Search results

1

Obraz Napoleona Bonaparte w pamiętnikach Polek.

100%

Janota-Strama A.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2003

|

vol. 2

289-302

2

Ks. W. Muszalski, Uwgi z życia szkolneg. Pamiętnik radomskiego katechety z lat 1917-1919, wstęp i opracowanie I. Krasińska, M. Stawiak-Ososińska, Kielce 2012.

100%

Danowska E.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2013

|

vol. 15

257-261

3

Galicja w 1831 roku w opiniach emigrantów-uczestników powstania listopadowego

100%

Kuzicki J.

Galicja. Studia i materiały

|

2020

|

issue 6

403-429

PL

W 1831 r. w Galicji znajdowali się byli powstańcy z oddziałów generałów: Józefa Dwernickiego, Girolamo Ramoriny, Samuela Różyckiego oraz innych. Pozostały po nich wspomnienia. W niniejszym artykule wykorzystano dwadzieścia pięć dzienników, wspomnień, pamiętników oraz korespondencji. Z tego materiału wybrano charakterystyki społeczno-gospodarcze galicyjskich miast, miasteczek i wsi. W opisach marszrut znajdują się również kreślone obrazy infrastruktury czy zabytków historycznych mijanych miejscowości. W analizowanych tekstach miasta cyrkularne postrzegane były jako murowane, z licznymi tzw. pamiątkami przeszłości. Miasteczka, dominujące w krajobrazie Galicji, przedstawiały się jako zaniedbane miejsca o drewnianej zabudowie, błotniste. Charakterystycznym elementem wsi były tzw. kurne chaty. Galicja w 1831 r. to kraina pełna dworów i dworków, w których szlachta była przychylnie nastawiona do sprawy narodowej.

EN

In 1831 in Galicia there were former insurgents form the troops of the generals: Józef Dwernicki, Girolamo Ramorina, Samuel Różycki and others. They left their memories which are utilised by the present article: twenty five diaries, memoirs, journals and correspondence. The social- -economic features of Galician cities, towns and villages were selected from the above sources. The descriptions of itineraries also depict the picture of infrastructure or historical monuments of the locations passed by the insurgents. The analysed texts perceived circular cities as made of brick, with many so-called keepsakes of the past. Towns, dominant in Galician landscape were perceived as neat and tidy but muddy places with wooden buildings. The characteristic feature of the countryside was the so-called chimneyless huts. Galicia in 1831 was a land full of manor houses of various sizes where the nobility was sympathetic towards the national cause.

4

Narodziny – strategie opisu w Efemerosie Bazylego Rudomicza

75%

Szafrańska M.

Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

|

2019

|

vol. 1 (10)

15-24

EN

Article “Birth - Strategies of Description in Efemeros by Bazyli Rudomicz” is an attempt to analyze ways of describing a seventeenth-century memoirist. The author draws attention to what a Rudomicz dealt with and interested in, distinguishing individual strategies for creating notes in his diary. The memoirist presents himself as a person who creates various discourses, depending on the way he looked at a given situation. Rudomicz was involved in individual roles. He looked at events as not only a observer, but also as a father, doctor or as a burgher seeking sensation and novelty. He described what was most important or new to him, which gave him the opportunity to observe significant people. Completly differently he described which seemed universal in his opinion, or something he was accustomed about.

5

Galicja w 1831 roku w opiniach emigrantów-uczestników powstania listopadowego

63%

Kuzicki J.

Galicja. Studia i materiały

|

2020

|

issue 6

403-429

EN

In 1831 in Galicia there were former insurgents form the troops of the generals: Józef Dwernicki, Girolamo Ramorina, Samuel Różycki and others. They left their memories which are utilised by the present article: twenty fve diaries, memoirs, journals and correspondence. The social--economic features of Galician cities, towns and villages were selected from the above sources. The descriptions of itineraries also depict the picture of infrastructure or historical monuments of the locations passed by the insurgents. The analysed texts perceived circular cities as made of brick, with many so-called keepsakes of the past. Towns, dominant in Galician landscape were perceived as neat and tidy but muddy places with wooden buildings. The characteristic feature of the countryside was the so-called chimneyless huts. Galicia in 1831 was a land full of manor houses of various sizes where the nobility was sympathetic towards the national cause.

