Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  parki narodowe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Funkcja turystyczna jednostek przestrzennych i program jej badania

100%
Fischbach J., Liszewski S., Łódzki U.
Turyzm
|
1989
|
vol. 5
2
Publication available in full text mode
Content available

Consequences of the Change in National Parks' Financing in Poland after 2011

86%
Wiśniewska A.
Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce - teoria i praktyka
|
2017
|
vol. 4
|
issue 23
69-85
PL
W Polsce w latach 2010-2015 wprowadzono znaczne zmiany w systemie finansowania parków narodowych. Do stycznia 2011 roku parki narodowe funkcjonowały jako państwowe jednostki budżetowe. Wielkość dotacji otrzymywanych z budżetu państwa była jednak niewystarczające (84 165 mln zł w 2009 r. i 87 667 mln zł w 2010 r.). Środki te przeznaczano przed wszystkim na wynagrodzenia i ich pochodne. W tej sytuacji Parki Narodowe zmuszone były szukać innych źródeł finansowania swojej działalności. Ponieważ nie posiadały osobowości prawnej, nie mogły prowadzić działalności gospodarczej, zdecydowano się na utworzenie przy każdym z nich gospodarstwa pomocniczego. Gospodarstwo pokrywało koszty swojej działalności z wypracowanych przez siebie środków, mogło również otrzymywać dotacje przedmiotowe z budżetu państwa. Podmioty te stanowiły najistotniejsze źródło finansowania parków, a ich udział w realizacji zadań służących celom parku wynosił przeciętnie około 50%. Niestety działalność gospodarstw mogła też negatywnie wpływać na chronione ekosystemy (np. przez dążenie do zwiększenia sprzedaży drewna). System finansowania parków narodowych funkcjonujący do 2010 r. nie był przygotowany do bezpośredniego przyjmowania środków z Unii Europejskiej. Fundusze UE jako źródło finansowania wykorzystywane było jedynie w nielicznych parkach i zazwyczaj w relatywnie niewielkich kwotach. W 2009 roku 65% parków narodowych nie posiadało projektów finansowanych lub współfinansowanych z funduszy UE. Konieczne stało się stworzenie innego mechanizmu finansowania. Wejście w życie nowych przepisów o finansach publicznych (od stycznia 2011 r.) spowodowało likwidację gospodarstw pomocniczych oraz przekształcenie parków narodowych - państwowych jednostek budżetowych - w państwowe osoby prawne. Pozwoliło to parkom narodowym dysponować swoimi przychodami i poprawiło przejrzystość ich finansowania. Wprowadzone zmiany z jednej strony umożliwiły zatrzymanie wypracowanych przychodów i skuteczniejsze wnioskowanie o dotacje, a z drugiej zrodziły obawy przed nadmierną komercjalizacją działalności parków. W wyniku przemian poprawiła się sytuacja ekonomiczna dużych, dobrze zorganizowanych parków - zwłaszcza tych, w których dużą część przychodu stanowią środki z udostępniania terenów np. Słowiński Park Narodowy. Bardzo ważnym czynnikiem stała się przedsiębiorczość dyrekcji i kompetencje pracowników (w szczególności w zakresie pozyskiwania środków UE). Zwiększona samodzielność i związana z nią odpowiedzialność sprawiły, że w słabszych finansowo parkach pojawiły się obawy dotyczące przyszłego funkcjonowania. O niedoskonałości systemu świadczą prognozowane przez parki wyniki finansowe na 2016 r. Osiągnięcie dodatniego wyniku netto zakłada się w zaledwie czterech Parkach Narodowych (Słowińskim, "Gór Stołowych", Narwiańskim, i "Ujścia Warty"). W pozostałych 19 parkach przewiduje się ujemny wynik netto w łącznej kwocie 13 311 mln zł. Celem niniejszego opracowania jest analiza i ocena przemian w finansowaniu parków narodowych w Polsce w latach 2010-2015. W opracowaniu wykorzystano materiały źródłowe w postaci opracowań Głównego Urzędu Statystycznego, danych Ministerstwa Środowiska oraz Ministerstwa Finansów. W celu możliwie wszechstronnego i obiektywnego przedstawienia wieloaspektowej problematyki wykorzystano właściwą tematycznie literaturę przedmiotu oraz akty prawne.
EN
Significant changes in the financing of national parks were introduced in Poland in the years 2010–2015. Until January 2011 national parks were operating as state budgetary units, however the amount of subsidies received from the state budget was insufficient (PLN 84 165 million in 2009 and PLN 87 667 million in 2010). These funds were being allocated mostly for salaries and their derivatives, and therefore national parks were forced to look for other sources of financing. Since national parks didn’t have legal personality and couldn’t conduct business activity, a decision to establish subsidiaries to all national parks has been made. The subsidiaries financed themselves with their own means, they were also in a position of receiving earmarked subsidies from the state budget. The subsidiaries were the main source of national parks’ financing and their share in carrying out tasks related to the parks objectives was about 50% on average. Unfortunately, the subsidiaries’ activity could also negatively affect the protected ecosystems (e.g. through increasing sales of wood). The national parks’ financing system, which had been in use before 2010, was not ready for receiving the funds directly from the EU. The EU funds as a source of financing were used only in a few parks and mostly in relatively small amounts. In 2009, 65% of national parks didn’t have any projects financed, or co-financed by the EU funds. Implementation of a different financing mechanism was necessary. Implementation of new public finance regulations (January 2011), led to a close-down of the national parks’ subsidiaries and a transformation of the national parks – state budgetary units – into state legal persons. The transformation allowed the national parks to allocate their revenue and improved the transparency of their financing. On the one hand the introduced changes allowed the national parks to retain the income and efficiently apply for subsidies, but on the other hand some concerns about excessive commercialization of the parks activity have been raised. Due to the implemented changes the economic situation of big, well organized parks has improved – notably in those parks where a significant part of income is generated by the availability of the parks area for tourism e.g. Słowiński National Park. Managerial skills of the board of directors and the employees’ competences (especially within the scope of obtaining the EU funds) have become a major factor. Increased autonomy and resulting from this situation responsibility led to growing concerns about the functioning of financially weaker parks in the future. Limitations of the system are indicated by the financial forecast for 2016. Positive net result is forecasted only in four national parks (Słowiński, Gór Stołowych, Narwiański and Ujście Warty) while in the remaining 19 parks negative net result in the total amount of PLN 13 311 million is predicted. The aim of the paper is to analyze and evaluate changes in the national parks financing in Poland in the years 2010–2015. Source materials, i.e. reports of the Central Statistical Office of Poland, reports and data of the Polish Ministry of the Environment, and reports of the Polish Ministry of Finance have been used in the paper. Furthermore, in order to deliver a comprehensive and objective analysis of the multifaceted problems and issues, subject literature and legislation have been examined.
3
Publication available in full text mode
Content available

