Search results

1

Skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego z klauzulą odraczającą w postępowaniu sądowoadministracyjnym

100%

Daniluk D.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2011

|

issue 4 (8)

119-134

PL

Według art. 190 ust. 3 Konstytucji RP z 1997 r. orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny dwunastu miesięcy. Zgodnie z art. 272 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 190 ust. 4 Konstytucji strona może żądać wznowienia postępowania sądowo administracyjnego w przypadku gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą, na podstawie zostało wydane orzeczenie sądu administracyjnego. Powyższe regulacje prawne stawiają sądy w trudnej sytuacji, ponieważ orzeczenie sądu wydane na podstawie aktu prawnego, co do którego Trybunał stwierdził sprzeczność z Konstytucją, może po ostatecznej utracie przez ten akt mocy obowiązującej, zostać wzruszone przez wznowienie postępowania. Istnieją sprzeczne opinie w jaki sposób rozwiązać wskazany problem. Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie wykształciły się dwa różne poglądy: sąd musi stosować przepisy prawne, które zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją, ponieważ pozostają one częścią systemu prawnego, do momentu gdy zostaną usunięte z porządku prawnego, po okresie odroczenia, sąd może odmówić zastosowania niekonstytucyjnych przepisów prawnych. W artykule przedstawione zostały różne punkty widzenia na omawiane zagadnienie i prawne konsekwencje odroczenia przez TK terminu utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego.

EN

Under the Art. 190 para. 3 of the Constitution of the Republic of Poland of 1997 a judgment of the Constitutional Tribunal come into force from the day of its publication. However, the Constitutional Tribunal is able to specify another date for the loss of validity of a normative act. Such a period cannot exceed 18 months in relation to a statute or 12 months in relation to other normative act. According to the Art. 272 para. 1 of the act Proceeding before the administrative courts in connection with the Art. 190 para. 4 of the Constitution a party can demand reopening proceedings, or quashing the decision when the Constitutional Tribunal judged about the non-conformity of the act to the Constitution, an international agreement or statute, of a normative act on the basis of which a legally effective judgment of a court, a final administrative decision or settlement of other matters was issued. Above mentioned legal regulations put the courts into hard situation, because the judgment of the court, which has been pronounced according to the legal act, which has been declared by the Constitutional Tribunal as unconstitutional, could, after the end of the validity, be resumed by reopen proceeding. There are contrary opinions how to solve the presented problem. Both the judicial decisions and the legal doctrine present two different positions: • the court must apply the legal provisions, which have been declared by the Constitutional Tribunal as unconstitutional, because they remain a part of the legal system, till the moment they are removed from the legal order after the period of postponement, • the court is able to refuse to apply the unconstitutional legal provisions. The text discusses different points of view on that topic as well as legal consequences of deferment of the date by the Constitutional Court on which a normative act loses its validity.

2

Doręczenia w Polsce i za granicą oraz ich kontrola formalna dokonywana w postępowaniu sądowoadministracyjnym

100%

Fórmankiewicz A.

Studia Administracyjne

|

2012

|

issue 4

241-273

PL

Prawo do sądu to prawo do rozpoznania sporu o zgodność z prawem działania lub bezczynności organu wykonującego administrację publiczną. Cel ten realizowany jest w drodze postępowania, które gwarantuje stronom prawo do czynnego w nim udziału przez zapewnienie prawa do obrony, możliwość przygotowania się do obrony i udział w czynnościach rozpoznania sporu . Prawem stron i uczestników postępowania jest zatem możliwość przygotowania się do obrony oraz możliwość poznania stanowiska strony przeciwnej. Z tej przyczyny w postępowaniu przed sądami administracyjnymi doniosłe znaczenie mają doręczenia wszelkich pism i dokumentów, będących często dowodami pojawiającymi się w danej sprawie, dokonywane zarówno skarżącym, organom, jak i uczestnikom postępowania.

EN

The Act of 12 February 2010, which entered into force on 10 April 2010, on changing the Act Law on Proceedings before Administrative Courts, amended the provisions of the Act of 30 August 2003 Law on Proceedings before Administrative Courts, amongst other things, on regulations concerning deliveries performed in Poland, within court and administrative proceedings (Art. 65 of the Law on Proceedings before Administrative Courts), and deliveries made abroad (Art. 299 and Art. 300 of the Law on Proceedings before Administrative Courts). This publication points out that the regulations of the Act Law on Proceedings before Administrative Courts, concerning deliveries performed in Poland basically do not raise any significant doubts, due to the unambiguous resolution of the possibility of delivering letters to post office boxes and at a post restante address. If letters are delivered abroad, despite providing details and explanations, in accordance with the postulates of representatives of legal thought and opinions of case-law experts, the wordings of Art. 299 and Art. 300 of the Law on Proceedings before Administrative Courts, the interpretation of these regulations still brings about a range of complications. According to the author, the lack of correspondence between the postal regulations and the Act on Proceedings before Administrative Courts, constitutes the most significant problem. In order to eliminate the difficulties which appear in connection with this situation and to avoid the accusation of discrimination of entities residing or having their registered office outside Poland de lege ferenda, it is postulated that Art. 83 § 3 of the Law on Proceedings before Administrative Courts should be changed as soon as possible. This amendment should consist in replacing the phrase „at a Polish postal facility” with the phrase „at a postal facility”. Such a wording of this regulation would ensure actual equality of entities appearing in court and administrative proceedings.

