Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 22

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  otwarty dostęp
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Cel/Teza: Czasopisma jako jeden z podstawowych kanałów komunikacji naukowej powinny wspierać badaczy w procesie otwartego udostępniania danych badawczych. Ich upublicznienie wpływa bowiem pozytywnie na jakość badań naukowych, zmniejsza koszty ich prowadzenia, sprzyja nawiązywaniu współpracy naukowej. Znaczenie tego zagadnienia skłania do przeprowadzenia badań nad strategią postępowania z danymi badawczymi podejmowaną przez polskie i zagraniczne czasopisma. W artykule zbadano ten problem na przykładzie grupy 198 polskich i 95 zagranicznych czasopism z obszaru nauk historycznych. Koncepcja/Metody badań: Strategię postępowania z danymi badawczymi zbadano, analizując instrukcje dla autorów opublikowane na witrynach WWW czasopism historycznych, które znalazły się na liście czasopism punktowanych przez MNiSW oraz zagranicznych czasopism posiadających wskaźnik Impact Factor. W instrukcjach szukano odniesień do kwestii postępowania z danymi badawczymi. Wyniki i wnioski: Z analizy wynika, że czasopisma z obszaru nauk historycznych z oporem przyjmują wprowadzanie zasad polityki postępowania z danymi badawczymi. Szczególnie jest to widoczne w przypadku polskich periodyków, choć także wśród zagranicznych czasopism z ustalonym wskaźnikiem Impact Factor wdrażanie odpowiednich praktyk nie jest powszechnym zjawiskiem. Wartość poznawcza: Badanie pokazuje jeden z pomijanych aspektów funkcjonowania czasopism naukowych, zwłaszcza w kontekście dyskusji na temat zapewnienia otwartego dostępu do publikacji naukowych i danych badawczych. Uzasadnia także potrzebę wdrożenia w czasopismach naukowych dobrych praktyk związanych z udostępnianiem danych badawczych.
EN
Objective / Thesis: The journals as a main scientific communication channel should support the researchers in the process of opening of the research data. Their public availability has a positive effect on the quality of the research, reduces its cost, and facilitates the scientific collaboration. The importance of the issue encourages the research on how Polish and foreign historical journals deal with research data. The issue was examined based on 198 polish and 95 foreign journals representing the historical area of science. Concept / Research methods: The strategies of dealing with research data have been examined through the analysis of the authors’ guidelines published on the websites of historical journals. The analysis included only journals available on the ranking list published by the Polish Ministry of Science and Higher Education and journals with impact factor. The guidelines were examined in terms of dealing with research data. Results and Conclusions: The analysis revealed that most historical journals do not have the strategy of dealing with research data. This problem was avoided even by the reputable polish and foreign journals. The issue of dealing with research data should become one of the criteria in the future evaluation of the scientific periodicals because the presence of the research data policy has a very positive effect on the journal’s high reputation. Originality / Cognitive value: The omitted aspects of the activity of the scientific journals have been presented, especially in the context of the discussion on providing open access to scientific publication and research data. It justifies the need for implementation in the scientific journals of the good practices in making available research data.
EN
Over recent years, open access has developed very dynamically in the world. Many countries have implemented an open access policy and created different ways to publicize the results of scientific research. There are many rules and guidelines related to it, among others Plan S, which aims to implement from 2020 full and unrestricted access to publications resulting from the results of research financed from public funds. The introduction of such activities involves signing and, in particular, transforming existing contracts with publisher into agreements based on the principles of open access the so-called transformative agreements. Standards are created to support national consortia and libraries in negotiating the implementation of a new type of contract, eg. five negotiation rules with LIBER publishers (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche – Association of European Research Libraries). The aim of the paper is to present good practices and familiarize with activities implemented in the world in the implementation of open access strategies, in particular policies of selected European Union countries in negotiations with scientific publishers, which may become an inspiration for activities related to openness in science implemented in Poland.
