Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 25

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  postawy społeczne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
W badaniu zajęto się tematem postaw Polaków wobec wybranych aspektów związanych z relacjami społecznymi. Badano ustosunkowanie się do sześciu stwierdzeń: 1 – „Ludzie przede wszystkim starają się służyć pomocą innym”, 2 – „Homoseksualiści powinni móc układać sobie życie według własnych przekonań”, 3 – „Zbyt wiele mają do powiedzenia w naszym kraju osoby obcego pochodzenia”, 4 – „Niektórzy ludzie są więcej warci od innych”, 5 – „Niektóre grupy ludzi nie zasługują na szacunek”, 6 – „Powinniśmy dążyć do tego, aby dochody wszystkich ludzi były w miarę wyrównane”. Pierwszym celem opracowania było sprawdzenie, jak rozkłada się poziom zgadzania się z tymi stwierdzeniami przestrzennie, w ujęciu powiatów. Kolejno zbadano, czy postawy te są zróżnicowane w podziale na osiem cech opisujących Polaków: płeć, stan cywilny, poziom wykształcenia, stan zdrowia, uczestnictwo w nabożeństwach, wiek oraz poziom dochodów, również uwzględniając aspekt przestrzenny. Na koniec analizy skonstruowano modele regresji (klasyczne i przestrzenne), aby sprawdzić, czy na podstawie kilku cech opisujących tym razem powiaty (a nie pojedynczych respondentów) uda się stworzyć model wyjaśniający, dlaczego w niektórych regionach ludność zgadza się z danymi stwierdzeniami bardziej, a w innych mniej. Dane potrzebne do analiz zaczerpnięto z ogólnopolskiego badania pt. „Diagnoza społeczna”, a wszystkie obliczenia wykonywano w programach PQStat oraz Geoda.
EN
The research focuses on Poles’ attitudes towards selected aspects associated with social relations. Responses to the following 6 statements were examined: 1 – People try to help others above all, 2 – Homosexuals should be allowed to live according to their beliefs, 3 – Foreigners have too much to say in our country, 4 – Some people are worth more than others, 5 – Some groups of persons are not worthy of respect, 6 – We should seek to make the income of all persons more or less equal. The first aim of the study was to check how the level of agreement with those statements was distributed spatially in terms of districts. Then it was checked whether those attitudes were differentiated by 8 characteristics describing Poles: sex, marital status, education level, health status, participation in church services, age and income level, also taking into account the spatial aspect. Finally, regression models (classical and spatial) were constructed to check whether several features describing districts (rather than individual respondents) could help to build a model explaining why in some regions the population agreed with the statements more and in other areas less. The data needed for the analysis were taken from the nationwide study entitled “Social Diagnosis” and all calculations were carried out in the PQStat and Geoda programmes.
PL
W przeszłości kary cielesne były powszechnie akceptowane, a wręcz zaliczane do efektywnych środków wychowawczych. Dzisiaj są traktowane jako nie tylko niewłaściwe oraz nieskuteczne, ale także sprzeczne z ideą praw człowieka i praw dziecka oraz, czego dowodzą od kilku dekad poważne badania naukowe, szkodliwe w perspektywie bezpośrednich skutków rozwojowych, jak i destrukcyjnego wpływu na całe życie jednostki. Kary cielesne są obecnie określane jako przemoc w wychowaniu. Zgodnie z międzynarodowymi standardami wiele państw wprowadziło już całkowity zakaz kar cielesnych , zakaz wykorzystywania przemocy w wychowaniu, a wiele innych rozpoczęło w tym kierunku proces legislacyjny. Poza działaniami formalnymi istotnym a raczej prymarnym kierunkiem eliminowania kar cielesnych jest oddziaływanie na normy społeczno-kulturowe , na postawy społeczne akceptujące przemoc w wychowaniu. Dlatego diagnozowanie i monitorowanie postaw społecznych jest istotnym bazowym działaniem w tym obszarze. Od 2011 roku w Polsce na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka realizowany jest monitoring postaw społecznych dotyczących przemocy w wychowaniu. Artykuł prezentuje wyniki szóstej edycji tego monitoringu w zakresie: społecznej akceptacji zachowań przemocy w wychowaniu, dynamiki akceptacji w perspektywie lat oraz świadomości społecznej na temat zakazu kar cielesnych.
