Search results

1

Santiago de Compostela jako ważna destynacja turystyki pielgrzymkowej - obraz pielgrzymowania w narracjach blogów podróżniczych

100%

Lisowska A., Wieszaczewska A.

Turystyka Kulturowa

|

2017

|

issue 3

74-95

PL

Do najbardziej popularnych destynacji turystyki pielgrzymkowej należą obecnie Rzym, Fatima, Santiago de Compostela, Jerozolima czy Lourdes, a w Polsce – Licheń, Częstochowa, Wambierzyce, Łagiewniki i inne. Odwiedzanie i wędrowanie do miejsc kultu świętych i błogosławionych jest nie tylko domeną zorganizowanych wyjazdów w ramach biur podróży czy grup wyznaniowych, ale także samodzielnych wypraw indywidualnych lub w małych grupach. Santiago de Compostela w hiszpańskiej Galicji to cel chętnie wybierany przez tych, którzy decydują się na pokonanie znacznej odległości trasy pieszo. Szlak znaczony charakterystycznymi muszlami wiedzie do sanktuarium uznawanego przez chrześcijan za miejsce spoczynku św. Jakuba Większego przez wiele krajów Europy i jest nie tylko trasą pątników, ale także miejscem spotkań pielgrzymów różnej narodowości i wieku. Część z nich swoje doświadczenia zawiera w blogach podróżniczych, które współcześnie są jedną z najbardziej popularnych form podróżopisarstwa, dostępną także podróżnikom-amatorom. W artykule przedstawiono analizę wybranych blogów podróżniczych opisujących pielgrzymkę do Santiago de Compostela, zwłaszcza w odniesieniu do praktyk pisarskich, które pozwalają wpływać na czytelnika i wypływają ze specyficznego spojrzenia turystycznego.

2

Opis jednej podróży. W Górach Olbrzymich Stanisława Bełzy

86%

Kuniczuk-Trzcinowicz A.

Góry, Literatura, Kultura

|

2018

|

vol. 12

397-401

EN

The author presents to the readers a 19th-century account of a journey to the Giant Mountains (Karkonosze mountains). It was written by Stanisław Bełza, who noted down his impressions from a 1893 expedition to the Giant Mountains. The account is examined in its function of both a guidebook and an artistic description of the author’s experiences in the mountains.

3

„Aby wszędzie być i wszystko widzieć”. Doświadczanie miejsc i siebie w trakcie górskich podróży. Relacje Ślązaków

72%

Kossakowska-Jarosz K.

Góry, Literatura, Kultura

|

2015

|

vol. 9

191 - 204

EN

“To be everywhere” and “see everything” is a declaration by Father Euzebiusz Franciszek Stateczny, a well-known Silesian writer from the turn of the 20th century, and an extraordinary monk and tenacious traveller, who in a true positivist fashion valued the truth about the world based on one’s own experience. By outlining a comprehensive need to get to know the world, Stateczny acted as a cosmographer, which prompted the author of the article to try to establish whether this declaration also applied to other travellers from the region and how this completeness was supposed to be expressed. The author’s overview of Silesian accounts of trips to the mountains (by Karol Miarka, Rev Antoni Stabik, Fr Henryk Aulich, Rev Michał Przywara and Józef Gallus) confirms that those Silesian travellers barely felt the spirituality of these spaces, because they did not become harmonised with them in their experiences. As clergymen, they headed mostly to pilgrimage centres, with the mountains providing only an obstacle to be overcome on their way there. That is why deep in their hearts they were not ready to experience the beauty of the mountains, nor did they open themselves up to contemplation of mountain landscapes on account of external circumstances (the physical effort of travel was in conflict with the old and exhausted bodies). They were “everywhere”, intending to see “everything” that attracted them, or wherever their pastoral duties took them, but their travelling, though dominated by learning, was dissociated from nature’s clichés. That is why the Silesians’ mountain trips were characterised by “spiritual blindness” to the value of mountain sights. The travellers were not shocked by the rocky landscapes, because they did not experience the pleasure of walking in the mountains, which is why they lacked an aestheticising stimulus. More importantly, by remaining close to the everyday problems of the region and supporting their compatriots in their everyday struggles, the priests were not poets in their lives. That is why their accounts were dominated by somatic descriptions, physiological responses and psychological reactions, reduced mainly to illustrating fear and physical clumsiness. However, this “spiritual blindness” to the beauty of nature was not an inherent characteristic of Silesian travel writers, for they reacted completely differently to sea landscapes seen from the board of ships carrying them to distant corners of the world. When they did not feel the hardship of travel, they were able to find the force and charm of nature in the rich contents of these spaces.