Parki narodowe – wnioski de lege ferenda (cz. II)

86%
Radecka E.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2022
|
vol. 2(XXII)
185-196
EN
The article aims to synthetically and critically discuss the proposed change in the legal status regarding the national parks. The article will assess whether the new regulations will effectively ensure the protective function, and if so, to what level, and whether – and if so, to what extent – the new regulation will remove evident defects of the currently binding Nature Protection Act. The discussion will first refer to the wording of the regulations, and then the criticism of these solutions will be carried out with simultaneous formulation of de lege ferenda conclusions. The author’s intention is to develop the subject in a series of articles. This approach is justified by the comprehensive nature of the issues regulated by the Act. This article is the second part of the series. It concerns protection planning in national parks and its making available.
PL
Niniejszy artykuł ma na celu syntetyczne i krytyczne omówienie proponowanej zmiany stanu prawnego1 dotyczącej parków narodowych. Zostanie w nim dokonana ocena, czy nowe regulacje skutecznie zrealizują funkcję ochronną, a jeśli tak, to w jakim stopniu oraz czy – a jeśli tak, to w jakim zakresie – nowa ustawa usunie ewidentne wadliwości aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody. Rozważania będą prowadzone najpierw poprzez nawiązanie do brzmienia przepisów, a następnie przeprowadzona zostanie krytyka tych rozwiązań z jednoczesnym formułowaniem wniosków de lege ferenda. Zamysł autorki zakłada opracowanie tematyki w ramach cyklu artykułów. Zabieg ten uzasadniony jest obszernością regulowanych ustawą zagadnień. Artykuł ten stanowi drugą część z cyklu. Dotyczy on planowania ochronnego na terenie parków narodowych oraz jego udostępniania.
4
Publication available in full text mode
Content available

