Search results

1

Miejsce – Obecność – Pamięć. Praca z pamięcią o żydowskim Lublinie na przykładzie wybranych działań Ośrodka „Brama Grodzka- Teatr NN”

100%

Zętar J.

Rocznik Antropologii Historii

|

2019

|

issue 12, Historia publiczna

63-74

XX

The "Grodzka Gate – NN Theatre" Centre is a cultural institution based in Lublin. The projects implemented by the Centre draw upon the symbolic and historical meaning of its location: the Grodzka Gate, also known as the Jewish gate. In the past, the gate was a meeting place and a crossing point between the Christian and Jewish parts of the city. In 1939 Lublin had almost 120000 inhabitants, of whom approximately 43000 wereJewish. During World War II, the Jewish citizens were murdered by the Nazis, and the Jewish quarter was destroyed. Changes brought forth by the fall of communism in the year 1989 commenced the process of a collective restoration of memory by the Polish nation. Lublin was one of the cities that had to confront a past forgotten throughout the years. The founders of the "Grodzka Gate – NN Theatre" Centre, at the beginning of their work in the early 1990s, discovered that the vast empty space on one side of the Grodzka Gate contained memories of the Jewish part of the city and that without an understanding of these spaces neither could the history of Lublin be understood. For the Centre, itself a place of memory, the Grodzka Gate and the destroyed Jewish quarter have become a natural starting point for activities in the area of record-keeping, education and art.

2

Akcja „Wisła” w narracjach przedstawicieli łemkowskiej wspólnoty pamięci

88%

Michna E.

Rocznik Ruskiej Bursy

|

2017

|

vol. 13: Akcja

131-147

EN

The article is devoted to the image of the Operation ‘Vistula’ that emerges from the narratives of members of the Lemko community of memory. The analysis is based on interviews that I have conducted as part of my longterm research conducted among representatives of the Lemko community. The collected stories are part of the ‘history of minorities’, or ‘subordinate history’, which in post-war Poland was subordinated to the official vision of the national past, doomed to marginalization and ‘forgetting’. The change was brought about by the year 1989, which started the period of democratization of memory and ‘reclaiming the past’ by marginalized minorities. The analysis of interviews allows indicating the main and recurring motives, but also the dynamics of changing the way of telling about this important event. What is characteristic of all collected narratives is the special importance of Operation ‘Vistula’, which appears in every story, often spontaneously and often performing different functions in these narratives. It is an event that structures the group’s history. It constitutes a distinct turning point, dividing the group’s history into the good ‘time before’ displacement and bad ‘time after’ displacement; it allows upholding relationships between the past, present and future.

3

Postpamięć czy pamięć indywidualna? Doświadczenie Zagłady zobrazowane w reportażu Agaty Tuszyńskiej pt. "Bagaż osobisty po marcu"

88%

Chłosta-Zielonka J.

Acta Neophilologica

|

2020

|

vol. XXII/2

123-136

EN

The aim of this article is to analyze the latest reportage by Agata Tuszyńska entitled Personal luggage. After March [2018]. The author deals with the shared experience of the generation of young Jews, the children of those who survived the Holocaust, living in the Polish People’s Republic. The category of post-memory, defined in 1997 by Marianne Hirsch, is assigned to this experience reported in the text. The interpretation of the protagonists’ statements, however, demonstrates that it does not work in their case. Their memories are of a genuine generational character, but they consist of a variety of individual memories, in which the Holocaust is on the margin of experience.

4

Oświetlające się plany. Ciche i dalekie w „Extremely Loud and Incredibly Close” Jonathana Safrana Foera

88%

Roszak J.

Studia Litteraria et Historica

|

2013

|

issue 2

EN

Mutually illuminating planes: the silent and the distant in J.S. Foer’s 'Extremely Loud and Incredibly Close'The paper offers an analysis of sub-renting relations in J. S. Foer’s Extremely Loud and Incredibly Close, which are put in the context of the author’s debut novel Everything Is Illuminated. I suggest that the two novels shed light on, or “illuminate”, each other. The writer, a descendant of Polish Jews, precisely stratifies the novels and intertwines two planes: the explicit and the implicit (encoding signs of the Jewish plight), which are also the two planes of the protagonists’ identities. Oświetlające się plany. Ciche i dalekie w „Extremely Loud and Incredibly Close” Jonathana Safrana FoeraArtykuł koncentruje się wokół zagadnienia sublokatorstwa w powieści Extremely Loud and Incredibly Close (polski przekład: Strasznie głośno, niesamowicie blisko) Jonathana Safrana Foera. W refleksji o żydowskiej kondycji sublokatora (w oryginale: the renter) autorka nie pomija debiutanckiej powieści Amerykanina, Wszystko jest iluminacją. Stawia tezę, że oba dzieła wzajemnie się oświetlają. Pisarz, będący potomkiem polskich Żydów, precyzyjnie stratyfikuje powieść i nakłada na siebie dwa plany, będące także planami tożsamości głównych bohaterów: wyrażony i domyślany (szyfrujący znaki żydowskiego losu).