4

Bośnia − hortus horridus. Obraz Bośni w podróżach franciszkanów Grgi Marticia i Ivana Frano Jukicia

72%

Pieniążek-Markowić K.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2014

|

issue 4(7)

263-278

EN

The subject of discussion in the present article are travel accounts of the nineteenth century given by two Franciscans, namely, Grgo Matić and Ivan Frano Jukić as a result of their visit in Bosnia. The image of the territory, reconstructed on the basis of their accounts, manifests itself as a devastated Arcadia. Bosnia turns out to be a country which may not be taken under rational consideration, since it is embroiled in absurdities and contradictions, streaked with poverty, but rich in all resources of nature. The visited country is perceived as a paradisiac place destroyed by its contemptible in habitants, who being dirty themselves, sully the whole space with their own impurity. It is a place where everything is out of place, which is transformed into a borderland, dominated by divisions, far from social and divine order. Presented as such, Bosnia, hortus horridus, becomes a sort of gothic garden in which, among beautiful, yet wild, nature and ruins imperfect and scared people live; their tainted women who transgress against the established roles, the oppressor (Ottoman Turks), a lazy local Muslim, and a member of the Orthodox Church who breaks out of the Illyrian common visions.

5

Przywołania i deskrypcje ruin w dzienniku podróży Walerii Tarnowskiej do Italii

72%

Mazurkowa B.

Tematy i Konteksty

|

2022

|

vol. 17

|

issue 12

240-255

EN

The main part of this study is preceded by information on the subject of dynamically increasing, since the beginning of the 18th century, participation of Polish women from wealthy houses in social life. It can be confirmed by, among others, their travels abroad to e.g. Italy with its rich resources in the form of works of art including those preserved from ancient times being of great interest then. In the main stream of investigation the author focuses on the preserved French travel journal (“Mes voyages”) of the journey that Waleria from the Stroynowskis Tarnowska undertook to Italy in years 1803–1804 with her husband Jan Feliks and her father Walerian. The analytical and interpretational considerations refer to the fragments concerning the buildings observed by the countess during her Italian journey, which were to a various degree damaged by the power of time or human activity and that was indicated by singled out synonymous terms used for ruins. The crucial aspect of this reflection is concretisation of Tarnowska’s impressions depicted in descriptions from close contact with antique and modern edifices, not too rarely preserved in a remnant form. According to the author of this study references to and descriptions of ruins in the analysed journal are the expression of not a genuine passion but rather of the influence of contemporary fashion for ancient times and great curiosity for the world during the first journey abroad and the will to see and then record in writing all that was required to see during this Italian trip. They also prove psychologically conditioned perception of wors of art.

