Search results

1

AKTA METRYKALNE PARAFII KORCZEW

100%

Sztandera G.

Biuletyn Szadkowski

|

2015

|

issue 15

225-235

EN

The requirement to keep the records of births, baptisms, marriages and deaths was decreed in 1563 by the Council of Trent. In Poland, this requirement started being observed quite soon, already at the end of the 16th century. In the parish of Korczew, the keeping of such records began in 1603. Until the World War II the registers for the years 1649–1805 were kept in the parish archive, from where they were taken away by the Nazis and most probably were destroyed. A preserved inspection report contains a list of these documents, which was included in an article for those who are interested in demographic research. Fortunately, the registers for the years 1806–1945 have survived and are kept in the Diocese Archive in Włocławek, the State Archive in Łódź and the Registry in Zduńska Wola. They contain a wealth of information interesting for both historians engaged in professional research and persons looking for records concerning their predecessors.

2

Cholera and typhoid fever in 19th-centuryBielitzer Zion

80%

Wrębiak A.

Anthropological Review

|

2010

|

vol. 73

|

issue 1

37-46

EN

This study outlines an analysis of selected anthropo-demographic data ofDer Bielitzer Zionpopulation from parish registers and historical sources. The analysis focuses on three epidemics: cholera (two) and typhoid fever (one) which took place in mid-19th century in Bielitz. The aim of this paper is to explore the demographic structure of the fatalities due to the epidemics and to propose possible causes of any variations. Analysis shows the divergence in the age structure of deceased parishioners between the normal and epidemic years. Also, similar outbreaks of infection but of different pathogenesis could lead to observable discrepancies in the overall demographics of the deceased. In the case of cholera: more fatal cases were seen in the city, a higher frequency of deaths occurred in Bielitz females, the disease occurred only in the warm months and the outbreaks were of short duration. For typhoid fever: more fatal cases were seen in the peri-urban villages, a higher frequency of deaths occurred in the female of the peri-urban villages and the outbreak was of long duration. Frequencies and mortality rates of the above causes of death were compared with younger, more advanced populations. The similarities between these groups suggest a high socio-economical status ofBielitzer Zion.

PL

Bielski Syjonstanowił grupę luteran wyznania ewangelicko-augsburskiego, żyjącą w dziewiętnastowiecznym Bielitz, Bielsku (dzisiaj: Bielsko-Biała), jak również był dzielnicą miasta zamieszkiwaną głównie przez protestantów (Fig. 1). Celem artykułu było przybliżenie wybranych informacji o stanie bio-demograficznym wspomnianej populacji w kontekście analizy danych metrykalnych parafii oraz zródeł historycznych. Zagadnienie badawcze stanowią trzy epidemie: dwie cholery oraz jedna duru brzusznego, które miały miejsce w połowie XIX wieku. Analizie poddano strukturę demograficzną populacji zmarłych, przyczyny zgonów (Tab. 2, 3) oraz zróżnicowanie pomiędzy przypadkami cholery i duru brzusznego w aspekcie różnych zmiennych (płeć, wiek, pochodzenie: miasto lub okoliczne wioski; Tab. 2, 4), a następnie zaproponowano możliwe przyczyny obserwowanych różnic.Praca obrazuje dostrzegalną zmienność pomiędzy strukturą wieku zmarłych parafian w latach normalnych i epidemicznych (Fig. 5). Dodatkowo, zwraca uwagę na obserwowalne różnice w strukturze demograficznej zmarłych w wyniku dwóch rodzajów epidemii (Tab. 4), takie jak wyższa częstość przypadków cholery w mieście (Fig. 3-4; Tab. 1), wyższa częstość zgonów wśród mieszczanek (Tab. 2), krótkie okresy trwania wspomnianych katastrof, czy występowanie ich podczas miesięcy letnich (Fig. 3-4). W przypadku epidemii duru brzusznego obserwowano wyższą częstość zgonów w otaczających Bielsko wioskach, w szczególności wśród kobiet (Fig. 2; Tab. 1), czy długi okres trwania katastrofy (Fig. 2). Uzyskane w wyniku analizy wybrane częstości przyczyn zgonów oraz wskazniki śmiertelności (dla cholery, duru brzusznego, chorób infekcyjnych, gruzlicy) porównano z danymi dla innych, dziewiętnastowiecznych populacji. Grupa bielskich protestantów w połowie XIX wieku mogła charakteryzować się stosunkowo wysokim statusem społecznym, jako że uzyskane wartości odpowiadają charakterystycznym dla populacji z ostatniej dekady dziewiętnastego stulecia.

3

Księgi metrykalne parafii w Skrzatuszu przechowywane w Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej

61%

Wieczorkowska M.

Rocznik Skrzatuski

|

2017

|

vol. 5

51-76

PL

Artykuł jest poświęcony księgom metrykalnym pochodzącym z parafii rzymskokatolickiej w Skrzatuszu. Omówione są w nim wszystkie zachowane księgi metrykalne, które znajdują się w depozycie Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej, ich sposób prowadzenia, język zapisu, zawarte informacje dotyczące osób udzielających i przyjmujących sakramenty, a także stan fizyczny zachowanych dokumentów. Podjęto się tu analizy zachowanych ksiąg, zwrócono uwagę na ich przydatność nie tylko przy poszukiwaniach genealogicznych, ale przede wszystkim skupiono się na tym, że dzięki tym dokumentom można prześledzić zmiany, jakie na przestrzeni trzech wieków zachodziły w funkcjonowaniu parafii i ludzi z nią związanych.