PL
Badania dotyczące społecznej akceptacji zachowań przemocy w wychowaniu są istotnym czynnikiem w działaniach na rzecz eliminacji problemu. Postawy społeczne co do wykorzystywania przemocy w celach wychowawczych stanowią istotne kulturowe tło jej występowania. Postulowane są więc przez różne raporty i rekomendacje jako pozwalające monitorować uwarunkowania problemu przemocy w wychowaniu, a pośrednio także i jego występowanie. W artykule zaprezentowano w formule raportu wyniki badań ogólnopolskich z 2017 r. realizowanych w społeczeństwie polskim oraz ukazano dynamikę podstawowych parametrów tych postaw, monitorowane przez kilka ostatnich lat. W wymiarze teoretycznego kontekstu opracowania odwołano się do najnowszych ustaleń na temat szkodliwości kar cielesnych i potrzeby działań, które eliminują problem. Dane z autorskich badań prowadzonych na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka pokazują z jednej strony stale niepokojąco wysoki poziom aprobaty zachowań przemocy wobec dzieci wykorzystywanych w wychowaniu, z drugiej zaś korzystne tendencje spadkowe, sugerujące pokoleniowe zmiany, a także odwrót od aprobaty przemocy w dość krótkim czasie, co sugeruje efektywność stosowanych różnych działań na rzecz zmiany postaw.
PL
Celem tego wykładu jest próba częściowej odpowiedzi na pytanie, dlaczego w 20 lat po rewolucji 1989 r. jesteśmy społeczeństwem sfrustrowanym, niewierzącym w swoje szanse i pesymistycznie postrzegającym najbliższą przyszłość. (fragment tekstu)
PL
Celem artykułu jest ukazanie osób z zespołem Downa jako cyfrowych tubylców z powodzeniem odnajdujących się w wirtualnej przestrzeni. Nowe technologie w ostatnich kilku latach coraz częściej są wykorzystywane przez osoby niepełnosprawne i ich środowiska jako narzędzie upowszechniania rzetelnej i prawdziwej wiedzy na temat niepełnosprawności, co podkreślono w art. 8 ratyfikowanej przez Polskę przed dwoma laty Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Internet dla wielu użytkowników bez względu na wiek nierzadko jest jedynym źródłem wiedzy o otaczającym świecie. Aby przekonać się o tym, jakie informacje na temat jednej z bardziej znanych niepełnosprawności może odnaleźć przeciętny użytkownik globalnej sieci, dokonano analizy form obecności osób z zespołem Downa w wirtualnej przestrzeni.
EN
The purpose of this article was to show if the people with Down Syndrome as a Digital Natives. Role of new technology has been noticed in promotion of positive image of disabled people and emphasized in ratified by Poland Disabled Law Convention. Internet is often the first and the only source of information about disability for an average person. Therefore it is very important that information available online is formal and reliable and so it doesn’t popularize prejudicial stereotype that still exists in social consciousness. The author of the article analyzed websites about Down’s Syndrome in regards to reliability and accuracy of the information. It also analyzed whether the image of people with DS popularized on the mentioned above websites is in agreement with the purposes of Disabled Law Convention.
EN
There are so many factors determining the professional activity of disabled people that it would be difficult to mention all of them. In this article, two conditions will be pointed out, namely the internal resources of people with disabilities and the attitudes of the environment. The resources that even disabled people could and should be equipped with during their childhood and youth are of key importance in these people's subsequent social and professional activities. Not less important are the resources derived from the environment in which disabled people live that motivate or discourage them in their search for a job.
PL
O aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych decyduje tak wiele czynników, iż trudno byłoby je wymienić. W niniejszym artykule zostaną wskazane dwa uwarunkowania, a mianowicie zasoby wewnętrzne osób niepełnosprawnych oraz postawy otoczenia. Zasoby, w które mogłyby i nawet powinny zostać wyposażone osoby niepełnosprawne na etapie dzieciństwa i młodości, mają kluczowe znaczenie w późniejszej ich aktywności społecznej i zawodowej. Nie mniejsze znaczenie mają zasoby czerpane z otoczenia, w którym osoby niepełnosprawne żyją, a które motywują lub zniechęcają do podejmowania trudu poszukiwania pracy.