PL

Zasadniczą partię rozprawy poprzedzają informacje na temat dynamicznie wzrastającego od XVIII wieku udziału w życiu społecznym Polek z zamożnych domów, czego przejawem były także ich zagraniczne wojaże, prowadzące m.in. do Italii z przebogatymi zasobami dzieł sztuki, w tym również zachowanych starożytności cieszących się ówcześnie powszechnym zainteresowaniem. W głównym toku dociekań autorka skupia się na zachowanym w rękopisie francuskim dzienniku podróży (Mes voyages), którą Waleria ze Stroynowskich Tarnowska odbyła do Włoch w latach 1803–1804 wraz z mężem Janem Feliksem i ojcem Walerianem. Analityczno-interpretacyjne rozważaniach obejmują fragmenty relacji dotyczące obserwowanych przez hrabinę w trakcie włoskiego wojażu budowli w różnym stopniu zniszczonych siłą czasu lub wskutek działalności człowieka, na co wskazują wyodrębnione synonimiczne określenia ruin. Istotnym aspektem dociekań jest konkretyzacja utrwalonych w deskrypcjach wrażeń, jakich Tarnowskiej dostarczał w Italii bliski kontakt z antycznymi i nowożytnymi gmachami, nierzadko zachowanymi w formie szczątkowej. Według autorki rozprawy, przywołania i deskrypcje ruin analizowanym dzienniku są wyrazem nie tyle autentycznej pasji, ile raczej oddziaływania ówczesnej mody na starożytności oraz wielkiej ciekawości świata w czasie pierwszej podróży zagranicznej i chęci obejrzenia, a następnie utrwalenia w zapisach tego wszystkiego, co w czasie włoskiego wojażu należało zobaczyć. Świadczą również o uwarunkowanym psychologicznie odbiorze dzieł sztuki.

6

History and archaeology of the Ancient Middle East in the weekly magazine Wędrowiec (The Wanderer)

72%

Zinkow L.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2019

|

issue 4

7

Malarz jako podróżnik i pisarz. Europa oczami Charisa Jakupowa w utworze Путешествие художника вокруг Европы

72%

Sylwestrzak M.

Nurt SVD

|

2019

|

issue 2

55-65

PL

Artykuł omawia poetykę i tematykę utworu Charisa Jakupowa pt. Путешествие художника вокруг Европы (Podróż artysty wokół Europy), jego przynależność gatunkową, osobliwości konstrukcji czasoprzestrzeni, typy obrazowania. Analizowana jest ponadto warstwa językowa tekstu z położeniem nacisku na te fragmenty utworu, w których ujawniają się przekonania i mentalność autora. Jakupow w opisach krajów europejskich posługuje się niekiedy językiem propagandy sowieckiej i obrazowania charakterystycznego dla oficjalnej w ZSRR wizji Zachodu. Z kolei przyjęcie w narracji perspektywy artysty - podróżnika prowadzi do rozwinięcia tematyki historii sztuki przy zredukowaniu tematyki społecznej i obyczajowej.

EN

The article discusses the poetics and theme of the work of Charis Jakupow titled Путешествие художника вокруг Европы (The Artist’s Journey around Europe), literary genre, the peculiarities of space-time construction and imaging types. The linguistic layer of the text is also analyzed, with emphasis placed on those passages in which the author’s beliefs and mentality are revealed. Jakupov in the descriptions of European countries sometimes uses the language of Soviet propaganda and imaging characteristic of the official vision of the West in the USSR. In turn, the reception in the narrative of the perspective of the artist-traveler leads to the development of the subject of art history while reducing social and moral issues.

8

Bex: Juliusz Słowacki's journey to the underworld

72%

Tomasik W., Tomasik W.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 4

9

Karkonosze i ich mieszkańcy w świetle wybranych osiemnastowiecznych relacji z podróży

72%

Pacholski J.

Góry, Literatura, Kultura

|

2015

|

vol. 9

137 - 154

EN

he present sketch deals with the image of the inhabitants of the Silesian and Czech Karkonosze Mountains to be found in works by 18th-century travel writers and geographers of the Enlightenment era representing both the Prussian (J.C.F. GutsMuths, J.H.F. Ulrich, J.E. Troschel and E.F. Buquoi) and pro-Habsburg point of view (F. Fuß). Notwithstanding the affiliation to this or that political and, consequently, confessional group, in their works all authors clearly drew on the models provided by Swiss scholars and writers, primarily A. von Haller as well as J.J. Scheuchzer, which can be seen in implicit and explicit references included in the analysed texts. When analysing the various works, the author tries to demonstrate the presence of these references with regard to the ways of presenting people living in the mountains, their condition, work and customs, which, according to the present author, quite closely follows the models found primarily in A. von Haller’s poem The Alps.