EN

This article is dedicated to the parish registers from the Roman Catholic parish in Skrzatusz. All the surviving booklets are located in the archives of the Diocese of Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg), their manner of conducting, the language of the record, the information contained in the persons who give and receive the sacraments, and the physical condition of the saved documents. This is where the analysis of the surviving books is taken into account, not only in their search for genealogy, but also in the fact that they can be traced back to the changes that have occurred over the three centuries in the functioning of the parish and its people.

4

Sposoby identyfikacji osób w księgach metrykalnych parafii prawosławnych na Kujawach Wschodnich i ziemi dobrzyńskiej na przełomie XIX i XX wieku

61%

Duszyński-Karabasz H.

Acta Polono-Ruthenica

|

2017

|

issue 22/3

7-19

EN

The article is devoted to the methods of nominal configuration in the Parish registry books form East Cuyavia and the Dobrzyn Land in the Late 19th and Early 20th Centuries (Aleksandrów Kujawski, Włocławek, Lipno, Rypin). There are several types of identifying elements in the registry books: first name, patronymic, last name, profession, function, social estate, place of origin or residence, religion, affiliation which are the components of the identifying formulas. They are discussed in the article and also the examples are mentioned.

5

Karol Maciejko, Archiwum Kościelne w Brodnicy. Historia oraz analiza zasobu na tle dziejów miasta i parafii farnej, Archiwum Państwowe w Olsztynie, seria Prace Historyczno-Archiwalne Archiwum Państwowego w Olsztynie, t. 1, Olsztyn 2015, ss. 183

61%

Zmudziński M.

Archiwa – Kancelarie – Zbiory

|

2016

|

issue 7(9)

243-248

6

Małżeństwa tatarskie w parafii muzułmańskiej w Studziance w świetle zachowanych akt metrykalnych z lat 1798-1911

51%

Węda Ł.

Nurt SVD

|

2017

|

issue 2

241-256

PL

Jan III Sobieski przywilejem z 12 marca 1679 r. nadał Tatarom ziemie w ekonomii brzeskiej. Otrzymali oni dobra w Studziance, Lebiedziewie i Małaszewiczach. Osadnictwo kontynuowali kolejni królowie. Wyznawcy islamu mieszkali m.in. w Połoskach, Małaszewiczach Wielkich i Małych, Trojanowie, Worońcu, Ossowie, Wólce Kościeniewickiej, Koszołach, Ortelu (dawnym Wortelu), Bokince (zwanej tatarską), Kościeniewiczach. Skupieni byli wokół Studzianki gdzie do 1915 roku funkcjonował meczet. Założyli także dwa cmentarze tatarskie w Studziance i Zastawku, które przetrwały do dzisiaj. W świetle adnotacji ksiąg metrykalnych z lat 1798-1911 w parafii w Studziance zawarto 131 małżeństw. Związki małżeńskie były zawierane w różnych miejscowościach. Duchowny tatarski jeździł z posługami do swoich wiernych, udzielając im ślubów. Pełnił niejako rolę urzędnika stanu cywilnego w terenie. Imamowie zapisywali księgi w języku polskim. Jedynie w latach 1800-1801,1803-1805 dokonywali wpisów po łacinie, a od 1867 roku zapisywali je po rosyjsku.

EN

On 12 March 1679, king Jan III Sobieski of Poland, issued an edict settling the Tatars on Crown Estates in Studzianka, Lebiedziew and Małaszewicze in the province of Brest. Under later Polish rulers, Tatars lived in Połoski, Małaszewicze Wielkie and Małe, Trojanów, Woroniec, Ossowo, Wólka Kościeniewiecka, Koszoły, Ortel (former Wortel), Bokinka Tatarska and Kościeniewicze. Their largest community was in Studzianka and its environs. They had a mosque in Studzianka, active until 1915, and cemeteries in Studzianka and Zastawek, still existing today. In the parish registers 1798-1911 in Studzianka there are 131 entries for Tatar marriages. They were contracted in different villages. An imam would go from place to place to perform the rites. The marriage entries are in Polish, Latin (for the years 1800-1801 and 1803-1805) and Russian (from 1867 onwards).

7

Ruch naturalny na Lubelszczyźnie w XVI–XIX wieku. Stan i perspektywy badawcze

51%

Rachwał P.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2017

|

vol. 39

32-47

PL

W artykule omówiono stan badań nad ruchem naturalnym Lubelszczyzny. Główny nacisk położono na wskazanie problemów związanych z wykorzystaniem rejestracji ciągłej. Prace nad inwentaryzacją ksiąg metrykalnych i wykorzystaniem ich zawartości do badań nad zaludnieniem historycznej ziemi lubelskiej trwają od lat 50. ubiegłego wieku. W zamierzeniu, efektem tych starań miała być publikacja liczb ruchu naturalnego, opatrzona krytycznym komentarzem oraz wyprowadzone na ich podstawie charakterystyki liczbowe populacji. Zamierzeń tych nie udało się jak do tej pory w całości zrealizować. Dotychczasowe wyniki wskazują na zaniedbania w rejestracji zgonów małych dzieci, różnej liczby zapisów dokonywanych przez duchownych w księgach formularza trydenckiego, austriackiego i polskiego, prowadzone niekiedy równolegle dla tego samego okresu. Niepokój budzi także możliwość odbywania przez wiernych praktyk religijnych poza przypisaną prawem parafią. Poważne ograniczenie w prowadzeniu kwerendy źródłowej stanowił do tej pory fakt, iż wszystkie księgi metrykalne z okresu staropolskiego oraz tzw. księgi austriackie przechowywane są w archiwach parafialnych. W latach 2012–2015 przeprowadzona została digitalizacja wszystkich zgromadzonych tam źródeł. Zasób ten udostępniany jest sukcesywnie na stronie http://ksiegimetrykalne.pl.

