Search results

1

Oniryczna antycypacja Kornela Filipowicza

100%

Samborska-Kukuć D.

Prace Polonistyczne

|

2017

|

vol. LXXII

59-70

EN

Kornel Filipowicz’s short writing forms are frequently oneiric in nature; factual accounts of dreams. An example is a short story written toward the end of the 1970s titled Gdy przychodzą we śnie (“When in dream they come”). It is a prophetic vision of a peculiar meeting, whereby the sympathising and merciful narrator invites a group of Afro-Asian refugees to his abode. The visitors promptly proliferate, eventually ruining the hospitable home and taking the host captive. The short description of a nightmare contains transparent anticipative visions of the contemporary migration crisis currently plaguing Western Europe, together with positing acculturation as the main concern of multicultural societies. Of particular note is the author’s idea of colonising Western man through Christian-based sympathy and tolerance, which not only breeds gratitude, but also turn against the benefactors.

2

A life at stake: Stanisław Jaworski’s poetic autobiography

84%

Zalewski C., Zalewski C.

Ruch Literacki

|

2018

|

issue 5

3

АРХІТЕКТОНІКА ОНІРИЗМУ В РОМАНІ ОЛЕСЯ ІЛЬЧЕНКА МІСТО З ХИМЕРАМИ

67%

DRAGOJLOVIC Y. D.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2020

|

vol. 8

|

issue 1

229-241

EN

The present article analyses the methods of the artistic shaping of oneiric elements in Oles Ilchenko’s novel Misto z khymeramy (2009). The novel narrates the story of Vladislav Gorodetsky, an extraordinary personality and a famous architect. The goal of the study is to identify the oneiric fragments in the text, and define their narrative peculiarities and functional load using oneiric terminology. Ilchenko’s oneirisms have still not received enough attention in the Ukrainian literary criticism, which proves the topicality of our research. Summarizing the results of the analysis, we note that the novel includes the fragments of dreams, sleepy fantasy, minimized delirium records, as well as many pieces of ‘encrypted’ information about the fact that certain characters have certain dreams, mostly nightmares. When describing the above oneiric states, the author chooses a narrative technique of dreams reading by a non-diegetic narrator from the (sub)consciousness of characters. Gorodetsky’s dreams and visions imply his psychological status, internal struggle, sometimes they contain prophecies which influence the course of the story. In general, his dreams and visions are the main compositional elements that serve the functions of the intensification of the mystical modus of the text and the creation of the fragment of “Kyiv myth”.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad właściwościami literackiego sposobu kształtowania elementów onirycznych w powieści Ołesia Ilczenki Місто з химерами (2009), co unaocznia aktualność niniejszego studium naukowego. Narracja skupiona jest wokół niezwykłej postaci wybitnego architekta Władysława Horodeckiego. Tak sformułowane zadanie wymagało przeprowadzenia odpowiednich kroków badawczych, tj. wyszukania fragmentów onirycznych w tekście oraz określenia ich specyfiki narracyjnej i wartości funkcjonalnej w terminologii krytyki onirycznej. Zagadnienie oniryzmu w twórczości O. Ilczenki nie było dotąd opisane w literaturoznawstwie ukraińskim, dlatego podjęte badanie można uznać za nowatorskie. Podsumowując wyniki analizy, zauważamy, że w powieści występują fragmenty snów, fantazje senne, zminimalizowane zapisy snów, a także wiele przerywanych „komunikatów” o tym, że niektórym bohaterom śnią się pewne sny, głównie koszmary. Przedstawiając poszczególne stany oniryczne, pisarz wybiera technikę narracyjną swoistego sczytywania snów z (pod)świadomości bohaterów przez niediegetycznego narratora. Sny i marzenia W. Horodeckiego ujawniają stan psychologiczny wewnętrznej walki, czasami stają się wizjami proroczymi, które wpływają na bieg wydarzeń, ale na ogół pełnią funkcję środków kompozycyjnych, wzmocnienia mistycznego modusu tekstu, tworzenia fragmentu „mitu kijowskiego”.

4

“Quiet and serene I saw you in my dream...”: The oneiric presence of phantom women in the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer and Bolesław Leśmian

67%

Kamińska L., Kamińska L.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 3

5

Symbolika w filmie Nosferatu wampir Wernera Herzoga

60%

Braszka J.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2021

|

issue 11

170-177

EN

Case. The case of this article is to present the symbolism hidden in the film Nosferatu the Vampire, directed by Werner Herzog, presented against the background of film vampirism and the director's work. Discussion of the concept. The article is based on theoretical knowledge in the field of culture, especially film art. Results and conclusions. This article presents a range of information about the symbolism used by Werner Herzog. Discussing Nosferatu the Vampire is at the same time a matter of grasping metaphysical, folkloric and social concepts. Cognitive value. This paper presents a comprehensive analysis of the film Nosferatu the Vampire.