3

Suspension of Administrative Court Proceedings Due to Extraordinary Administrative Proceedings

75%

Polanowski J.

Przegląd Prawa Administracyjnego

|

2019

|

vol. 2

EN

Art. 124 § 1 point 6 in conjunction with Art. 56 of the Act on Proceedings Before Administrative Courts should be understood in accordance with Art. 2 and 45 of the Polish Constitution, in such a way that the suspension of proceedings on this basis requires prior consideration of all the circumstances of the case, including the circumstances justifying its immediate examination. This especially applies to cases where the court finds the possibility of abuse of procedural law. The circumstances which constitute the basis for the suspension of court proceedings, pursuant to Art. 125 § 1 point 1 of the Act on Proceedings Before Administrative Courts, must objectively condition the court’s decision. When applying the above-mentioned provisions, the court is obliged to consider the effects of possible waiting for a decision on a preliminary ruling. The purpose of the article is to draw attention to the need for a rational adjudication on the suspension of court and administrative proceedings, in order to maintain the principle of the speed of proceedings.

PL

Art. 124 § 1 pkt 6 w zw. z art. 56 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należy rozumieć – zgodnie z art. 2 i 45 konstytucji – w ten sposób, że zawieszenie postępowania na tej podstawie wymaga uprzedniego rozważenia wszystkich okoliczności sprawy, w tym okoliczności uzasadniających niezwłoczne jej rozpoznanie. Dotyczy to zwłaszcza spraw, w których sąd stwierdza możliwość nadużycia prawa procesowego. Okoliczności, które stanowią podstawę do zawieszenia postępowania sądowego w myśl art. 125 § 1 pkt 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi muszą obiektywnie warunkować rozstrzygnięcie sądu. Stosując wskazane wyżej przepisy, sąd jest obowiązany rozważyć skutki ewentualnego oczekiwania na rozstrzygnięcie kwestii prejudycjalnej. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na potrzebę racjonalnego orzekania o zawieszeniu postępowania sądowoadministracyjnego, służącego zachowaniu zasady szybkości postępowania.

4

Charakter postępowania dowodowego uregulowanego w art. 106 § 3 p.p.s.a.

75%

Pietrasz P.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2023

|

vol. 22

|

issue 2

151-163

EN

The aim of the paper was to determine the current nature of the evidentiary proceedings conducted by the administrative court on the basis of Article 106 § 3 p.p.s.a. When interpreting this provision, we should bear in mind the peculiar expansion of the notion of "control", which is used by the Constitution of the Republic of Poland in Article 184. This observation refers to equipping the administrative courts with the competence to rule on the essence of an administrative case, as a part of the control of administrative decisions and orders, which took place in 2015. It should be noted, however, that at the same time there was no modification of Article 106 § 3 p.p.s.a.. In the literature, the vast majority of Authors do not connect equipping the administrative courts with the competence to rule on the essence of an administrative case with any modification of the interpretation of Article 106 § 3 p.p.s.a. Instead, the paper attempts to show that the control, which also includes the possibility to rule on the essence of the administrative case, has modified the nature of the evidence proceedings conducted by administrative courts on the basis of Article 106 § 3 p.p.s.a. The research material used in the implementation of the set objective was constituted, inter alia, by the latest literature on the analysed issue (as of 2016) and the latest case law of administrative courts in this respect. The considerations on the interpretation of Article 106 § 3 p.p.s.a. were attentively drawn on the basis of the authors' positions presented after 2015, in which the authors introduced the legislative changes related to equipping administrative courts with the competence to rule on the merits of an administrative case.

PL

Celem referatu było ustalenie aktualnego charakteru postępowania dowodowego prowadzonego przez sąd administracyjny na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. Dokonując wykładni tego przepisu należy mieć na uwadze swoiste rozszerzenie się pojęcia „kontrola”, którą posługuje się Konstytucja RP w art. 184. Spostrzeżenie to nawiązuje do wyposażenia sądów administracyjnych w kompetencje do orzekania o istocie sprawy administracyjnej, w ramach kontroli decyzji oraz postanowień administracyjnych, co nastąpiło w 2015 r. Zaznaczyć należy jednak, że jednocześnie nie dokonano jakiejkolwiek zmiany art. 106 § 3 p.p.s.a. W literaturze zdecydowana większość autorów nie łączy wyposażenia sądów administracyjnych w kompetencje do orzekania o istocie sprawy administracyjnej z jakąkolwiek modyfikacją wykładni art. 106 § 3 p.p.s.a. W artykule podjęto natomiast próbę wykazania, że kontrola, zawierająca również możliwość orzekania o istocie sprawy administracyjnej, zmodyfikowała charakter postępowania dowodowego prowadzonego przez sądy administracyjne na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. Materiał badawczy wykorzystany w realizacji założonego celu stanowiły m.in. najnowsze pozycje literatury dotyczącej analizowanej problematyki (od 2016 r.) oraz najnowsze orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie. Zadbano o to, ażeby rozważania na temat wykładni art. 106 § 3 p.p.s.a. dokonywać w oparciu o stanowiska autorów zaprezentowane po 2015 r., w którym dokonano zmian legislacyjnych związanych z wyposażeniem sądów administracyjnych w kompetencje do orzekania o istocie sprawy administracyjnej.