XX

The article presents the state of research into vital events in the Lublin Region. The main attention has been paid to the problems concerning the continuous registration.The research into inventorying parish registers and analysing their contents with special emphasis placed on historical populating of the Lublin Region has been conducted for the last fifty years. The purpose of the research effort was to publish the numbers of the vital events with a commentary and to provide a quantitative description of the population. Yet, so far the purpose has not been fully achieved. The results so far obtained indicate that there were some inaccuracies in the registration of infant deaths and different numbers of records made by clergymen in parish registers in Tridentine, Austrian and Polish forms, which were sometimes written at the same time. Other inaccuracies result from the fact that some members of the congregation might have practised their religion in parishes other than their own ones. The preliminary research of sources is additionally restricted by the fact that all Old-Polish registers and the so called Austrian books are kept in parish archives. In the years 2012–2015 they were all digitalised, and they are successively made public at http://ksiegimetrykalne.pl.

8

Księgi metrykalne parafii rzymskokatolickiej w Grzymałowie przechowywane w Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej

51%

Ceynowa T.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2019

|

vol. 112

93-111

EN

Parish registers are getting more and more popular. Not only professional historians and genealogists, but also various passionate people come to diocesan archives. It is important for the staff of the archives to save the books properly, digitalise them and publish appropriate inventories on the content of the archives. The author in his article, preceded by a preface, showed the parish registers of Roman-Catholic Parish of Grzymalow (Grzymałów). The Parish was established in 17. Cent. Then it went through turbulent times. After the second World War it ceased to exist. Its last parish priest took some of the books with him and left them at the territory of present Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese in Parsecko (Parsęcko). He had settled there with a numerous group of the faithful in year 1946. Now 48 parish registers are stored in the Diocesan Archive of Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg).

PL

Księgi metrykalne cieszą się ostatnio coraz większym zainteresowaniem. Do archiwów diecezjalnych trafiają nie tylko zawodowi historycy i genealodzy, ale także rozmaici pasjonaci. Ważne jest, aby pracownicy archiwów odpowiednio księgi zabezpieczyli, opracowali, zdigitalizowali i opublikowali odpowiednie inwentarze i informatory o swoim zasobie. Autor w artykule poprzedzonym wstępem przedstawił księgi metrykalne pochodzące z parafii rzymskokatolickiej w Grzymałowie. Parafia powstała w XVII w., przechodziła burzliwe losy. Po II wojnie światowej przestała istnieć. Ostatni proboszcz zabrał ze sobą niektóre księgi i pozostawił je w Parsęcku, na terenie obecnej diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, gdzie z liczną grupą wiernych osiedlił się w 1946 r. Obecnie 48 ksiąg metrykalnych przechowywanych jest w archiwum diecezjalnym w Koszalinie.

9

Imiona odojcowskie w metrykach parafii prawosławnej w Białowieży na przełomie XIX i XX wieku

41%

Mordań M.

Przegląd Rusycystyczny

|

2023

|

issue 4 (184)

215-238

RU

Предметом статьи является языковая характеристика патронимов, засвидетельствованных в метрических записях православного прихода в Беловеже в 1891–1895 и 1906–1910 годах. Рассматриваются формы отчеств и их вариативность, обусловленная использованием в качестве словообразовательных баз разных фонетико-морфологических форм личных имен. Ономастический материал показал, что кроме церковных вариантов имен, в образовании отчеств использовались их литературные («официальные светские») и, реже, разговорные варианты. О чередовании форм патронимов можно говорить также в словообразовательном аспекте, так как помимо типичных для исследуемого периода отчеств с суффиксами -ов, -ев, -ин, встречались формы с суффиксом -ич. В женских же персоналиях, за немногочисленными исключениями, употреблялись полные формы патронимов на -овна, -евна, -инична.

PL

W artykule dokonano charakterystyki językowej patronimów poświadczonych we wpisach metrykalnych parafii prawosławnej w Białowieży w latach 1891–1895 i 1906–1910. Zostały omówione formy imion odojcowskich oraz ich wariantywność wynikająca z wykorzystania, jako podstaw motywujących, różnych odmianek fonetyczno-morfologicznych imion chrzestnych. Materiał onomastyczny pokazał, że oprócz imion kanonicznych w kreacji patronimiców korzystano także z ich wariantów literackich („oficjalnych świeckich”), rzadziej potocznych. O oboczności form imion odojcowskich można mówić także na płaszczyźnie strukturalnej, ponieważ obok typowych dla omawianego okresu patronimów męskich na -ov, -ev, -in, pojawiały się formacje wzbogacone o sufiks -ič. W żeńskich formułach identyfikacyjnych otczestwa były zapisywane, poza nielicznymi wyjątkami, w formach pełnych na -ovna, -evna, -inična.

EN

The paper presents a linguistic characteristic of patronyms contained in parish registers of the Orthodox parish in Białowieża in the years 1891–1895 and 1906–1910. The forms of paternal names are discussed, as well as their variability resulting from the use, as motivating bases, of various phonetic-morphological variants of first names. The onomastic material reveals that in addition to the canonical names, their literary ("official secular") and less frequent colloquial variants were used in the creation of patronyms. The variation in the forms of paternal names can also be seen at the structural level, as besides the male patronymics with -ov, -ev, -in, which were typical for the period in question, there appeared forms with the suffix -ič. In female identification formulas, otčestva were written, with few exceptions, in full forms with -ovna, -evna, -inična.