PL

W 1831 r. w Galicji znajdowali się byli powstańcy z oddziałów generałów: Józefa Dwernickiego, Girolamo Ramoriny, Samuela Różyckiego oraz innych. Pozostały po nich wspomnienia. W niniejszym artykule wykorzystano dwadzieścia pięć dzienników, wspomnień, pamiętników oraz korespondencji. Z tego materiału wybrano charakterystyki społeczno-gospodarcze galicyjskich miast, miasteczek i wsi. W opisach marszrut znajdują się również kreślone obrazy infrastruktury czy zabytków historycznych mijanych miejscowości. W analizowanych tekstach miasta cyrkularne postrzegane były jako murowane, z licznymi tzw. pamiątkami przeszłości. Miasteczka, dominujące w krajobrazie Galicji, przedstawiały się jako zaniedbane miejsca o drewnianej zabudowie, błotniste. Charakterystycznym elementem wsi były tzw. kurne chaty. Galicja w 1831 r. to kraina pełna dworów i dworków, w których szlachta była przychylnie nastawiona do sprawy narodowej.

6

„Góry te kryją w sobie niejakiś postrach, z ozdobą złączenie...” Obraz Alp w świetle relacji podróżniczej Teofi li Konstancji z Radziwiłłów Morawskiej

63%

Król K.

Góry, Literatura, Kultura

|

2015

|

vol. 9

117 - 135

EN

In 1773–1774 Teofila Konstancja Morawska née Radziwiłł (1738–1807) travelled across Europe, also visiting the Alps. The princess recorded her impressions in her diary, which enables us to examine her attitude to newly discovered spaces. The diary fragments dealing with her stay in the Alps describe her impressions and emotions that accompanied her during the journey. It turns out that mountain landscapes aroused not only fear in her but also awe and admiration. Konstancja Morawska was very interested in every element of Alpine landscape; she contemplated wild nature, was excited by mountain cascades and streams, noted the state of the roads, ways of travelling and changing atmospheric conditions, recorded information about history and sightseeing, was in raptures over the noble, mysterious and dangerous beauty of the mountains, and noted down her observations concerning plants or even types of rocks. The Alps provided the princess with both profound experiences and interesting specimens for her natural history cabinet. The accounts of mountain treks show Morawska not only as an intelligent, sensitive and observant lady, but also as a courageous and active traveller seeking new experiences. Significantly, Teofila Konstancja was able to appreciate the beauty of nature and look at it from an emotional and aesthetic perspective as it is evidenced, for example, by the literary images from her diary, very interesting in many respects.

7

“The Boundary of the World” – The Beginnings of Tourism in the Bieszczady Mountains in the 19th Century

63%

Organ M.

Galicja. Studia i materiały

|

2021

|

issue 7

107-138

PL

Artykuł uzupełnia lukę w stanie wiedzy o historii turystyki w Bieszczadach Zachodnich, prezentując jej początki w XIX w. Teren ten był rzadko odwiedzany i choć nie postrzegano go jako atrakcyjnego, początki turystycznej „eksploracji” sięgały XIX w. Analiza opiera się na relacjach pamiętnikarskich, wspomnieniach, artykułach prasowych oraz pierwszych przewodnikach turystycznych. W zachowanych relacjach Bieszczady jawią się jako dziki, nieprzystępny obszar, pozbawiony infrastruktury drogowej koniecznej dla podróżnych. Bieszczadzkie bezdroża pokonywano z pobudek sentymentalnych, towarzyskich, handlowych, religijnych i zdrowotnych, początkowo pieszo bądź konno.

EN

The article fills the gap in the knowledge of the history of tourism in the Western Bieszczady, presenting its beginnings in the 19th century. This area was rarely visited, as it was not perceived as attractive; the beginnings of tourist “exploration” date back to the 19th century. The analysis is based on diary accounts, memoirs, press articles and the first travel guides. In the preserved reports, the Bieszczady Mountains appear as a wild, inaccessible area, devoid of the road infrastructure necessary for travelers. The wilderness of Bieszczady was traversed for sentimental, social, commercial, religious and health reasons, initially on foot or on horseback.

8

Franciszek Karpiński – A hallmark sentimental writer?

51%

Zając G., Zając G.