10

Podróżnik i król. Gilbert de Lannoy na dworze Władysława Jagiełły

72%

Niewiński A.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 2: Historia

25-39

EN

The present sketch refers to the meetings of King Władysław Jagiełło and the Burgundy knight Gilbert de Lannoy (1386-1462), who came to Central Europe in the first half of the 14th century. The first journey that he made in 1413 in order to fight against the „pagans” changed into an irresistible desire to get to know the areas that were ruled by the „unbelievers”, which resulted in a travel to the Ruthenian and Lithuanian lands. The analysis made in the paper presents the significance of this journey which turned to a verification of the anti-Polish propaganda spread by the Teutonic Knights. Meeting King Władysław Jagiełło was the crowning of Gilbert de Lannoy’s stay in this part of Europe. The Burgundy knight's next journey to Central-East Europe took place in 1422. Gilbert de Lannoy, being the King of England Henry V’s envoy, met the Polish King again. Also this visit contributed to a change in the image of Jagiełło and of Poland in West Europe. The evolution of the traveler’s political views effected by his journeys and the meetings he had when travelling produced meaningful results in the field of European diplomacy.

11

Modernizm, imperium i „podróż do”

61%

Snaith A.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 11-12

98-113

EN

Przedmiotem artykułu jest próba opisania, w jaki sposób w dziewiętnastowiecznych relacjach podróżopisarskich został odzwierciedlony problem szybkiego rozwoju środków transportu i nowych możliwości, które zrodziły się przed podróżopisarzami. Wyróżnione zostały trzy charakterystyczne sposoby opisu: dostrzeganie zaniku przestrzeni, zastępowanie przestrzeni czasem bądź kalejdoskopowe opisywanie wrażeń z podróży. W pracy dostrzeżone zostało również to, że mówiąc o doświadczeniach romantycznych podróżopisarzy, można posługiwać się stworzoną przez Marca Augégo kategorią „nie-miejsca”.

PL

Artykuł stanowi fragment wprowadzenia do monografii zatytułowanej Modernist Voyages: Colonial Women Writers in London 1890–1945 (CUP 2014). Została w nim opracowana analityczna podbudowa lektury „londyńskiego” pisarstwa kolonialnych kobiet, odbywających w okresie modernizmu „podróż do”, podbudowa, która podkreśla wagę genderu w nowych badaniach nad modernizmem. Artykuł rozpoczyna się namysłem nad kontrastującymi sprawozdaniami z „przybycia” dwóch karaibskich pisarzy: Uny Marson i C.L.R. Jamesa, którzy dotarli do Londynu w 1932 roku. Następnie zostaje zdefiniowany obszar interesującego autorkę artykułu pisarstwa, obejmującego postaci takie jak Jean Rhys, Sarojini Naidu, Katherine Mansfield i Olive Schreiner, jak również sposoby uczestnictwa ich prac w narracjach obronnych dotyczących zarówno genderu, jak i imperium. Powieści, opowiadania i autobiografie autorstwa tej grupy podróżujących kobiet kształtowane są przez politykę feministyczną i antykolonialną. W artykule omówione zostały sposoby uczestnictwa oraz przełamywania przez autorki dominujących dyskursów handlu imperialnego, wyższości serca imperium i kultury wystawiania na pokaz. Pisarki te są figurami nowoczesności, a ich transgresyjna mobilność ujawnia się w ramach przeobrażającego się imperium oraz ewoluujących idei kobiecego związku z tożsamością narodową.

12

“Passengeriality”: Vita Sackville-West’s Passenger to Teheran and the May Coup in Poland

58%

Białas Z.