10

Krasne - dzieje demograficzne miejscowości od 1786 roku do drugiej połowy xix wieku na podstawie ksiąg metrykalnych

41%

Rejman S.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2018

|

issue 25

373-390

EN

Te demographic history of the village Krasne (the Krasne parish included also other villages) from 1786 to the second half of XIX century was presented in the article, and was based on the parish registers. Te Krasne parish in the examined period of time demonstrated a continuity of the pastoral cast. The demographic rates used to assess the credibility of the source are positive. During the examined period there were 3794 baptisms, 725 marriages and 2 645 deaths in Krasne. They were all analyzed using a number of statistical methods. Moreover, the following aspects were analyzed, based on a reconstruction of families method: unmarried births, women performing function of midwife, deaths due to epidemics in families, generation transformations in peasant families, individual fates of given members of the rural population, persons of the underclass of rural population, owners of the village: Skrzyńscy, Kochanowscy

11

Społeczność świętolipska w XVIII w. na podstawie ksiąg metrykalnych

41%

Kopiczko A.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2020

|

vol. 27

|

issue 1

165-189

EN

Previous studies conducted on Święta Lipka have focused on the church itself and on pilgrimages, whereas little attention has been devoted to the history of the village and its residents. In order to fill the gap for the 18th century, an analysis of the preserved parish registers was conducted. The search provided new information on the local population. It is presented in the form of tabular listings and conclusions drawn from them. The number of baptisms, marriages and deaths are given. The surnames of families with four or more children are listed, assuming that it may testify to their permanent residence in this village. The names of teachers, organists, church wardens, tailors, bricklayers, potters, fishermen, and forest rangers are established. A list of Jesuits and diocese priests working in Święta Lipka is corrected. The popularity of names of baptised children is analysed. The death register provided more detailed information about the cemeteries.

PL

W dotychczasowych badaniach, poświęconych Świętej Lipce, koncentrowano się przede wszystkim na samej świątyni i pielgrzymkach, natomiast w niewielkim stopniu podejmowano kwestie związane z dziejami miejscowości i jej mieszkańców. By wypełnić tę lukę dla XVIII w. podjęto się analizy zachowanych ksiąg metrykalnych. Przeprowadzona kwerenda dostarczyła nowych informacji o miejscowej ludności. Zaprezentowano je w formie zestawień tabelarycznych i wysnutych z nich wniosków. Podano liczbę chrztów, małżeństw i zgonów. Wymieniono też nazwiska rodzin, w których przyszło na świat czworo i więcej dzieci, zakładając, że może to świadczyć o ich stałym zamieszkaniu w tej miejscowości. Ustalono nazwiska nauczycieli, organistów, kościelnych, karczmarzy, krawców, murarzy, garncarzy, rybaków i strażników lasu. Skorygowano wykaz jezuitów oraz księży diecezjalnych pracujących w Świętej Lipce. Analizie poddano popularność imion wśród chrzczonych dzieci. Na podstawie księgi zmarłych uściślono również informacje o cmentarzach.

12

Rodzina w parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku na podstawie ksiąg metrykalnych (cz. 2)

41%

Kołodziejczyk K.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2017

|

vol. 39

65-95

PL

Celem artykułu było dokonanie charakterystyki demograficznej dawnej rodziny polskiej na przykładzie miejsko wiejskiej parafii Nowy Korczyn w latach 1751–1800. Otrzymane wyniki zostały porównane z pozostałymi ośrodkami ziem polskich. Analiza była oparta na księgach metrykalnych parafii nowokorczyńskiej. Źródła te cechowała różnorodna kompletność. W pracy posłużono się metodą rekonstrukcji rodzin, zwaną także metodą Henry’ego. W celu charakterystyki demograficznej nowokorczyńskich rodzin odtworzono 265 jednostek zamkniętych, w których narodziło się 1022 dzieci. Ponadto zrekonstruowano 317 rodzin otwartych (do których przypisano 967 dzieci). Dodatkowo wyróżniono 223 rodziny kompletne (906 dzieci). W badanej parafii 10,1% poczęć pierwszych okazało się poczęciami przedmałżeńskimi. Odsetek ten rósł wraz z wiekiem zamążpójścia matki. Przedmałżeńskie kontakty seksualne bardziej rozpowszechnione były w miejskiej części parafii aniżeli w wiejskiej. Na swoje pierwsze dziecko nowokorczyńskie pary czekały średnio ponad 18 miesięcy (dłużej na wsi niż w mieście). Najdłużej na swojego pierwszego potomka czekały kobiety, które wyszły za mąż w najmłodszym wieku (15–19 lat). Średni interwał przy kolejnych porodach w badanej parafii wynosił 26,7 miesiąca. Średni odstęp intergenetyczny krótszy był o ponad 7 miesięcy, jeśli poprzednie dziecko nie przeżyło okresu jednego roku. Ostatni interwał międzyporodowy był najdłuższy i wynosił prawie 30 miesięcy. Średnie odstępy między porodami w rodzinach malały wraz z liczbą potomstwa: u rodzin posiadających dwójkę dzieci wynosiły średnio ponad 28 miesięcy, zaś u rodzin mających dwanaścioro dzieci zaledwie 21,5 miesiąca. Małżeństwo trwało przeciętnie w badanej parafii 18,3 roku. Większość kobiet nie dożywała w małżeństwie końca swojego okresu prokreacyjnego (45 lat). Prawie połowa owdowiałych parafian nowokorczyńskich decydowała się na ponowne małżeństwo (61% wdowców oraz 31,5% wdów). Szybciej ponowny związek zawierali mężczyźni. Ci ostatni znajdowali sobie nową partnerkę przeciętnie po nieco ponad roku, zaś kobiety przeciętnie dopiero po 2,3 roku wychodziły ponownie za mąż. Duża liczba posiadanych dzieci z poprzedniego związku była barierą uniemożliwiającą wdowom zaistnienie na rynku małżeńskim. Również wiek owdowienia miał wpływ na fakt kolejnego związku. Im starsza była wdowa, tym trudniej było jej zawrzeć ponowny związek. W parafii nowokorczyńskiej odnotowano średnio prawie 13 zgonów kobiet na 1000 urodzeń w efekcie komplikacji okołoporodowych. Kobiety umierały najczęściej przy pierwszym porodzie, średnio w wieku 25 lat.