5

Fantastyka i temat Holokaustu. Między wątpliwościami a funkcjonalnością konwencji fantastycznych

87%

Brzóstowicz-Klajn M.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2016

|

issue 28

101-119

EN

Starting with Jerzy Jarzębski’s opinion that the fantastic convention in contemporary literature fulfills the role of “artificial sense”, the Author analyzes selected works related to the subject of the Holocaust in order to check the functionality and artistic value of fantastic elements used there. She notes that fantasy helps writers express the experience of emptiness following a loss, strengthens the trauma related to the past, and emphasizes the literariness of the text, fulfilling the role of metafiction.

6

Przeszłość, przyjaźń. Dwie glosy do poematu nożyk profesora Tadeusza Różewicza

76%

Jaworski M.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2013

|

issue 22

131-142

EN

The article is an interpretation of the eponymous long poem from Tadeusz Różewicz’s volume nożyk profesora [professor’s knife]. The first part discusses the modes modes of narration of the experience of the Holocaust. The discussion focuses on meanings of the words “memory” and “history”, on the ironic use of pastoral convention, and on the transformation of the metaphor from Cyprian Norwid’s Przeszłość [The Past]. The poem recycling from the volume zawsze fragment. recycling is an important context. The second part of the article is devoted to the friendship between Tadeusz Różewicz and Mieczysław Porębski. The description of the friends’ breakfast points out to an interpretation of their relation in the context of their wartime biography: a death camp for Porębski, and resistance fighting for Różewicz. The poet, in spite of his memory and long-time friendship with the former prisoner, presents the Holocaust as a mediated experience that is virtually inaccessible. However, in many ways he still tries to bring it closer to the reader and does not let the reader forget it.

7

“Storytelling is an ancient art”: Stories, Maps, Migrants and Flâneurs in Arnold Zable’s Selected Texts

75%

Drewniak D.

Anglica. An International Journal of English Studies

|

2019

|

issue 28/3

109-123

XX

Nadine Fresco in her research on exiled Holocaust survivors uses the term diaspora des cendres (1981) to depict the status of Jewish migrants whose lives are forever marked by their tragic experience as well as a conviction that “the[ir] place of origins has gone up in ashes” (Hirsch 243). As a result, Jewish migrants and their children have frequently resorted to storytelling treated as a means of transferring their memories, postmemories and their condition of exile from the destroyed Eastern Europe into the New World. Since “[l]iterature of Australians of Polish-Jewish descent holds a special place in Australian culture” (Kwapisz Williams 125), the aim of this paper is to look at selected texts by one of the greatest Jewish-Australian storytellers of our time: Arnold Zable and analyse them according to the paradigm of an exiled flâneur whose life concentrates on wandering the world, sitting in a Melbourne café, invoking afterimages of the lost homeland as well as positioning one’s status on a map of contemporary Jewish migrants. The analyses of Zable’s Jewels and Ashes (1991) and Cafe Scheherazade (2001) would locate Zable as a memoirist as well as his fi ctional characters within the Australian community of migrants who are immersed in discussing their un/belonging and up/rootedness. The analysis also comprises discussions on mapping the past within the context of the new territory and the value of storytelling.