PL
Przez ostatnie lata otwarty dostęp rozwijał się na świecie bardzo dynamicznie. Wiele krajów wdrożyło politykę otwartego dostępu i utworzyło różne ścieżki upubliczniania wyników badań naukowych. Powstało wiele zasad i wytycznych z tym związanych m.in. Plan S, którego celem jest wdrożenie od 2020 r. pełnego i nieograniczonego dostępu do publikacji powstających z wyników badań finansowanych ze środków publicznych. Z wprowadzeniem tego typu działań związane jest podpisywanie, a w szczególności przekształcanie dotychczasowych umów z wydawcami na umowy oparte na zasadach otwartego dostępu (ang. transformative agreements). Tworzone są standardy pozwalające na wsparcie konsorcjów krajowych i bibliotek w negocjowaniu wdrażania nowego typu umów np. pięć zasad negocjacji z wydawcami LIBER (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche – Stowarzyszenie Europejskich Bibliotek Naukowych). Celem artykułu jest przedstawienie dobrych praktyk i przybliżenie działań realizowanych na świecie w zakresie wprowadzania strategii otwartego dostępu, a zwłaszcza polityk wybranych krajów Unii Europejskiej w negocjacjach z wydawcami naukowymi, które mogą stać się inspiracją do działań związanych z otwartością w nauce realizowanych w Polsce.
PL
Celem niniejszego artykułu jest ocena mechanizmu otwartego dostępu obowiązującego po nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym z dnia 16 listopada 2016 roku. Oceny tego mechanizmu dokonano w oparciu o wybrane decyzje wydane przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w zakresie otwartego dostępu. Autor dokonuje analizy i porównania przepisów prawnych w zakresie otwartego dostępu obowiązujących przed i po nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym z dnia 16 listopada 2016 roku, a także wskazuje na praktykę stosowania prawa w tym zakresie. W końcowej części artykułu autor próbuje udzielić odpowiedzi na pytanie: czy nowe rozwiązania prawne, tj. obowiązujące przepisy w zakresie otwartego dostępu, stanowią remedium na występujące w obrocie prawnym problemy?
EN
The aim of the article is to present the open access mechanism in the Polish legal system (before and after the amendment of Rail Transport Act of 16 November 2016). The presentation of the mechanism is based on selected decisions of the President of the Polish Railway Transport Office (UTK). The author analyses both the applicable legislation concerning open access and the factual circumstances of the cases. He pays attention to collected information and documents, points out the basis for granting open access and evaluates the decisions issued. The article indicates also the shortcomings of the open access mechanism in Poland.
EN
The article presents the circumstances of disseminating scientific achievements in the Internet on the basis of open access. The authors present the channels of disseminating the scientific output, such as Google Scholar search engine and social networking service for scientists and researchers Academia. edu and ResearchGate.net. The authors’ attention is particularly focused on the achievements of intercultural pedagogy in the Polish language included in these channels. They present the results of the analysis of the content of these social networking services and suggestions for the dissemination of the Polish achievements of intercultural educators.
PL
Autorzy przedstawiają kanały upowszechniania dorobku naukowego z zakresu edukacji międzykulturowej i pedagogiki międzykulturowej w Internecie na zasadzie otwartego dostępu, w wyszukiwarkach jak Google Scholar oraz specjalistycznych portalach społecznościowych dla naukowców i badaczy: Academia.edu i ResearchGate.net. Koncentrują się szczególnie na zamieszczonym w tych kanałach dorobku z pedagogiki międzykulturowej w języku polskim. Przedstawiają wyniki analizy ich zawartości oraz propozycje dotyczące upowszechniania polskojęzycznego dorobku pedagogów międzykulturowych.
