wysokiej atrakcyjności turystycznej.
PL
Rozwój lokalny, czyli ten realizowany w najmniejszych jednostkach samorządu terytorialnego, jest tematem wielu badań naukowych. Systematyzacja i poszukiwanie optymalnego rozwoju polega na odpowiednim wykorzystaniu istniejących na terenie gmin zasobów naturalnych, społecznych i ekonomicznych. Szczególnym przypadkiem są gminy wiejskie, obarczone sporym bagażem przeszłości, mają stosunkowo mniejszy potencjał rozwojowy niż pozostałe jednostki. Artykuł, na podstawie przeprowadzonych w 2004 roku badań ankietowych ramach projektu SURDAR, próbuje zidentyfikować najczęściej występujące bariery w rozwoju gmin, ze szczególnym uwzględnieniem gmin wiejskich. Do najczęściej wymienianych problemów związanych z rozwojem respondenci zaliczyli: bezrobocie, biedę, duże rozdrobnienie gospodarstw, brak nowoczesnych środków produkcji. Jako problemy najmniej istotne wymienili: wysokie zadłużenie gminy, brak współpracy i konflikty, niski poziom lokalnych szkół oraz słabą dostępność komunikacyjną. Wynika z tego między innymi, że to uboga sfera społeczna w największym stopniu determinuje rozwój gmin. Autor artykułu sprawdził na podstawie innych badań oraz danych GUS zasadność identyfikacji problemów rozwojowych przez respondentów uczestniczących w projekcie SURDAR. Główną przyczyną bezrobocia na obszarach wiejskich jest istnienie w przeszłości na ich terenie PGRów. Co wiąże się z wysoką biernością zawodową, patologiami i dziedziczną bezradnością. Uzależnienie bezrobotnych od pomocy społecznej w dużym stopniu stymuluje szarą strefę zatrudnienia i usług. Kolejnym problemem potęgującym bezrobocie jest duża skala fikcyjnej pracy w rolnictwie (bezrobocie ukryte) oraz duże rozdrobnienie agrarne szczególnie na terenach bardzo gęsto zaludnionych. Jedną z szans na rozwiązanie problemów związanych z niewystarczającym kapitałem inwestycyjnym mogłaby być spółdzielczość. Powstawanie związków i stowarzyszeń jest niezmiernie trudne, ponieważ na terenach zdegradowanych społecznie (bezrobocie, bieda) bardzo trudno jest mówić o zaufaniu. Respondenci wskazali zamkniętą liczbę czynników stymulujących rozwój w gminach. Jest to: posiadanie własnych środków finansowych, zatrudnienie, infrastruktura techniczna i społeczna, położenie geograficzne oraz cechy społeczności lokalnych. Od jakości i wartości wymienionych czynników uzależniony jest poziom rozwoju danej gminy. Autor artykułu poddał krytyce częste ukierunkowanie lokalnych dokumentów strategicznych na turystykę, która postrzegana jest jako szansa rozwoju wszystkich gmin. Podsumowaniem artykułu są rekomendacje wskazujące na wspieranie kapitału społecznego i zaufania jako czynnika prorozwojowego.
PL
W opracowaniu przedstawiono wyniki badań dotyczących związku pomiędzy wartościąwskaźnika przedsiębiorczości gmin wiejskich i miejsko-wiejskich województwa mazowieckiego a odległościątych gmin od ośrodków gospodarczych. Przyjęto, że głównymi ośrodkami gospodarczymi województwasą miasta powiatowe – Ciechanów, Mława, Płońsk, Pułtusk, Żuromin, Maków Mazowiecki,Ostrołęka, Ostrów Mazowiecka, Przasnysz, Wyszków, Białobrzegi, Kozienice, Lipsko, Przysucha, Radom,Szydłowiec, Zwoleń, Garwolin, Legionowo, Mińsk Mazowiecki, Nowy Dwór Mazowiecki, Otwock,Wołomin, Grodzisk Mazowiecki, Grójec, Piaseczno, Pruszków, Sochaczew, Ożarów Mazowiecki, Żyrardów,Gostynin, Płock, Sierpc, Łosice, Siedlce, Sokołów Podlaski, Węgrów. Wskaźnik przedsiębiorczości zostałokreślony jako liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON w przeliczeniu na10 tysięcy ludności w wieku produkcyjnym. Za odległości gmin wiejskich od ośrodków gospodarczychprzyjęto najkrótsze odległości drogowe. Stwierdzono, że występuje statystyczna zależność międzywartością wskaźnika przedsiębiorczości w gminie wiejskiej a jej odległością od ośrodka gospodarczego.