8

Niepamięć operacyjna. Dyskursy pamięci, zapomnienia i post-pamięci w rozrywce interaktywnej

75%

Gnat T.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2020

|

issue 40

43-62

EN

In this work my aim is to analyse tools that are used to improve the processes of memory in video games. The discussion will open with a look at the methods used by game developers to reconcile the antithetic trends of the discourse – the structural narrative and the interactive nature of the medium. Consequently, narrative cliches in the form amnesia, as well as innovative techniques that use tools characteristic to interactive entertainment will be analysed. The second part will present perspectives on the specific role of memory not only in game narratives, but also in aspects of games as a medium. This analysis will focus on texts that present non-traditional perception of memory and represent the transition from memory as a database to memory as an interactive process, leading to the construction of new forms and narrative mechanisms. Here I will examine phenomena such as the creation of collective and transactive memory in interactive entertainment subcultures. The main thesis of this analysis is that in comparison to traditional narratives, the processes of memory loss, forgetting and consequent emergence of post-memory, play a more important role in video games. This way of reinterpreting memories will largely shape our perception of the concept of temporality in interactive entertainment. It will require a departure from the traditional perspective of time and a transition to the interpretation of time from the perspective of Bergson and Deleuze.

PL

W niniejszej pracy podejmuję się analizy narzędzi, które wykorzystywane są, by usprawnić procesy pamięci w grach wideo. Dyskusję otworzy przyjrzenie się metodom stosowanym przez twórców gier, by pogodzić antytetyczne nurty dyskursu – strukturalną narrację i interaktywną naturę medium. Analizie poddane zostaną zarówno klisze narracyjne w postaci trop amnezji, jak i nowatorskie techniki, które wykorzystują narzędzia charakterystyczne dla rozrywki interaktywnej. W drugiej części przedstawione zostaną perspektywy na specyficzną rolę pamięci nie tylko w kwestiach narracyjnych, ale również w aspektach gier jako medium. Tutaj przede wszystkim analizowane będzie wyjście poza tradycyjne postrzeganie pamięci, przejście od bazy danych do interaktywnego procesu, prowadzące do konstrukcji nowych form i mechanizmów narracyjnych. Badane będą takie zjawiska jak tworzenie się pamięci zbiorowej i pamięci transaktywnej w subkulturach rozrywki interaktywnej. Jednym z podstawowych założeń tej analizy będzie teza, że w porównaniu do narracji tradycyjnych, w grach wideo znacznie ważniejszą rolę odgrywają procesy niepamięci, zapomnienia i post-pamięci, rozumianej jako wypadkowa poprzednich pojęć. Taki sposób reinterpretacji wspomnień będzie w dużym stopniu kształtował naszą percepcję pojęcia temporalności w rozrywce interaktywnej. Będzie wymagał odejścia od tradycyjnej perspektywy czasu i przejście do interpretacji czasu z perspektywy Bergsona i Deleuze.

9

“Dzięki temu, ja jestem”: Memories and narratives of trauma and national identity

75%

Morrow Clark E.

Rocznik Antropologii Historii

|

2017

|

issue 10, Antropologia - folklor - historia

307–327

XX

This paper analyzes the ways in which post-memory is manifested in these works and compares these to a series of interviews conducted by the author. It begins with a contemplation of Lawrence Langer's Holocaust Testimonies and a discussion of the ways in which Holocaust memory as a field can inform other post-memory and oral history studies. I then apply insights from Langer and from Ewa Hoffman's After Such Knowledge to the interviews which form the core of my research. These conversations about the experience of emigration and resettlement from the Kresy ("lost" regions of Poland after World War Two) offer insights into women's identities, personal and national. I also use Ewa Hoffman's Lost in Translation, a memoir about language, identity, place, and family. The author explores life and identity in postwar Poland and America questioning the larger forces which shaped her family's lives and revealing the inner forces which compelled her to integrate past generational traumas into her intellectual and social existences. I am particularly interested in how Hoffman addresses personal identity alongside ethnic and linguistic adaptations. In my interviews, I have asked a series of questions in order to determine the family experience of moving from the Kresy to the "tri-city" of Gdańsk/Gdynia/Sopot, what elements of the story are consistent in each generation, and the extent to which each generation self-identifies as Polish, as Gdańszczanin (Gdańsk residents), or as being from Wilno/Vilnius, Lwów/L'viv, or Pinsk, all regions from which families fled in the postwar era. This paper investigates the conflicts and the costs of emigration and expulsion, not just in immediate suffering, but in the playing-out of national, cultural, regional ethnic and personal identities. All the cases studied involve generational and post-memory elements. I am interested in exploring how families remain Polish, even after having to adopt a new, potentially non-Polish, regional home while losing the former home under traumatic circumstances. The undercurrent of the stories told by mothers and daughters, whether autobiographical or fictional, reveals the important role women play in maintaining family history and, by extension, national history and identity.