5

Zakres sądowej kontroli blokady rachunku bankowego przedsiębiorcy - glosa do wyroku NSA z 27.04.2020 r., I FSK 491/20

75%

Teszner K.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2021

|

issue 5

64-71

EN

The judgment of the Supreme Administrative Court concerns the issue of control of the application of the blockade of the entrepreneur's bank account by the tax administration due to the possibility of its use for tax frauds. The Court's view that the premises of a short account blockade are subject to court-administrative control is correct. This results from the pro-constitutional interpretation of Article 119zv § 1 and Article 119zw § 1 of the Tax Ordinance. However, the position of the Court that the control of the premises of a short blockade is possible only as a result of an appeal against the decision of the Head of The National Fiscal Administration (KAS) on the extension of the blockade of the entrepreneur's bank account for a fixed period cannot be approved.

PL

Glosowany wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczy problematyki kontroli stosowania przez administrację skarbową blokady rachunku bankowego przedsiębiorcy z powodu możliwości jego wykorzystywania do wyłudzeń skarbowych. Trafny jest pogląd Sądu, że przesłanki krótkiej blokady rachunku podlegają kontroli sądowoadministracyjnej. Wynika to z prokonstytucyjnej wykładni art. 119zv § 1 i art. 119zw § 1 Ordynacji podatkowej. Nie można natomiast zaaprobować że stanowiska Sądu, że kontrola przesłanek krótkiej blokady jest możliwa dopiero w wyniku zaskarżenia postanowienia Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) w przedmiocie przedłużenia na czas oznaczony blokady rachunku bankowego przedsiębiorcy.

6

Wznowienie postępowania w czeskim postępowaniu sądowoadministracyjnym

75%

Ziółkowska A.

Studia Prawnicze KUL

|

2021

|

issue 1

221-237

EN

The normative act that regulates administrative court procedure in the Czech Republic is Zákon soudní řád správní, which in part third provides for two extraordinary legal measures against a final judgment: the cassation appeal and the demand to reopen administrative court proceedings. Importantly, in the Czech administrative court procedure, the classical grounds for the reopening of proceedings are new circumstances and new evidence that a party to the proceedings could have used without their fault in the original proceedings. The catalogue of the positive conditions for the demand to reopen proceedings is provided for in § 111 s.ř.s. The legislator has positively enumerated court proceedings in which a demand to reopen proceedings is admissible (§ 114 s.ř.s.). The demand to reopen proceedings does not have a devolutive character, and its submission has a relatively suspensive effect. Proceedings launched by the demand to reopen administrative proceedings encompass two phases: the first one (iudicium rescindens) involves the examination of the fulfilment of the conditions for the examination of the demand to reopen proceedings. This stage is concluded by a judgment so as to the admissibility of reopening, or rejecting the demand to reopen proceedings. The second stage (iudicium rescissorium), reopening the proceedings, consists in a substantive examination of the demand.

PL

Aktem normatywnym regulujący postępowanie sądowoadministracyjne w Czechach jest Zákon soudní řád správní, który w części trzeciej wskazuje na dwa nadzwyczajne środki prawne przysługujące od prawomocnego wyroku: skargę kasacyjną oraz skargę o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego. Co istotne, w czeskim postępowaniu sądowoadministracyjnym znajdują zastosowania klasyczne podstawy wznowienia postępowania, takie jak nowe okoliczności i nowe dowody, których strona nie mogłaby wykorzystać bez swojej winy w pierwotnym postępowaniu. Katalog pozytywnych przesłanek skargi o wznowienie postępowania został określony w § 111 s.ř.s. Ponadto ustawodawca dokonał pozytywnej enumeracji postępowań, w których skarga o wznowienie jest dopuszczalna (§ 114 s.ř.s.). Skarga o wznowienie postępowania nie ma charakteru dewolutywnego, a jej wniesienie wywołuje skutek względnie suspensywny. Postępowanie ze skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego jest dwufazowe: w pierwszej kolejności (iudicium rescindens) następuje badanie zachowania warunków rozpoznania skargi o wznowienie. Ten etap kończy się wyrokiem o dopuszczalności wznowienia lub odrzuceniem skargi. Następnie przeprowadza się drugi etap (iudicium rescissorium) – postępowanie wznowieniowe, w którym zachodzi merytoryczne rozpoznanie skargi.

7

Ograniczenia podmiotowe w procedurze sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w kontekście ochrony własności nieruchomości – wybrane zagadnienia

63%

Ostrowska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2020

|

vol. 67

|

issue 1

EN

In order to provide a person with administrative court protection, it is necessary to have a connection between his situation and the norm of substantive or procedural law. On the background of judicial control of the local spatial development plan, which in the name of spatial order and sustainable development limits the ownership right to real estate, the key issue is the right of the real estate owner to protect his interests by initiating such control or participating in court proceedings initiated on the initiative of another entity. The doctrine most frequently raises the issue of the complainant’s legitimacy in the context of disputes on the interpretation of Article 101 (1) of the Act of 8 March 1990 on Municipal Self-Government. Much less attention is paid to the equally important issue of the admissibility of participation of participants with the rights of a party in the complaint procedure against a local spatial development plan. It is a part of a broader problem of protection of legal interest in administrative court proceedings in cases of complaints against resolutions of local government bodies.