Wpływ organów parków narodowych na zarządzanie przestrzenią na szczeblu lokalnym

86%
Nowak M. J.
Studia Regionalne i Lokalne
|
2013
|
issue 3(53)
89-100
PL
Na zarządzanie przestrzenią w skali lokalnej wpływ wywierają różne organy, w tym organy ochrony środowiska. Celem artykułu jest określenie zakresu, w jakim parki narodowe (w których imieniu działali ich dyrektorzy) wpływały na zarządzanie przestrzenią gmin w Polsce w latach 2008–2011 w oparciu o dokonywane przez nich uzgodnienia. Ponadto podjęto próbę zweryfikowania, jakie w tym okresie występowały konflikty przestrzenne pomiędzy przeznaczeniem związanym z utrzymaniem i rozwojem parków narodowych oraz innymi, występującymi na szczeblu lokalnym przeznaczeniami. W artykule analizie poddano dane uzyskane z trzynastu polskich parków narodowych.
EN
Local spatial development is affected by various authorities, including environmental authorities. The purpose of this article is to identify the extent to which national parks (on behalf of which the directors of national parks act) affected spatial development in municipalities in Poland in years 2008–2011 based on the arrangements made by them. In addition, an attempt has been made to verify whether in this period of time there were spatial conflicts between the intended space-related maintenance and development of national parks and other, occurring at the local level allocations. The article analyzed the data obtained from thirteen Polish national parks.
5
Publication available in full text mode
Content available

Parki narodowe – wnioski de lege ferenda (cz. I)

86%
Radecka E.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2022
|
vol. 1(XXII)
101-116
EN
The article aims to synthetically and critically discuss the proposed change in the legal status regarding the highest form of nature protection in Poland, i.e. national parks. The article will assess whether the new regulations will effectively ensure the protective function, and if so, to what level, and whether – and if so, to what extent – the new regulation will remove evident defects of the currently binding Nature Protection Act. The discussion will first refer to the wording of the regulations, and then the criticism of these solutions will be carried out with simultaneous formulation of de lege ferenda conclusions. The author’s intention is to develop the subject in a series of articles. This approach is justified by the comprehensive nature of the issues regulated by the Act. The first article, hereby submitted to you, explains selected problems concerning the creation of national parks, legal regime of this form of protection and the system of exemption from prohibitions. The results of the presented analysis have not been presented to readers so far and cover only Polish law. The innovative nature of this research results from the fact that these issues are not the subject of studies in legal scholarship.
PL
Niniejszy artykuł ma na celu syntetyczne i krytyczne omówienie proponowanej zmiany stanu prawnego1 dotyczącej najwyższej formy ochrony przyrody, jaką w Polsce są parki narodowe. Dokonana zostanie w nim ocena, czy nowe regulacje skutecznie zrealizują funkcję ochronną, a jeśli tak, to w jakim stopniu, oraz czy – a jeśli tak, to w jakim zakresie – nowa regulacja usunie ewidentne wadliwości aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody. Rozważania będą prowadzone najpierw poprzez nawiązanie do brzmienia przepisów, a następnie przeprowadzona zostanie krytyka tych rozwiązań z jednoczesnym formułowaniem wniosków de lege ferenda. Zamysł autorki zakłada opracowanie tematyki w ramach cyklu artykułów. Zabieg ten uzasadniony jest obszernością regulowanych ustawą zagadnień. Pierwszy z artykułów, przedłożony do Państwa rąk, wyjaśnia wybrane problemy dotyczące tworzenia parków narodowych, reżimu prawnego tej formy ochronnej oraz systemu wyłączania obowiązywania zakazów. Wyniki zaprezentowanej analizy nie były dotychczas prezentowane czytelnikom i obejmują wyłącznie prawo polskie. Nowatorski charakter tych badań wynika z faktu, że tematyka ta nie stanowi przedmiotu opracowań w doktrynie.
6
Content available remote