10

Georges Didi-Huberman, Kora, Otto Dov Kulka, Pejzaże metropolii śmierci – jako eseje lagrowe? Wyobraźnia i pamięć formuł tytułowych wobec formuły anus mundi

75%

Kuczyńska-Koschany K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2018

|

vol. 47

|

issue 1

121-133

EN

The article is an attempt at interpretation of two essays, which may be called „lager” essays. These are Bark written by G. Didi-Huberman and Landscapes of the Metropolis of Death written by O.D. Kulka, their books are deeply related as the negation or at least as the questioning of the title of autobiographical book Anus mundi written by W. Kielar. Both authors do not describe Nazi concentration camp as „the anus of the world”. Their imagination is a post-imagination, their memory is a post-memory. In her paper Kuczyńska-Koschany considers the condition of the essay as quasi-genre after the Holocaust, after the genocide and in reference to the experience of a lager.

11

“Like being trapped in a drum”: The Poetics of Resonance in Frances Itani’s Deafening

75%

Šlapkauskaitė R.

Anglica. An International Journal of English Studies

|

2018

|

issue 27/3

201-232

XX

This paper considers how Frances Itani’s Deafening imaginatively rethinks our understanding of the Great War in the age of postmemory. Seeing as the novel is set in Canada and Europe during the First World War and takes as its protagonist a deaf woman, the poetic attention given to the senses as a horizon of phenomenological experience magnifies the moral bonds that the characters establish in defi ance of both deafness and death. Guided by the theoretical reasoning of Marianne Hirsch, Elaine Scarry, and Alison Landsberg as well as contemporary phenomenological thinking, most significantly that of Edward S. Casey, Steven Connor, Michel Serres, and Jean-Luc Nancy, this paper examines how the novel’s attentiveness to the materiality of the body in regard to the ethical collisions of sound and silence as well as life and death contributes to a poetics of resonance that generates prosthetic memories, turning the anonymous record of war into a private experience of moral endurance inscribed on the ear of historical legacy.

12

„Ani cienia wspólnoty”. Wątki immunologiczne w powieściach Magdaleny Tulli

75%

Woźniak A.

Przestrzenie Teorii

|

2022

|

issue 37

179-200

EN

The paper is an attempt to interpret Magdalena Tulli’s novels in the context of the immunological paradigm. Immunological threads are traced on three levels: firstly, in the context of the communities described in Sny i kamienie [Dreams and stones], Skaza [Flaw] and W czerwieni [In Red]; secondly, with regard to the narrative constantly encountering problems such as ‘unwanted threads’ that degenerate the stories and prevent the narrative from bringing them to an end. Thirdly, in the context of post-memory, that is, a memory with its roots extending beyond the experiences of the subject. According to the thesis she puts forward, Tulli activates the immunological discourse on these three levels.

13

„Pamiątka, Zabawka, Talizman” czyli Żydzi fantomowi

75%

Wilczyk W.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

EN

Souvenir, Talisman, Toy or phantom JewsThe exhibition Souvenir, Talisman, Toy, prepared by Erica Lehrer and shown in Cracow’s Ethnographic Museum in Summer 2013, deals with the phenomena of Jew figures production and currently extremely popular the "Jew with a coin" image. The phenomenon bears full characteristics of folk art. However, it is Holocaust that took place in Poland during the German occupation that should be its valid reference. This historical context that results in, for example, stereotypical way of portraying the exterminated neighbours (this way is often perceived as intentionally anti-Semitic), is not fully analysed or worked through at the exhibition. The rich ethnographic material shown in Cracow is calling for a comment that would include scientific descriptions of Polish-Jewish relations that are being formulated at, for example, the Polish Centre for Holocaust Research. The phenomena of the evoked images production, which became more intense in the last twenty or thirty years, has all the qualities of "phantom memory" or post-memory, which character, as well origins, should be thoroughly analysed. Pamiątka, Zabawka, Talizman, czyli Żydzi fantomowiPrzygotowana przez Ericę Lehrer wystawa Pamiątka, Zabawka, Talizman, którą można było oglądać w salach krakowskiego Muzeum Etnograficznego latem 2013 roku, traktuje o fenomenie produkcji figurek Żydów i niezmiernie popularnych dzisiaj wizerunków „Żyda z pieniążkiem”. Zjawisko to ma wszelkie cechy twórczości ludowej, jednakże istotnym odniesieniem jest dla niego Zagłada, która rozegrała się na terenie Polski w czasie okupacji niemieckiej. Ten historyczny kontekst, którego efektem jest np. stereotypowy sposób prezentowania wyglądu zgładzonych sąsiadów (odbierany często jako tendencyjnie antysemicki), nie został w pełni na przywołanej ekspozycji zanalizowany czy też przepracowany. Pokazany w Krakowie niewątpliwie bogaty etnograficzny materiał domaga się komentarza uwzględniającego naukowe opracowania dotyczące polsko-żydowskich relacji, jakie powstają np. w Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Fenomen produkcji wspomnianych wizerunków, którego nasilenie obserwować można w ostatnich dwudziestu, trzydziestu latach, posiada wszelkie cechy „pamięci fantomowej” czy ewentualnej post-pamięci, której charakter (a także źródła) powinien być poddany gruntownej analizie.