Postscriptum Polonistyczne

|

2021

|

vol. 27

|

issue 1

87-103

PL

Dyskursy podróżnicze obfitują w różnego rodzaju anegdoty. Zdaniem Stephena Greenblatta pośredniczą one pomiędzy sekwencją podobnych do siebie chwil, a ogólniejszym schematem, na którego istnienie wskazują. Niniejsza analiza dowodzi, że anegdota zawarta w dzienniku podróży Passenger to Teheran Vity Sackville-West (1926) stanowi nie tyle odosobniony przypadek, ile wpisuje się w szersze ramy strategii dotyczących reprezentacji podróży. Vita Sackville-West odbyła podróż z Londynu do Egiptu, Indii, Persji, a następnie wróciła do Anglii przez Rosję, Polskę i Prusy. Autor szczegółowo analizuje tę część relacji, kiedy podróżni zostali zatrzymani na polsko-pruskiej granicy i zmuszeni do opuszczenia pociągu. Konsekwencje tego, co mogłoby być wyłącznie anegdotą o „nieprzyjemnym incydencie”, są dalekosiężne. Do zajść granicznych dochodzi bowiem zawsze na tle rzeczywistości społeczno-politycznej, geopolitycznej, militarnej i ideologicznej. Bez względu na to, czy tego typu wydarzenia przedstawia się jako przygody czy poważne incydenty, mają one konsekwencje wykraczające poza „lokalny moment”. Celem eseju jest ukazanie niektórych mniej oczywistych implikacji polsko-pruskiego fragmentu książki Vity Sackville-West.

EN

Travellers’ discourses thrive on anecdotes. According to Stephen Greenblatt, they interpose between a series of similar, narrow experiences and a wider pattern they may indicate. This analysis deciphers how an anecdote from Passenger to Teheran (1926), the travelogue written by Vita Sackville-West, is not just an isolated flash but can indicate larger representational strategies. In her epic journey Vita Sackville-West travelled from London to Egypt, India, Persia, and then back to England, through Russia, Poland and Prussia; by boat, train and car. In the episode which is subject to a detailed analysis, the travellers were stopped at the Polish–East Prussian border and forced to leave the train. The consequences of what could be just an anecdote about an “unwelcome incident”, reverberate – as it turns out – far beyond the incidental because what is at stake at almost every border incident is a socio–political, geo–political, military and ideological reality. No matter whether such events are presented as adventures or in all seriousness, each border trouble has consequences beyond any “local moment”. To disclose some of the less obvious implications of the Polish–Prussian passage in Vita Sackville-West’s book is the aim of this essay.

13

Zecer jako współautor („Listów z podróży do Ameryki”)

58%

Tomasik W.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 2

203-215

PL

Henryk Sienkiewicz wyjechał do Ameryki w 1876 roku. Ze swojej podróży słał korespondencje do warszawskiej redakcji „Gazety Polskiej”, w której ukazywały się one w felietonowych odcinkach. Wkrótce „Listy z podróży do Ameryki” wyszły w wydaniu książkowym. Wydanie krytyczne całości dorobku pisarza przygotował w 1950 roku Julian Krzyżanowski. Rękopisy „Listów” nie zachowały się. Uważna analiza Sienkiewiczowskiej relacji przekonuje, że do drukowanego tekstu wkradły się liczne błędy, najprawdopodobniej spowodowane złym odczytaniem autografów przez warszawskiego zecera „Gazety”. Zdecydowana ich większość przeszła do późniejszych wydań, w tym także do edycji krytycznej Krzyżanowskiego. Liczne błędy zecerskie pojawiły się w pisowni amerykańskich toponimów. W ich usunięciu pomagają XIX-wieczne mapy. Błędy wystąpiły też w nazwach osobowych prawdziwych postaci. Tu korektę umożliwia amerykańska prasa codzienna z lat podróży Sienkiewicza. Skażenie „Listów” błędami pozwala mówić o tym, że współautorem amerykańskiej relacji stał się anonimowy zecer.

EN

Henryk Sienkiewicz travelled to America in 1876. He sent letters from his journey to the Warsaw Publishing House of “Gazeta Polska” (“The Polish Gazette”) that published them in column serials. Soon, “Listy z podróźy do Ameryki” (“Portrait of America”) was issued in a book form. A critical edition of the author’s entire output was prepared in 1950 by Julian Krzyżanowski. The letters’ manuscripts are lost. A careful analysis of Sienkiewicz’s account proves that the printed text contains many errors, most probably an effect of the handwriting’s improper deciphering by the Warsaw compositor of “Gazette.” Vast majority of the errors later entered into the subsequent editions, including the critical one by Krzyżanowski. Numerous misprints are visible in the spelling of American toponyms. The 19th c. maps help to eradicate them. Errors are also found in proper names of real figures, and here correction can be helped by the everyday American press from the years of Sienkiewicz’s travels. Contaminations of the “Portraits” with errors allow to state that the anonymous compositor became a co-author of this American report.

