Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: pamięć wspólnotowa

Sort By:

Limit search:

Bitwa pod Mątwami, albo Czy niepamięć jest etnolingwistycznie relewantna?

100%

Chlebda W. M.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2022

vol. 34

95-124

The notion of “(collective) non-memory” is understood here as facts (events, places, people, etc.) that have been for some reason removed from collective memory or disallowed by a given community to find their way to it. Ethnolinguistics usually deals with (systemic, textual, questionnaire-elicited) positive data, concerning facts, whereas the content on non-memory is not provided directly – it can only be arrived at with the use of special methodology. This kind of research must answer the question why a given community has removed certain facts beyond the boundaries of its memory (or has decided not to allow them in). Four facts from beyond the Polish collective memory are analyzed here: the battle of Mątwy (1666), the Jedwabne pogrom, World War I, and the fate of Polish prisoners in German captivity (WWII). It is concluded that the reason why they have been relegated to the sphere of non-memory results from the pressure of the cultural code based on the Romantic paradigm: the paradigm is centred around the idea of the Polish nation being exceptional, innocent, and inviolable. The code thus prevents that paradigm from being violated or questioned by facts that do not align with it.

Под «(коллективной) непамятью» понимается здесь область фактов (событий, мест, людей и т.п.), по определенным причинам вытесненных из коллективной памяти или к ней данной общностью не допущенных. Как правило, этнолингвистика исследует системную, текстовую и анкетную информацию об объектах данных, в то время как содержание непамяти непостредственно нам не дано и требует специальных методов анализа. Изучение содержания непамяти нуждается в ответе на вопрос, по каким причинам данная общность вытеснила определенные факты из своей памяти (или почему их в рамки своей памяти не включила). Автор проанализировал четыре факта, найденные в польской коллективной непамяти (сражение при Монтвах 1666 г., убийство евреев в г. Едвабне, Первую мировую войну и польских солдат в немецком плену), и пришел к выводу, что их присутствие в сфере коллективной непамяти берет свое начало в воздействии культурного кода, связанного с романтической парадигмой польской культуры, центр которой определяется убеждением об исключительности, невиновности и неприкосновенности польского народа. Этот код блокирует доступ к коллективной памяти всем фактам, которые данную парадинму нарушают или хотя бы ставят под сомнение.

Przez „niepamięć (zbiorową)” rozumie się tu sferę faktów (zdarzeń, miejsc, postaci itp.) z określonych przyczyn wypartych z pamięci zbiorowej albo do niej przez daną wspólnotę niedopuszczonych. Etnolingwistyka bada zazwyczaj dane (systemowe, tekstowe, ankietowe) o faktach danych, natomiast zawartość niepamięci nie jest nam dana wprost, trzeba do niej dotrzeć przy pomocy specjalnych metod analizy. Badanie treści niepamięci musi odpowiedzieć na pytanie, z jakich przyczyn dana wspólnota usunęła pewne fakty poza ramy swojej pamięci (lub ich do nich nie dopuściła). Autor przeanalizował cztery fakty spoza ram polskiej pamięci wspólnotowej (bitwę pod Mątwami z 1666 r., zbrodnię w Jedwabnem, I wojnę światową, polskich jeńców w niewoli niemieckiej) i doszedł do wniosku, że ich obecność w sferze niepamięci zbiorowej ma swoje źródło w presji kodu kulturowego związanego z paradygmatem romantycznym, w którego centrum leży przekonanie o wyjątkowości, niewinności i nietykalności narodu polskiego. Kod ten blokuje dostęp do pamięci zbiorowej tych faktów, które ów paradygmat naruszają czy podważają.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Chlebda W. M.

1 2022

Search results

Bitwa pod Mątwami, albo Czy niepamięć jest etnolingwistycznie relewantna?