EN
The article gives the examples of dissident attitudes among the inhabitants of Białystok region against the communist regime in the 1970s, repression used against them as well as the reactions of the conformist surroundings. These attitudes were demonstrated by non-conformist individuals until the beginning of the 1980s, whereas the foundations of group protests were solely economic issues.
PL
Artykuł opisuje przykłady postaw sprzeciwu mieszkańców Białostocczyzny wobec systemu komunistycznego w latach siedemdziesiątych XX w., represje stosowane wobec nich i reakcje skonformizowanego otoczenia. Aż do początku lat osiemdziesiątych postawy te były prezentowane przez nonkonformistyczne jednostki, a podłożem protestów grupowych byływyłącznie kwestie ekonomiczne.
PL
W artykule podejmujemy problematykę kar cielesnych, ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn sięgania po nie i możliwych form profilaktyki ich stosowania. I choć temat ten jest mocno obecny w dyskursie pedagogicznym, jednak prezentujemy nowe spojrzenie na opisywane zagadnienie, szczególnie w aspekcie empirycznym. Dokonany w pierwszej części tekstu przegląd badań polskich i zagranicznych staje się podstawą do sformułowania własnego problemu badawczego i przeprowadzenia analizy wyników badań własnych. Problemem badawczym jest analiza dyskursu dotyczącego stosowania kar fizycznych jako metody wychowawczej, prowadzona na forum internetowym w ramach jednego z zadań w projekcie edukacyjnym. Jakościowa analiza wypowiedzi została dokonana m.in. z wykorzystaniem oprogramowania MAXQDA. Na zakończenie tekstu sformułowano wnioski i zalecenia świadczące o znaczeniu omawianych przyczyn stosowania kary cielesnej wobec dzieci oraz pokazujące możliwości jej zapobiegania.
EN
Studies concerning a social acceptance of violent behaviors in education are an important factor in actions directed to eliminate the problem. Social attitudes towards using violence in educational agenda are an important cultural background of its existence. They are postulated by various reports and recommendations as allowing to monitor conditions of the problem of violence in upbringing, and, indirectly, also its occurrence. The article presents in a form of a report the results of country-wide studies from year 2017 carried out in Polish society. The dynamics of basic parameters of these attitudes, monitored for the last couple of years, is depicted. In a dimension of theoretical context of the text, there is a reference to the newest research regarding drawbacks of physical punishment and a need to counteract those. Data from own research conducted for Children’s Rights Spokesperson show, on one hand, a constantly alarmingly high level of approval of violent behaviors against children used in their upbringing, and on the other hand, there are noticed positive tendencies of a decrease, suggesting generational changes and a turning point in an approval of violence in a relatively short period of time, which suggest an effectiveness of the actions undertaken in order to change the attitudes.
PL
Badania dotyczące społecznej akceptacji zachowań przemocy w wychowaniu są istotnym czynnikiem w działaniach na rzecz eliminacji problemu. Postawy społeczne co do wykorzystywania przemocy w celach wychowawczych stanowią istotne kulturowe tło jej występowania. Postulowane są więc przez różne raporty i rekomendacje jako pozwalające monitorować uwarunkowania problemu przemocy w wychowaniu, a pośrednio także i jego występowanie. W artykule zaprezentowano w formule raportu wyniki badań ogólnopolskich z 2017 r. realizowanych w społeczeństwie polskim oraz ukazano dynamikę podstawowych parametrów tych postaw, monitorowane przez kilka ostatnich lat. W wymiarze teoretycznego kontekstu opracowania odwołano się do najnowszych ustaleń na temat szkodliwości kar cielesnych i potrzeby działań, które eliminują problem. Dane z autorskich badań prowadzonych na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka pokazują z jednej strony stale niepokojąco wysoki poziom aprobaty zachowań przemocy wobec dzieci wykorzystywanych w wychowaniu, z drugiej zaś korzystne tendencje spadkowe, sugerujące pokoleniowe zmiany, a także odwrót od aprobaty przemocy w dość krótkim czasie, co sugeruje efektywność stosowanych różnych działań na rzecz zmiany postaw.