EN

The article has been written in order to give a demographic description of the old Polish family exemplified with the urban-rural parish of Nowy Korczyn in the years 1751–1800. The results have been compared with the records in other regions of Poland. The analysis has been based on the registers of the Parish of Nowy Korczyn. The analysed sources varied in their completeness. The method of reconstructing families – called also Henry’s method – was used to conduct the research. In order to give a demographic description of the Nowy-Korczyn families 265 closed units have been reconstructed, within which 1022 children were born. In addition, 317 open families have been reconstructed (with 967 children) and 223 complete families (with 906 children) have been identified. In the analysed parish 10.1% of conceptions of first children turned out to be premarital. That percentage was growing with the age of contracting marriage by the mother. Premarital sexual contacts were more frequent in the urban part of the parish than in the rural one. On average the Nowy-Korczyn couples waited over 18 months for their first child to be born (longer in the rural part). The women who contracted a marriage at the youngest age (15–19 years old) waited for their first descendant the longest. An average interval between subsequent births in the analysed parish was 26.7 months. An average inter-genetic interval was over seven months shorter if the previous child had not reached the age of one year. The longest interval between births was the last one and it was almost 30 months long. As the number of children increased average intervals between births decreased: in families with two children the interval was 28 months long, whereas in families with 12 children it was only 21.5 months. The average duration of marriage was 18.3 years. Most women did not live long enough to reach the end of their reproductive age (45 years old). 61% of the Nowy-Korczyn widowers and 31.5% of the Nowy-Korczyn widows decided to contract another marriage. Men contracted another marriage faster; they found a new partner on average after over a year, and women – after 2.3 years. A high number of children was a barrier for women to get married again. Also the age of widows was a significant factor in contracting a new marriage: the older the widow was, the harder it was to contract a new marriage for her. In the parish of Nowy Korczyn there were almost 13 deaths of women for 1000 childbirths. Women usually died at their first childbirth, on average at the age of 25.

13

Rodzina w parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku na podstawie ksiąg metrykalnych (część 1)

41%

Kołodziejczyk K.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2016

|

vol. 38

|

issue 3

55-78

PL

Celem pracy było dokonanie charakterystyki demograficznej zrekonstruowanych rodzin wchodzących w skład parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku. Dokonano tego posługując się uznaną w nauce demografii metodą rekonstrukcji rodzin opracowaną przez Louisa Henry’ego, polegającą na imiennym przyporządkowaniu parom małżeńskim wszystkich zdarzeń demograficznych zanotowanych w parafialnych rejestrach. W rezultacie zastosowania tej metody uzyskano 265 zrekonstruowanych rodzin zamkniętych oraz 317 rodzin otwartych. Dodatkowo w badaniach posłużono się tzw. rodzinami kompletnymi (dzietnymi). Bazę źródłową stanowiły trzy serie ksiąg metrykalnych parafii nowokorczyńskiej przechowywane w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach. Zapisy metrykalne cechowała różna kompletność. Spożytkowany w pracy materiał metrykalny pozwolił odpowiedzieć na podstawowe pytania dotyczące charakterystyki rodziny dawnej. Rodziny zamknięte (dzietne) liczyły średnio czworo dzieci, zaś na jedną rodzinę kompletną (dzietną) przypadało przeciętnie 4,2 dzieci. Uzyskane wyniki okazały się zbieżne z ustaleniami dotychczasowymi (np. wykazano zdeterminowanie płodności wiekiem kobiety). W badanej parafii stwierdzono stosowanie praktyk mających na celu ograniczenie liczby porodów.

EN

The article presents a demographic description of the families registered at the parish of Nowy Korczyn in the second half of the 18th century. The description is based on the method of reconstructing families created by Louis Henry; it consists in nominal assigning married couples to all the demographic events recorded in the parish registers. As a result 265 closed families and 317 open ones have been reconstructed. In addition, complete families (with children) have appeared in the research. Three series of the registers of the Nowy-Korczyn parish, kept in the Diocesan Archives in Kielce, have served as the main source. The records of the registers have varied in their completeness. The material used in the research has permitted to answer the basic question concerning the ancient family. On average, closed families (with children) had four children, and one complete family (with children) had 4.2 children. These results coincide with the current findings (e.g. woman’s fertility is determined by her age). In the parish in question cases of birth control have been confirmed.