14

Style podróży. Przyjdzie Mordor i nas zje Ziemowita Szczerka

71%

Rosiński C.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 11-12

86-97

EN

This article explores Ziemowit Szczerek’s work of reportage, Mordor’s Coming to Eat Us: A Secret History of the Slavs. In his analysis, the author applies Marianne Hirsch’s conception of post-memory practices, Marielle Macé’s conception of literary style, and Michel de Certeau’s “spatial stories.” This text attempts to map the traveler and reporter’s transformations prompted by contact with actual geographical space.

PL

Artykuł poświęcony jest reportażowi Ziemowita Szczerka pt. Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian. Autor w interpretacji wykorzystuje pojęcia praktykowania postpamięci w ujęciu Marianne Hirsch, stylu literackiego Marielle Macé i „opowieści przestrzennych” Michela de Certeau. Tekst stara się prześledzić zmiany zachodzące w podróżniku i reportażyście ze względu na kontakt z konkretną przestrzenią geograficzną.

15

Post‑monumentalne miejsca pamięci jako aktywne narzędzia doświadczenia (post)holocaustowego i (post)pamięci

63%

Gajda K. A.

Rana. Literatura - Doświadczenie - Tożsamość

|

2020

|

issue 2

1-22

EN

The aim of the article is to answer to the question of how best to commemorate the Holocaust in the post-memory era. One possible answer is to create temporary post-monuments which require engagement only from viewers who want and need it. The post-monument relates to cultural, social, and also individual memory. It commemorates forgotten places and individual experiences, encouraging dialogue among viewers. Engaging viewers and inviting them to reconstruct history is one way that the trauma of past generations can be commemorated by contemporary generations. In order for history to remain vibrant, and its message to have a performative function, its memory must live on through successive generations. The temporary nature of the post-monument allows it not only to commemorate, but also to thematize the process of memory erasure over time. In the article, the above observations are presented in reference to the theory of memory, the philosophy of postmodernism, the idea of homo holocaustus, in order to compare the post-monument to more traditional forms of commemoration alongside selected examples of post-monuments.

PL

Artykuł jest próbą znalezienia odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób upamiętnić Holokaust w erze postpamięci. Jedną z możliwych odpowiedzi jest tworzenie tymczasowych, wymagających zaangażowania od chcących i potrzebujących tego odbiorców post-pomników. Post-pomnik odwołuje się do kulturowej i społecznej, ale również indywidualnej pamięci. Upamiętnia miejsca zapomniane, doświadczenia jednostkowe, zaprasza odbiorców do dialogu. Uaktywnienie oglądających, zaproszenie ich do wspólnego odtwarzania historii pokazuje, w jaki sposób traumę minionych pokoleń mogą przepracowywać i upamiętniać współczesne pokolenia. Aby historia była wciąż żywa, aby jej przesłanie posiadało funkcję performatywną, musi być podtrzymywana przez współczesne pokolenia. Tymczasowość post-pomnika zaś powoduje, że nie tylko upamiętnia, ale i tematyzuje proces umykania pamięci wraz z czasem jej zacierania. W artykule powyższe spostrzeżenia są przedstawiane w kontekście teorii pamięci, filozofii postmodernizmu, idei homo holocaustusa, w porównaniu post-pomnika do pomnika oraz na wybranych przykładach post-pomników.

16

Spóźniony gość w cudzym świecie: konteksty trudnego dziedzictwa

63%

Latocha S.