XX
W artykule przedstawiono determinanty rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego w świetle badań ankietowych. Na podstawie kwestionariusza wywiadu z wiejskimi przedsiębiorcami uzyskano materiał badawczy pozwalający określić motywy podejmowania działalności gospodarczej i korzyści wynikające z jej prowadzenia. Zaprezentowano główne czynniki stymulujące i hamujące przedsiębiorczość na obszarach wiejskich regionu. Przedstawiono ponadto mocne i słabe strony badanych przedsiębiorstw oraz opinie respondentów na temat szans i zagrożeń rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego. Badaniem ankietowym zostało objętych 100 osób fizycznych zarejestrowanych w systemie REGON, prowadzących działalność gospodarczą na obszarach wiejskich regionu. Badanie zostało przeprowadzone w maju 2016 roku.
PL
Celem artykułu jest porównanie rozwoju dwóch województw, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich. Województwa te leżą na przeciwległych krańcach Polski. Okres badawczy to rok 2004 i porównawcze 2008 rok. Do badań użyto podstawowych mierników rozwoju ekonomicznego, gospodarczego, społecznego i demograficznego. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie czy regiony te wymagają innych kierunków rozwoju i innych instrumentów jego pobudzania, czy okres czteroletni w UE został jednakowo przez te województwa wykorzystany. Przeprowadzone analizy nie dały jednoznacznych odpowiedzi na stawiane pytania. Są obszary, w których tempo zmian jest dla obu województw jednakowe (np. PKB per capita, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w rolnictwie, strukturę wieku ludności), a też takie gdzie występują znaczne różnice, raz ze wskazaniem województwa zachodniopomorskiego, innym razem województwa małopolskiego. By dać jednoznaczną odpowiedź należałoby przeprowadzić bardziej szczegółowe badania i wykorzystać dodatkowo inne np. syntetyczne miary rozwoju.
EN
The articles purpose is to compare the development of two regions, with the special Research period is between 2004 and 2008. During research were used basic measures of economical, social and demographical development. Attempt was taken to answer these questions, does this regions need different ways of development and instruments of activization? Does the four years period in UE was properly used by these areas? Conducted analysis didn’t gave clear answers for the questions. There are areas where the rate of changes are similar for both regions (GDP, average monthly salary in agriculture, population age structure) but there are also great differences, some on the side of Zachodniopomorskie region and some on the side of Małopolskie. To give clear answers to these questions there should be conducted more specific studies and use other like synthetic measures of development.
PL
W pracy dokonano pomiaru ładu społecznego. Stanowiło to punkt wyjścia do przeprowadzenia delimitacji obszarów wiejskich pogranicza zachodniego. Za przesłankę peryferyjności przyjęto niski poziom badanej kategorii. Pomiaru dokonano z wykorzystaniem miary syntetycznej. Badaniami objęto 310 gmin województw dolnośląskiego, lubuskiego i zachodniopomorskiego. Badania przeprowadzono dla lat 2008-2012. Otrzymane wyniki badań dowiodły znaczenia sytuacji demograficznej w kształtowaniu peryferyjności.
