Search results

1

GENEZA I ISTOTA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO JAKO DETERMINANTA BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH PAŃSTW UE

100%

FAŁDOWSKI M.

Przegląd Policyjny

|

2018

|

vol. 2(130)

37-49

PL

Samorząd terytorialny jest formą zdecentralizowanej władzy publicznej. Funkcjonuje we wszystkich państwach Unii Europejskiej. Jego istnienie jest gwarantem demokratycznego państwa prawnego, a tym samym trwałości społeczeństwa obywatelskiego. Dzięki samorządowi terytorialnemu następuje uspołecznianie władzy publicznej. Ponadto wyposaża on społeczności lokalne w prawo do kierowania zasadniczą częścią spraw publicznych w interesie mieszkańców. Opracowanie jest próbą ukazania istoty samorządu terytorialnego w ujęciu trwałości demokratycznego państwa prawnego, w tym bezpieczeństwa społeczeństwa obywatelskiego. Badanie genezy samorządu terytorialnego zostało przeprowadzone na przykładzie wybranych państw Unii Europejskiej, z wykorzystaniem dostępnej literatury przedmiotu, szczególnie regulacji prawnych przyjętych w państwach stanowiących obszar rozważań naukowych.

2

Edukacja obywatelska jako istotny obszar wychowania dla pokoju

100%

Piejka A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2020

|

vol. XI(4(33))

113-129

PL

Rozważania podjęte w niniejszym artykule koncentrują się na roli, jaką edukacja obywatelska odgrywa w wychowaniu dla pokoju. Z pewnością te dwa obszary edukacyjnych działań nie są tożsame; wychowanie dla pokoju jest procesem o wiele szerszym i bardziej złożonym, wymagającym zaangażowania wszystkich nauczycieli. Jednak wiedza, kompetencje i motywacje, które powinny być rozwijane jako przygotowujące do odpowiedzialnej aktywności obywatelskiej mają bardzo istotne znaczenie dla budowania ładu pokojowego. Moje rozważania rozpoczynam od krótkiego omówienia najważniejszych kwestii związanych ze współczesnym postrzeganiem pokoju. Następnie odnoszę się do pojęć „obywatel”, „obywatelstwo, by uwypuklić ich sens i w tym kontekście podjąć refleksję nad najważniejszymi obszarami edukacji obywatelskiej. Jest to punkt wyjścia do ukazania zadań wpisanych w edukację obywatelską jako zasadniczych w procesie budowania pokojowego współistnienia ludzi. Zadania te dotyczą różnych obszarów kształcenia obywatelskiego: kognitywnego, kompetencyjnego, afektywnego i obszaru wartości. Realizując je możemy mieć nadzieję, że kształcimy osoby, które poprzez odpowiedzialną obywatelską aktywność przyczyniają się do budowania pokoju.

3

Kultura prawna a prawo do dobrej administracji – etyczna analiza problemu

86%

Stachurski M.

Polityka i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 19

|

issue 3

160-171

EN

The definition of public administration has changed due to political and geopolitical changes. In the contemporary literature on the subject, emphasis is placed on the objective and subjective dimension of administration. The perspective of the subjectivity points to formal and legal issues such as: the legal basis of issued decisions or the very process of issuing administrative decisions. The issue of subjectivity, on the other hand, focuses on the relationship between the citizen and the office, as well as between the citizen and the official. This approach also allowed for a permanent introduction of the notions of public good and public interest. Both notions, axiologically, indicate that the main goal of public administration should be to provide efficient and legal service to citizens. The area of administration is not only about the interpretation of dry acts of law, but also deals with the relationship between the citizen and the official, as well as between the officials themselves, and between the official and the superior under the employment relationship. Good administration consists of all these relationships. The aim of the article is to reflect on the possibilities of developing good administration in terms of ethics and to try to answer the question about the conditions that should exist for good administration to be not only a theoretical term, but also practically implemented in everyday life.

PL

Definicja administracji publicznej zmieniała się na wskutek zmian politycznych i geopolitycznych. W współczesnej literaturze przedmiotu kładzie się nacisk na wymiar przedmiotowo-podmiotowy administracji. Perspektywa przedmiotowości nakierowuje na kwestie formalno-prawne takie jak: podstawa prawna wydawanych decyzji czy sam proces wydawania decyzji administracyjnych. Kwestia podmiotowości natomiast nakierowuje na relacje między obywatelem a urzędem, a także między obywatelem a urzędnikiem. Takie podejście pozwoliło także na wprowadzenie w sposób trwały pojęcia dobra publicznego i interesu publicznego. Oba pojęcia aksjologicznie naprowadzają na wskazanie, iż celem administracji publicznej powinna głównie troska o sprawną i zgodną z obowiązującym prawem obsługę obywatela. . Obszar dotyczący administracji nie dotyczy tylko interpretacji suchych aktów prawa, lecz także dotyka kwestii stosunków między obywatelem a urzędnikiem, a także między samymi urzędnikami oraz między urzędnikiem a przełożonym w ramach stosunku pracy. Na dobrą administracje składa się całość tych relacji. Celem artykułu jest refleksja na temat możliwości rozwoju dobrej administracji na gruncie etyki oraz próba odpowiedzi na pytanie o warunki, jakie powinny zaistnieć, aby dobra administracja była nie tylko teoretycznym terminem, ale także praktycznie realizowanym w życiu codziennym