PL

Dla przyznania jednostce ochrony sądowoadministracyjnej konieczne jest zaistnienie związku pomiędzy jej sytuacją a normą prawa materialnego bądź procesowego. Na tle sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który w imię ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju ogranicza prawo własności nieruchomości, kluczowym zagadnieniem jest prawo właściciela nieruchomości do ochrony jego interesów poprzez uruchomienie tej kontroli bądź wzięcie udziału w postępowaniu sądowym wszczętym z inicjatywy innego podmiotu. W doktrynie najczęściej porusza się kwestię legitymacji skargowej właściciela nieruchomości w kontekście sporów na tle wykładni art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Znacznie mniej miejsca poświęca się natomiast równie istotnemu zagadnieniu dopuszczalności udziału uczestników na prawach strony w postępowaniu w sprawie skargi na miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Stanowi ono wycinek szerszego problemu ochrony interesu prawnego w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sprawach skarg na uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego.

8

Konstytucyjność zmian wprowadzonych ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zakresie merytorycznego orzekania przez sądy administracyjne

63%

Szczepkowski J.

Acta Iuris Stetinensis

|

2021

|

vol. 36

117-142

EN

Administrative courts have both cassation and substantive jurisdiction in issuing judgments. The right to the latter assessment results from the Act on proceedings before administrative courts and its 2015 amendment. New tools for substantive examination of administrative cases guarantee effective issuance of judgments within a reasonable time. This property of substantive adjudication by courts does not contradict the Constitution of the Republic of Poland and it even allows its fuller implementation, including the implementation of human and civil rights.

PL

Ustawodawca w uzasadnieniu ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wskazał, że „blisko dziesięcioletnie funkcjonowanie sądownictwa administracyjnego pod rządami reformujących je ustaw z 2002 r., stosownie do wymogów Konstytucji RP z 1997 r., dowodzi zasadności przeprowadzonych reform. W szczególności stworzono łatwy dostęp obywateli do wymiaru sprawiedliwości, zapewniając jednocześnie dużą sprawność postępowania sądowoadministracyjnego. Tym niemniej zmieniające się uwarunkowania sądowej kontroli administracji publicznej (wyższe standardy gwarancji, wolności i praw obywatelskich z jednej strony, z drugiej zaś oczekiwania coraz większej sprawności ich osiągania) rodzą potrzebę modyfikacji przyjętych rozwiązań w tym zakresie”2. Racjonalny ustawodawca, na bieżąco analizując stan prawny oraz społeczne oczekiwania co do stosowania prawa przez sądy administracyjne, ale także biorąc pod uwagę wartości ważne ze względu na zapewnienie praworządności, jak skuteczność i sprawność kontroli sądowej, przyjął i rozpatrzył prace zainicjowane nad nowelizacją sądownictwa administracyjnego przez sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego3. Ustawą nowelizującą dokonano głębszej reformy systemu sądowej kontroli administracji publicznej. Na podstawie nowego art. 145a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi4 sąd będzie mógł zobowiązać organ do wydania w określonym terminie decyzji lub postanowienia, wskazując sposób załatwienia sprawy bądź jej rozstrzygnięcie, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, a rozstrzygnięcie nie pozostawiono uznaniu organu. W przypadku niewydania decyzji lub postanowienia w określonym przez sąd terminie strona będzie mogła wnieść skargę, żądając wydania orzeczenia stwierdzającego istnienie albo nieistnienie uprawnienia lub obowiązku. W niniejszym artykule dokonano analizy konstytucyjnej metodą prawno-dogmatyczną nowelizacji art. 145a p.p.s.a – powierzenie sądom administracyjnym wypełniania funkcji merytorycznego orzekania w sferze wykonywania władzy publicznej. Ponadto poprzez metody prawno-historyczną i prawno-porównawczą podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy zmiana ta budzi obawy w zakresie jej konstytucyjności, a także czy z uwagi na omawianą nowelizację sądy administracyjne uzyskały lub rozszerzyły model merytorycznego orzekania w sprawie administracyjnej, czy też załatwiają sprawę administracyjną.

9

Klauzula generalna interesu społecznego w postępowaniu administracyjnym, sądowoadministracyjnym oraz egzekucyjnym w administracji

63%

Kmiecik Z. R., Grzeszczuk M., Streit-Browarna E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2016

|

vol. 63

|

issue 2

EN

The authors of the paper focused upon the general clause of social interest in the general administrative proceedings, as well as the proceedings before administrative courts and the administrative executive proceedings. Thus we got a comprehensive – although limited, considering the framework of the study – analysis of the function of this clause in the three main sets of proceedings constituting the system of administrative procedure. The paper discusses a complicated concept of social interest and its relationship to a concept of public interest. It must be emphasized that both of the terms mentioned above are used, among other things, in the regulations of the Code of Administrative Proceedings. The authors also analyze the questions regarding possibilities of a conflict between a social interest and an individual interest.

PL

Autorzy opracowania skupili swe rozważania na klauzuli generalnej interesu społecznego w ogólnym postępowaniu administracyjnym, postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W ten sposób otrzymali kompleksową, aczkolwiek ograniczoną ze względu na ramy opracowania, analizę funkcji tej klauzuli w podstawowych postępowaniach systemu procedury administracyjnej. Artykuł wyjaśnia skomplikowane pojęcie interesu społecznego oraz jego stosunek do pojęcia interesu publicznego. Podkreślenia wymaga, że oba pojęcia występują choćby w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego. Przedmiotem rozważań autorzy uczynili również kwestie dotyczące możliwości zaistnienia kolizji między interesem społecznym a interesem indywidualnym.