14

Rasa, płeć i status społeczny: intersekcjonalna analiza wizerunków kobiet pozaeuropejskich w polskim podróżopisarstwie romantycznym

58%

Nowak J.

Historia Slavorum Occidentis

|

2022

|

issue 3 (34)

64-86

EN

The article analyses the image of non-European women in Polish Romantic travel writing, adopting an intersectional lens to focus on differences in the women’s descriptions due to the race, gender, and social status.

15

Saksonia i Saksończycy w świetle pamięci o uniach polsko-saskich w wybranych relacjach pamiętnikarskich Polaków z pierwszej połowy XIX wieku

58%

Grzęda E.

Tematy i Konteksty

|

2019

|

vol. 14

|

issue 9

294-306

EN

This present paper is an attempt to trace the reception of the Polish-Saxon relations (in a polonized Polish-Saxon version) in the first half of the nineteenth century, recorded in selected memoirs and epistolary notes from that period. The point of reference in this case is the historical personal unions between Poland and Saxony, i.e. the history of political relations. The basic subject of the analysis are the interpersonal relations between Poles and Saxons in the post-partition period, at a time when there were about 10,000 Poles in Saxony seeking asylum after leaving the Polish lands during the November Uprising, and the ways of taming the space characterized by the signs of the common political past. The memory of Polish-Saxon personal unions seems to have made it easier for Poles to adapt to the new social and even linguistic situation. As it appears, the interest of Poles in Saxony at that time was not only limited to seeking political asylum, but also had a tourist and cognitive dimension. Poles discoverd Saxon Switzerland and learned how to do mountain tourism before going to their native Tatra Mountains. The basis for this paper is a selection of accounts and diaries of Andrzej Edward Koźmian, Józef Ignacy Kraszewski, Klementyna Hoffmanowa nee Tańska, Juliusz Słowacki’s correspondence and Stanisław Deszert’s manuscript journal.

16

W poszukiwaniu miejsc trzecich w podróżopisarstwie XIX wieku na przykładzie Tour through England Izabeli z Flemingów Czartoryskiej

58%

Popławski M.

Tematy i Konteksty

|

2019

|

vol. 14

|

issue 9

505-517

EN

The paper aims at presenting the concept of a third place and indicating how it can be applied to critical reading of travelogues. The concept of third places, presented in the ’70s by Ray Oldenburg, corresponds to a research movement searching correlation between literature and space according to the principles of the spatial turn. The application of the concept of third places seems to be of special interest during the reading of travel journals. Reactions and behavior of protagonists in third places lead to a new perspective on the person-place relation and settles a traveller in the role of a newcomer as opposed to a regular. An example of a travelogue for analysis is Tour through England by Izabela Czartoryska neé Fleming.

17

From the Peripheries to the Centre via Asia: The Notion of European Identity in Polish and Serbian Travel Writings About Asia (1850s–1920s)

58%

Ewertowski T.

Colloquia Humanistica

|

2023

|

issue 12

1-26

PL

W niniejszym artykule analizuję różne wymiary europejskiej tożsamości w polskich i serbskich relacjach z podróży do Azji w okresie od lat pięćdziesiątych XIX wieku do lat dwudziestych XX wieku. Na podstawie kilku studiów przypadku pokazuję, jak podróżnicy często określali siebie jako Europejczyków, lecz nierzadko problematyzowali różne aspekty europejskiej tożsamości i mieli problemy z taką autodefinicją. Moja analiza opiera się na dużym korpusie polskich i serbskich relacji podróżniczych, ale szczegółowo omawiam teksty autorstwa Gustawa Olechowskiego, Karola Lanckorońskiego, Pavla Petrovicia, Jerzego Bandrowskiego, Milana Jovanovicia, Eugeniusza Romera, Jadwigi Marcinowskiej, Jeleny Dimitrijević. Omawiane są następujące problemy: przyjmowanie europejskiej tożsamości, europejska tożsamość i świadomość planetarna, przekraczanie orientalizmu, kompleks peryferyjny, odwrócony orientalizm i okcydentalizm, patriotyzm i utożsamianie się z Azjatami.