4

Geneza państwa i narodu w myśli Nicolae Iorgi

86%

Dubicki A.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2012

|

vol. 9

|

issue 9

63-79

PL

Artykuł stanowi krytyczną prezentację podglądów Nicolae Iorgi (1881–1940) odnośnie do powstania państwa i narodu. Państwo zostało uznane za najwyższą formę rozwoju, dającą największą miarę człowieczeństwa i edukującą społeczeństwo. W bardzo obrazowej formie Iorga klasyfikuje je jako owoc pracy i wysiłku wszystkich klas społecznych, a zwłaszcza robotników i inteligencji. Jednak rzeczą niezwykle istotną jest to, by zostało ono utworzone w momencie, w którym społeczeństwo zostało przygotowane do przyjęcia tej formy organizacji. W przeciwnym wypadku może zostać ono zawłaszczone przez elementy pasożytnicze poddane wpływom z zewnątrz. Rozważania o naturze państwa i narodu są ilustrowane kontekstem rumuńskim.

5

Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako element partycypacji obywatelskiej w kontekście kondycji polskiej samorządności lokalnej na poziomie gmin

72%

Brodziak Ł.

Studia Prawa Publicznego

|

2016

|

issue 3 (15)

131-162

EN

The article aims to show the interdisciplinary character of citizens initiative. In the introductory part a deﬁ nition of citizens initiative is given. The subsequent parts of the article prove its multi-aspect character. First, a citizen is deﬁ ned as a subject authorised by law as well as the society to initiate local laws. Next a sociological and legal analysis of the mechanisms of citizens participation at the gmina (county) level is made. Participation is seen as a practical expression of the subjectivity of a citizen. The following are then analysed: social consultations, participatory budget, local referendum and a local budget which is also regarded as a form of participation. The next part describes citizens legislative initiative as a form of participation. It shows its position, reasons for its emergence and its consequences at the local level. After that there is an attempt to present in a model way the extent to which local communities have developed in Poland. It pinpoints the current problems and shows how they can be solved. In the next part mechanisms of local bodies are presented. Problems related to, among other things, local elections turnout, reducing supervision and control function, and the formation of local interest groups exercising continuous and concealed pressure on local bodies, thus inﬂ uencing local laws. The conclusion of the article is that the condition of Polish democracy at a local level is not an easy research topic and the gminas have failed to develop communities of inhabitants that would pursue common interests. Individual citizens alienate themselves and care of own interests only, and this has an impact on local bodies and local law as well.

6

Osoby fizyczne i osoby prawne jako podmioty publicznych praw podmiotowych, których źródłem są przyrodzone prawa człowieka

72%

Czech E.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2020

|

vol. 12

|

issue 4

220-234

EN

Subjects of rights originating from inherent human rights are among the subjects of public subjective rights. A deliberation on the matter of natural persons and legal persons, perceived as subjects of these rights, makes it possible to determine a number of questionable issues, which are surely reflected in the materialisation of these public subjective rights in legal practice. The subject matter is very complex, if only on account of the necessity to make use of the results of the linguistic interpretation of the notion of citizen. This is vital even though a legal definition of citizen exists. The intricate nature of the problem in question is also a consequence of the need to make a distinction in the area of the possibility to grant public subjective rights originating from inherent human rights to citizens, non-citizens under the jurisdiction of the Polish state, and non-citizens outside the jurisdiction of the Polish state. Another highly problematic aspect is the possibility to apply an analogy in the field of assignment of subjective public rights originating from inherent human rights to legal persons. Since the very application of analogies in this domain is controversial, it seems reasonable to stress the lack of possibility to consider legal persons as subjects of public subjective rights originating from inherent human rights such as life or health.