10

Wpis sądowy w sprawach podatkowych przed sądami administracyjnymi

63%

Bernat R.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2015

|

issue 1(43)

54-65

PL

Wpisowi sądowemu podlega każde pismo wszczynające postępowanie przed sądem administracyjnym. Strona, która chce dochodzić swoich praw z zakresu zobowiązań podatkowych w trybie sądowym musi liczyć się z obowiązkiem poniesienia ciężaru wpisu uiszczanego na rachunek bankowy sądu, do którego wnoszone jest pismo procesowe. W tym wypadku wpis sądowy może być uzależniony od wartości przedmiotu zaskarżenia (wpis stosunkowy) lub właściwy dla danego przedmiotu sprawy (wpis stały). Wątpliwości po stronie podatnika (jak też pełnomocników profesjonalnych) może budzić fakt braku precyzyjnych przepisów, kiedy należy stosować właściwy rodzaj wpisu sądowego. Niezasadne bowiem zastosowanie wpisu stosunkowego może oznaczać konieczność poniesienia dużego ciężaru majątkowego przez podatnika, pragnącego wzruszyć akt administracyjny. Jednak brak uiszczenia wpisu w odpowiedniej kwocie skutkuje niemożliwością podjęcia czynności przez sąd. W artykule zastosowano analityczną, porównawczą metodę badawczą. Wskutek przeprowadzonych badań przyjęto, że wpis stosunkowy jest właściwy do spraw, w których organ określa wartość zobowiązania podatkowego do zapłaty przez podatnika. Taki sam rodzaj wpisu będzie właściwy do postępowań, w których podatnik dochodzi zwrotu od organu konkretnej kwoty przysługującej mu należności. Jako postulat de lege ferendauznano potrzebę zmiany legislacyjnej w kierunku wprowadzenia ustawowego prawa do skierowania wniosku o przyznanie zwolnienia z wpisu sądowego także w sytuacji wezwania strony przez sąd do dokonania tego wpisu. Artykuł ma charakter badawczy.

EN

Each pleading initiating proceedings before the administrative court is subject to court fee. The party in litigation, which wants to assert their rights in the field of tax liabilities judicially, must face the obligation to incur the burden of court fee paid on the bank account of the court, to which the pleading is brought. In this case, court fee may depend on the value of the object of litigation (proportional fee) or the relevant for a given subject matter (fi xed fee). Doubts on the side of taxpayer (as well as professional proxies) may be aroused by the fact of lack of precise regulations when there should be applied the relevant type of court fee as unjustified application of the proportional fee may mean the necessity to incur heavy financial burden by the taxpayer who wants to shrug an administrative act. However, the lack of payment of the fee in the proper amount results in inability to take actions by the court. In his article, the author applied the analytical, comparative research method. In result of the carried out surveys, it was assumed that the proportional fee is proper in case of the matters in which the body determines the value of tax liability to be paid by the taxpayer. The same type of fee will be proper in case of procedures where the taxpayer pursues reimbursement from the body of the specific amount due. As the postulate de lege ferendathere is considered the need to amend the legislation towards introduction of the statutory right to refer the application to grant remission of the court fee also in the situation of summons to pay that fee. The article is of the research nature.

11

Udział Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w postępowaniu sądowoadministracyjnym

63%

Sylwestrzak D.

Prawo

|

2019

|

issue 329

119 - 130

PL

Działalność małych i średnich przedsiębiorców odgrywa istotną rolę w rozwoju przedsiębiorczości. Państwo podejmuje wiele działań zmierzających do ochrony ich praw na płaszczyźnie materialnoprawnej, proceduralnej oraz instytucjonalnej. Autorka w zwięzły sposób przedstawia uprawnienia Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Dokonuje oceny wprowadzonych rozwiązań instytucjonalnych z punktu widzenia efektywności ochrony praw małych i średnich przedsiębiorców. W konkluzji utworzenie nowego podmiotu do ochrony małych i średnich przedsiębiorców autorka ocenia jako niecelowe, gdyż jego kompetencje i zadania stanowią powielenie uprawnień prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich.

EN

The activity of small and medium-sized enterprises plays an important role in the development of entrepreneurship. The state undertakes a number of actions aimed at protecting their rights on the material, procedural and institutional level. The author briefly presents the rights of the Ombudsman for Small and Medium-Sized Enterprises in proceedings before administrative courts. The introduced institutional solutions from the point of view of the effectiveness of protection of the rights of small and medium enterprises are evaluated. In conclusion, the author considers the creation of a new entity for the protection of small and medium enterprises to be pointless, because its competences and tasks are a duplication of the powers of the prosecutor and the Ombudsman.

12

Racjonalny ustawodawca a konstrukcja prawna sprawy sądowoadministracyjnej

63%

Sobieralski K.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

547 - 559

PL

Przedmiotem rozpoznania w sprawie sądowoadministracyjnej (postępowaniu sądowoadministracyjnym) jest sprawa administracyjna. W konsekwencji można uznać, że granice podmiotowe i przedmiotowe sprawy administracyjnej, wyznaczone co do zasady ramami stosunku materialnoprawnego, wytyczają podmiotowe i przedmiotowe granice rozpoznania sprawy sądowoadministracyjnej.

