Search results

1

Publiczne posługi transportowe w okresie Księstwa Warszawskiego w świetle postanowień dekretu z dnia 22 maja 1810 roku „względem koni i podwód dostarczonych pod transporty i wojskowych”

100%

Konarski M.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2019

|

vol. 71

|

issue 2

PL

Celem niniejszych rozważań jest analiza zagadnień związanych z publicznymi posługami transportowymi w okresie istnienia Księstwa Warszawskiego (1807-1815). Wobec uciążliwości świadczenia tych posług przez ludność państwa, która to sięgała jeszcze czasów prawa feudalnego, zdecydowano się uregulować dostarczanie świadczeń tego rodzaju w drodze szczegółowej regulacji prawnej w formie dekretu z dnia 22 maja 1810 roku. Analiza postanowień tego dekretu stanowi główny cel rozważań, przy czym rozbiór ten dokonany został na tle porównawczym uwzględniającym postanowienia pruskiego regulaminu podwodowego z dnia 1 października 1793 roku, na którym wzorowano się przy tworzeniu regulacji polskiej. Autor prezentuje wpierw charakter powinności transportowych i komunikacyjnych w ich rozwoju dziejowym na tle regulacji dawnego prawa polskiego – przede wszystkim książęcego, zaś w dalszej części rozważań podejmuje się tytułem wprowadzenia do przedmiotowej analizy, zwięzłej charakterystyki genezy i istoty Księstwa Warszawskiego.

2

Powinności podwodowe w świetle przekazu pierwszych sześciu tomów „Volumina Legum”

72%

Konarski M.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2019

|

vol. 14

|

issue 16 (2)

63-86

EN

The article discusses one of the many transport services provided by serfs for the benefit of the ruler and his officials on the lands of the former Polish state. Podvoda (the podwód) consisted in supplying horses, which were used mainly by the king with his wife. They were also used persons to whom one of them ordered to supply podvoda horses (e.g. royal messengers), while the obligation to provide this kind of obligation was often changed into a kind of rent (known podwodne or podwodnie) paid in exchange for the obligation to carry out and provide podvodas. The analysis conducted by the Author concerns the issues related to legal regulations in the field of the podvoda duty in the light of the provisions of 16th and 17th century universals and constitutions contained in the collection of the oldest laws of the Polish state.

PL

Przedmiot niniejszych rozważań stanowi jedna z wielu posług o charakterze transportowym świadczonych przez ludność poddaną na rzecz panującego i jego urzędników na ziemiach dawnego państwa polskiego. Podwoda (podwód) polegała na dostarczeniu koni, z których korzystał przede wszystkim król ze swoją małżonką oraz osoby, którym jedno z nich poleciło dostarczyć konie podwodne (np. posłańcy królewscy), przy czym obowiązek świadczenia tego rodzaju powinności był często zamieniany na rodzaj czynszu (podwodne, podwodnie) składanego w zamian za powinność odbywania i dostarczania podwód. Analiza przeprowadzona przez Autora dotyczy zagadnień związanych z regulacjami prawnymi w zakresie obowiązku podwodowego w świetle postanowień XVI i XVII-wiecznych uniwersałów i konstytucji zawartych w zbiorze najdawniejszych praw państwa polskiego.

3

The Services of the Commune Self-Government in the Kingdom of Poland on the Example of the Provision of Means of Transport for the Army

72%

Konarski M.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2020

|

vol. 15

|

issue 17 (2)

73-96

PL

Przedmiot niniejszej analizy związany pozostaje z posługami o charakterze transportowym, których obowiązek dostarczania spoczywał na lokalnej jednostce administracji w Królestwie Polskim (1815-1918), jaką była organizacja gminna, zarówno wiejska, jak i miejska. Cezura badań obejmuje dwa okresy w dziejach Królestwa, a mianowicie okres tzw. konstytucyjny, od kongresu wiedeńskiego do powstania listopadowego, a następnie okres ograniczania odrębności ustrojowych po upadku powstania, aż do zakończenia bytu Królestwa wskutek I wojny światowej. Autor niniejszych rozważań zwraca uwagę na istotę i charakter samorządu gminnego i spoczywających na nim ciężarów (powinności) publicznych, kładąc szczególnie akcent analizy na niezwykle uciążliwe ciężary gminne, które świadczone były przez ludność na rzecz wojska i urzędników państwowych.