5
Publication available in full text mode
Content available

E-learning w socjologii

84%
Przegląd Socjologiczny
|
2011
|
vol. 60
|
issue 4
129-142
PL
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zastosowań zdalnego nauczania w dydaktyce socjologii, oparta na doświadczeniach autora, związanych z przygotowaniem kursu wykorzystującego tę metodę. Prezentacja Przedstawienie tej problematyki wymaga omówienia podobieństw i różnic w przekazie wiedzy metodami tradycyjnymi i za pomocą edukacji na odległość oraz wyjaśnienia specyfiki zdalnego nauczania. Przedstawione zostają także środki techniczne wykorzystywane do skonstruowania kursu. Tekst wskazuje na problemy, jakie wiążą się z ujęciem problematyki socjologicznej w formie zdalnego nauczania. Omówione zostaną przykłady rozwiązań, służących skutecznemu przyswajaniu przedstawianych treści. W tekście przedstawione zostają zalety zdalnego nauczania, a także ograniczenia, wiążące się z wyborem tej metody. Omówione zostają również związane ze zdalnym nauczaniem zagadnienia cyfrowego obiegu treści, a także perspektywy rozwoju nowych form kształcenia.
EN
The purpose of this paper is to present distance learning applications in teaching sociology, based on the experiences of the author, related to the preparation of the course using this method. The presentation of these problems entails a discussion of similarities and differences in the transfer of knowledge by traditional methods and using distance education and distance learning to clarify the specific feature of the new approach. The technical measures used to construct the course are also presented. The text shows the problems that are associated with presentation of the sociological problems in the form of distance learning. Some examples of solutions for the successful assimilation of the content presented are discussed. The text shows the advantages of distance learning, as well as its limitations. Some issues concerning the circulation of the digital teaching content and developing new forms of education are also presented.
PL
W artykule przestawiono problem wiedzy, która nie przestając być dobrem humanistycznym, staje się też dominującym dobrem ekonomicznym w gospodarce opartej na wiedzy. W niedalekiej przyszłości w społeczeństwie, w którym 50% ludzi będzie mieć wyższe wykształcenie i w związku z tym będzie chciało utrzymywać się z odkrywania, wykorzystywania i przekazywania wiedzy, musi ona być przedmiotem kupna i sprzedaży. W artykule wyjaśniono, dlaczego z ekonomicznego punktu widzenia nie jest możliwe zapewnienie wszystkim darmowego dostępu do wiedzy, finansowanego ze środków publicznych, z reklam lub z pośrednictwa. Dla pełności analizy przedstawiono także zagrożenia wynikające z nieograniczonej prywatyzacji wiedzy. We wnioskach wskazano na konieczność opracowania modelu gospodarczego, którego istotą jest kontrolowana sprzedaż wiedzy.
EN
In this paper the problem of knowledge is considered that becomes a dominating economic good in the knowledge based economy, while remaining a humanistic good as well. In close future, in a society where 50% of people will have university education and thus will like to sustain due to discovery, deployment and transfer of knowledge, the knowledge has to be a subject of sale and purchase. In this paper it is argued why from the economical point of view it is not possible to provide everybody with free of charge knowledge financed from public taxes, advertisement or intermediary. To complete analysis, threats following from unlimited privatization of knowledge are presented too. In conclusions, a need is expressed of development of a compromise economical model for knowledge based economy which consists of controlled knowledge sale.
7
Content available remote

Open Access Week w Toruniu

84%
PL
Co roku od ośmiu lat odbywa się międzynarodowy Open Access Week. W związku z tym w dniach 24-28 października 2016 r. w Toruniu odbywał się zorganizowany przez Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii oraz Bibliotekę Uniwersytecką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu cykl wydarzeń mających przybliżyć ideę open access uczniom, studentom oraz innym zainteresowanym osobom. Artykuł podsumowuje toruński Tydzień Otwartej Nauki i prezentuje informacje na temat odbytych w jego ramach wydarzeń.
EN
Open Access Week is an international event held annually since 2009. During the week from 24th to 28th October the Institute of Information Science and Book Studies and Nicolaus Copernicus University Library hosted a variety open access themed events for high school pupils and students. The article summarizes the Open Access Week in Toruń and contains basic information about the held events.