PL
W artykule ukazano wybrane aspekty postaw Polaków i Ukraińców wobec zmian klimatycznych odwołując się do danych zastanych – badań ogólnopolskich i ogólnoukraińskich dotyczących poziomu wiedzy o kwestiach zmian klimatu i deklaratywnych zachowań dotyczących tych zmian. Omawiana problematyka została ulokowana w spektrum procesów geopolitycznych i prognoz naukowych w tym zakresie. W wymiarze teoretycznym zaś – w obrębie koncepcji postaw i sporów związanych z nową epoką geologiczną – antropocenem. Przegląd danych zastanych pozwala sformułować wniosek, iż nie mamy do dyspozycji danych porównawczych, pochodzących z badań międzykrajowych, w których uczestniczyłyby oba kraje. Jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi do budowania klimatu opinii w obszarze środowiska jest Eurobarometr, w którym to badaniu nie uczestniczy Ukraina. Brak badań porównawczych powoduje trudności z ekwiwalencją dokonywanych analiz. Prezentowane wyniki spełniając rygor temporalny i tematyczny stanowią jedną z pierwszych prób odtworzenia postaw społecznych odnośnie spraw klimatycznych w obydwu krajach.
EN
The article discusses the chosen aspects of Poles’ and Ukrainians’ attitudes towards climate change. For this purpose, the authors refer to the existing data, i.e., nation-wide studies conducted in Poland and Ukraine regarding the level of knowledge about climate change and the behaviour declared in relation to this change. The discussed issue was set within the spectrum of geopolitical processes and scientific forecasts concerning it. When it comes to the theoretical sphere, the issue was set within the concepts of attitudes and arguments concerning the new geological epoch, i.e., the Anthropocene. The overview of the existing data allows for coming to the conclusion that there are no comparative data from international studies in which both countries participated. One of the most frequently used tools for forming opinions on environmental change is Eurobarometer, in which Ukraine does not participate. The shortage of comparative data results in difficulties with equivalence of the conducted analysis. The presented results meet the temporal and topical rigor, and are one of the first attempts at recreating social attitudes towards climate change in both countries.
PL
W Polsce dużą grupę obywateli stanowią osoby z niepełnosprawnością. W sferze publicznej zazwyczaj pełnią rolę klientów różnorodnych instytucji – orzekających, pomocowych, rehabilitacyjnych. Ich subiektywne postrzeganie własnej sytuacji jest uzależnione od wielu czynników i nie da się go uogólnić. Pracownicy wymienionych instytucji najczęściej są profesjonalnie przygotowani do pracy z osobami z niepełnosprawnością i ich rodzinami. Ich opinia o sytuacji osób z niepełnosprawnością jest istotna z uwagi na obiektywizm i autentyczną znajomość problemów i barier tej grupy. Przedstawione wyniki badań opinii profesjonalistów na temat sytuacji osób z niepełnosprawnością zostały zaprezentowane w kontekście wykluczenia społecznego i odniesione do przestrzeni organizacyjnej samorządu terytorialnego.
EN
In Poland, a large group of citizens are people with disabilities. In the public realm they normally act as clients of various institutions – the panels, relief, rehabilitation. Their subjective perception of their own situation depends on many factors and it can not be generalized. Employees of these institutions are usually professionally trained to work with people with disabilities and with their families. Their opinion about the situation of people with disabilities is important because of the objectivity and genuine knowledge of the problems and barriers of that group. The results of surveys of professionals on the situation of people with disabilities were presented in the context of social exclusion and related to the organization of local government.
EN
In my article I want to pose the problem of process of building the polish civil society. The basic issue is the social reference of participation in local society and in general elections. An tradition and symbols of participation gives us a basic knowledge about the awareness of polish citizens. In my opinion the factors which influence on civil participation are: sense of security, satisfaction with life, accepted social attitudes and a self-esteem and the judgements that can be agreed. I’m going to hypothesize that process of building civil society depends on fulfillment of certain conditions. The questions to ask are: how much do we have the social capital, what the experience of participation do we have and what kind of behave do we accept as society.
PL
Człowiek jako istota społeczna dąży do tworzenia więzi z ludźmi, na co dzień buduje z nimi re-lacje oraz posiada chęć przynależności do określonych grup. W tym względzie istotną rolę pełni komunikacja. Za sprawą rozwoju nowych technik, w tym internetowych, możliwe stało się udo-stępnienie informacji nieograniczonej ilości użytkowników. W niniejszym artykule przedsta-wiono istotę i pojęcie mediów, kształtowanie osobowości odbiorców mediów, specyfikę me-diów społecznościowych, a także wyniki badań ankietowych. Wymienione kwestie stanowią treść tego opracowania.