14

Marriages in the Parish of Płonka Kościelna in the Years 1826–1864

41%

Dobrzyński J.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2019

|

vol. 41

157-176

PL

W artykule analizie poddano śluby w Płonce Kościelnej w latach 1826–1864 w świetle ksiąg metrykalnych. Parafia ta zamieszkiwana była przez drobną szlachtę. Do największych wsi w parafii należały Łupianka Stara i Płonka Kościelna. Celem artykułu było spojrzenie na małżeństwo jako element składowy cyklu życia jednostki i próba odpowiedzi, czy nupturienci przed zawarciem związku małżeńskiego starali się ugruntować swoją pozycję. Poddano analizie 965 ślubów. Analiza ta wykazała, że śluby w Płonce Kościelnej zawierano wcześniej niż w Europie Zachodniej. Rzadko były poprzedzone etapem służby, a nupturienci w większości do dnia ślubów pozostawali pod opieką rodziców (jeżeli żyli). Statystyczne ujęcie źródła wykazało także, że ci kawalerowie, którzy posiadali własne gospodarstwa, wcześniej decydowali się na założenie rodziny.

EN

The article analyzes parish weddings in Płonka Kościelna in the years 1826–1864 in the light of parish registers. This parish was inhabited by petty nobility. The largest villages in the parish were Łupianka Stara and Płonka Kościelna. The aim of the article was to analyze the wedding as an element in an individual’s life cycle and to try to answer whether prospective spouses tried to strengthen their position before their marriage. 965 weddings were analyzed. This analysis showed that marriages in Płonka Kościelna were concluded earlier than in Western Europe. Seldom were they preceded by a stage of service and most of the betrothed remained under the care of their parents (if they were alive) until their wedding day. A statistical approach to the source also demonstrated that those bachelors who had their own farms decided to start a family earlier.

15

Zgony i ich uwarunkowania w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 w kontekście pierwszego przejścia demograficznego

41%

Rejman S.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2018

|

vol. 40

245-272

PL

Analizie poddano zgony w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913. Do parafii należał Rzeszów i okoliczne wsie (Pobitna, Załęże, Rudki, Ruska Wieś, Staroniwa, Wilkowyja, Zwieńczyca). Celem badania było stwierdzenie, czy miały w niej miejsce zmiany świadczące o dokonującym się procesie pierwszego przejścia demograficznego. Zgony w liczbie 9113 (nie licząc 359 urodzeń martwych) odnotowano w księgach metrykalnych zgonów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Rzeszowie. Rozpatrywano te aspekty zgonów, które według literatury przedmiotu przemawiają za dokonującym się przejściem demograficznym. Wyniki pozwoliły na stwierdzenie, że w parafii rzeszowskiej były to: spadek wartości współczynnika zgonów, wzrost odsetka osób starszych wśród zmarłych, wzrost (po wyłączeniu rocznika zerowego) średniej wieku zmarłych oraz zmiany w strukturze przyczyn zgonów (przede wszystkim spadek udziału chorób zakaźnych i wzrost udziału chorób cywilizacyjnych, jak gruźlica, choroby serca, rak). Nie zaobserwowano natomiast typowych dla przejścia demograficznego wzrostu odsetka zmarłych kobiet i spadku odsetka najmłodszych roczników, co może wynikać z małego zaawansowania procesu przejścia demograficznego, jak również z luk w rejestracji rocznika zerowego. Symptomy pierwszego przejścia demograficznego, które na przełomie XIX i XX wieku dokonywało się w Galicji, obserwujemy zatem również w tym czasie i w Rzeszowie.

EN

Deaths in the Rzeszów parish between the years 1876–1913 were analyzed. The parish included Rzeszów and the surrounding villages (Pobitna, Załęże, Rudki, Ruska Wieś, Staroniwa, Wilkowyja, Zwieńczyca). The purpose of the study was to confirm whether or not any changes testified to the first demographic transition that had taken place there. 9,113 deaths (excluding 359 stillbirths) had been recorded in the parish register, stored in the State Archive in Rzeszów. Aspects of those deaths which, according to the literature, testified to the first demographic transition were analyzed. The results allowed it to be stated that in Rzeszów parish the relevant factors were: a decrease in the death rate, an increase in the percentage of elderly people among the dead, an increase (after excluding the first year of life) in the average age of the deceased, and changes in the structure of causes of death (primarily a decrease in the rate of infectious diseases, and an increase in the rate of diseases of affluence, such as tuberculosis, heart diseases, or cancer). On the other hand, there was no increase in the percentage rate of deaths in women, or a decrease in the percentage rates of deaths in the youngest children, which were typical for the demographic transition. This could possibly be the result of the limited progression of the first demographic transition, along with gaps in the register of infants under one year old. Therefore, the signs of the first demographic transition which took place at the turn of the 20th century in Galicja can also be observed at that time in Rzeszów.