EN
The railway transport in Poland can be carried out in two forms. Firstly as a public service, secondly commercially. The purpose of this article is to present the issue of open access, which gives the possibility of carrying out commercial rail transport on the basis of a decision issued by the President of the Office of Rail Transport. Currently, it can be a decision to grant open access and, more recently, a decision to grant limited open access. The article presents both constructions, with particular emphasis on new solutions introduced into the act on rail transport. These changes are the effect of adjusting Polish law to EU regulations. Their introduction can make it easier for carriers to start commercial operations. The article discusses the rules and the procedure for issuing decisions, as well as issues related to the appeal procedure, especially in the context of recent changes connected with the change of the civil procedure into administrative one. All solutions presented in the article have one goal. It is an improvement in the quality of services rendered in rail transport, also by increasing competitiveness in the rail transport segment.
PL
Transport kolejowy w Polsce może być realizowany w dwóch formach. Po pierwsze jako usługa publiczna, po drugie komercyjnie. Celem artykułu jest przedstawienie kwestii otwartego dostępu, stwarzającego możliwość wykonywania komercyjnych przewozów kolejowych na podstawie decyzji wydanej przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Aktualnie może to być decyzja o przyznaniu otwartego dostępu lub ograniczonego dostępu. W artykule zostały przedstawione obie konstrukcje, ze szczególnym uwzględnieniem nowych rozwiązań, wprowadzonych do ustawy o transporcie kolejowym. Zmiany te są efektem dostosowania polskiego prawa do regulacji unijnych. Ich wprowadzenie może ułatwić przewoźnikom uruchomienie przewozów o charakterze komercyjnym. Kolejno zostały omówione zasady i procedura wydawania decyzji, a także kwestie dotyczące procedury odwoławczej, zwłaszcza w kontekście ostatnich zmian, związanych ze zmianą trybu cywilnego na administracyjny. Wszystkie zaprezentowane w artykule rozwiązania mają jeden cel. To poprawa jakości świadczonych usług w transporcie kolejowym, także poprzez zwiększenie konkurencyjności w segmencie tego transportu.
EN
This article presents legal aspects of digital repositories created by research institutions in Poland. Under the “Law on copyright and associated rights” issues related to works’ protection and their copyright disposal, as well as legal context of material archiving in repositories by different groups of depositors, were discussed. The article approaches also the subject of making available works in the open-access model and the possibilities of its implementation by means of free licenses.
PL
W artykule przedstawiono prawne aspekty funkcjonowania repozytoriów cyfrowych tworzonych przez instytucje naukowe w Polsce. W oparciu o przepisy „Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych” omówiono kwestie ochrony utworów i dysponowania prawami autorskimi do nich oraz zaprezentowano prawny kontekst archiwizacji materiałów w repozytoriach przez różne grupy deponentów. Przybliżono również temat udostępniania utworów w modelu otwartym oraz możliwości jego realizacji za pomocą wolnych licencji.
PL
W niniejszym artykule poruszone zostały zagadnienia dotyczące ruchu otwartego dostępu do treści naukowych. Głównym celem autorów było uwidocznienie wzrastającej popularności tego modelu na świecie oraz pozytywów płynących z jego wprowadzenia. Zjawisko prywatyzacji wiedzy oraz polityka komercjalizacji wszystkich aspektów funkcjonowania świata naukowego stoi w sprzeczności z podstawowymi założeniami o naturze wiedzy (dobro niekonkurencyjne, niewyłączające i nietransparentne). Pomijanie znaczenia swobodnej cyrkulacji wiedzy i roli tego zjawiska w procesach tworzenia wiedzy może prowadzić do spadku jakości obecnej i przyszłej nauki w Polsce. Polscy naukowcy dzięki aktywnemu wspieraniu idei otwartego dostępu ma szanse nie tylko pozytywnie wpłynąć na jakość nauki i kształcenia, ale również wpisać się w ogólnoświatowy trend nowego myślenia o nauce i jej roli w życiu społecznym.