EN
Man as a social being strives to create relationships with people, builds relations with them on a daily basis and has the will to belong to specific groups. In this respect, communication plays an essential role. Through the development of new techniques, including Internet techniques, it became possible to share information with an unlimited number of users. This article presents the essence and concept of the media, the shaping of personality of the media receivers and the specificity of social media, as well as the results of survey researches. These issues constitute the content of this work.
PL
Tekst prezentuje analizy zawarte w ostatnim raporcie Rzecznika Praw Dziecka dotyczącym postaw społecznych wobec przemocy w wychowaniu zatytułowanym Przemoc w wychowaniu – czas z tym skończyć! Raport Rzecznika Praw Dziecka 2017. Na tle skrótowo ukazanego dyskursu na temat znaczenia problemu kar cielesnych, artykuł ukazuje wyniki badań surveyowych oraz analizy w obrębie kilku wskaźników pokazujących poziom aprobaty zachowań przemocy w relacjach z dzieckiem, uznawanie bicia dziecka za metodę wychowawczą, świadomość prawa zakazującego kar cielesnych oraz ocenę tegoż prawa. Ukazuje również problem przemocy w wychowaniu w perspektywie deklaracji rodziców dzieci do 18 roku życia. W świetle uzyskanych wyników i analiz obraz społecznej aprobaty przemocy w wychowaniu należy uznać za problemowy i wymagający zmiany. Szczególnie wysoka aprobata dotyczy zachowań, które w dyskursie społeczno-publicznym nie są jednoznacznie klasyfikowane do kategorii przemocy wobec dziecka. Wyniki badań pokazują postawy aprobaty przemocy w wychowaniu jako zdecydowanie niekorzystny kontekst współczesnej rzeczywistości wychowawczej w Polsce sprzyjający występowaniu zachowań przemocy w codziennej praktyce wychowawczej, ale też jako czynnik ryzyka występowania zachowań przemocy zagrażających zdrowiu i życiu dziecka. Teza końcowa artykułu mówi o tym, że poprzez osłabianie społecznej aprobaty dla stosowania kar cielesnych można zmniejszać problem znęcania się nad dzieckiem.
EN
The paper presents analysis of the last report of the Polish Ombudsman for Children on attitudes towards violence in upbringing, titled Violence in upbringing – time to end this! The Ombudsman for Children’s Report 2017 . On the background of summary of the world discourse focused on the problem of corporal punishment the paper presents the results of the survey and the analysis within several indicators that show the level of social acceptance of violent behaviors in relationship with a child, treating beating children a method of child rising, social awareness of the ban of corporal punishment and the assessment of the law. The paper presents also the problem of violence in upbringing in a perspective of parent’s declarations. In the face of the results and analysis the picture of social approval of violence in upbringing must be regarded as really problematic and needing intervention. Particularly problematic is the level of the acceptance of these behaviors, which often are not named in social and public discourse as violent. The results of the survey show attitudes of approval of violence as a definitely negative context of nowadays educational reality in Poland, the context which conduces to the existence of violent behaviors in everyday child rising practices but also as a risk factor of violence toward a child that harms to health and life. The ending statement of the paper tells about the possibility of decreasing the problem of child maltreatment by lowering the social acceptance of mild forms of violence against children.
EN
The eruption of war in Ukraine forced political actors in Poland to raise concerns of security. In this article we will investigate their narrative strategies on the topic. Its aim is to investigate what objectives are related to their statements in reference to the ongoing conflict through the concept of securitization, which can be used to shape a particular political message. This message may be used to affect social attitudes or to execute a broader political strategy of a political actor.
PL
Wybuch wojny na Ukrainie ukierunkował uwagę głównych polskich aktorów politycznych na kwestie związane z bezpieczeństwem. W niniejszym artykule przeanalizowane zostaną ich strategie narracyjne dotyczące tego tematu. Celem będzie odpowiedź na pytanie o intencje, jakie towarzyszą poruszaniu zagadnienia trwającego konfliktu przez pryzmat teorii sekurytyzacji, która może być stosowana do kształtowania określonego przekazu politycznego. Przekaz taki służyć może wpływaniu na postawy społeczne bądź też realizowaniu szerszej strategii politycznej danego aktora.
