Search results

1

Feniks w literaturze wczesnochrześcijańskiej

100%

Wójtowicz H.

Vox Patrum

|

1984

|

vol. 6

376-383

EN

Auctor da ava Phoenice apud antiquos scriptores christianos breviter narrat.

2

Phoenix and Delphinus Salvator: The History of the Forgotten Images of Early Christian Iconography

100%

Kałużny J. C.

Perspektywy Kultury

|

2020

|

vol. 30

|

issue 3

9-26

PL

W sztuce III i IV wieku dochodziło do transformacji i dostosowania niektórych przedstawień ikonografii antycznej do nowych potrzeb i zadań, jakie stawiała przed nimi sztuka chrześcijańska. Przykłady można mnożyć, zaczynając od tych bardziej znanych i do dziś rozpoznawalnych, jak chociażby przedstawienie Hermesa Kriophorosa, które ewoluuje do figury Chrystusa Dobrego Pasterza, czy śpiącego Endymiona, które wejdzie w skład tzw. cyklu Jonasza. Zjawisko akomodacji wzorców antycznych dla potrzeb ikonografii chrześcijańskiej było wówczas działaniem popularnym i dość powszechnym, ale jedynie część z powstałych w tym czasie przedstawień przetrwała do dzisiaj. Właśnie takim zapomnianym wyobrażeniom poświęcono poniższe rozważanie, gdyż na przykładzie przedstawień feniksa i delfina ocalającego prześledzono czynniki, które wpływały na częściowy – feniks, lub całkowity – delphinus salvator, proces zanikania niektórych obrazów sztuki wczesnochrześcijańskiej, bazujących na wzorcach antycznych.

EN

Art in the 3rd and 4th centuries underwent transformations and adapted certain representations which were typical of ancient iconography to the new needs and tasks of Christian art. Among the abundant examples of this process, many continue to be popular and recognizable, such as the representation of Hermes Kriophoros, which evolved to become Christ the Good Shepherd, or the sleeping Endymion, which became part of the “Jonah cycle.” The adaptation of patterns from antiquity for the purposes of Christian iconography was both popular and quite common, but only a fraction of the representations developed in that period survive today. This paper discusses the representations that have been forgotten. Relying on the examples of the phoenix and the dolphin-rescuer, the paper analyzes factors that affected the partial (phoenix) or complete (delphinus salvator) disappearance of images which were typical of early Christian art and which relied on ancient imagery.

3

Pticy v lirike Anny Achmatovoj

75%

Kiseleva I. V.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

1999

|

vol. 11

197–204

PL

Obraz ptaka u Achmatowej funkcjonuje jako symbol. Analiza kontekstów ze słowem ptak oraz kontekstów z nazwami konkretnych ptaków – wrony, gołębia, kukułki, żurawia, jaskółki, czajki itp. oraz nazwami mitologicznymi (np. Feniks), pozwoliła ma uchwycenie trzech różnych sposobów wykorzystywania motywu ptaka. Po pierwsze, obrazy ptaków pełnią nowe funkcje poetyckie, np. mitologizacji miejsc przez wprowadzenie do określonego obrazu ptaków typowych dla rosyjskiej tradycji ludowej; uwydatniania dźwiękowych aspektów przestrzeni przez wywoływanie głosów ptaków; a także sugerowania braku życia w określonej przestrzeni (w tekście podkreśla się wówczas brak ptaków w danym miejscu). Po drugie, obraz ptaka jest przywoływany przy opisie postaci kobiecych: części ciała i zachowania kobiety są upodabniane do części ciała i zachowań ptaka, żeńskie nazwy ptaków są przenoszone na kobietę. Zabieg taki służy utworzeniu nowego poetyckiego i malarskiego efektu, pomaga opisać emocje zbyt złożone, by je wyrazić innymi środkami. Po trzecie, obraz ptaka pojawia się jako symbol duszy. Dusza w tekstach Achmatowej otrzymuje nazwy ptaków: jaskółki, białej czajki, gołąbka lub ogólnie – postaci białego ptaka.

XX

In Achmatova’s poetry, the image of a bird is symbolic. An analysis of contexts with the word meaning ‘bird’, those with words referring to specific species, e. g. crow, dove, cuckoo, crane, swallow, lapwing, etc., as well as those with names of mythological creatures, e. g. phoenix, revealed three different uses of the motif of a bird. First, the images of birds perform new poetic functions: they give a mythological character to places (via references to birds typical of Russian folk tradition), augment auditory aspects of space (via evocation of bird voices), and evoke the atmosphere of the lack of lite in a particular space (achieved by emphasizing the lack of birds in that space). Second, the image of a bird is evoked in descriptions of women, whose behaviour and body parts are compared to the behaviour and body parts of a bird; female bird names are also transferred onto the woman. The technique brings about a new poetic and painterly effect, facilitating descriptions of very complex and otherwise undescribable emotions. Third, the image of a bird appears as a symbol of the soul, which in Achmatova’s poetry is referred to by bird names, e. g. swallow, white lapwing, dove, or generally by the figure of a white bird.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Perspektywy Kultury

1 Vox Patrum

1 Kałużny J. C.

1 Kiseleva I. V.

1 Wójtowicz H.

1 2020

1 1999

1 1984

Feniks w literaturze wczesnochrześcijańskiej

Phoenix and Delphinus Salvator: The History of the Forgotten Images of Early Christian Iconography

Pticy v lirike Anny Achmatovoj