EN
The paper addresses problems of open access in the scientific field. Authors' main goal is to show a growing popularity of this model across the world as well as benefits of its introduction. The phenomena of knowledge privatization and commercialization of every aspect of scientific activities contradict basic principals of the nature of knowledge (non-competative, non-rivalous, non-transparent). Neglecting significance of free knowledge circulation and its importance in knowledge production process can lead to diminishing the quality of contemporary and future science in Poland. Polish scientists actively supporting open access model not only have an opportunity to improve quality of science and higher education, but also join a worldwide trend redefining knowledge and its role in social life.
EN
Despite the increasingly popular sharing of scientific knowledge by open access and other “Science 2.0” concepts, scientific papers published in this way are still only “complementary” activities of researchers. This is especially true in cases where the evaluation of scientific activity is based on “strict” bibliometric indicators calculated on the basis of “recognized” data sources, which usually gather information only about works published by “prestigious” publishers. Calculation of similar metrics for publishers / platforms supporting publishing under the “Science 2.0” concepts is currently hampered by the difficulty in calculating the cumulative value of the metrics presented on various platforms. This article presents the OpenCitations Corpus, which uses recognized standards, employs the leading bibliographic ontologies, and collects and provides citation data in the form of linked open data graph structures. Open standards and free access to its collected data make the OpenCitations initiative an interesting direction for the integration of different citation data sources, allowing for cumulative / global metrics to be calculated, and the ability to download the entire corpus of data from this database will open the prospects for conducting more sophisticated bibliometric studies by interested researchers.
PL
Pomimo coraz bardziej popularnego dokumentowania badań naukowych i dzielenia się wiedzą na zasadach otwartego dostępu oraz upowszechniania innych koncepcji związanych z „Nauką 2.0”, publikowane w ten sposób prace naukowe stanowią jedynie „uzupełniające” działania naukowców. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadkach, gdy ocena działalności badawczej opiera się na „twardych” wskaźnikach bibliometrycznych obliczanych na podstawie „uznanych” źródeł danych, które gromadzą informacje jedynie o pracach publikowanych przez „prestiżowe” wydawnictwa. Wyliczanie podobnych wskaźników dla wydawców/platform wspierających publikowanie zgodne z koncepcjami „Nauki 2.0” jest obecnie utrudnione ze względu na problemy w obliczaniu łącznej wartości będącej wypadkową wartości wskaźników prezentowanych na różnych platformach. W artykule przedstawiono inicjatywę OpenCitations Corpus, która korzysta z uznanych standardów i stosuje wiodące ontologie bibliograficzne oraz gromadzi i udostępnia dane w postaci struktur grafów cytowań. Otwarte standardy i swobodny dostęp do gromadzonych danych sprawiają, że inicjatywa OpenCitations jest interesującym kierunkiem integracji różnych źródeł danych o cytowaniach, umożliwiającym obliczanie skumulowanych/globalnych wskaźników, a możliwość pozyskania całego korpusu zgromadzonych danych otwiera perspektywy dla prowadzenia bardziej zaawansowanych badań bibliometrycznych przez zainteresowanych badaczy.
EN
In dem vorliegenden Artikel wird die langjährige, grenzüberschreitende Zusammenarbeit der Universitätsbibliothek Poznan, der Bibliothek des Collegium Polonicum Slubice und der Universitätsbibliothek Frankfurt (Oder) an einigen Beispielen erläutert. Im Ergebnis kann festgestellt werden, dass umfassende digitale Services entwickelt und angeboten werden, die von den Benutzern diesseits und jenseits der Oder erfolgreich nachgenutzt werden. Auf dieser Basis werden die drei beteiligten Bibliotheken weiter partnerschaftlich kooperieren und neue Herausforderungen, wie die Einführung eines benutzerfreundlichen Recherchetools für Zeitschrifteninhalte (Discovery-System), entwickeln.