Kultura i Społeczeństwo

|

2020

|

vol. 64

|

issue 2

207-216

PL

In this article, the author discusses Monika Sznajderman’s reportage Pusty las [The Empty Forest] in the context of Geertz’s blurred genres. The author mainly addresses the condition of a person (a researcher, an anthropologist) who does not explore the Other but is the Other. In Sznajderman’s book, hospitality is a basic category; the researcher studying a difficult heritage - here, the Lemko region - is a guest who must choose either to look at or to ignore the history of his or her hosts. He or she can feel at home or erase all trace of the hosts’ presence. Perhaps in the end, as Maria Stepanova writes, the researcher can “breathe the air of post-memory.” The author treats Sznajderman’s book as an example of anthropological reportage and postulates the emergence of a new genre, on the border between the social sciences and literature.

17

Narracje o migracji w twórczości współczesnych pisarzy o węgierskich korzeniach kulturowych

63%

Roguska-Németh M.

Porównania

|

2022

|

vol. 32

|

issue 2

283-299

EN

Migration is one of the most momentous existential experiences of modern man. It is a change that has serious consequences for the individual, regardless of whether it is accompanied by coercive (political or economic) motivations or it is voluntary. In both of these cases, the process of adaptation in a new place may turn out to be a difficult and burdensome task for the individual. What is more, it can also affect the next generations. Children of migrants often struggle with the same problems that their parents or grandparents had to face. The fact that the functioning between two cultures, languages and traditions can turn out to be literally prolific is evidenced by the work of writers of Hungarian origin who live and work outside their country of origin. This article examines the work of three such authors: Terézia Mora and Ilma Rakusa, who write in German, and the Anglophone author Charlotte Mendelson. Each of them thematizes the issue of migration in a different way and uses different solutions at the level of the structure and the narrative of their works.

PL

Migracja jest jednym z bardziej doniosłych doświadczeń egzystencjalnych współczesnego człowieka. Jest to zmiana, która pociąga za sobą poważne konsekwencje dla jednostki, niezależnie od tego, czy towarzyszą jej motywacje o charakterze przymusu (politycznego bądź ekonomicznego), czy też mamy do czynienia z migracją dobrowolną. W obu tych przypadkach proces adaptacji w nowym miejscu może okazać się zadaniem niełatwym i obciążającym dla jednostki. Co więcej, może on rzutować również na kolejne pokolenia. Dzieci migrantów niejednokrotnie zmagają się bowiem z tymi samymi problemami, którym czoła musieli stawić ich rodzice bądź dziadkowie. O tym, że funkcjonowanie między dwoma kulturami, językami, tradycjami może okazać się literacko płodne, świadczy twórczość pisarzy o korzeniach węgierskich, którzy mieszkają i tworzą poza krajem swojego pochodzenia. Niniejszy artykuł analizuje twórczość trzech takich autorek: Terézii Mory i Ilmy Rakusy, które piszą po niemiecku, oraz anglofońskiej autorki Charlotte Mendelson. Każda z nich tematyzuje zagadnienie migracji w inny sposób i posługuje się innymi rozwiązaniami na poziomie struktury i narracji utworów.

18

Matka i córka wobec wojennej apokalipsy w świetle książki Anny Janko „Mała Zagłada”: trauma, pamięć, postpamięć

63%

Kapralska Ł. M.

|

2022

|

vol. 21

|

issue 3

61-73

EN

The article refers to the book by Anna Janko A Little Annihilation: A Memoir (Mała Zagłada) and its aim is to present how tragic events, although not experienced personally, affect the life of the next generation after directly experienced trauma. The author’s mother, as a child, was one of the few who survived the war massacre in the village Sochy and struggles all her life with the remembered cruelty of those events. Her daughter knows the war only from her mother’s storytelling, through the intergenerational memory message, but she experiences similar syndromes to her mother. The literary narrative turns out to be a remedy for the experienced trauma of both generations – directly suffered by the war and the post-memory generation. By reporting on her mother’s fate, Janko puts herself in the position of a descendant of the survivors, but also of a victim who must face with this inherited trauma. Moreover, as the social memory of the war is currently dominated by other narratives, Anna Janko’s book takes the mentioned war events out of the margins of social memory.