PL

Wśród podmiotów publicznych praw podmiotowych, należy wyróżnić podmioty publicznych praw podmiotowych mających swe źródło w przyrodzonych prawach człowieka. Przeprowadzenie rozważań w zakresie osób fizycznych i osób prawnych postrzeganych jako podmioty tych praw pozwala na określenie licznych spornych kwestii, które bez wątpienia znajdą swe odbicie w realizacji tych publicznych praw podmiotowych w praktyce prawniczej. Zagadnienie to ma złożona naturę, z uwagi na np. konieczność posiłkowania się wynikami wykładni językowej pojęcia „obywatel”. Jest to konieczne mimo istnienia definicji legalnej obywatela. Skomplikowany charakter analizowanej tematyki jest również konsekwencją konieczności rozróżniania w zakresie możliwości przypisywania publicznych praw podmiotowych, których źródłem są przyrodzone prawa człowieka, obywatelom, nie-obywatelom pozostającym pod jurysdykcją państwa polskiego i nie-obywatelom niepozostającym pod jurysdykcją państwa polskiego. Kwestią również dalece problematyczną jest możliwość stosowania analogi w zakresie przypisywania publicznych praw podmiotowych, których źródłem są przyrodzone prawa człowieka osobom prawnym. Widząc samą sporność stosowania w tym zakresie analogi, należy wskazać na oczywisty brak możliwości określania osób prawnych jako podmiotów publicznych praw podmiotowych, które mają swe źródło w takich przyrodzonych prawach człowieka, jak np. życie czy zdrowie.

7

“Good Administration” as a Model of the International Principle of an Idea of the Rule of Law in the Context of the Council of Europe

72%

Stadniczeńko D.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2021

|

vol. 16

|

issue 18 (2)

255-276

PL

Artykuł zawiera refleksje na temat koncepcji dobrej administracji, która jest uznawana za niekwestionowany standard międzynarodowy na bazie Rady Europy, który odgrywa coraz większą rolę w odniesieniu do funkcjonowania współczesnej służby publicznej nadając mu charakter nawet „prawa człowieka trzeciej generacji”. Autor zwraca uwagę, że zróżnicowana kultura prawna i kultura polityczna determinują różne rozwiązania instytucjonalne i kompetencyjne w ramach realizacji jednej zasady „dobrej administracji”. W tym celu Rada Europy nie tylko formułuje standardy dotyczące dobrej administracji, ale pomaga również państwom członkowskim w ich praktycznej implementacji. Szczególna rolę w regionie europejskim w kreowaniu i upowszechnianiu standardu dobrej administracji odgrywa poza Radą Europy także Unia Europejska, co jak podkreśla Autor za literaturą wspomaga zjawisko heterogenizacji (partykularyzacji) prawa, co współcześnie idzie w parze z jego postępującą multicentrycznością, która w warunkach globalizacji przekształca prawo w porządek policentryczny, tworzony przez niezależne centra decyzyjne, co dotyczy zarówno prawa krajowego, prawa międzynarodowego, prawa europejskiego, jak i regulacji tworzonych przez ponadnarodowe korporacje. W tym aspekcie podniesiono także rozważania dotyczące prawa do dobrej administracji, także w kategorii pozaprawnej jako wieloaspektowego zjawiska społecznego mającego wpływ na każdego człowieka.

EN

The article reflects on the concept of good administration, which is recognized as an unquestionable international standard on the basis of the Council of Europe, which plays an increasingly important role in relation to the functioning of the modern public service giving it the character of “the third generation human right.” Author points out that the different legal culture and political culture determine different institutional and competence solutions in the implementation of a single principle of “good administration.” In this case, the Council of Europe not only formulates standards for good administration, but also assists member states in their practical implementation. A special role in the European region in the creation and dissemination of the standard of good administration is played not only by the Council of Europe, but also by the European Union, which, as the Author stresses, supports the phenomenon of heterogenization (particularization) of law, which nowadays goes hand in hand with its progressing multicentricity, which under the conditions of globalization transforms law into a polycentric order, created by independent decision-making centers – concerns both national law, international law, European law, as well as regulations created by transnational corporations. In this aspect, considerations of the right to good administration were also raised in the non-legal category as a multi-faceted social phenomenon affecting every individual.

8

Dobre rządzenie i debata publiczna

72%

Giza-Poleszczuk A.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2007

|

issue 1(1)

61-77

PL

Warunkiem dobrego rządzenia jest wspólna wiedza oraz nastawiona na porozumienie debata publiczna. Wspólna wiedza to nie tylko znajomość faktów, dzięki której aktorzy społeczni mogą formułować racjonalne oceny, postulaty i roszczenia pod adresem władzy publicznej. To również wiedza o „społeczeństwie” – poglądach i dążeniach innych ludzi oraz grup społecznych, klimacie opinii publicznej czy cechach naszej wspólnoty. Kształt debaty publicznej w Polsce sprawia, że samowiedza wspólnoty społecznej nabiera charakteru samoutwierdzającej się pułapki. Wyjątkowo negatywny obraz „społeczeństwa” – roszczeniowego, przypadkowego, zacofanego oraz wyjątkowo negatywny obraz „władzy” – „skorumpowanej”, cynicznej i niekompetentnej, blokuje możliwość dialogu.