EN

The article analyses the duty to provide transport services which lay with local administration units in the Kingdom of Poland (1815-1918) – rural and municipal commune. The research covers two periods in the history of the Kingdom, namely the so-called constitutional period, from the Congress of Vienna to the November Uprising, and then the period of limited political separateness after the fall of the Uprising, until the end of the Kingdom as a result of World War I. The author draws attention to the essence and nature of commune self-government and public burdens 96 (obligations) which lay on it, putting particular emphasis on the extremely onerous commune burdens that were borne by the population for the benefit of the army and public officials.

4

Przyczynek do badań nad publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim

72%

Konarski M.

Studia Prawnicze KUL

|

2019

|

issue 3

111-131

EN

The aim of this article is to analyse the issues related to public duties to provide transport services and traffic facilities in old Polish law. As it is commonly known, from the Middle Ages onwards the population was obliged to perform various duties for the benefit of the ruler within the system of public law, and for the benefit of the feudal lord within private law. The transport and traffic obligations under consideration were, along with levies, the heaviest burden that the serfs had to bear. Within the private legal system such duties were usually included in the applicable standard of weekly work, and they were often required outside the standard. Only public transport and traffic services, i.e. those required under ducal law, constitute the subject matter of the analysis. The author presents individual categories of those duties, referring to the relevant literature and citing the provisions of selected normative acts of law which govern those public duties.

PL

Celem niniejszych rozważań jest analiza zagadnień związanych z publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim. Jak wiadomo ludność począwszy od czasów średniowiecza była zobowiązana do świadczenia różnego rodzaju powinności na rzecz władcy w ramach systemu prawa publicznego, jak i w stosunku do pana feudalnego w ramach systemu prawa prywatnego. Powinności transportowe i komunikacyjne będące przedmiotem niniejszych rozważań, obok danin, stanowiły najbardziej dokuczliwe ciężary jakie zmuszona była świadczyć ludność poddana. W ramach systemu prawa prywatnego posługi tego rodzaju wliczano zazwyczaj do obowiązującej normy robocizn tygodniowych, przy czym często były wymagane poza nią. Przedmiot analizy stanowią wyłącznie posługi transportowe i komunikacyjne o charakterze publicznym, czyli wymagane w ramach powinności prawa książęcego. Autor prezentuje poszczególne kategorie tych posług odwołując się do literatury przedmiotu oraz przywołując postanowienia wybranych aktów normatywnych traktujących o tych publicznych powinnościach.

5

Podatek podwodowy do połowy XVII stulecia w Koronie

58%

Łopatecki K.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2022

|

vol. 83

|

issue Spec.

175-199

EN

The article analyses the reasons for introducing the transport services (podwoda) tax in 1564. Next, it characterises its further organisational and legal reforms conducted in the second half of the sixteenth and the first half of the seventeenth centuries. Then, it presents the principles of calculating the tax for payers, the methods of its levying and solutions concerning the collection of outstanding taxes. The research is based on the reforms of King Władysław IV carried out in 1646–1647, when the tax base was increased four times. The study also includes an assessment of the amount of revenue flowing to the court treasury from these duties.

PL

W artykule przeanalizowano przyczyny wprowadzenia w 1564 r. podatku podwodowego. Scharakteryzowano jego dalsze reformy organizacyjno-prawne zachodzące w drugiej połowie XVI i pierwszej połowie XVII stulecia. Zaakcentowano zasady naliczenia podatku płatnikom, sposób jego wybierania oraz rozwiązania dotyczące ściągania zaległości podatkowych. Punktem granicznym prowadzonych badań są reformy Władysława IV przeprowadzone w latach 1646–1647, kiedy zlikwidowano podwody i czterokrotnie podniesiono wymiar podstawy opodatkowania. Dokonano również oceny wielkości przychodów zasilających skarb nadworny z tej daniny.

Refine search results

2 Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

1 Czasopismo Prawno-Historyczne

1 Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

1 Studia Prawnicze KUL

4 Konarski M.

1 Łopatecki K.

2 2022

3 2019

Publiczne posługi transportowe w okresie Księstwa Warszawskiego w świetle postanowień dekretu z dnia 22 maja 1810 roku „względem koni i podwód dostarczonych pod transporty i wojskowych”

Powinności podwodowe w świetle przekazu pierwszych sześciu tomów „Volumina Legum”

The Services of the Commune Self-Government in the Kingdom of Poland on the Example of the Provision of Means of Transport for the Army

Przyczynek do badań nad publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim

Podatek podwodowy do połowy XVII stulecia w Koronie