PL

Cel. Celem artykułu jest przedstawienie symboliki ukrytej w filmie Nosferatu wampir w reżyserii Wernera Herzoga, zaprezentowanej na tle filmowego wampiryzmu i twórczości reżysera. Artykuł przedstawia zarys i genezę kina wampirycznego, spuściznę ekspresjonistycznej kinematografii niemieckiej i ponowne podejście Herzoga do wznowienia myśli neoromantycznej. W artykule zaprezentowano także wpływ folkloru i motyw potęgi natury, który miał wpływ na reżyserię Wernera Herzoga. Wymienione wyżej tematy przeplatają się z celem głównym artykułu, czyli interpretacją filmu Nosferatu wampir. Omówienie koncepcji. Artykuł oparty jest na teoretycznej wiedzy z zakresu kultury, zwłaszcza ze sztuki filmowej. Przyjęta koncepcja łączy w sobie opis nierozerwalnej zależności między reżyserią a wybraną przez twórcę inspiracją, którą należy z kolei interpretować jako część właściwych składowych. W przypadku filmu Nosferatu wampir trzeba sięgnąć do motywów pojawiających się w gatunku filmowym jaki jest horror, a przede wszystkim w nurcie tzw. kina wampirycznego. Aspekty filmowe poszerzone o wizję Wernera Herzoga zostały uzupełnione o pozostałe motywy, m. in.: folklor. Wnioski. Artykuł przedstawia gamę informacji na temat symboliki wykorzystywanej przez Wernera Herzoga. Omówienie Nosferatu wampir to przy tym kwestia ujęcia koncepcji metafizycznych, folklorystycznych i społecznych. Wartość poznawcza. W artykule zaprezentowano kompleksową analizę filmu Nosferatu wampir uzupełnioną o wiedzę z zakresu sztuki filmowej, głównie kinematografii niemieckiej od okresu nurtu ekspresjonistycznego po zmiany w kinie niemieckim doby Herzoga.

6

Od poetyki tytułu do struktury sensu - o dwóch tytułach jednego opowiadania Vladimira Nabokova

59%

Ułanek M.

Przegląd Rusycystyczny

|

2023

|

issue 1 (181)

28-49

RU

Предметом анализа в статье является рассказ В. Набокова Катастрофа (1924), который, в процессе перевода на английский язык самим автором, получил новое заглавие – Details of a Sunset. Исходя из поэтики заглавия, рассмотрению подвергаются следующие вопросы: 1. образ влюбленного героя – «полубога» Марка, наделенного светоносными атрибутами, посредством которых он соотносится со сферой мифа (Эрос, Амур), с праначалом (Эдем, тема детства); 2. категория «чуткого повествователя» – со-чувствующего наблюдателя событий; 3. присутствующая в рассказе онирическая сфера, также связанная с мифом и со стремлением человека к высшим ценностям; 4. метафорика и символика заката солнца. Доказывается, что изменение заглавия рассказа и способ описания заката позволили Набокову акцентировать аксиологический аспект произведения и тем самым установить отношение с читателем, постулируя своеобразный «подъем» на иной уровень понимания. Методологической основой рассуждений становится концепция Ролана Барта, который, оценивая слово в дискурсе, указывает на его смыслообразующую функцию.

PL

Przedmiotem analizy w artykule jest opowiadanie V. Nabokova Katastrofa (1924), które w procesie tłumaczenia na język angielski przez samego autora zyskało nowy tytuł – Details of a Sunset. Wychodząc od poetyki tytułu namysłowi poddano następujące kwestie: 1. kreację zakochanego bohatera – „półboga” Marka obdarzonego świetlistymi atrybutami, wiążącymi go ze sferą mityczną (Eros, Amor), z prapoczątkiem (Eden, motyw dzieciństwa); 2. kategorię „czułego narratora” – zaangażowanego obserwatora wydarzeń; 3. sferę oniryczną obecną w opowiadaniu, odsyłającą do mitu, związaną z dążeniem człowieka ku wyższym wartościom, z odwiecznym pragnieniem szczęścia; 4. metaforykę i symbolikę zachodzącego słońca. Wykazano, że sposób deskrypcji zachodu słońca oraz zmiana tytułu opowiadania pozwoliły pisarzowi zaakcentować aksjologiczny wymiar utworu i tym samym ustalić relację z czytelnikiem, postulując swoiste „wzniesienie się” na inny poziom rozumienia. Inspiracje metodologiczne dla prezentowanych rozważań czerpiemy z refleksji Rolanda Barthesa, który wartościując słowo w dyskursie wskazuje na jego sensotwórczą funkcję.