EN

Common knowledge and consensus oriented public debate are the key conditions of "good governance". Common knowledge concerns not only the access to information and facts - due to which social actors are able to articulate rational evaluations, postulates and claims toward public authorities. What is key to common knowledge is the shared knowledge about "society" - opinions, orientations and beliefs of other people, public opinion shape and emotional climate or the features of "our" society as a whole. Both form the basis for the coordination of the social action. The features of the public discourse in Poland turn self-awareness of the social actors in Poland into a trap. The negative image of "society" - presented in the public sphere as passive, low in social capital, traditional etc., and on the other side - "public authorities" as corrupted, cynical and incompetent block the possibility of the dialogue between the two.

9

Digital Government – Real Chances for Poland or Mere Fantasy?

72%

Stachowiak B.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2018

|

vol. 59

96-108

PL

Cyfrowe państwo stało się synonimem nowoczesnych, innowacyjnych struktur państwowych, w których technologie informacyjno-komunikacyjne odgrywają kluczową rolę zarówno w obszarze usług publicznych, jak i komercyjnych. Jednak proces cyfryzacji nie przebiega bez zakłóceń, często ich źródłem jest tzw. czynnik ludzki. Dlatego tak ważne są badania społeczne diagnozujące odbiór e-usług przez społeczeństwo, oceniające poziom wiedzy na temat zagrożeń czy też opisujące oczekiwania wobec usług świadczonych online. Zaniechanie takich badań zazwyczaj prowadzi do niewłaściwego wykorzystywania środków publicznych. W artykule zostały przedstawione wyniki badań przeprowadzonych wśród mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego w zakresie ich stosunku do publicznych e-usług.

EN

Digital government became synonymous with modern, innovative state structures in which information and communications technologies play a key role – both in the realm of public and commercial services. However, the process of digitization is not free of disturbances. Oftentimes, the source of the latter is the so-called human factor. That is why, what is vital is the social research diagnosing how e-services are received, with the research assessing the level of knowledge on the dangers connected therewith or else, describing the expectations towards the services provided online. Neglecting such research usually leads up to the misallocation of public resources. This paper presents the results of the research conducted among the inhabitants of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship, with the research testing their attitudes towards public e-services.

10

Discretionary Power of Public Administration and Control of Public Debt: The Citizen and the Judge between the Law and the Precedent

72%

Pesce G.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2020

|

vol. 29

|

issue 3

EN

Discretionary power, a central feature of administrative power, comes into play when administration is called to select an option between two or more solution and a way of balancing between public and private interests. After the 20th century, devastated by wars, public deficit and debt, most State models circumscribed their markets to the detriment of the global one, turning the old economic models into new ones after the 1958 Treaty of Rome and, after the phase following the Maastricht Treaty of 1992, and the crisis of 2008, the final concept is that the EU Members States should restructure the public finances, facing the increase of the public goods and services demand and with the rested rights. The purpose of this article was to enquire whether the European and national rules may limit the discretionary power while expanding the administrative one.

PL

Władza dyskrecjonalna jako główna cecha władzy administracyjnej ma miejsce wówczas, gdy administracja jest upoważniona do przypisania konkretnego znaczenia, dokonując wyboru spośród kilku możliwości, który jest sposobem zrównoważenia interesów publicznych i prywatnych. Po XX stuleciu, zdewastowanym wojnami, deficytem publicznym i długiem, większość modeli państwowych ograniczyła swoje rynki ze szkodą dla rynku globalnego, zmieniając stare modele ekonomiczne w nowe po traktacie rzymskim z 1958 r., traktacie z Maastricht z 1992 r. i kryzysie, jaki nastąpił w 2008 r. Ostateczną propozycją jest to, że państwa członkowskie UE powinny zrestrukturyzować finanse publiczne w obliczu wzrostu popytu na dobra publiczne i usługi. Celem artykułu było zbadanie, czy regulacje europejskie i krajowe mogą ograniczać uprawnienia dyskrecjonalne przy rozszerzaniu zakresu przepisów administracyjnych.

11

Podmiotowe źródła obywatelstwa

72%

Rozmarynowska K.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

vol. 39

|

issue 2

35-44

PL

Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest obywatelstwo ujęte jako kategoria normatywna. Autorka stara się wyjaśnić, na czym polega moralny wymiar obywatelstwa, przekraczający i rozszerzający jego znaczenie prawne i polityczne. Zastanawiając się na tym, jakie cnoty, kompetencje i formy uczestnictwa kształtują postawę obywatelską, podjęła próbę identyfikacji tych struktur podmiotowych i osobowych, które umożliwiają realizację obywatelstwa rozumianego jako współdziałanie w trosce o wspólnotę. Przeprowadzone analizy stanowią więc próbę poszukiwania jego podmiotowych źródeł, czyli takich, które łączą się z ludzką wolnością, świadomością i sprawczością.