16

Imiona nadawane dzieciom w rzeszowskiej parafii farnej na początku XX wieku

41%

Rejman S.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2017

|

vol. 39

253-281

PL

Parafia farna w Rzeszowie na początku XX w. obejmowała Rzeszów i pięć podrzeszowskich wsi: Staroniwę, Wilkowyję, Pobitno, Załęże i Zwieńczycę. Przedmiotem badań była popularność imion nadawanych na chrzcie w latach 1910–1912. Na tej podstawie można wnioskować o społeczności parafii, jej aspiracjach i obyczajach. W latach 1910–1912 w parafii odnotowano 2050 chrztów, z czego w Rzeszowie 1352 i we wsiach parafii 698. Na wsi rodzice przeważnie nadawali dziecku jedno imię, w mieście przeważały imiona podwójne. Zasób imion dla dziewczynek był większy niż dla chłopców i bogatszy w mieście. Najpopularniejsze imiona męskie to Stanisław, Józef, Jan i Władysław, żeńskie natomiast to Zofia, Helena, Maria w mieście i Marianna na wsi. W rankingu najpopularniejszych imion męskich i żeńskich na pierwszych miejscach nie zaobserwowano większych różnic między miastem a wsią, pojawiały się one na dalszych. Związek między imieniem wybranym na chrzcie, wspomnieniem liturgicznym świętego i czasem urodzenia lub chrztu daje się zauważyć, ale nie jest bezwzględnie stosowaną regułą. Odsetek urodzeń pozamałżeńskich w mieście (12%) był znacznie wyższy niż na wsi (5%), ale dzieci ze związków pozamałżeńskich nie były piętnowane imieniem rzadko występującym w danej społeczności.

EN

The church parish in Rzeszów at the beginning of the 20th century included Rzeszów and five villages around Rzeszów: Staroniwa, Wilkowyje, Pobitno, Załęże and Zwieńczyca. The research dealt with the popularity of Christian names children were baptised in the years 1910–1912. On that basis it may be concluded what the parish community was like and what their aspirations and customs were. In the years 1910–1912 there were 2050 baptisms in the parish, including 1352 in Rzeszów and 698 in the villages. The parents in the villages usually gave one Christian name to their children, in the town the majority of names were double. The list of girls’ names was longer than the boys’ one, and more diversified in the town. The most popular boys’ names were Stanisław, Józef, Jan and Władysław, and the girls’ names – Zofia, Helena, Maria in the town and Marianna in the country. The first positions of the ranking of the most popular names in the town did not differ significantly from the ones in the country, the differences appeared in the other positions. The relation between the name the child was baptised, a liturgical reference to the saint and the time of birth or baptism is visible, but is not obligatory. The percentage of extramarital births in the town (12%) was much higher than in the country (5%), but the children born out of wedlock were not stigmatised with a rare name.

17

New insights into the origins and biography of the composer Antonín Reichenauer (1696-1730)

36%

Podroužek V., Hague B.

Hudební věda (Musicology)

|

2022

|

vol. 59

|

issue 1

3-28

EN

There has been a lot of confusion about the birthdate and origin of the composer and organist Antonín Reichenauer. This study summarises the state of research on this important representative of Prague’s musical life in the 1720s and presents a new hypothesis about his origins. The extensive survey of the parish registers of Prague’s Lesser Town opened the path to this hypothesis with the discovery of the name of Ferdinand Julius Reichenauer, a burgher from the northern Bohemian town of Bílina. On 26 March 1696, his brother František Antonín Reichenauer was baptised in Bílina, who can with high probability be identified with the composer. This reasoning is based on the fact that the mentioned baptismal date is entirely consistent with the age of 34 years given in the record of the composer’s death in Jindřichův Hradec in 1730. The hypothesis is also compatible with Trolda’s assumption on the composer’s origins in northern or north-western Bohemia and with the abundant occurrence of Reichenauer’s works in what is now the Ústí nad Labem region. The example of Reichenauer’s contemporary Joseph Brentner shows that it was not uncommon for the composer to use only the second of his first names. In the light of the new findings, the first mention of Reichenauer’s first name Johann by Dlabač appears to be erroneous. The article’s author then considers the family background and environment from which Reichenauer probably came and summarises the findings on his Prague activities. Attention is paid to the identification of the houses in which the composer resided in the Lesser Town or the evidence of the recognition Reichenauer received as a composer in Prague during his lifetime. The question of his anagrams, which are found in the Osek music inventory and on several music sources from Antonín Görbig’s music collection, is also addressed. The copyist in whose hand these music sources are written, the young Václav Jan Paschal, probably had the composer’s autographs directly as a model, as suggested by some similarities in the notation and layout of the title pages. On this assumption, we can conclude that the anagrams of the name Reichenauer come directly from the composer.

CS

O datu narození a původu skladatele a varhaníka Antonína Reichenauera dosud panovala řada nejasností. Studie shrnuje stav bádání o tomto významném představiteli pražského hudebního života dvacátých let 18. století a přináší novou hypotézu o jeho původu. Cestu k ní otevřel plošný výzkum malostranských matrik, při kterém bylo objeveno jméno malostranského měšťana Ferdinanda Julia Reichenauera pocházejícího ze severočeské Bíliny. 26. března 1696 byl v Bílině pokřtěn jeho bratr František Antonín Reichenauer, kterého lze s velkou dávkou pravděpodobnosti ztotožnit se jmenovaným skladatelem. Tato úvaha je založena na zmíněném křestním datu, které je zcela v souladu s věkem 34 let uvedeným v záznamu o skladatelově úmrtí v Jindřichově Hradci v roce 1730. Hypotézu podporuje také Troldův předpoklad o skladatelovu původu v severních či severozápadních Čechách i hojný výskyt Reichenauerových děl na území dnešního Ústeckého kraje. Na příkladu Reichenauerova současníka Josefa Brentnera je patrné, že nebylo výjimkou, aby skladatel používal pouze druhé ze svých křestních jmen. Ve světle nových poznatků se Dlabačem poprvé uvedené Reichenauerovo křestní jméno Johann jeví jako chybné. Autor článku dále uvažuje o rodinném zázemí a prostředí, odkud Reichenauer pravděpodobně pocházel, a shrnuje poznatky o jeho pražském působení. Pozornost je věnována identifikaci domů, ve kterých skladatel na Malé Straně pobýval, či dokladům o uznání, kterého se Reichenauerovi jako skladateli v Praze během jeho života dostalo. Řešena je také otázka jeho anagramů, které se vyskytují v oseckém inventáři a na několika hudebninách z hudební sbírky Antonína Görbiga. Kopista, jehož rukou jsou psány a jenž je identifikován jako mladý Václav Jan Paschal, měl zřejmě za předlohu přímo skladatelovy autografy, čemuž nasvědčují některé podobnosti notopisu a rozvržení titulních stran. Za tohoto předpokladu můžeme soudit, že anagramy jména Reichenauer pocházejí přímo od skladatele.