EN

I accept that the statics of the administrative court case, i.e. the real subject of the proceeding (trial) of the administrative court, is the administrative case (in positive and negative terms). It constitutes an emanation of an objectively existing administrative-legal relationship, usually of a material nature, more specific in the form of a legal form of action. The boundaries of this legal relationship set the limits of the administrative case, which is the subject of a court case in the administrative court case.

13

Ochrona indywidualnego interesu prawnego jako podstawa legitymacji jednostki do złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

63%

Muzyczka K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 2 (66)

189-200

PL

Podmiotem uprawnionym do wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jest każdy, kto ma w tym interes prawny. Sam fakt wniesienia skargi opartej o indywidualny interes prawny jednostki rodzi po stronie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego obowiązek zbadania interesu skarżącego. W przypadku, gdy sąd podczas rozpoznania nie odnajdzie związku pomiędzy zaskarżanym działaniem lub zaskarżaną czynnością a interesem skarżącego będzie zmuszony nie uwzględnić skargi, co będzie skutkowało jej oddaleniem. W analizowanym artykule wyrażona została bardzo ważna zasada, którą określa się mianem prawa do sądu. Jest to konsekwencja reguły, że tylko sąd jest organem decydującym ostatecznie o wolnościach, prawach i obowiązkach jednostki. Prawo jednostki, która dochodzić swych praw przed właściwym, niezależnym, bezstronnym i niezawisłym sądem.

EN

The entity entitled to bring a complaint to the Provincial Administrative Court is anyone with a legal interest in this. The mere fact of submitting a complaint based on an individual’s individual legal interest results in an obligation on the part of the Provincial Administrative Court to examine the interest of the complainant. If the court, during the examination, does not find a connection between the action or action complained about and the interests of the complainant, it will be forced to disregard the complaint, which will result in its dismissal. The analyzed article expresses a very important principle known as the right to a fair trial. This is a consequence of the rule that only the court is the body that ultimately decides about the freedoms, rights and obligations of an individual. The right of an individual to assert his rights before a competent, independent, impartial and independent court.

14

Rola prokuratora w postępowaniu administracyjnym oraz sądowoadministracyjnym

63%

Mączyński M.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2018

|

issue 8

105-117

PL

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie roli, jaką pełni prokurator w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym. Poprzez wykazanie jego uprawnień, autor akcentuje potrzebę zwiększenia liczby prokuratorów w postępowaniu przed organami administracji publicznej oraz sądami administracyjnymi. Ma to na celu wzmocnienie praworządności. Autor poprzez przedstawienie poszczególnych poglądów w orzecznictwie oraz doktrynie, unaocznia korzyści, jakie niesie ze sobą udział prokuratora w postępowaniu. Udział prokuratora w procedurach przed organami administracji publicznej oraz sądami administracyjnymi powinien być podyktowany ochroną praworządności bez względu na interes prawny stron postępowania. Istotny jest także udział Prokuratora Generalnego w kreowaniu orzecznictwa sądów w sprawach z zakresu prawa administracyjnego.

EN

The subject matter of the article is to present the role of the prosecutor in administrative and court-administrative proceedings. By demonstrating his/her rights, the author emphasizes the need to increase the number of prosecutors in proceedings before public administration authorities and administrative courts. This is to strengthen the rule of law. By presenting particular views in case law and doctrine, the author shows the benefits of the prosecutor's participation in the proceedings. The prosecutor's participation in procedures before public administration authorities and administrative courts should be dictated by the protection of the rule of law, regardless of the legal interest of the parties to the proceedings. Attention should be also paid to the participation of the Prosecutor General in the creation of court rulings in administrative law matters.

15

Zaskarżalność indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego do sądu administracyjnego

51%

Drelichowska A., Razowski P.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2015

|

vol. 17

31 - 44

EN

This article presents the main problems connected with complaints to administrative courts against individual interpretations of tax law. The authors distinguished two categories of admissibility of a legal action in judicial administrative proceedings with respect to individual interpretations of tax law: subjective and objective admissibility of a legal action in judicial administrative proceedings. The first category concerns the form and type of an interpretation. On the other hand, the second category concerns the entities authorised to lodge a complaint against individual interpretation of tax law to an administrative court, the entities whose activities are the subject of a complaint, as well as court appropriate for the case which was initiated as a result of lodging a complaint against the interpretation. Moreover, the issue of formal requirements of a complaint and the scope of control exercised by an administrative court on individual interpretations of tax law were discussed.

16

Rozpoznanie sprawy przez sąd administracyjny bez nieuzasadnionej zwłoki

51%

Piątek W.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2017

|

vol. 79

|

issue 2

47-57

EN

One of the elements of the right to a court is the exercise of this right within a reasonable time. The aim of the study is the analysis of this condition in the judicial activity of Polish administrative courts. This activity has been analysed both from the point of view of available statistics which show a gradually increasing influence of complaints and cassation appeals and the regulations of the Law on Proceedings before Administrative Courts. A moderately positive assessment of the efficiency of administrative litigation has been formulated. It has been found that although proceedings before regional administrative courts are conducted relatively quickly, efforts should now be focused on ensuring a similar level of turn-over in proceeding before the Supreme Administrative Court.