EN

The subject of the considerations taken in the article is citizenship recognized as a normative category. The authoress tries to explain the moral dimension of citizenship, which exceeds its legal and political meaning. Pondering over which virtues, competences and forms of participation form an active civic attitude, there were identified personal and subjective structures which enable cooperation for the sake of the community. Consequently, conducted analyzes are the attempt to discover its subjective sources, so those which can by linked with human freedom, consciousness and agency.

12

Podstawy prawne nabycia obywatelstwa polskiego po 1918 roku – ziemie byłego zaboru austriackiego

72%

Weredyńska-Szpakowska M.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2016

|

vol. 19

221-244

EN

The subject of this paper is the question of the “initial composition” of citizens of the revived Polish state i.e. the Republic of Poland, which uses the example of the former Austrian Partition due to a considerable number of applicable regulations. The article indicates principal sources of law regarding this partition and discusses in detail the three main means of acquiring Polish citizenship: 1) based on residence in the territory of Poland, 2) based on the place of birth in that territory, and 3) by means of executing the right of option. Specific legal norms regulating these methods of obtaining citizenship are brought up, pointing out the mutual dependencies between them as well as interpretational difficulties. By exemplifying the regulations regarding the former Austrian Partition the author makes an effort to display the level of intricacy and complication of the domestic and international law regulating the consequences of establishing the Republic of Poland in matters concerning citizenship. The discussion of the principles of obtaining Polish citizenship is preceded by a short introduction on history and remarks on the contemporaneous understanding of the concept of citizenship, which add a more extensive context to the main subject of the paper.

PL

Tematem niniejszego opracowania jest zagadnienie „pierwszego składu” obywateli odrodzonego państwa polskiego, które z uwagi na znaczną liczbę przepisów regulujących tę materię przedstawione zostało na przykładzie byłego zaboru austriackiego. Wskazano główne źródła prawa o obywatelstwie polskim odnoszące się do tego zaboru oraz szczegółowo omówiono trzy zasadnicze sposoby nabywania obywatelstwa polskiego: z tytułu zamieszkania (osiedlenia) na obszarze państwa polskiego, urodzenia się na tym terytorium oraz skorzystania z prawa opcji. Przytoczono konkretne normy prawne regulujące poszczególne sposoby nabycia obywatelstwa, wskazując na istniejące między nimi zależności oraz trudności interpretacyjne. Na przykładzie norm odnoszących się do byłego zaboru austriackiego starano się pokazać, jak zawiłe i skomplikowane było prawo wewnętrzne i międzynarodowe regulujące skutki powstania państwa polskiego w zakresie obywatelstwa. Omówienie zasad nabywania obywatelstwa polskiego w odniesieniu do terenów byłego zaboru austriackiego poprzedzono krótkim wstępem historycznym oraz uwagami dotyczącymi nowożytnego rozumienia pojęcia obywatelstwa, by nadać opracowaniu szerszy kontekst

13

Kwestionowanie legitymacji prawa jako forma ochrony godności człowieka i obywatela

61%

KONARSKI M.

Prawo Kanoniczne

|

2015

|

vol. 58

|

issue 3

153-175

EN

This article is about the behavior patterns that challenge the legitimacy of the law. e analysis focuses on the basic forms of questioning the le- gitimacy of such rights namely the right to resistance, civil disobedience and revolution. e considerations made in this article are designed to synthetic analysis of the issues related to the questioning of state power by the citizens. e questions which are the subject of the following scientic reection of an academic nature can be examined from the point of view of dierent branches of science. ey are intensely analyzed on the ground of philosophy of history, political and economic history, political science, and many others. What seems obvious, in this paper emphasis is put on the subject of study of the law. e rights to resistance, civil disobedience and revolution as forms of challenging the legitimacy of the law are insuciently elaborated on in the science of the law and constitute a research area which few representatives of jurisprudence have the courage to step into. Typically, the aforementioned issues are raised in the science of the constitutional law however in a clearly insucient way. For centuries, problems related to challenging the legitimacy of the law have been the subject of interest of the philosophy of the law and it is mainly there where we can nd both questions and answers related to the binding force of the law as a system of norms of behaviour of particular importance. e following considerations are aimed at indicating basic theses to be coped with by a modern researcher focused on these socio-legal phenomena. Secondly, the following scientic reections onto the forms of challenging the legitimacy of the law stimulate further research onto the area which should denitely be carried out due to its importance and nature, as well as meaning in the context of problems we face in modern times.

14

Krótkie zebranie rzeczy potrzebnych z strony wolności (1587). Analiza intencji

61%

Koehler K.