PL
W artykule omówiono na kilku przykładach wieloletnią, wykraczającą poza granice (państwowe) współpracę Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, Biblioteki Collegium Polonicum w Słubicach i Biblioteki Uniwersyteckiej we Frankfurcie nad Odrą. W rezultacie można stwierdzić, że użytkownikom po obu stronach Odry oferuje się stale rozwijany obszerny serwis cyfrowy. Na tej bazie wszystkie trzy biblioteki będą nadal współpracować na zasadach partnerskich i podejmować następne wyzwania, takie jak wprowadzenie przyjaznego dla użytkownika systemu przeszukiwania treści czasopism (Discovery-System).
PL
W 2016 roku ostatecznie przyjęto czwarty pakiet kolejowy. Czwarty pakiet kolejowy kończy proces stopniowego otwierania rynku kolejowych przewozów pasażerskich w UE na konkurencję. Ustanawia on ogólne prawo dla przedsiębiorstw kolejowych utworzonych w jednym z państw członkowskich UE do wykonywania wszystkich rodzajów przewozów pasażerskich na całym terytorium Unii. Tym samym pakiet wprowadza otwarty dostęp do infrastruktury kolejowej dla krajowych przewozów pasażerskich (konkurencja na rynku). Czy oznacza to, że konkurencja w formule otwartego dostępu rzeczywiście się rozwinie? Istotną barierą wejścia na rynek pasażerskich przewozów kolejowych dla operatorów działających w formule otwartego dostępu mogą być przewozy wykonywane w ramach zobowiązania do świadczenia usług publicznych, określone, powierzone i finansowane przez władze krajowe. W artykule przeanalizowano nowe przepisy unijne dotyczące otwarcia rynku krajowych kolejowych przewozów pasażerskich na konkurencję przez pryzmat braku precyzyjnej definicji usługi publicznej w transporcie kolejowym w prawie UE.
EN
In 2016, the fourth railway package has finally been adopted. The fourth railway package completes the process of the gradual opening of the rail passenger market in the EU. It establishes the general right for railway undertakings established in one member state to operate all types of passenger services everywhere within the EU. Thus, the package introduces open access to railway infrastructure for domestic passenger services (competition in the market). Does it really mean that open access competition will develop? However, services provided under public services obligation (as defined, entrusted and financed by national authorities) might be an important barrier to entry in the rail passenger market for open access operators. This article will examine the new EU legislation regarding the opening of the domestic passenger rail market through the prism of the absence of a precise EU definition of what constitutes a public service in railway transport.
EN
The article presents selected problems facing Polish research libraries today, including military ones. Particular attention has been paid to the idea of embedded librarianship, participation of libraries in open science, open data and open access projects. The role of libraries in the creation of digital repositories is presented, too.
PL
W artykule przedstawiono wybrane problemy stojące obecnie przed polskimi bibliotekami naukowymi, w tym wojskowymi. Szczególną uwagę zwrócono na koncepcję tzw. bibliotekarstwa uczestniczącego, udział bibliotek w projektach otwartej nauki, otwartych danych badawczych, otwartego dostępu do publikacji naukowych i fachowych oraz tworzenie repozytoriów cyfrowych.
EN
The underlying goal of the present study is to investigate  the experience gained by the Jagiellonian Library staff in the implementation process of the new open knowledge policy at the Jagiellonian University. The discussed tasks and decisions pertaining to the process focus on both the historical aspects of the implementation of the policy and the relevant activities that are either being carried out now or became effective following the introduction of relevant legal acts and a series of legal instruments pertaining to the comprehensive realisation of the project. Applicable methods of literature analysis and review were used to collect data, just as a case study, which altogether allowed the concerns of open access to knowledge to be properly distinguished and discussed in detail from the perspective of its implementation at the Jagiellonian University. Our experience thus far indicates that the main issues in the implementation of open knowledge at the University include insubstantial awareness among staff, as well as insufficient funding. The main advantages of open  knowledge, however, include: limitless access to literature and a better promulgation of research results, scholarly output and publications.