PL
W artykule na wybranych przykładach przedstawiono postawy polskiego społeczeństwa względem degradacji ekosystemu w dwóch ostatnich dekadach PRL. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w., w sytuacji wyraźnie zarysowującego się kryzysu ekologicznego, wśród polskiego społeczeństwa zaczęły ujawniać się postawy i działania zmierzające do zahamowania tego negatywnego procesu. Inicjatywy podejmowane na rzecz ochrony środowiska naturalnego były m.in. konsekwencją kształtowania świadomości ekologicznej Polaków. Attitudes and reactions of Polish people to natural environment pollution in the country (1971–1989)The article presents an analysis of the attitudes of the Polish society towards the degradation of an ecosystem occurring in three planes. Macro-scale actions are presented on the example of Chernobyl disaster and protests against the construction of nuclear power station at Żarnowiec. Afire in the Organika-Benzyl Chemical Plant and problems with the construction of a combined heat and power plant for the town of Kielce in the area of a natural reserve serve as examples of regional operations. Most numerous are examples for the local level, which include many initiatives of local municipal and rural communities. The issue of attitude of Polish people towards the pollution of natural environment in the country after the World War Two has been marginalised so far in the literature on the subject. It seems, however, that such an approach is wrong, and thorough studies in this field will certainly make a valuable contribution to the socio-economic history of the Polish People’s Republic.
PL
Artykuł przedstawia wyniki badania poświęconego tematyce poszukiwania oraz doświadczania wsparcia społecznego przez osoby o orientacji homoseksualnej oraz odczuwanych przez nich postaw społecznych (obawy przed odrzuceniem, brakiem zrozumienia, dyskryminacji, akceptacji). W badaniu wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety, który uzupełniło 108 osób o orientacji homoseksualnej. Materiał badawczy zebrano za pomocą metody kuli śnieżnej. Wyniki badań wskazują na poszukiwanie wsparcia u różnych osób/grup w zależności od sytuacji kryzysowej, jaka dotyka osoby homoseksualne. Grupą, przez którą czują się wspierani i akceptowani, są przede wszystkim ich przyjaciele, a osobą, u której najczęściej poszukują i doświadczają wsparcia w środowisku rodzinnym, jest mama. Znaczny odsetek badanych korzysta/ł również ze wsparcia specjalistów. Osoby o orientacji homoseksualnej w większości nie czują się akceptowane w naszym kraju, zwracają uwagę na poczucie wykluczenia społecznego, dyskryminacji, obawę przed ujawnieniem swojej orientacji homoseksualnej w przestrzeni życia społecznego oraz własnej rodzinie. Wszystkie te czynniki mogą powodować wzmożoną potrzebę poszukiwania i chęć otrzymania wsparcia społecznego.
EN
The article presents the results of a study on the subject of seeking and experiencing the social support by homosexual people and the social attitudes they experience (fear of rejection, lack of understanding, discrimination, acceptance). The study used the original questionnaire, which was completed by 108 people with a homosexual orientation. The research material was collected using the snowball method. The research of the results indicate the search for support in various people/groups depending on the crisis situation affecting homosexuals. The group by which they feel supported and accepted are primarily their friends, and the person with whom they most often seek and experience support in the family environment is their mother. A significant percentage of the respondents also benefit/ed from the support of specialists. Most homosexual people don’t feel accepted in Poland, pay attention to the sense of social exclusion, discrimination, fear of revealing their homosexual orientation in the sphere of social life and their own family. All these factors can cause an increased need to seek and receive social support.