Horyzonty Polityki

|

2013

|

vol. 4

|

issue 7

67-88

EN

The text provides the contextual and rhetorical analysis of the anonymous pamphlet Krótkie zebranie rzeczy potrzebnych z strony wolności published in 1587. It examines the problem of “liberty” in the way it was used in the political debate – as we understand it – after the death of Stefan Batory. The author considers the objectives of the work which – as he understands them – are the promotion of the views of the opposition, and, above all, public activity as a good in itself. According to the author of the text, thepamphlet reveals – as it terms it – “the kitchen” (or the underlying) attitude of the szlachta towards reasonable politics. It manages to do this in many ways: from showing a gallery of personal characters derived from history and an exemplary method of political debating (a speech from the kokosza war) up to a deliberation on the different aspects of liberty in the Commonwealth (a right and wrong understanding of “liberty”). The text also represents a moderate methodological polemic with a traditional paradigm of political science (in the meaning of the history of ideas): it suggests a rhetorical analysis of the implementation of ideas in historio-political contexts.

PL

Tekst jest poświęcony analizie kontekstowej i retorycznej anonimowej broszury Krótkie zebranie rzeczy potrzebnych z strony wolności wydanej w 1587 roku. Bada się w nim użycie zagadnienia „wolności” w politycznej debacie – jak rozumiemy – po śmierci Stefana Batorego. Autor rozważa cele dzieła, które rozumie jako promowanie postawy opozycyjnej, a przede wszystkim aktywności publicznej jako dobra samego w sobie, które służyć ma dobru wspólnemu. Broszura, zdaniem autora tekstu, odsłania niejako „kuchnię” szlacheckiego podejścia do rozumnej polityki: poprzez ukazanie galerii przykładów osobowych wywiedzionych z historii, poprzez przykładowy sposób debaty publicznej (mowy z „wojny kokoszej”), aż po rozważania o wymiarach wolności w Rzeczypospolitej (dobre i złe rozumienie „wolności”). Tekst jest też stonowaną polemiką metodologiczną z tradycyjną szkołą politologiczną (w znaczeniu historia idei); proponuje się w nim retoryczną analizę zastosowań idei w kontekstach historyczno- politycznych.

15

Ponowoczesność jako nowa szansa dla Oświecenia, czyli o konieczności przezwyciężenia nowoczesności

58%

Lipowicz M.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2013

|

vol. 3

|

issue 1

97-114

EN

The aim of this paper is to demonstrate that the end of modernity does not necessary com- prise a cultural regress but can also be seen as new stage of the process of Enlightenment in Western history. After the presentation of popular and commonly recognized definitions of modernity and postmodernity, the author will attempt to demonstrate the main limitations of modernity on the basis of philosophies of Max Stirner and Frederic Nietzsche. The author’s main objection to modernity is its tendency to reproduce the centralistic structure of pre- modern traditional communities in which one metaphysical term designated the universally obligatory norms. By way of crashing this structure, postmodernity opens new possibilities to an individual for creating new, particular values, thus enabling the individual to discover new forms of self-realization. To make human life in such a decentralized society possible, the indi- vidual would have to attain a new mental level. Civil education, therefore, has to go beyond the borders of modernity and be open to new ways of learning and solving social conflict.

PL

Celem artykułu jest wykazanie, iż koniec nowoczesności niekoniecznie stanowi w dziejach Zachodu regres, lecz może być rozumiany jako postęp — jako nowy etap epoki Oświecenia. Po przedstawieniu popularnych definicji nowoczesności i ponowoczesności autor, odwołując się do filozofii Maksa Stirnera i Fryderyka Nietzschego, przedstawia główną ułomność nowoczesności. Chodzi o skłonność nowoczesności do zachowania centralistycznej struktury, typowej dla przednowoczesnych wspólnot tradycyjnych. W ramach tej struktury jedno pojęcie metafizyczne wyznacza uniwersalnie obowiązujące normy. Rozbijając ją, ponowoczesność umożliwia jednostce tworzenie nowych, partykularnych wartości i, dzięki temu, udostępnia nowe formy indywidualnej samorealizacji. Aby jednak żyć w takim zdecentralizowanym społeczeństwie, jednostka musi osiągnąć pewien poziom umysłowy. W związku z tym potrzebna jest edukacja obywatelska, która wyjdzie poza stare granice nowoczesności i otworzy perspektywę na ponowoczesne schematy rozwiązywania konfliktów społecznych.

16

Онлайн – взаимодействие с пенсионным фондом России: возможности технологий

58%

Яганова А.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2020

|

vol. XVII (2020)

|

issue 1: Dokument i systemy dokumentacji życia społeczeństwa

13-34

RU

В статье рассмотрены процедуры взаимодействия гражданина с пенсионным фондом Российской Федерации. Услуги и сервисы этой организации, предоставляемые в электронном виде, объединены на Портале электронных сервисов и услуг. Анализируются возможности современных информационных технологий для оказания государственных услуг в социальной сфере. Автором утверждается, что оказание услуг населению в цифровой среде, является показателем уровня информационной культуры.