PL

Artykuł nawiązuje do książki Anny Janko Mała Zagłada. Jego celem jest przedstawienie, jak tragiczne, choć nieprzeżyte osobiście wydarzenia wpływają na życie kolejnego po bezpośrednio doświadczającym traumy pokolenia. Matka autorki, będąc dzieckiem, jako jedna z nielicznych przeżyła wojenną masakrę we wsi Sochy na Zamojszczyźnie i całe życie zmaga się z zapamiętanym okrucieństwem tamtych wydarzeń. Jej córka zna wojnę tylko z opowieści matki, przez międzypokoleniowy przekaz pamięci, ale doświadcza podobnych do matki syndromów. Narracja literacka okazuje się remedium na doznaną traumę obu pokoleń – doświadczonego bezpośrednio wojną i pokolenia postpamięci. Relacjonując losy matki, Janko stawia się w pozycji potomka ocalałych, ale też ofiary, która musi zmierzyć się z tą odziedziczoną traumą. Ponadto, jako że pamięć społeczna o wojnie jest obecnie zdominowana przez inne narracje, książka Anny Janko wyprowadza wspomniane wojenne wydarzenia z marginesu pamięci społecznej.

19

Czytanie pamięci – doświadczenie – emocje. Narracje literackie dla młodego czytelnika – teoria i praktyka odbioru (Rutka Joanny Fabickiej)

54%

Michułka D., Gregorowicz Ł.

Polonistyka. Innowacje

|

2018

|

issue 7

41-58

EN

The article is based on empirical research related to reading, experience and emotions, conducted in primary schools for several years. The story of Joanna Fabicka Rutka (2016) has become the exemplification for the mentioned empirical research. A polysensory, but also poetic in the illustration of the world, fairytale literary narrative about the destruction and the recovery of a lost childhood, kept in the poetics of magical realism. The book deals with the topics of dialogue between genders, friendship, the power of imagination, memory, understanding, naming and tame emotions, loneliness and fear of death. The book also shows the problem of settling with a difficult past (here: war trauma), the responsibility of adults and growing up to dreams. Visualization of the effects and affect of narrative fragments and metaphorisation of images reinforced by real experience, as noted in the story, may affect the reader’s emotional involvement and influence the construction of new meanings and meanings of the work, which all translates into support of understanding, shaping the imagination and ethical formulation of reflection on the world.

PL

Artykuł opiera się na badaniach empirycznych związanych z czytaniem, doświadczeniem i emocjami, prowadzonych w szkołach podstawowych od kilku lat. Egzemplifikacją dla badań empirycznych stała się, w tym przypadku, polisensoryczna, ale i poetycka ze względu na obrazowanie świata – baśniowa narracja literacka o zagładzie, o odzyskiwaniu straconego dzieciństwa, utrzymana w poetyce realizmu magicznego opowieść Joanny Fabickiej Rutka (2016). Książka porusza tematy dialogu pokoleń, przyjaźni, siły wyobraźni, pamięci, rozumienia, nazwania i oswojenia emocji, samotności i lęku przed śmiercią, a także ukazuje problem rozliczenia z trudną przeszłością (tu: wojenną traumą), odpowiedzialności dorosłych oraz dorastania do marzeń. Wizualizacja efektów i afektów fragmentów narracji oraz metaforyzacja obrazów wzmacnianych doświadczeniem rzeczywistym – jak zauważono – może wpływać na emocjonalne zaangażowanie czytelnika oraz wywierać wpływ na konstruowanie przez niego nowych znaczeń i sensów utworu, co przekłada się w tym przypadku na wspomaganie rozumienia, kształtowanie wyobraźni i formułowanie etycznej refleksji nad światem.

20

Czarna dziura (Siergiej Lebiediew "Granica zapomnienia")

51%

ZYWERT A. M.

Przegląd Rusycystyczny

|

2020

|

issue 3 (171)

RU

Роман Сергея Лебедева Предел забвения (2010) вписывается в литературное направление (очень важное с точки зрения литературы постпамяти) т.н. семейного романа. На примере истории судьбы героя-рассказчика пытающегося раскыть настоящую тождественность своего «дедушки», Лебедев показывает, что «непроработанная» память – это темя все время живая, поскольку до сих пор в большинстве соременных русских семей промолчивается неудобные факты из биографий родственников (или даже вычеркивается их из генеалогии) во имя идущего сверху приказа табуизации ошибок и травм. Он указывает,что нажим на забвение содает в сознании молодого поколения дыру и одновременно укрепляет т.н. репресийное сознание. В этом контексте основной проблемой является вопрос о состоянии русского народа в ситуации сознательного вытеснения из сознания части собственной истории.