EN
Large competition from the foreign agriculture forced the Polish farmers to associate themselves in producer groups. The experiences of many countries leading in the development of the agrarian sector of economy show that one of the important ways to achieve competitive advantage of a farm, which will guarantee it a firm position on the market, is group cooperation. Functioning in a group, allows its members (the farmers), not only to take part in the production of goods, but also in the ensuing stages on their processing and turnover. In the following article depicted is the horizontal integration status of agricultural holdings of Pomerania Region. The article also discusses the quantitative development of the agriculture producer groups, their spatial system and breakdown due to chosen legal form and business structure. In the Pomeranian 48 farm producer groups arose the after integration with the European Union. Most of them, was localized in regions of intensive agriculture with high quality of agricultural producing space. The legal form most commonly chosen when creating a group was a limited liability company (74,5%). In business structure the first place was taken by groups producing grain and oilseeds (54,1%), the second place simultaneously the producers of poultry, animals and swine, milk and potatoes, fresh or chilled (8,3% respectively after). Should hope that this group organization form springing from the authentic rural cooperatives will help to solve if not all, then at least some of the problems facing Pomeranian agriculture. Moreover, a group of agricultural producers will have an influence on the further development of rural areas of Pomerania.
PL
W artykule przedstawiono stan zorganizowania grup producentów rolnych w województwie pomorskim. Zaprezentowano ich rozwój liczbowy, układ przestrzenny oraz strukturę branżową. Ponadto ukazano wpływ niniejszych form na rozwój badanych obszarów wiejskich, które zdominowane były niegdyś przez państwowe gospodarstwa rolne. Doświadczenia wielu krajów przodujących w rozwoju sektora rolnego pokazują, że obecnie jedną z ważniejszych dróg uzyskania przewagi konkurencyjnej gospodarstwa rolnego jest forma zespołowego działania, a więc grupa producencka.
EN
The Lublin province is commonly perceived as a region with dominance of rural areas with rather low level of socio-economic development. The basic drawback of the province is monofunctional character of its economy, orientated towards agriculture. Moreover, regional method of agricultural management can be seen as traditional, little competitive and effective. Additionally, due to poor level of infrastructure and peripheral localization, rural areas have inconsiderable chances to attract industry investments. All disadvantages, mentioned above, motivate to the search for new ways of development of the rural areas in the province. Both regional and local authorities see opportunities of economic boost in tourism. It is a very frequent conviction that tourism can be efficient solution for overcoming economic difficulties and method of diversification of economy in the agricultural areas which do not have much productive potential. As for the Lublin province, it must be stated that it possess precious and diverse sources of tourist attractions, both natural and cultural. Among cultural values, the sacred ones are especially significant because they are traces and witnesses of former multicultural and multireligious character of the Lublin region. They are also excellent premises for advance of religious tourism in the rural areas of the region. Thanks to adequate usage of the sacred resources, this kind of economic activity could give extensive benefits for local societies and support varied development of the countryside. Religious tourism can contribute to creating small enterprises and become new sources of income for individual farmers. But there are some barriers that confine opportunities to develop that kind of tourist movement in the rural areas of the Lublin region. First of all, it is a general weak state of tourist infrastructure including that one connected with pilgrimages centers and other places with sacred buildings and religious events. Besides, there is an evident lack of professional promotion and elaborated tourist offer of products of religious tourism. It seems that this form of tourism is not emphasized strongly enough in regional and local development strategies. To summarize, there is no doubt that religious tourism can be particular distinguishing mark of the Lublin province and can strengthen economy of the regional rural areas. But considerable potential of sacred values should be suitably exploited, tourist infrastructure must be improved and enlarged and finally thematic tourist products ought to be elaborated. On account of universal benefits, in all those undertakings, local authorities as well as the inhabitants should be involved.
PL
Artykuł dotyczy możliwości rozwoju jednej z coraz bardziej popularnych form turystyki, mianowicie turystyki religijnej na terenach wiejskich województwa lubelskiego. Region posiada bogate walory sakralne, sprzyjające istnieniu tego rodzaju ruchu turystycznego. Dzięki posiadanym atrakcjom, a także zapewnieniu odpowiedniej jakości infrastruktury i usług turystycznych, turystyka sakralna ma szansę przyczynić się do zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarach wiejskich regionu lubelskiego i podnieść poziom życia jego mieszkańców.