EN

The article discusses the procedures for the interaction of a citizen with the pension fund of the Russian Federation. The services and services of this organization, provided in electronic form, are combined on the Portal of electronic services. The possibilities of modern information technologies for the provision of public services in the social sphere are analysed. The author argues that the provision of services to the population in a digital environment is an indicator of the level of information culture.

PL

W artykule omówiono procedury komunikacji obywatela z funduszem emerytalnym Federacji Rosyjskiej. Usługi tej organizacji, świadczone w formie elektronicznej, są dostępne na portalu usług elektronicznych. Autor analizuje możliwości nowoczesnych technologii informatycznych w zakresie świadczenia usług publicznych w sferze społecznej. Twierdzi, że świadczenie usług na rzecz ludności w środowisku cyfrowym jest wskaźnikiem poziomu kultury informacyjnej.

17

Turysta, włóczęga, wycieczkowicz: stosunek do idei narodowej jako wyznacznik statusu

58%

Broda A.

Zoon Politikon

|

2015

|

issue 6

199-217

PL

Celem artykułu jest omówienie związków między miejscem jednostki w hierarchii społecznej a jej stosunkiem do idei narodowej. Podstawę teoretyczną stanowi teza Zygmunta Baumana o podziale współczesnego świata na turystów i włóczęgów. Śledzimy losy tych dwóch grup od czasów przednowoczesnych do dziś. Przyglądamy się ich ideologicznym konkurentom: obywatelom i nacjonalistom. Wnioskami płynącymi z tych rozważań jest konieczność wprowadzenia dodatkowej kategorii – wycieczkowiczów, a także niestabilność dominującego w kulturze konsumpcyjnej podziału (turysta – włóczęga – wycieczkowicz) i możliwość powrotu starych tożsamości (nacjonalista – obywatel).

EN

The purpose of this paper is to discuss the relationships between the place of the individual in the social hierarchy and their relationship to the national idea. Theoretical basis is Zygmunt Bauman's thesis on the division of the modern world for “tourists” and “vagabonds”. We follow these two groups since pre-modern history till today. We look at their ideological competitors: citizens and nationalists. The conclusion is the necessity to introduce an additional category – “tripper”, and also instability of the main division in modern culture of consumption (tourist – vagabond – tripper) as well as the possibility of return of the old identities (nationalist – citizen).

18

Zróżnicowane podejście koncepcyjne do modelu systemu finansów oświatowych w Polsce

58%

Kowalska I.

Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

|

2017

|

issue 3(35)

53-64

PL

Od roku 2016 są zaplanowane istotne zmiany w systemie zadań oświatowych w Polsce. Nie mogą one zostać skutecznie zaimplementowane bez stosownych zmian w systemie finansów publicznych. Organizacja i finansowanie zadań oświatowych w Polsce to bowiem w zdecydowanej większości odpowiedzialność jednostek samorządu terytorialnego za jakość i zakres świadczonych usług dla obywateli. Dlatego też problem finansowania oświaty jest przedmiotem zainteresowania wielu środowisk. Wzrostowi zainteresowania tą problematyką sprzyjają plany reformowania systemu oświaty. Celem artykułu jest ocena proponowanych zmian w systemie finansowania zadań oświatowych na przykładzie koncepcji reprezentowanych przez przedstawicieli trzech gremiów: rządu, samorządu terytorialnego oraz obywateli. Analiza została przeprowadzona z uwzględnieniem oceny zakresu przedmiotowego zmian w systemie finansowania zadań oświatowych, źródeł pokrycia finansowego tych przekształceń oraz ich skutków ekonomicznych. W wyniku dokonanej analizy stwierdzono, że zgłoszone przez rząd i obywateli propozycje zmian w systemie finansowania zadań oświatowych JST nie wskazują ani na procedurę wdrażania oczekiwanych korekt finansowych, ani na źródło ich finansowego pokrycia, natomiast skutki ekonomiczne proponowanych zmian są jedynie eksponowane w samorządowych koncepcjach. Sytuacja ta nie sprzyja wypracowaniu spójnego modelu finansowania zadań oświatowych w Polsce w warunkach reformowania tego systemu.

EN

Since 2016 changes in the system of education in Poland have been planned. These changes cannot be effectively implemented without appropriate changes in the public finance system. The organisation and funding of education in Poland is in vast majority executed by local government units which are responsible for the quality and scope of education services provided in a given area. Therefore, the problem of education funding is of interest to many environments. The plans of the education system reform have generated even bigger interest in these issues. The aim of this article is to assess the proposed changes in the system of education funding with regard to the concepts put forward by the representatives of three bodies: the government, local governments and citizens. The analysis included the assessment of the scope of the changes in the education funding system, sources of funding for these changes and their economic outcomes. The analysis has shown that the proposals regarding changes in funding educational tasks by local government units put forward by the government and citizens do not indicate either the procedure for implementing the expected changes or the source of funding for them, while the prospective economic outcome of the proposed changes is only included in the concepts proposed by local governments. Consequently, this situation is not conducive to developing a coherent model of funding educational tasks in Poland with the reform of the system of education in progress.