PL

Jednym z elementów prawa do sądu jest jego realizacja w rozsądnym terminie. Przedmiotem opracowania jest analiza tego warunku w działalności orzeczniczej polskich sądów administracyjnych. Działalność ta została poddana analizie zarówno z punktu widzenia dostępnych materiałów statystycznych, z których wynika stopniowo rosnący wpływ skarg i skarg kasacyjnych, jak i regulacji ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W pracy sformułowana została umiarkowanie pozytywna ocena sprawności postępowania sądowoadministracyjnego. O ile przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi postępowanie toczy się stosunkowo szybko, o tyle aktualnie wysiłki powinny zostać skupione na zapewnieniu zbliżonego poziomu szybkości działania NSA.

17

Orzekanie merytoryczne sądów administracyjnych

51%

Trybka W.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2014

|

vol. 16

169 - 179

EN

The granting of administrative courts greater opportunities in substantive ruling should be assessed as unambiguously positive. One cannot agree with the views of the doctrine, which indicate that such action would be incompatible with Article 10 (tripartite separation of powers) and 184 of the Constitution, because it is not the question of substantive ruling in place of public administration but in connection with the activities of these bodies, and within control rights. It seems that Art. 45.1 gives a sufficient basis for changes made to the Act governing the proceedings before administrative courts. The value is to ensure full realization of one’s right to court access also in administrative court proceedings. A citizen cannot bear negative consequences in case a public administration body once again makes the unlawful decision. A step in the right direction is also granting the SAC greater possibility of passing the essential and reformation judgment, which as we can see from the data from year to year SAC does more often. It is a right thing to omit in the amendment two conditions — positive — violations of substantive law and negative — lack of infringement of the proceedings provisions, which would undoubtedly cause even greater use of Art. 188 right to proceedings before administrative courts by the SAC.

18

Rozprawa zdalna w postępowaniu przed sądami administracyjnymi a prawo do jawnego rozpoznania sprawy

51%

Krzykowski P., Hrymowicz K.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2022

|

issue 1

145-163

EN

The subject of this publication is an analysis of the currently applicable regulations of the Act of 2 March 2020, on special solutions related to the prevention, counteraction and combating of COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them (i.e. Journal of Laws of 2021, item 2095, as amended, hereinafter: the covid act) and an indication of their shortcomings in the context of implementation of the principle of open examination of administrative court cases. It follows from the overriding principles of administrative court proceedings that the trial should be open and the party should have the right to access the court, control the contested acts and actively participate in it. The right of the individual to a fair and public hearing of a case without undue delay, by a competent, independent and impartial court has a constitutional dimension. The purpose of the principle of openness is to motivate the court to scrupulously and diligently fulfill procedural obligations and to enable third parties to exercise civic control over the activities of the courts. The authors of the article try to answer the question whether the hearing located in administrative courts and its substitute form, which is a closed session, meet the constitutional standards of open proceedings. An invaluable asset for the party is their personal participation in the hearing and the possibility to freely present their position in the courtroom, directly before the court. This constitutes the exercise of the right to active participation in the procedure. The parties then have the opportunity to express their arguments, and this translates into a sense of treating them subjectively. The authors conclude that the legislator should explicitly define the formula for public access to remote hearing, or modify covid regulations in such a way that the court has the freedom to assess the situation permitting or not to conduct a hearing in the court building. Perhaps a greater range of options would allow for more appropriate solutions that would not violate the principle of open court proceedings and would not restrict the citizen’s right to the court.

PL

Przedmiotem niniejszej publikacji jest analiza obecnie obowiązujących regulacji ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) oraz wskazanie na ich niedostatki w kontekście realizacji zasady jawnego rozpatrywania spraw sądowoadministracyjnych. Z zasad naczelnych postępowania sądowoadministracyjnego wynika, że proces powinien być jawny, a strona powinna mieć prawo dostępu do sądu, kontroli zaskarżonych aktów oraz czynnego w nim udziału. Prawo jednostki do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, ma wymiar konstytucyjny. Celem zasady jawności jest motywowanie sądu do skrupulatnego i rzetelnego wypełniania obowiązków procesowych oraz umożliwianie osobom postronnym sprawowania obywatelskiej kontroli nad działalnością sądów. Autorzy w artykule próbują odpowiedzieć na pytanie, czy rozprawa odmiejscowiona w sądach administracyjnych oraz zastępcza jej forma, jaką jest posiedzenie niejawne, spełnia konstytucyjne standardy jawności postępowania. Wartością nieocenioną dla strony jest jej osobisty udział w rozprawie i możliwość swobodnego zaprezentowania swojego stanowiska na sali rozpraw, bezpośrednio przed sądem. To stanowi realizację prawa do aktywnego udziału w postępowaniu. Strony mają wówczas możliwość wypowiedzenia swoich racji, a to przekłada się na poczucie podmiotowego ich traktowania. Autorzy w konstatacji wskazują, że ustawodawca powinien wprost określić formułę dostępu publiczności do rozprawy zdalnej, ewentualnie zmodyfikować covidowe regulacje w ten sposób, by sąd miał swobodę w ocenie sytuacji pozwalającej lub nie na przeprowadzenie rozprawy w budynku sądu. Być może większy wachlarz możliwości pozwoliłby na trafniejsze rozwiązania, które nie naruszałyby zasady jawności postępowania sądowego i nie ograniczałyby obywatelowi prawa do sądu.