EN
Analysis of social and economic Lublin province is purpose of the present elaboration, which consist on its internal development potential. Analysis has been carried in foothold about available data GUS. Research confirms earliest opinions about adverse situation in the rural areas Lublin province. Authors show sizes of certain phenomena like: structure of demographic population, balance of migration, education of inhabitant and availability of technical infrastructure.
PL
Celem niniejszego opracowania jest analiza cech przestrzeni społeczno-ekonomicznej województwa lubelskiego, które składają się na jego wewnętrzny potencjał rozwojowy. Analiza została przeprowadzona w oparciu o dostępne dane GUS. Badania potwierdzają wcześniejsze opinie o niekorzystnej sytuacji społeczno-demograficznej obszarów wiejskich Lubelszczyzny. Autorki pokazują rozmiary pewnych zjawisk, takich jak struktura demograficzna ludności, saldo migracji, wykształcenie mieszkańców, czy dostępność infrastruktury technicznej.
PL
Celem artykułu było wskazanie najważniejszych barier rozwoju przedsiębiorstw na obszarach wiejskich w powiecie radzyńskim (województwo lubelskie). Według badanych przedsiębiorców, głównymi czynnikami hamującymi rozwój były: długi okres oczekiwania na zapłatę, zmienność i zawiłość przepisów prawnych oraz brak wystarczających środków finansowych na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Wymieniano także skomplikowane procedury administracyjne, trudny dostęp do finansowania zewnętrznego oraz nieuczciwą konkurencję. Władze lokalne natomiast wskazały na pierwszym miejscu na negatywny wpływ ograniczonych publicznych środków finansowych na rozwój przedsiębiorstw, niezrozumiałe i zmienne przepisy prawa oraz brak terenów pod inwestycje. Z badań wynika, że organizowanie i prowadzenie punktów bezpłatnego doradztwa dla lokalnych i potencjalnych przedsiębiorców mogłoby odegrać istotną rolę w rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich powiatu radzyńskiego.
PL
Jaki jest wpływ oczekiwanego poziomu dochodu na kształtowanie zachowań przedsiębiorczych? Na podstawie badania ankietowego, przeprowadzonego wśród młodzieży zamieszkałej na terenach wiejskich w województwie zachodniopomorskim, autor udowadnia, że choć zależność jest silna, to inne czynniki również mają znaczący wpływ.
PL
Od rozpoczęcia transformacji ustrojowej w Polsce upłynęło już ponad dwadzieścia lat, a sytuacja na rynku pracy na obszarach wiejskich ciągle nie należy do najlepszych. Dane statystyczne dotyczące rynku pracy w Polsce pogarszają się. Wysoka stopa bezrobocia i rosnąca liczba mieszkańców na obszarach wiejskich była głównym powodem sformułowania celu głównego jako: analiza podażowej strony rynku pracy na obszarach wiejskich w Polsce w latach 2000-2011. Skupiono się na omówieniu wskaźników zatrudnienia i bezrobocia w Polsce ogółem i z wyodrębnieniem obszarów wiejskich. Prezentowane dane liczbowe pochodziły z obliczeń wykonanych na podstawie Roczników statystycznych Polski, Roczników obszarów wiejskich, Powszechnych spisów mieszkańców i Spisów rolnych dostępnych w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie i Olsztynie oraz Fundacji na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa.
PL
Celem badań jest określenie wpływu renty położenia na lokalizowanie stref aktywności gospodarczej na obszarach wiejskich województwa wielkopolskiego. W pracy podjęto próbę ustalenia, czym jest renta położenia. Ponadto zidentyfikowano, zanalizowano i oceniono wagę pozaprzyrodniczych czynników lokalizacyjnych składających się na rentę położenia obszarów wskazanych jako zorganizowane centra rozwoju działalności gospodarczej.