EN

The subject of the analysis in the article is V. Nabokov’s short story Catastrophe which in the proces of authorial translation into English received a new title – Details of a Sunset. Starting from the poetics of the title the following matters were considered: 1. creation of a hero in love – „half-god” Mark endowed with luminous attributes, connecting him with the mythical sphere (Eros, Amor), with the pre-beginning (Eden, the motif of childhood) 2. the category of the „sensitive narrator” – an involved observer of the events; 3. the oneiric sphere present in the short story refering to the myth, connected with the human drive towards higher values, with the eternal desire for happiness; 4. imagery and symbolics of the setting sun. It has been demonstrated that the mode of the sunset description and the alteration of the short story title allowed the author to accentuate axiological dimension of the literary work and thus set the relationship with the reader postulating a particular „elevation” to another level of understanding. Methodological inspirations for the presented considerations were taken from Roland Barthes’ reflections, who by evaluating the word in the discourse points towards its sense-generating function.

7

„Wyrazić niewyrażalne”. Psychologiczne tajemnice duszy romantycznego twórcy w "Utworach francuskich" Zygmunta Krasińskiego

43%

Śmieciński W.

Studia Mazowieckie

|

2022

|

vol. 17

|

issue 2

87-100

EN

The article presents the issue of the psychology of creativity. In the 19th century, psychological issues, along with philosophical ones, were at the very center of thought, penetrating all areas of life. The basic key word for this field in Romanticism was the concept of a “soul”– a very ambiguous term, encompassing many different meanings and semantic properties. The psychological “soul” - similarly to the key words in philosophy: “God,” “absolute,” “eternity,” “infinity”– refers to the idea (quality) that is elusive, inaccessible in a human way, introducing the “inexpressible” element to romantic poetry. This is the attempt to express the “inexpressible” – according to the author of the article – in Zygmunt Krasiński’s "Utwory francuskie" [Eng. French Works]. Images of the soul, deeply embedded in these texts, are a bold poetic attempt to explore the sphere of elusive, essentially “inexpressible”qualities. They take us into the “supernatural universe, where the spirit incarnates sublime shapes or is terribly born in the unconscious, allowing us to penetrate the most irrational and imaginary world [translation].” However, Krasiński’s “soul,” asthe author states, remains unknown in these texts; moreover – it should remain unrecognized. Enchanted in its non-recognition, it testifies not only to the novelty and artistry of "Utwory francuskie", but also determines the essence of romantic poetry and poetry in general.

PL

W artykule przedstawiono problem dotyczący psychologii twórczości. Problematyka psychologiczna, obok filozoficznej, w wieku XIX znajdowała się w samym centrum myśli, przenikała wszystkie dziedziny życia. Podstawowym słowem kluczem dla tej dziedziny stało się w romantyzmie pojęcie „dusza” – termin bardzo wieloznaczny, skupiający w sobie wiele różnych znaczeń i semantycznych odcieni. Psychologiczna „dusza” – podobnie jak w filozofii słowa klucze: Bóg, absolut, wieczność, nieskończoność – odnosi się do idei (jakości) nieuchwytnych, w sposób ludzki niedostępnych, wprowadzających na grunt romantycznej poezji pierwiastek „niewyrażalnego”. Z taką właśnie próbą wyrażenia „niewyrażalnego” – zdaniem Autora artykułu – mamy do czynienia w Utworach francuskich Zygmunta Krasińskiego. Obrazy duszy, tkwiące głęboko w tych tekstach, stanowią odważną poetycką próbę eksploracji sfery jakości nieuchwytnych, właśnie „niewyrażalnych”. Przenoszą nas w „uniwersum nadnaturalne, gdzie duch się wciela w kształty wzniosłe lub przeraźliwie zrodzone w nieświadomości, pozwalające nam wniknąć w świat najbardziej irracjonalny, urojony”. Jednakże „dusza” Krasińskiego, jak konstatuje Autor, pozostaje w tych tekstach nie-do-poznana; więcej – powinna pozostać nie-do-poznana. Zaklęta w swym nie-do-poznaniu zaświadcza nie tylko o nowatorstwie i artyzmie fragmentów francuskich, ale także stanowi o istocie poezji romantycznej i poezji w ogóle.

Refine search results

2 Ruch Literacki

1 Ogrody Nauk i Sztuk

1 Prace Polonistyczne

1 Przegląd Rusycystyczny

1 Studia Mazowieckie

1 Studia Ukrainica Posnaniensia

1 Braszka J.

1 DRAGOJLOVIC Y. D.

1 Kamińska L.

1 Samborska-Kukuć D.

1 Ułanek M.

1 Zalewski C.

1 Śmieciński W.

1 2023

1 2022

1 2021

2 2020

1 2018