EN

The paper focuses on various dimensions of European identity in Polish and Serbian travel writings about Asia in the period from the 1850s to the 1920s, examining several case studies that show how travellers often identified themselves as Europeans, but sometimes discussed various aspects of European identity and had many issues with this self-description. The analysis is based on a large corpus of Polish and Serbian travelogues, but works by Gustaw Olechowski, Karol Lanckoroński, Pavel Petrović, Jerzy Bandrowski, Milan Jovanović, Eugeniusz Romer, Jadwiga Marcinowska and Jelena Dimitrijević are scrutinised in detail. The following issues are discussed: assuming European identity, European identity and planetary consciousness, overcoming Orientalism, the periphery complex, reversed Orientalism and Occidentalism, patriotism, and identification with Asians.

18

Zapach smoka, czyli o poetyce zmysłów w podróżopisarstwie na temat Chin

51%

Ewertowski T.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 11-12

24-35

EN

The aim of this article is to disrupt the “optocentric” paradigm that dominates criticism on travel writing. The main focal points are scent-based impressions and their formulation and function in the text. To this end, the article analyzes a sampling of Polish and Serbian travel writing on China from the turn of the twentieth century.

PL

Celem artykułu jest przekroczenie paradygmatu wzrokocentrycznego rozpowszechnionego w refleksji nad podróżopisarstwem. Głównym obiektem zainteresowania są reprezentacje wrażeń zapachowych: sposób ich tworzenia oraz funkcja w tekście. W tym celu analizowane są wybrane polskie i serbskie teksty podróżopisarskie na temat Chin z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX wieku.

19

Przyległość i płynność – ekspresje sąsiedztwa w pismach Kraszewskiego i Stempowskiego z kraju nad Dniestrem

51%

Borowczyk J.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2023

|

issue 12

29-51

EN

The focus of the article is the analysis of the literary expressions of neighbourhood affinities in the Dniestr River basin featured in Wspomnienia Odessy, Jedysanu i Budżaku. Dziennik przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września (1845–1846) by Józef Ignacy Kraszewski and in Jerzy Stempowski’s essay W dolinie Dniestru (1941). The center of attention was captured by the myriad forms of contiguity seen in the topography of the banks of the Dniestr River – namely, the middle course in a sketch by Hostowiec and the lower one, surrounded by a liman, in Kraszewski’s diary. The midsection of the article deals with the fluidity of languages used by representatives of the various ethnic groups and social strata living on both banks of the Dniestr, as well as the multiplicity of religious denominations. The third contention bears on both writers’ attempts to overturn the dominance of history drawing on both writers’ strong tendency to exploit the motif of ruin. Neighbourhood relations set aglow both a nineteenth- and twentieth-century writer. Both writers also achieve an effect of contiguity and fluidity within the composition and style of their respective works.

PL

W artykule poddano analizie pisarskie ekspresje sąsiedztwa nad Dniestrem zawarte we fragmentach Wspomnień Odessy, Jedysanu i Budżaku. Dzienniku przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września (1845–1846) Józefa Ignacego Kraszewskiego oraz w eseju Jerzego Stempowskiego W dolinie Dniestru (1941). Najwięcej uwagi poświęcono rozmaitym formom przyległości obecnych w topografii brzegów Dniestru – środkowego w szkicu Hostowca oraz dolnego, otoczonego limanem, w dzienniku Kraszewskiego. Płynności języków używanych przez reprezentantów różnych grup etnicznych i warstw społecznych zamieszkujących oba brzegi Dniestru, a także wielości wyznań religijnych – tego dotyczy środkowa partia artykułu. W ogniwie trzecim postawiono tezę o próbach uchylenia dominacji historii przez obu pisarzy i wskazano na silną skłonność obu do operowania motywem ruiny. Sąsiedztwo pasjonuje zarówno pisarza dziewiętnasto-, jak i dwudziestowiecznego. Obaj twórcy osiągają także efekt przyległości i płynności w ramach kompozycji i stylu swoich wypowiedzi.