18

Religious and Cultural Features of Church Records of Civil Statusparish Registers

31%

Hedo A., Kryhina O.

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

|

2021

|

vol. 6

|

issue 16

63-70

UK

У статті розглянуті релігійні та культурні особливості представників різних віросповідань за матеріалами метричних книг щодо народжених, одружених та померлих. Для виявлення та дослідження особливостей фіксації інформації у метричних книгах були застосовані порівняльний та історико-культурний методи. Надзвичайно великий інформаційний потенціал метричних книг та їх задовільний стан дають можливість дослідження релігійних та культурних особливостей, які характерні для представників різних віросповідань. Дослідження виявило відмінності щодо фіксації даних серед представників православного населення (шанування святих при наданні імен немовлятам, шлюбний обшук), а також іудеїв (обряд обрізання хлопчиків та шлюбний договір «ксубба-ктубба») та німецькомовного населення (подвійні імена немовлят, оголошення перед укладанням шлюбу).

PL

Celem artykułu jest przegląd cech religijnych i kulturowych, które znajdują odzwierciedlenie na stronach ksiąg metrykalnych różnych wyznań. Dla określenia i przebadania religijnych i kulturowych cech informacji w księgach metrykalnych, należy zastosować metody porównawcze i historyczno-kulturowe. Niezwykle duży potencjał informacyjny cerkiewnych akt stanu cywilnego oraz ich zadawalający stan dają możliwość badania religijnych i kulturowych odmienności, charakterystycznych dla przedstawicieli różnych wyznań religijnych. Analiza ujawniła odmienność zapisów informacji pomiędzy społecznościami: prawosławną (kult świętych wyrażający się w wyborze imion nadawanym dzieciom); żydowską (ceremoniał obrzezania niemowląt płci męskiej, kontrakt ślubny – ketuba); niemieckojęzycznej (nadawanie dzieciom podwójnych imion, zapowiedzi przed zawarciem ślubu).

EN

This article is an attempt to review religious and cultural features and to find published images on the pages of parish registers of different creeds. To determine and study the relevant and cultural features of the information recording in the parish registers, we considered appropriate to consolidate the comparative and historical-cultural method. The interest of scholars and novelty are proved due to the extremely large information potential of the church reports of civil status, considering their large array in the state archives and satisfactory physical status, suitable for appendage.The study of ecclesiastical acts of civil status makes it possible to study the religious and cultural peculiarities via the records characteristic for representatives of different religions. We should separately mention the peculiarities of the entries in parish registers of the Orthodox population regarding the veneration of holy figures according to the church calendar, which impacted the naming of newborns. Jewish records are characterized by the rite of circumcision of newborn boys and records as for a marriage contract (“ksubba / ktubba”).German-language parish registers attract attention to the double names given to newborn babies, the obligation to declare an forthcoming marriage, and the presence of family information in records of the deceased.

Refine search results

AKTA METRYKALNE PARAFII KORCZEW

Cholera and typhoid fever in 19th-centuryBielitzer Zion

Księgi metrykalne parafii w Skrzatuszu przechowywane w Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej

Sposoby identyfikacji osób w księgach metrykalnych parafii prawosławnych na Kujawach Wschodnich i ziemi dobrzyńskiej na przełomie XIX i XX wieku

Karol Maciejko, Archiwum Kościelne w Brodnicy. Historia oraz analiza zasobu na tle dziejów miasta i parafii farnej, Archiwum Państwowe w Olsztynie, seria Prace Historyczno-Archiwalne Archiwum Państwowego w Olsztynie, t. 1, Olsztyn 2015, ss. 183

Małżeństwa tatarskie w parafii muzułmańskiej w Studziance w świetle zachowanych akt metrykalnych z lat 1798-1911

Ruch naturalny na Lubelszczyźnie w XVI–XIX wieku. Stan i perspektywy badawcze

Księgi metrykalne parafii rzymskokatolickiej w Grzymałowie przechowywane w Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej

Imiona odojcowskie w metrykach parafii prawosławnej w Białowieży na przełomie XIX i XX wieku

Krasne - dzieje demograficzne miejscowości od 1786 roku do drugiej połowy xix wieku na podstawie ksiąg metrykalnych

Społeczność świętolipska w XVIII w. na podstawie ksiąg metrykalnych

Rodzina w parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku na podstawie ksiąg metrykalnych (cz. 2)

Rodzina w parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku na podstawie ksiąg metrykalnych (część 1)

Marriages in the Parish of Płonka Kościelna in the Years 1826–1864

Zgony i ich uwarunkowania w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 w kontekście pierwszego przejścia demograficznego

Imiona nadawane dzieciom w rzeszowskiej parafii farnej na początku XX wieku

New insights into the origins and biography of the composer Antonín Reichenauer (1696-1730)

Religious and Cultural Features of Church Records of Civil Statusparish Registers