Ruch Literacki

|

2019

|

issue 5

9

Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego – projekt historiograficzny, artystyczny, literacki i niezwykła książka rękopiśmienna krakowskich zakonnic z początku XVIII wieku

51%

Nowicka-Struska A.

Facta Simonidis

|

2022

|

vol. 15

|

issue 2

11-27

EN

The article discusses issues such as the authorship, structure, purpose, artistic binding, and overall idea of the 17th-century historiographic manuscript Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego, kept in the Library of the Discalced Carmelites in Cracow, file No. 255. The monastic historiography of the Discalced Carmelites is a unique phenomenon in the writing of the Old Polish era. The chronicles were written in simple, colloquial language, far from sophisticated erudition, and their authors passionately reported on the most important events in the life of the convent. Their relations are an example of domestic diarism featuring a collective protagonist. The initial parts of the chronicle, the so-called “little chronicles” or “brief descriptions of foundations,” had an elevated and solemn character. The manuscript discussed in the article is a collection of all the “short descriptions,” i.e. the introductory parts of the conventual chronicles of Carmelite foundations in Poland and Lithuania, written up to 1725. Manuscript No. 255 is one of the most beautiful manuscripts preserved in the collection of the Discalced Carmelite nuns in Cracow. All the elements of the manuscript prove that it was designed as a comprehensive, unique manuscript book, combining diverse graphic and printmaking techniques with foundational texts crucial to monastic identity. The analysis of the manuscript reveals the manuscript’s relations with other manuscripts from the Library of the Discalced Carmelites and European Teresian texts (Vita Effigiata Della Serafica Vergine S[aint] Teresa di Gesù, 1670). When designing the book, the author of the manuscript used poetic texts on the title page and frontispiece. The manuscript contains brief descriptions of the foundation of the convents in the order of their creation. Various elements of the manuscript make it possible to determine the time of its creation and its author, as well as the process of creation and the purpose of the work. The beautiful codex shows the ambitions of the convent and reflects the passion of the author.

PL

W artykule omówione są zagadnienia, takie jak: autorstwo, struktura, cel spisania, oprawa artystyczna i całościowa idea, związane z historiograficznym rękopisem XVII-wiecznych karmelitanek bosych: Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego, znajdującym się w Bibliotece Karmelitanek Bosych w Krakowie, sygn. nr 255. Historiografia zakonna karmelitanek bosych jest w skali piśmiennictwa polskiego epoki staropolskiej wyjątkowym zjawiskiem. Kobiece kroniki pisane były prostym, potocznym i dalekim od wyrafinowanej erudycji językiem, a ich autorki z pasją relacjonowały najważniejsze wydarzenia domowe. Ich zapiski stanowią przykład pamiętnikarstwa domowego, którego bohaterem była zbiorowość. Początkowe części kronik, tzw. małe kroniki, czy krótkie opisania fundacyj miały podniosły i uroczysty charakter. Manuskrypt omawiany w artykule jest zbiorem wszystkich powstałych do 1725 roku kronikarskich „krótkich opisań”, czyli wstępnych części kronik konwentualnych fundacji karmelitańskich w Polsce i na Litwie. Rękopis nr 255 należy do najpiękniejszych manuskryptów zachowanych w zbiorach karmelitanek bosych w Krakowie. Wszystkie elementy rękopisu zdradzają, że został on zaprojektowany jako całościowa, wyjątkowa książka rękopiśmienna, łącząca zróżnicowane techniki graficzne i drukraskie z kluczowymi dla tożsamości zakonnej tekstami założycielskimi. Analiza rękopisu pokazuje zależności manuskryptu z innymi rękopisami z Biblioteki Karmelitanek Bosych i europejskimi tekstami terezjańskimi (Vita effigiata della serafica vergine s[ancta] Teresa di Gesu 1670). Autorka rękopisu projektując książkę, posłużyła się na stronie tytułowej i frontyspisie tekstami poetyckimi. Manuskrypt zawiera krótkie opisy fundacji klasztorów bosaczek w porządku ich powstawania. Różne elementy rękopisu pozwalają wskazać czas jego powstania i twórczynię tej książki, a także proces powstawania i cel pracy. Rękopis ukazuje ambicje twórczyni, środowiska zakonnego i pasję autorki tego pięknego kodeksu.