20

„Przestrzeń się na czas obraca…”* – nowe środki komunikacji a obecność kategorii nie-miejsca

44%

Dworak A. M.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 11-12

114-127

EN

This article attempts to describe how nineteenth-century travel texts reflected the rapid expansion of transportation modes and new travel resources suddenly available to travel writers. Three characteristic descriptive modes are outlined: the disappearance of space, time’s tendency to supersede space, and kaleidoscopic descriptions of travel impressions. The article also discusses how we might apply Marc Augé’s category of the “non-place” to the experiences of romantic travel writers.

PL

Przedmiotem artykułu jest próba opisania, w jaki sposób w dziewiętnastowiecznych relacjach podróżopisarskich został odzwierciedlony problem szybkiego rozwoju środków transportu i nowych możliwości, które zrodziły się przed podróżopisarzami. Wyróżnione zostały trzy charakterystyczne sposoby opisu: dostrzeganie zaniku przestrzeni, zastępowanie przestrzeni czasem bądź kalejdoskopowe opisywanie wrażeń z podróży. W pracy dostrzeżone zostało również to, że mówiąc o doświadczeniach romantycznych podróżopisarzy, można posługiwać się stworzoną przez Marca Augégo kategorią „nie-miejsca”.

Refine search results

Santiago de Compostela jako ważna destynacja turystyki pielgrzymkowej - obraz pielgrzymowania w narracjach blogów podróżniczych

Opis jednej podróży. W Górach Olbrzymich Stanisława Bełzy

„Aby wszędzie być i wszystko widzieć”. Doświadczanie miejsc i siebie w trakcie górskich podróży. Relacje Ślązaków

Bośnia − hortus horridus. Obraz Bośni w podróżach franciszkanów Grgi Marticia i Ivana Frano Jukicia

Przywołania i deskrypcje ruin w dzienniku podróży Walerii Tarnowskiej do Italii

History and archaeology of the Ancient Middle East in the weekly magazine Wędrowiec (The Wanderer)

Malarz jako podróżnik i pisarz. Europa oczami Charisa Jakupowa w utworze Путешествие художника вокруг Европы

Bex: Juliusz Słowacki's journey to the underworld

Karkonosze i ich mieszkańcy w świetle wybranych osiemnastowiecznych relacji z podróży

Podróżnik i król. Gilbert de Lannoy na dworze Władysława Jagiełły

Modernizm, imperium i „podróż do”

“Passengeriality”: Vita Sackville-West’s Passenger to Teheran and the May Coup in Poland

Zecer jako współautor („Listów z podróży do Ameryki”)

Rasa, płeć i status społeczny: intersekcjonalna analiza wizerunków kobiet pozaeuropejskich w polskim podróżopisarstwie romantycznym

Saksonia i Saksończycy w świetle pamięci o uniach polsko-saskich w wybranych relacjach pamiętnikarskich Polaków z pierwszej połowy XIX wieku

W poszukiwaniu miejsc trzecich w podróżopisarstwie XIX wieku na przykładzie Tour through England Izabeli z Flemingów Czartoryskiej

From the Peripheries to the Centre via Asia: The Notion of European Identity in Polish and Serbian Travel Writings About Asia (1850s–1920s)

Zapach smoka, czyli o poetyce zmysłów w podróżopisarstwie na temat Chin

Przyległość i płynność – ekspresje sąsiedztwa w pismach Kraszewskiego i Stempowskiego z kraju nad Dniestrem

„Przestrzeń się na czas obraca…”* – nowe środki komunikacji a obecność kategorii nie-miejsca