19

Between formalism and flexibility. Dilemmas of the reform of the administrative and court-administrative procedure in Poland from a comparative legal perspective

51%

Hadel M.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2020

|

vol. 4

|

issue XX

117-127

PL

Prawo administracyjne to dziedzina podlegająca dynamicznym zmianom; wynika to ze specyfiki tej gałęzi prawa, ukierunkowanej na regulację stosunków społecznych między jednostką a władzą publiczną w każdej sferze życia, w której ustawodawca zezwolił państwu na aktywność. Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie jednego z wycinków zmian w powyższej rzeczywistości, jakim jest reforma postępowania administracyjnego, która weszła w życie w dniu 1 czerwca 2017 r. Tłem przedstawionych rozważań jest teza o kryzysie prawa administracyjnego. W niniejszym artykule skupiono się na konkretnym aspekcie powyższej reformy – kwestii zaskarżalności decyzji w administracyjnym toku instancji. Przedstawiono stanowiska doktrynalne w tym zakresie, przedstawiono również perspektywę prawnoporównawczą, a mianowicie reformę austriackiej procedury sądowoadministracyjnej oraz związaną z tym zagadnieniem problematykę postępowań administracyjnych. Artykuł kończy się wnioskami dotyczącymi braku sprawności i skuteczności polskiego modelu postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego, zwłaszcza w kontekście zasadności utrzymania modelu dwuinstancyjnego postępowania administracyjnego.

EN

Administrative law is an area subject to dynamic change; this is due to the specificity of this branch of law, focused on the regulation of social relations established between the individual and public authorities in every sphere of life in which the legislator allowed the state to act. The subject of this study is to present one of the slices of changes in the above reality, namely the reform of administrative proceedings, which entered into force on June 1, 2017. The background of the presented considerations is the thesis of the administrative law crisis. This article focuses on a specific aspect of the above reform. Namely - the issue of challengeability of decisions within the administrative course of instance. Doctrinal positions in this area were presented, a comparative legal perspective was also presented, namely the reform of the Austrian administrative court procedure and the issue of administrative proceedings correlated with this issue. The article ends with conclusions regarding the lack of efficiency and effectiveness of the Polish model of administrative and court-administrative proceedings, especially in the context of the legitimacy of maintaining a model of two-instance administrative proceedings.

20

Błędne uzasadnienie orzeczenia (art. 184 p.p.s.a.) a prawo do sądu

45%

Zaorski K.

Studia Prawnicze

|

2014

|

issue 4 (200)

173-187

EN

The Supreme Administrative Court shall dismiss the cassation appeal if the challenged decision despite the erroneous reasoning corresponds to the right (art. 184 in fi ne p.p.s.a.). In an article in the context of this provision is presented right to fair trial (as a rule of law and the individual’s right). The author concludes that the wording of the provision does not affect right to fair trial. In his opinion, for thesis of compliance art. 184 in fi ne p.p.s.a. with right to fair trail speaks one of the basic elements making up this right. This element is a guarantee for hear the case without undue delay (in a reasonable time). At the same time the author notes that the application of that provision in certain situations may violate the right to a fair trial. In the article this problem illustrated judgments of the Supreme Administrative Court. The author shows how the Supreme Administrative Court shall give reasons for its decisions, so as not to violate the right to fair trail.

Refine search results

Skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego z klauzulą odraczającą w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Doręczenia w Polsce i za granicą oraz ich kontrola formalna dokonywana w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Suspension of Administrative Court Proceedings Due to Extraordinary Administrative Proceedings

Charakter postępowania dowodowego uregulowanego w art. 106 § 3 p.p.s.a.

Zakres sądowej kontroli blokady rachunku bankowego przedsiębiorcy - glosa do wyroku NSA z 27.04.2020 r., I FSK 491/20

Wznowienie postępowania w czeskim postępowaniu sądowoadministracyjnym

Ograniczenia podmiotowe w procedurze sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w kontekście ochrony własności nieruchomości – wybrane zagadnienia

Konstytucyjność zmian wprowadzonych ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zakresie merytorycznego orzekania przez sądy administracyjne

Klauzula generalna interesu społecznego w postępowaniu administracyjnym, sądowoadministracyjnym oraz egzekucyjnym w administracji

Wpis sądowy w sprawach podatkowych przed sądami administracyjnymi

Udział Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Racjonalny ustawodawca a konstrukcja prawna sprawy sądowoadministracyjnej

Ochrona indywidualnego interesu prawnego jako podstawa legitymacji jednostki do złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Rola prokuratora w postępowaniu administracyjnym oraz sądowoadministracyjnym

Zaskarżalność indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego do sądu administracyjnego

Rozpoznanie sprawy przez sąd administracyjny bez nieuzasadnionej zwłoki

Orzekanie merytoryczne sądów administracyjnych

Rozprawa zdalna w postępowaniu przed sądami administracyjnymi a prawo do jawnego rozpoznania sprawy

Between formalism and flexibility. Dilemmas of the reform of the administrative and court-administrative procedure in Poland from a comparative legal perspective

Błędne uzasadnienie orzeczenia (art. 184 p.p.s.a.) a prawo do sądu