Search results

1

Biopolitique et autobiographisme. Les deux malades de Franz Joseph Gall

100%

Sawala W.

Studia Romanica Posnaniensia

|

2017

|

vol. 44

|

issue 4

59-79

EN

The aim of this article is, on the one hand, to show Franz Joseph Gall as an important figure for setting up the ideological framework for modern biopolitics and, on the other, to look at the literary traces of his personal engagement in this endeavour. In the first part, we place his thought in the ideological context of the 18th and 19th century; the second one analyses the images of the patients created by the author, in order to show their different configurations: while some appear as reduced to the role of homo sacer (Giorgio Agamben’s term), others are inscribed in a dignifying discourse. We look at the political implications of this situation.

2

Duch je kost : k úskalím vědecké fyziognomie

73%

Kolman V.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2019

|

vol. 67

|

issue 3

339-359

EN

Focusing on Hegel’s dictum “Spirit is a bone”, the paper shows that besides its straightforward reading as a critique scientific physiognomy, it has a broader application to all attempts at reducing complex physical and social phenomena to mere causal explanations. Inferring that you must have such and such character because you have such and such bumps on your skull does not substantially differ from the same inference based on the description of our genes or episodes of our brain centers. With Hegel, one can argue that what matters here are not some describable episodes of our organism, but human deed as an outer opposition to the inner act of intention. The relation of the inner and outer, though, must be conceived dialectically as mutually conditioned or co-dependent, in the spirit of the later philosophies of Wittgenstein or Merleau-Ponty.

DE

Die Abhandlung befasst sich mit Hegels Ausspruch „der Geist ist ein Knochen“, wobei nicht nur der Kontext der Kritik der damaligen Lehren von der Physiognomie erörtert wird, sondern insbesondere auch deren Verallgemeinerung in der Kritik an Kausalerklärungen komplexer psychischer und sozialer Erscheinungen. Schlussfolgerungen von der Schädelform und von Gesichtszügen auf den persönlichen Charakter oder auf den Charakter einer Ethnie sind ebenso zweifelhaft, wie ähnliche Schlussfolgerungen anhand der Hirnaktivität oder der genetischen Ausstattung. Als relevant erweist sich in diesem Zusammenhang erst das menschliche Verhalten, das einen äußeren Ausdruck einer innerlich definierten Absicht darstellt. Die Beziehung von Innerem und Äußerem muss freilich als eine gegenseitig bedingte Beziehung verstanden werden, so wie es den späteren Erwägungen von Wittgenstein oder Merleau-Ponty entspricht.

CS

Stať se věnuje Hegelovu výroku „duch je kost“ nejen v kontextu kritiky tehdejších fyziognomických nauk, ale především v jejím zobecnění do kritiky kauzálních vysvětlení komplexních psychických a sociálních jevů. Usoudit z toho, že má někdo takové či jiné lebeční výrůstky nebo rysy obličeje, na jeho povahu nebo na povahu celé rasy, je podobně chybné, jako usoudit na to z činnosti jeho mozku nebo genetické výbavy. Jako relevantní se v této souvislosti ukazuje být až lidské jednání představující vnější projev vnitřně definovaného úmyslu. Vztah vnitřního a vnějšího je však třeba chápat jako vzájemně podmíněný, v duchu pozdějších úvah Wittgensteinových či Merleau- -Pontyových.