10

Rękopiśmienne pamiętniki Marii księżnej Ogińskiej

51%

Nowicki R.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2016

|

issue 10

345-362

PL

W artykule przedstawiono rękopiśmienne pamiętniki Marii księżny Ogińskiej. Autorka, żona Michała księcia Ogińskiego, nie doczekała się żadnej noty biograficznej. Pamiętniki, przechowywane w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu, nie były dotychczas poddane analizie przez badaczy. Wspomnienia M. Ogińskiej wpisują się w nurt pamiętnikarstwa utrwalającego życie codzienne, działalność społeczną, gospodarczą oraz kulturalną. Chronologicznie obejmują głównie wydarzenia drugiej połowy XIX w. w Polsce i w Europie. Stanowią niezwykle interesujące źródło dotyczące stosunków polsko-litewskich, kontaktów Polaków na terenie kraju i obczyzny, a także mówiące o arystokracji i monarchach innych państw. Świadczą o podejmowanych działaniach na rzecz zachowania tożsamości narodowej w okresie zaborów kraju. W artykule po raz pierwszy opublikowano fragmenty pamiętników, które są przygotowywane do druku w całości.

11

Saksonia i Saksończycy w świetle pamięci o uniach polsko-saskich w wybranych relacjach pamiętnikarskich Polaków z pierwszej połowy XIX wieku

51%

Grzęda E.

Tematy i Konteksty

|

2019

|

vol. 14

|

issue 9

294-306

EN

This present paper is an attempt to trace the reception of the Polish-Saxon relations (in a polonized Polish-Saxon version) in the first half of the nineteenth century, recorded in selected memoirs and epistolary notes from that period. The point of reference in this case is the historical personal unions between Poland and Saxony, i.e. the history of political relations. The basic subject of the analysis are the interpersonal relations between Poles and Saxons in the post-partition period, at a time when there were about 10,000 Poles in Saxony seeking asylum after leaving the Polish lands during the November Uprising, and the ways of taming the space characterized by the signs of the common political past. The memory of Polish-Saxon personal unions seems to have made it easier for Poles to adapt to the new social and even linguistic situation. As it appears, the interest of Poles in Saxony at that time was not only limited to seeking political asylum, but also had a tourist and cognitive dimension. Poles discoverd Saxon Switzerland and learned how to do mountain tourism before going to their native Tatra Mountains. The basis for this paper is a selection of accounts and diaries of Andrzej Edward Koźmian, Józef Ignacy Kraszewski, Klementyna Hoffmanowa nee Tańska, Juliusz Słowacki’s correspondence and Stanisław Deszert’s manuscript journal.

12

Z Komborni do Gręboszowa. Stanisław Pigoń i Jakub Bojko

51%

Koziara S.

Studia Pigoniana

|

2021

|

vol. 4

|

issue 4

9-23

EN

The paper is an attempt at adding several remarks and comments to what is already known about the artistic profile, as well as writing and research techniques applied by Stanisław Pigoń. Its basic idea is to outline certain literary similarities between the author of Z Komborni w świat and Jakub Bojko, a generation older writer and a man of the people from Gręboszów, a village in the Małopolska region. Starting with more or less explicit data in Stanisław Pigoń’s works, the author of the paper observed some genological, ideological and formal-linguistic levels in terms of those literary parallels in the works of both writers. According to the author, the collected data, as well as conclusions reached on their basis, could prove contributive to a better recognition of Stanisław Pigoń’s artistic profile and achievements. Moreover, it may be a starting point to an urgent and comprehensive study into the idiolects of both Stanisław Pigoń and Jakub Bojko, his spiritual ancestor.