EN
Introduction. The Anthropocene epoch is struggling with the climate crisis, which is one of the greatest challenges for the modern world. The family, as the basic living environment, is largely responsible for the nature of human functioning in everyday life, which is ultimately important in shaping social attitudes towards current threats. The awareness of individuals builds the awareness of societies. Aim. The aim of the article is to indicate the social responsibility of the family towards climate threats in the Anthropocene era and to draw attention to the assumptions of the current European climate policy. Raising awareness of the important role of the family in shaping attitudes towards climate threats by its adult members gives hope for increasing conscious pro-ecological attitudes. Pro-ecological behaviours, which constitute a model and reference in the complex process of raising children and adolescents, constitute the foundation for shaping awareness of responsibity for the planet and, therefore, for the quality of life in the future. Materials and methods. The article presents an analysis of existing materials in the area of climate policy, based on which postulates for shaping family social responsibility in the era of the Anthropocene are indicated. From a very extensive collection, selected materials relating to the topic in question were selected and described. Indicated: Communication from the Commission to the European Parliament, the European Council, the Council, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, European Green Deal, issued in Brussels on 11/12/2019; Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions Building a climate-resilient Europe – a new Strategy for adaptation to climate change of February 24, 2021, strategy National Environmental Policy 2030 – development strategy in the area of environment and water management, National Energy and Climate Plan for 2021–2030. Results. European climate policy has very precise content that sets the course of action for entire societies in order to reduce the dimension of the crisis related to climate threats. The family, as the basic social unit, can counteract this crisis in various ways. The text indicates specific solutions in this area. Conclusion. Due to the state of awareness of contemporary Polish society about climate threats in the Anthropocene era, it is necessary to carry out activities to raise awareness of the actual state of affairs. The family, by setting a role model, should be the primary source of responsibility formation, right after institutions responsible for providing knowledge. The article indicates proposed actions, the implementation of which will activate individuals, and thus society, towards the climate crisis in the Anthropocene era.
PL
Wprowadzenie. Epoka antropocenu zmaga się z kryzysem klimatycznym, który stanowi jedno z największych wyzwań dla współczesnego świata. Rodzina, jako podstawowe środowisko życia, w dużej mierze ponosi odpowiedzialność za charakter funkcjonowania człowieka w codzienności, co ostatecznie ma duże znaczenie w kształtowaniu społecznych postaw wobec obecnych zagrożeń. Świadomość jednostek buduje świadomość społeczeństw. Cel. Celem artykułu jest wskazanie społecznej odpowiedzialności rodziny wobec zagrożeń klimatycznych w epoce antropocenu oraz zwrócenie uwagi na założenia aktualnej europejskiej polityki klimatycznej. Uświadomienie doniosłej roli rodziny w kształtowaniu postaw wobec zagrożeń klimatycznych przez dorosłych jej członków daje nadzieję na zwiększenie świadomych proekologicznych postaw. Proekologiczne zachowania, stanowiące wzór i odniesienie w złożonym procesie wychowania dzieci i młodzieży, stanowią fundament kształtowania świadomości odpowiedzialnej za planetę, a tym samym – za jakość życia w przyszłości. Materiały i metody. W artykule zaprezentowano analizę zastanych materiałów w obszarze polityki klimatycznej, na podstawie których wskazano postulaty dla kształtowania społecznej odpowiedzialności rodziny w dobie antropocenu. Spośród bardzo obszernego zbioru dokonano selekcji i opisu wybranych materiałów dotyczących tematu. Wskazano na: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Europejski Zielony Ład wydany w Brukseli 11.12.2019 r., Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Budując Europę odporną na zmianę klimatu – nowa Strategia w zakresie przystosowania do zmiany klimatu z 24.02.2021 roku, strategię Polityka ekologiczna państwa 2030 – strategia rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej, Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021–2030. Wyniki. Europejska polityka klimatyczna prezentuje bardzo dokładne treści wyznaczające kierunek postępowania dla całych społeczeństw w celu zmniejszenia wymiaru kryzysu związanego z zagrożeniami klimatycznymi. Rodzina, jako podstawowa jednostka społeczna, w różny sposób może przeciwdziałać temu kryzysowi. W tekście wskazano na konkretne rozwiązania w tym zakresie. Wnioski. Ze względu na stan świadomości współczesnego polskiego społeczeństwa na temat zagrożeń klimatycznych w epoce antropocenu konieczne jest prowadzenie działań uświadamiających stan faktyczny. Rodzina, poprzez dawanie wzorca, powinna być podstawowym źródłem formowania odpowiedzialności, zaraz po instytucjach mających za zadanie wyposażenie w wiedzę. W artykule wskazano proponowane działania, których wdrożenie zaktywizuje jednostki, a przez to także społeczeństwo, wobec kryzysu klimatycznego w epoce antropocenu.