3

Beckett’s Dystopian Trilogy, Part I: The Irrelevance of Godot

73%

Gontarski S.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2021

|

vol. 63

|

issue 4

7-27

PL

Autor analizuje szereg zmian wprowadzonych do tekstu dramatu Samuela Becketta Czekając na Godota, których dokonał autor tłumacząc tekst oraz inne osoby zajmujące się edycją manuskryptu sztuki. Opisując szczegółowo różnice między poszczególnymi wersjami manuskryptu, autor tłumaczy, w jaki sposób zmiany te wynikają z popularnych w tamtej epoce poglądów dotyczących degradacji człowieka i ludzkości. Artykuł kreśli zarówno zarys poglądów samego Becketta na te zagadnienia, jak i ogólne filozoficzne i kulturowe tło epoki. Obok tych genologicznych dociekań autor stawia tezę, że tematem sztuki Becketta jest w mniejszym stopniu nieobecności Godota, czy Boga, a w większym lęk wywołany wizją degradacji ludzkości, umierania i zaniku życiowych energii. Artykuł stanowi zatem przeglądowe omówienie stanowisk filozoficznych, które stoją za powstaniem Czekając na Godota, szczególnie monologu Lucky’ego, a także daje wgląd w historię edytowania tekstu sztuki.

EN

The article concentrates on a variety of textual alterations introduced to Samuel Beckett’s Waiting for Godot either in the process of translation by the author or by the third parties. In a close reading of these changes the article follows the philosophy of human degradation and connects it both with Beckett’s own ideas on the matter and with a broad cultural context of the epoch. Apart from this philological and cultural analysis, the article advances a thesis that the main theme of Beckett play is not necessarily the absence of Godot/God, or a figure of authority, but the fact of humanity slowly descending into stagnation, depletion of energy and hope as well as physical deprivation. Therefore the article offers an interesting study of Beckett from textual and cultural perspectives, but it also makes a contribution to the genetic criticism of his oeuvre.

4

Eliza Orzeszkowa – Entuzjastka portretowania fizjonomicznego (część I)

44%

Skorupa E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2016

|

vol. 34

|

issue 1

EN

The article concerns the physiognomic portrayal in Eliza Orzeszkowa’s novel In the Provinces (Na prowincji). The writer used Johann Caspar Lavater’s treaty as well as his views on beauty and ugliness. Lavater’s theory was an example of the relation between soul and body; man became beautiful thanks to a particular type of professed morality. Orzeszkowa’s literary heroes always possessed more or less extensive physiognomic portraits, which explained their character. The observation of the “outer man” allowed the author to guess from bodily signs (head shape, mouth line, eye size, forehead, wrinkles, etc.) the “inner man”, his nature, character, strengths and weaknesses. The first part of the novel In the Provinces (Na prowincji) analyzed in a physiognomic manner shows the writer’s sensitivity for true and false beauty and the Greek kalos kagathos.

PL

Artykuł dotyczy portretowania fizjonomicznego w powieści Elizy Orzeszkowej Na prowincji. Pisarka korzystała z traktatu Johanna Caspara Lavatera, a także z jego poglądów na kategorie piękna i brzydoty. Lavaterowska teoria była przykładem związku duszy i ciała; człowiek stawał się piękny dzięki określonemu rodzajowi wyznawanej moralności. Bohaterowie Orzeszkowej zawsze posiadali mniej lub bardziej rozbudowane portrety fizjonomiczne, które tłumaczyły ich charakter. Obserwacja człowieka zewnętrznego pozwalała autorce na odgadnięcie z oznak cielesnych (kształtu głowy, linii ust, wielkości oka, wyglądu czoła, zmarszczek etc.) człowieka wewnętrznego, jego natury, charakteru, wad i zalet. Pierwsza część analizowanej pod kątem fizjonomicznym powieści Na prowincji pokazuje wrażliwość artystyczną pisarki na kategorie piękna prawdziwego i fałszywego, na greckie kalos kagathos.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Filosofický časopis (Philosophical Journal)

1 Studia Romanica Posnaniensia

1 Gontarski S.

1 Kolman V.

1 Sawala W.

1 Skorupa E.

1 2021

1 2019

1 2017

1 2016

Biopolitique et autobiographisme. Les deux malades de Franz Joseph Gall

Duch je kost : k úskalím vědecké fyziognomie

Beckett’s Dystopian Trilogy, Part I: The Irrelevance of Godot

Eliza Orzeszkowa – Entuzjastka portretowania fizjonomicznego (część I)