EN

Sergei Lebedev’s novel entitled Oblivion (Предел забвения, 2010) belongs to the (highly important in the context of the post-memory literature) tradition of the so-called generational novel. On the example of the character-narrator’s story full of struggling to learn the true identity of his “grandfather” Lebedev shows that difficult and unprocessed memory amounts to an important up-to-date problem. It is so because in most contemporary Russian families the inconvenient facts from the past remain unvoiced (or the infamous relatives disappear from the family tree) due to overwhelming tabooing of mistakes and traumas. It is indicated that the general approval (sometimes even emphasized) of oblivion creates a hole in the youngest generation’s consciousness and strengthens the so-called repressive awareness. In this context the state of the Russian nation in the face of the conscious suppression of elements of its own history becomes a major issue.

PL

Powieść Siergieja Lebiediewa Granica zapomnienia (Предел забвения, 2010) wpisuje się w nurt (niezwykle istotny z punktu widzenia literatury postpamięci) tzw. powieści rodzinnej/generacyjnej. Na przykładzie historii bohatera-narratora próbującego odkryć prawdziwą tożsamość przyszywanego dziadka, Lebiediew pokazuje, że trudna i nieprzepracowana pamięć - to temat wciąż żywy, bo nadal w większości współczesnych rodzin rosyjskich przemilcza się niewygodne fakty z biografii krewnych (bądź w ogóle usuwa się ich z genealogii) w imię odgórnego nakazu tabuizacji błędów i traum. Wskazuje, że odgórne przyzwolenie, a nawet opresyjny nacisk na niepamięć stwarza wyrwę w świadomości najmłodszego pokolenia i jednocześnie utrwala tzw. świadomość represyjną. w tym kontekście podstawowym problemem jest kondycja narodu rosyjskiego w obliczu świadomego wyparcia ze świadomości części własnej historii.

Refine search results

Miejsce – Obecność – Pamięć. Praca z pamięcią o żydowskim Lublinie na przykładzie wybranych działań Ośrodka „Brama Grodzka- Teatr NN”

Akcja „Wisła” w narracjach przedstawicieli łemkowskiej wspólnoty pamięci

Postpamięć czy pamięć indywidualna? Doświadczenie Zagłady zobrazowane w reportażu Agaty Tuszyńskiej pt. "Bagaż osobisty po marcu"

Oświetlające się plany. Ciche i dalekie w „Extremely Loud and Incredibly Close” Jonathana Safrana Foera

Fantastyka i temat Holokaustu. Między wątpliwościami a funkcjonalnością konwencji fantastycznych

Przeszłość, przyjaźń. Dwie glosy do poematu nożyk profesora Tadeusza Różewicza

“Storytelling is an ancient art”: Stories, Maps, Migrants and Flâneurs in Arnold Zable’s Selected Texts

Niepamięć operacyjna. Dyskursy pamięci, zapomnienia i post-pamięci w rozrywce interaktywnej

“Dzięki temu, ja jestem”: Memories and narratives of trauma and national identity

Georges Didi-Huberman, Kora, Otto Dov Kulka, Pejzaże metropolii śmierci – jako eseje lagrowe? Wyobraźnia i pamięć formuł tytułowych wobec formuły anus mundi

“Like being trapped in a drum”: The Poetics of Resonance in Frances Itani’s Deafening

„Ani cienia wspólnoty”. Wątki immunologiczne w powieściach Magdaleny Tulli

„Pamiątka, Zabawka, Talizman” czyli Żydzi fantomowi

Style podróży. Przyjdzie Mordor i nas zje Ziemowita Szczerka

Post‑monumentalne miejsca pamięci jako aktywne narzędzia doświadczenia (post)holocaustowego i (post)pamięci

Spóźniony gość w cudzym świecie: konteksty trudnego dziedzictwa

Narracje o migracji w twórczości współczesnych pisarzy o węgierskich korzeniach kulturowych

Matka i córka wobec wojennej apokalipsy w świetle książki Anny Janko „Mała Zagłada”: trauma, pamięć, postpamięć

Czytanie pamięci – doświadczenie – emocje. Narracje literackie dla młodego czytelnika – teoria i praktyka odbioru (Rutka Joanny Fabickiej)

Czarna dziura (Siergiej Lebiediew "Granica zapomnienia")