19

Society in the theory of Karl Popper

58%

Balcerczyk I.

Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny

|

2018

|

vol. 13

99-108

PL

Czym są społeczeństwa zamknięte? Jakie niosą ze sobą zagrożenie? Na czym zbudować społeczeństwo otwarte? Czy powyższe pytania są ważne i aktualne? Popper twierdził, że tak. Artykuł poświęcony jest analizie idei Poppera i jego teorii społeczeństwa otwartego i zamkniętego. W pierwszej części autorka dużo uwagi poświęca społeczeństwu zamkniętemu, opisuje jego filary, takie jak: posłuszeństwo, indoktrynacja, stała forma mobilizacji, kastowość, autarkie państwa, nacjonalizm, gloryfikacja wojny. W drugiej części przybliżony został aksjologiczny wymiar społeczeństwa otwartego, w tym zasady i wartości, na których Popper oparł swą teorię.

EN

What are closed societies? What are the threats? How does one build an open society? Are the above questions important and current? Popper claimed that they are. The article analyses Popper’s theory of an open and closed society. The first part of the article considers the ‘closed’ society and describes its characteristics. These include obedience, indoctrination, a constant form of mobilisation, caste, state autarchies, nationalism, glorification of war. In the second part of the article, the author introduces the axiological dimension of an open society. The principles and values on which Popper based his theory are considered.

20

Niewiedza obywatelska uczniów – nowy problem polonisty?

58%

Niesporek-Szamburska B.

Polonistyka. Innowacje

|

2020

|

issue 11

89-104

EN

The author presents the problem of school citizenship education. Based on facts from the literature on the subject and the results of a survey of 13- and 16-year-old students, the author indicates their little citizenship knowledge. The author successively refers to the analysis of core curriculas. The apparent richness of content clashes with the results of extensive analyzes of the team of researchers from the School Pedagogy Department of the Nicolaus Copernicus University in Toruń, who discovered in the kontent of the core curricula poverty of categories related to citizenship competencies. Finally, the researcher refers to Polish language educational practices, whose authors (teachers) are able to give citizenship education the right shape and direction.

PL

Autorka przedstawia w opracowaniu problem szkolnej edukacji obywatelskiej. Opierając się na faktach z literatury przedmiotu oraz na wynikach badania przeprowadzonego wśród 13- i 16-letnich uczniów, wskazuje na ich niewielką wiedzę obywatelską. Kolejno odnosi się do analiz podstaw programowych. Pozorne bogactwo treści zderza z wynikami obszernych analiz zespołu badaczy z Katedry Pedagogiki Szkolnej z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, które odkrywają w treściach podstaw programowych ubóstwo kategorii związanych z kompetencjami obywatelskimi. Na koniec badaczka odwołuje się do polonistycznych praktyk edukacyjnych, których autorzy (nauczyciele poloniści) są w stanie nadać kształceniu obywatelskiemu właściwy kształt.

Refine search results

GENEZA I ISTOTA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO JAKO DETERMINANTA BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH PAŃSTW UE

Edukacja obywatelska jako istotny obszar wychowania dla pokoju

Kultura prawna a prawo do dobrej administracji – etyczna analiza problemu

Geneza państwa i narodu w myśli Nicolae Iorgi

Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako element partycypacji obywatelskiej w kontekście kondycji polskiej samorządności lokalnej na poziomie gmin

Osoby fizyczne i osoby prawne jako podmioty publicznych praw podmiotowych, których źródłem są przyrodzone prawa człowieka

“Good Administration” as a Model of the International Principle of an Idea of the Rule of Law in the Context of the Council of Europe

Dobre rządzenie i debata publiczna

Digital Government – Real Chances for Poland or Mere Fantasy?

Discretionary Power of Public Administration and Control of Public Debt: The Citizen and the Judge between the Law and the Precedent

Podmiotowe źródła obywatelstwa

Podstawy prawne nabycia obywatelstwa polskiego po 1918 roku – ziemie byłego zaboru austriackiego

Kwestionowanie legitymacji prawa jako forma ochrony godności człowieka i obywatela

Krótkie zebranie rzeczy potrzebnych z strony wolności (1587). Analiza intencji

Ponowoczesność jako nowa szansa dla Oświecenia, czyli o konieczności przezwyciężenia nowoczesności

Онлайн – взаимодействие с пенсионным фондом России: возможности технологий

Turysta, włóczęga, wycieczkowicz: stosunek do idei narodowej jako wyznacznik statusu

Zróżnicowane podejście koncepcyjne do modelu systemu finansów oświatowych w Polsce

Society in the theory of Karl Popper

Niewiedza obywatelska uczniów – nowy problem polonisty?