PL
Celem badań opisanych w artykule było przedstawienie doświadczeń pracowników Biblioteki Jagiellońskiej związanych z wdrażaniem polityki otwartego dostępu na Uniwersytecie Jagiellońskim. Opisane działania skupiają się zarówno na historycznym aspekcie wdrażania polityki, jak i na działaniach kontynuowanych lub podjętych po ogłoszeniu związanych z tym aktów prawnych. Do zbierania danych zostały wykorzystane metody analizy i krytyki piśmiennictwa oraz studium przypadku, których zastosowanie pozwoliło  szczegółowo opisać temat otwartego dostępu do nauki z perspektywy wdrożenia takiej polityki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na kanwie zgromadzonych doświadczeń można stwierdzić, że główne problemy we wdrażaniu otwartej nauki na uczelni to słaba znajomość tematu przez pracowników i brak dostatecznego finansowania. Do głównych zalet natomiast należą: nieograniczony dostęp oraz szersze rozpowszechnienie wyników badań i publikacji naukowych.
EN
Open Access as a publishing model for scholarly communication has become a staple of modern publication, dissemination and discovery of academic research. This article is an attempt to use all available tools to analyse the publishing output of the researchers of the Adam Mickiewicz University in Poznań as regards its full-text availability and the determination of the status of open publications. The methods: The initial stage of the study involved downloading 9,488 DOI identification numbers from the AMU Knowledge Database, which comprised 70.46 per cent of all the articles within the chronological bracket under examination (2017–2020). The second stage involved downloading data from the Web of Science and Scopus data bases, whereas the third stage involved the use of the Unpaywall’s Simple Query tool (https://unpaywall.org/), i.e. the tool that provides data on whether an open version of an article exists based on the article’s DOI , to establish the Open Access Status for the sample under investigation. All data were retrieved on March 25, 2021. The results: 63% of the study samples included open articles, available in full-text in legitimate sources for academic literature. Closed articles included 29.7% of the research output under investigation. The open articles were categorised into the following four types: gold, green, brown and hybrid. In the sample under scrutiny, the most common type of open access model was that of the gold open access model, while its proportion increased from 51% in 2017 to 61% in 2020. The Adam Mickiewicz University in Poznan emerged as the most popular publisher that produced open articles (more than 22% of articles). The largest number of closed articles has been published by Elsevier (37%). The basic limitation was the impossibility of analyzing all published articles, but only those articles that were provided with their DOI identification numbers.
PL
Publikowanie w trybie otwartego dostępu (OD) wpisało się już na stałe w proces komunikacji naukowej. W niniejszej pracy podjęto próbę wykorzystania dostępnych narzędzi w celu analizy dorobku publikacyjnego naukowców Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu pod kątem jego pełnotekstowej dostępności oraz określenia statusu publikacji otwartych. Pierwszy etap badania polegał na pobraniu z Bazy Wiedzy UAM 9488 numerów DOI , co stanowiło 70,4% wszystkich artykułów z objętego badaniem okresu, czyli od roku 2017 do 2020. Drugi etap obejmował wykorzystanie narzędzia Simple Query Tool udostępnianego przez Unpaywall (https://unpaywall.org/) w celu określenia statusu OD dla badanej próby. Wszystkie dane były pobrane 25 marca 2021 roku. 63% przebadanej próby stanowiły artykuły otwarte, dostępne pełnotekstowo w legalnych źródłach. Artykuły zamknięte objęły 29,7% badanego dorobku. Artykuły otwarte zostały sklasyfikowane w czterech kategoriach: złotej, zielonej, brązowej oraz hybrydowej. W badanej próbie najpowszechniejszym typem otwartego dostępu był złoty OD, którego odsetek wzrósł z 51,2% w 2017 do 61,3% w 2020 roku. Najbardziej popularnym wśród pracowników UAM wydawcą publikującym artykuły otwarte okazał się Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (ponad 22% artykułów). Najwięcej artykułów zamkniętych opublikowano w wydawnictwie Elsevier (37%). Podstawowym ograniczeniem była możliwość analizowania tylko tych artykułów naukowych, które zawierały DOI .