The efficiency of scientific and tourism activity of Polish National Parks with use DEA method

72%
Rusielik R., Zbaraszewski W.
Economic and Environmental Studies
|
2014
|
vol. 14
|
issue 3(31)
283-297
EN
Financial shortfalls are typical for protected areas (PA) in many countries. The data collected in the mid-90s of the twentieth century indicate that globally there is a deficit in the amount of $2.3 billion for efficient protection of PA. Therefore, there is a growing interest in accounting for PA costs and a need to increase the efficiency of using resources. The article described Polish National Parks (NP) and presented the analysis of efficiency of using their resources with DEA method. The research was conducted in the area of tourist and scientific activity, which, along with the protection of biodiversity is the essence of NP.
PL
Niedobory finansowania są wspólne dla obszarów chronionych (PA) w wielu krajach. Dane zebrane w połowie lat 90. XX wieku świadczą, że w skali świata występuje deficyt w kwocie 2,3 mld USD na skuteczną ochronę funkcjonujących PA. Dlatego rośnie zainteresowanie rozliczaniem kosztów funkcjonowania PA oraz potrzeba zwiększenia efektywności wykorzystania środków finansowych. W artykule scharakteryzowano polskie parki narodowe (PN) oraz przeprowadzono analizę efektywności wykorzystania ich zasobów przy zastosowaniu metody Data Envelopment Analysis (DEA). Badanie przeprowadzono w obszarze działalności turystycznej i naukowej, które wraz z ochroną różnorodności biologicznej stanowią istotę funkcjonowania PN.
7
Publication available in full text mode
Content available

Produkt turystyczny w parkach narodowych – skutki pandemii COVID-19

72%
Niezgoda A., Markiewicz E.
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
|
2022
|
vol. 36
|
issue 2
177-189
EN
The tourism market reacted extremely strongly to the travel and business restrictions that were put in place to curb illnesses during the COVID-19 pandemic. Consumers, including tourists, changed their decisions about holiday trips out of concern for their health. The offer of national parks turned out to be very important. The aim of the article is to evaluate changes in the tourist product in Polish national parks as a result of the COVID-19 pandemic. In order to illustrate the situation in the various stages of restrictions and limitations on tourism, a case study of many undertakings in Polish national parks was used. A comparative analysis method was used, resulting in a catalogue of examples of tourism product activities. These include activities that on the demand side allowed recreation and leisure for tourists who needed contact with nature as a result of the pandemic, and on the supply side revealed creativity and innovation in creating new forms of tourism product. The conclusions also indicated that new virtual forms of tourism product could support nature conservation in national parks by supporting environmental awareness and substituting traditional park tours for virtual forms of tourism product.
PL
Rynek turystyczny wyjątkowo silnie zareagował na ograniczenia podróży i działalności gospodarczej, które zostały wprowadzone w celu zahamowania zachorowań w czasie pandemii COVID-19. Konsumenci, w tym turyści, z obawy o swoje zdrowie zmienili decyzje dotyczące wyjazdów wakacyjnych. Bardzo ważna okazała się wówczas oferta parków narodowych. Celem artykułu jest próba oceny zmian produktu turystycznego w polskich parkach narodowych, będących wynikiem pandemii COVID-19. Dla zobrazowania sytuacji w poszczególnych etapach restrykcji i ograniczeń uprawiania turystyki wykorzystano studium wielu przypadków działań wprowadzonych w polskich parkach narodowych. Posłużono się metodą analizy porównawczej, której efektem jest katalog przykładów działań w zakresie produktu turystycznego. Należą do nich działania, które po stronie popytu pozwoliły na rekreację i wypoczynek turystom potrzebującym w wyniku pandemii kontaktu z naturą, a po stronie podaży ujawniły kreatywność i innowacyjność w tworzeniu nowych form produktu turystycznego. We wnioskach wskazano również na fakt, że nowe, wirtualne formy produktu turystycznego mogą wspierać ochronę przyrody w parkach narodowych poprzez zwiększanie świadomości ekologicznej oraz substytucję tradycyjnego zwiedzania parków na rzecz wirtualnych form produktu turystycznego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.