18
80%
PL
Powiązanie turystyki z różnymi obszarami, w tym obszarami objętymi wspólną polityką UE, rodzi pytanie o miejsce, jakie turystyka w nich zajmuje. Jednym z takich obszarów jest rolnictwo i służąca jego rozwojowi Wspólna Polityka Rolna – WPR (Common Agricultural Policy – CAP). W artykule autor omówił miejsce turystyki we Wspólnej Polityce Rolnej. Na przestrzeni lat obserwuje się zmianę w podejściu do wykorzystywania turystyki do realizacji celów cząstkowych WPR. Zmiana ta ma ścisły związek ze zmianą głównych celów tej polityki. W początkowym okresie celem nadrzędnym WPR był wzrost produkcji rolnej, dlatego nie dostrzegano potrzeby rozwoju na wsi działalności pozarolniczej, takiej jak turystyka. Wraz jednak z przesuwaniem się punktu ciężkości ze wzrostu produkcji rolnej na rozwój wsi zaczęto ją traktować jako ważny instrument polityki strukturalnej, która, obok polityki rynkowo-cenowej, stała się drugim podstawowym segmentem WPR UE.
EN
Some current and projected demographic changes in rural areas with reference to corresponding changes in urban areas were pointed out in the paper. Their permanent character was also highlighted, indicating crucial consequences of the progressing society ageing and, as an effect, changes within the supply side of labour market. Analysing trends, one can state that the process of shrinking urban workforce compensation with rural one has been already started. Thus, the necessity to increase the labour resources utilisation index has been also appeared. Though, the advancement of these changes in rural areas will be lower than in urban areas, these changes are both inevitable and unidirectional in perspective of decades.
PL
Artykuł dotyczy rzeczywistych i prognozowanych przemiany demograficznych na obszarach wiejskich na tle analogicznych przemian w mieście. Podkreślając ich trwały charakter, wskazano podstawowe konsekwencje dotyczące postępującego starzenia się społeczeństwa i wynikających stąd zmian w podażowej stronie rynku pracy. Istota niniejszej projekcji sprowadza się do tego, by pewne prawidłowości, zaobserwowane w przeszłości w szeregach chronologicznych wybranych zmiennych demograficznych, w odpowiedni sposób ekstrapolować. Przy czym założono, że wartości parametrów strukturalnych nie ulegają dezaktualizacji w okresie objętym prognozą.
PL
Wiele gmin wiejskich w Polsce poszukuje możliwości rozwoju w oparciu o zasoby endogeniczne; należą do nich m.in. charakterystyczne dla poszczególnych obszarów produkty żywnościowe. Jednym ze sposobów wykorzystania tak ujętego zasobu lokalnego jest rozwój specyficznych atrakcji turystyki wiejskiej, jakimi są wioski tematyczne. Działalność w takiej formie oznacza oparcie o jakąś myśl przewodnią, co ma to na celu zintegrowanie mieszkańców wsi wokół wspólnego tematu i ich aktywizację oraz stworzenie wyjątkowej oferty dla turystów. Około 20% wsi tematycznych (z 63 przebadanych) w Polsce buduje swoją ofertę w oparciu o produkty żywnościowe, co wpisuje się w szeroki nurt turystyki kulinarnej. Podjęte przez autorów analizy koncentrowały się na zagadnieniach powstawania wsi tematycznych w aspekcie specyfiki gmin, jeżeli chodzi o ich rozwój społeczno-gospodarczy i poziom rozwoju funkcji turystycznej, a także ewentualnego wpływu wiosek tematycznych na rozwój poszczególnych społeczności. Jak dowiodły przeprowadzone przez autorów badania poziom rozwoju społeczno-gospodarczego nie odgrywa istotnej roli w uruchamianiu wiosek tematycznych. Zaobserwowano, iż w przypadku połowy z nich polepszyły się wybrane wskaźniki związane z natężeniem bezrobocia oraz liczbą nowych podmiotów gospodarczych na poziomie gminy.
first rewind previous Page / 11 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.