PL
Artykuł zawiera informacje dotyczące zagadnień otwartego dostępu, postulatów otwartej nauki oraz polityki otwartości. Omówiono dokumenty i inicjatywy wspierające rozwój otwartej nauki w Polsce i na świecie. Kluczowa kwestia artykułu koncentruje się na celach i założeniach Planu S oraz problematyce otwartych danych badawczych. Zwrócono uwagę na korzyści płynące z otwierania danych badawczych: ograniczenie kosztów powielania badań, zwiększenie wydajności badań i widoczności dorobku naukowego, co wpływa na stopień oddziaływań badań i wzrost liczby cytowań.
EN
The article describes the main aspects of the Open Access, the requirements of Open Science and concept of openness policy. It discusses documents and initiatives which support open science both in the Poland as in the world. The main intention of this publication is to present the objectives and assumptions of Plan S and open data researches issues. The article also presents the advantages of better availability of such research data, among others: the optimization of research costs through deduplication, research efficiency and visibility increase which influence the impact factor and citation number of publications.
PL
Otwarty dostęp do treści naukowych oznacza likwidację barier cenowych i większości ograniczeń prawnoautorskich. Może mieć on wymiar gratis, gdzie likwidacja kosztów dostępu jest jedynym przejawem otwartości, a swobodne korzystanie ograniczone do dozwolonego użytku. Może także przybierać formę dostępu zwaną libre, która poprzez wprowadzenie uregulowań prawnych w postaci licencji, wyznacza możliwości użytkowania treści poza dozwolonym użytkiem. Autorka prześledziła sytuację polskich czasopism otwartych rejestrowanych w katalogu Directory of Open Access Journal w zakresie stosowania licencji rekomendowanych przez redakcję katalogu oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego szukając odpowiedzi, który z modeli otwartości bliższy jest ich wydawcom.
EN
Open access to scientific content means removal of cost barriers and most of the restrictions on copyright laws. It can have a gratis dimension, where the elimination of the cost is the only manifestation of openness and usage is limited to fair use. It may also take the form of access known as libre, which, through the introduction of a license system, appoints possibilities of usage beyond fair use. The article investigates the situation of Polish research periodicals registered in the Directory of Open Access Journal for the application of license recommended in DOAJ and by Ministry of Science and Higher Education of Republic of Poland. The aim was to answer a question which model of openness – gratis or libre – is closer to Polish journal publishers.
EN
During the past two-decades academic libraries updated current staff job responsibilities or created brand new roles. This allowed them to adapt to scholarly communication developments and consequently enabled them to offer efficient servicesto their users. The global calls for openly accessible research results has shifted the institutional, national and international focus and their constant evolvement has required the creation of new research positions in academic libraries. This study reports on the findings of an analysis of job descriptions in the open research services as advertised by UK academic libraries.
PL
Technologiczny postęp ostatnich 20 lat zmusił biblioteki akademickie do uaktualnienia bieżących zakresów obowiązków i odpowiedzialności swoich pracowników oraz do wyznaczenia bibliotekarzom całkowicie nowych ról. Pozwoliło im to jednak zaadaptować się do dynamicznego rozwoju i postępu w komunikacji naukowej, a w konsekwencji umożliwiło przedstawienie swoim użytkownikom oferty kompetentnie i sprawnie wykonywanych usług. Globalne wezwania do otwartego dostępu do wyników badań naukowych, zainteresowanie udostępnianiem instytucjonalnym, ogólnokrajowym czy międzynarodowym, nieustająca ewolucja i rozwój związanych z tym usług wymusiły potrzebę stworzenia w bibliotekach akademickich nowych stanowisk badawczych. Artykuł przedstawia wyniki badań zakresów obowiązków nowych stanowisk bibliotecznych w usługach otwartej nauki na podstawie ofert pracy zamieszczanych przez biblioteki akademickie w Zjednoczonym Królestwie.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.