EN
In modern times, disability has become not only a medical and psychological problem, but also a social one. More and more people in the world are becoming people with disabilities. This state of affairs requires care for the rights of persons with disabilities in the same way as for the rights of every human being. Unfortunately, simply establishing the law is not enough to normalize the lives of people with disabilities. Changes in social attitudes are necessary because they are conditioned by prejudices and, above all, by the lack of reliable knowledge. The normalization of life of people with disabilities is based on the assumption of full participation in all life trends. However, the law does not guarantee changes in the human mentality. Therefore, a joint effort of specialists of different disciplines and the good will of all people is needed to normalize the situation of people with disabilities.
PL
W dzisiejszych czasach niepełnosprawność jest problemem nie tylko medycznym i psychologicznym, ale także społecznym. Coraz więcej ludzi na świecie staje się osobami niepełnosprawnymi. Ten stan rzeczy wymaga dbania o prawa osób z niepełnosprawnością w taki sam sposób, jak o prawa każdego człowieka. Niestety samo ustanowienie prawa nie wystarcza do normalizacji życia tych osób. Zmiany postaw społecznych są konieczne, ponieważ są one uwarunkowane uprzedzeniami, a przede wszystkim brakiem rzetelnej wiedzy. Unormowanie życia osób z niepełnosprawnością opiera się na założeniu ich pełnego uczestnictwa we wszystkich trendach życiowych. Jednak samo prawo nie gwarantuje zmian w ludzkiej mentalności. Dlatego potrzebny jest wspólny wysiłek specjalistów różnych dyscyplin i dobra wola wszystkich ludzi, aby znormalizować sytuację osób z niepełnosprawnościami.
EN
This article attempts to answer the question: what mental features and what social factors are the sources of patriotism? Patriotism was defined as the attitude of a human who has a positive and committed attitude towards his own nation, but also has an encouraging attitude regarding other nations. Empirical studies have indicated a number of sources of patriotism, the most important of which are environmental and social impacts of the family, school, religious community, peer groups and own self-activity. Human religiosity and favored values also play a significant role, especially those that relate to the common good. The conclusions from these analyzes emphasize the need for taking into account the children’s sense of community with the group and the sense of the common good that they value and care for in patriotic education. It is of vital importance that religious content is not omitted or ignored, for religiosity is a strong support for patriotism, from which moral obligation flows towards the motherland and the nation. Differences in the motivation of patriotism in men and women allow us to formulate the need of drawing attention to interpersonal cooperation, praising of heroism and responsible work for the homeland. However, in the patriotic education of girls, it is worth emphasizing the beauty of the Polish landscape, nature and works of culture and art. All these endeavors require cooperation between parents and teachers, because they are important authorities for children and from whom children learn social attitudes, including the approach of being patriotic towards their nation and people.
PL
Niniejszy artykuł podjął próbę odpowiedzi na pytanie, jakie cechy psychiczne oraz jakie czynniki społeczne stanowią źródła patriotyzmu. Najpierw został zdefiniowany patriotyzm jako postawa człowieka, który ma pozytywne i zaangażowane nastawienie do własnego narodu, ale ma również nastawienie pozytywne do innych narodów. Badania empiryczne wskazały wiele źródeł patriotyzmu, z których najważniejsze to oddziaływania środowiskowo-społeczne rodziny, szkoły, wspólnoty religijnej, grup rówieśniczych i aktywność własna. Doniosłą rolę odgrywa również religijność człowieka oraz preferowane wartości, szczególnie te, które odnoszą się do dobra wspólnego. Wnioski z tych analiz podkreślają konieczność uwzględniania w wychowaniu patriotycznym dzieci poczucia wspólnoty z grupą oraz poczucia dobra wspólnego, które cenią i o które się troszczą. Nie można też pominąć treści religijnych, bowiem religijność jest mocnym oparciem dla patriotyzmu, z niej wypływa powinność moralna wobec ojczyzny i narodu. Różnice w uwarunkowaniach patriotyzmu u mężczyzn i kobiet pozwalają formułować potrzebę zwracania u chłopców uwagi na współpracę międzyosobową, pochwałę bohaterstwa i odpowiedzialnej pracy dla ojczyzny, natomiast w wychowaniu patriotycznym dziewcząt warto akcentować piękno polskiego krajobrazu, przyrody oraz dzieł kultury i sztuki. We wszystkich tych poczynaniach konieczna jest współpraca rodziców i nauczycieli, gdyż stanowią oni ważne dla dzieci autorytety, od których uczą się postaw społecznych, w tym również postawy patriotycznej.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.