PL

Artykuł jest próbą zgłoszenia kilku uwag i dopowiedzeń do istniejącego stanu wiedzy na temat sylwetki twórczej oraz tajników warsztatu pisarskiego i badawczego Stanisława Pigonia. Zasadniczy zamysł opracowania skupia się na zarysowym ukazaniu pewnych linii powinowactw piśmiennictwa autora Z Komborni w świat z o całe pokolenie starszym pisarzem i trybunem ludowym, Jakubem Bojką, rodem z małopolskiej wsi Gręboszów. Wychodząc od mniej lub bardziej eksplicytnie zawartych danych w pismach Stanisława Pigonia, polem obserwacji owych paralel twórczych autor artykułu uczynił niektóre genologiczne, ideowe oraz formalno-językowe płaszczyzny pisarstwa obydwu postaci. W opinii autora zgromadzone dane oraz wyprowadzone na ich podstawie wnioski mogą stanowić przyczynek tak do lepszego rozpoznania sylwetki i dokonań twórczych wielkiego syna ziemi krośnieńskiej, jak też stanowić zalążek do pilnego i całościowego opracowania idiolektu tak Stanisława Pigonia, jaki i też jego duchowego antenata – Jakuba Bojki.

13

Ja-chłopka, ja-miastowa. Doświadczenie migracji ze wsi do miast w pamiętnikarskich relacjach kobiet w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej

51%

Gospodarczyk M.

|

2020

|

vol. 19

|

issue 4

81-98

EN

This article aims to describe the processes of identity changes of rural-urban women migrants in the 1950s and 60's Poland. Based on an analysis of diaries, two ways of creating one's identity in the context of social images of the rural and the urban, as well as social constructs of femininity in urban and rural settings will be described. Two models of migration process will be presented based on two diaristic narrations, analyzed with tools associated with the biographical method. Diaries will be examined in the context of contemporary modernization discourse, in opposition to conventional binary images of the rural (“backward”, traditional) and the urban (modern, active), as well as femininity models associated with rural and urban spaces. The article aims to present the female experience of migration and ways of adapting to a new lifestyle.

PL

W artykule opisane zostaną procesy przemian tożsamościowych kobiet migrujących ze wsi do miast w latach 50. i 60. w Polsce. Na podstawie analizy danych zastanych – pamiętników – opisane zostaną dwa sposoby kreowania własnej tożsamości w stosunku do społecznego obrazu "wiejskości" i "miejskości", oraz społecznego konstruktu kobiecości w kontekście wiejskim i miejskim. Dwa modele migracji zostaną przedstawione na przykładzie dwóch narracji pamiętnikarskich zanalizowanych za pomocą narzędzi właściwych dla metody biograficznej. Pamiętniki analizowane są w kontekście ówczesnego dyskursu modernizacyjnego, w opozycji do powszechnego binarnego sposobu postrzegania miasta (jako przestrzeni modernizującej się, aktywnej, nowoczesnej) i wsi („zacofanej”, tradycyjnej), a także modeli kobiecości właściwych dla tych dwóch przestrzeni. Zadaniem artykułu jest zwrócenie uwagi na specyfikę kobiecego doświadczenia migracji i opisanie sposobów adaptacji do nowego stylu życia.

Refine search results

Obraz Napoleona Bonaparte w pamiętnikach Polek.

Ks. W. Muszalski, Uwgi z życia szkolneg. Pamiętnik radomskiego katechety z lat 1917-1919, wstęp i opracowanie I. Krasińska, M. Stawiak-Ososińska, Kielce 2012.

Galicja w 1831 roku w opiniach emigrantów-uczestników powstania listopadowego

Narodziny – strategie opisu w Efemerosie Bazylego Rudomicza

Galicja w 1831 roku w opiniach emigrantów-uczestników powstania listopadowego

„Góry te kryją w sobie niejakiś postrach, z ozdobą złączenie...” Obraz Alp w świetle relacji podróżniczej Teofi li Konstancji z Radziwiłłów Morawskiej

“The Boundary of the World” – The Beginnings of Tourism in the Bieszczady Mountains in the 19th Century

Franciszek Karpiński – A hallmark sentimental writer?

Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego – projekt historiograficzny, artystyczny, literacki i niezwykła książka rękopiśmienna krakowskich zakonnic z początku XVIII wieku

Rękopiśmienne pamiętniki Marii księżnej Ogińskiej

Saksonia i Saksończycy w świetle pamięci o uniach polsko-saskich w wybranych relacjach pamiętnikarskich Polaków z pierwszej połowy XIX wieku

Z Komborni do Gręboszowa. Stanisław Pigoń i Jakub Bojko

Ja-chłopka, ja-miastowa. Doświadczenie migracji ze wsi do miast w pamiętnikarskich relacjach kobiet w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej