Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 37

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prawa pacjenta
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Artykuł porusza kwestię pozycji prawnoustrojowej Rzecznika Praw Pacjenta, a także jego zadań i kompetencji. Autor dochodzi do wniosku, iż Rzecznik Praw Pacjenta nie jest ty-powym ombudsmanem, a jego działalność jest ściśle podporządkowana władzy wyko-nawczej, co zaprzecza niezależności charakterystycznej dla potencjalnego ombudsmana.W artykule zastosowano dwie metody badawcze, takie jak analiza systemowa oraz insty-tucjonalna. Subsydiarnie zastosowano metodę historyczną oraz obserwacji. Jako tech-niki badawcze użyto analizę treści aktów prawnych, analizę tekstów opracowań specja-listycznych oraz analizę innych dokumentów.
EN
The article deals with issues related to the legal and systemic position of the patient om-budsman, as well as his tasks and competences. The author concludes that the ombuds-man is not a typical ombudsman and that his activity is strictly subordinate to the executive, which is a denial of independence characteristic of a potential ombudsman. The article uses several research methods, such as system analysis and institutional analysis. The comparative, historical and observational methods were used subordinately. The re-search techniques used in the article include the analysis of the content of legal acts, the analysis of the texts of specialist studies, and the analysis of other documents.
PL
Starzenie się społeczeństwa polskiego wiąże się z koniecznością zabezpieczenia potrzeb opiekuńczych i leczniczych rosnącej populacji seniorów oraz osób w terminalnych sta-nach choroby. Celem artykułu jest ocena ustawodawstwa zapewniającego ustrojową ochronę praw osób w terminalnych stanach choroby, w kontekście analizy skali zjawi-ska terminalnych stanów chorobowych oraz zapotrzebowania w zakresie usług świad-czonych terminalnie chorym i ich rodzinom.
EN
Ageing of the Polish society entails the importance of securing caring and medici-nal services of the growing population of seniors and people in terminal states of illnesses. The aim of this article is to assess legal framework concerning institutio-nal protection of rights of people in terminal states of illnesses, in the context of the scale of terminal states of illnesses and the need for services aimed at terminal-ly ill and their families.
PL
Z czym kojarzy nam się prawo? Większość osób kojarzy przepisy prawne zapewne z salą sądową, zawodem adwokata lub sędziego. Rzadko jednak w dyskusjach naukowców zwraca się uwagę, iż prawo stanowić może również niezwykle istotny aspekt przeżyć wewnętrznych. Socjologia prawa, a więc nauka analizująca społeczne działaniu prawa, zwraca uwagę, iż konkretne przepisy mogą oddziaływać w sposób: motywacyjny, informacyjny oraz kontrolny. Oddziaływanie powyższe zawsze wiąże się z doświadczaniem określonych emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Emocje te odgrywają niezwykłe znaczenie w procesie powrotu do zdrowia. W ciągu ostatnich lat dostrzec można w procesie tym coraz istotniejszą rolę zawodowych obrońców praw pacjenta. Mowa o sądzie opiekuńczym oraz rzecznikach lub pełnomocnikach zajmujących się ochroną praw pacjenta. Wspomniani eksperci pojawiają się najczęściej w sytuacjach dotyczących zagadnień prawno-rodzinnych lub też biorą udział w postępowaniach odnoszących się do problemu ochrony zdrowia psychicznego. W tym miejscu warto zastanowić się: czy rola wspomnianych ekspertów ogranicza się wyłącznie do interweniowania oraz udzielania informacji? Czy, przekazując wiedzę dotycząca praw pacjenta, wpływać mogą pozytywnie lub negatywnie na jego stan? Jakie błędy w podobnej sytuacji mogą być popełniane? Czy można aktualnie dostrzec metody, które dla wspomnianych prawnych specjalistów mogą stanowić wsparcie?
EN
What do we associate with law? Most people associate legal provisions with a courtroom, attorney’s or judge’s profession. It is rarely mentioned in scientific discussions that the law may be an extremely important aspect of internal experiences. Sociology of law, that is the science analyzing the social action of law points out that specific regulations may affect in a motivational, informative and control manner. This interaction is always associated with experiencing specific emotions, both positive and negative. These emotions play an extraordinary role in the recovery process. In recent years can be seen in the increasingly important role of the professional defenders of patients’ rights: the judges of the guardianship court and advocates dealing with the protection of patients’ rights. These experts appear most often in legal and family matters or they are involved in proceedings relating to the problem of mental health protection. At this point it is worth to considering: Is the role of these experts limited only to information and intervention? Can they influence positively or negatively on patient condition during the transmission of information about patients’ rights? What mistakes can be made in a similar situation? Can we see methods that will support these legal specialists?
PL
Artykuł przedstawia problematykę możliwości zwolnienia lekarza z tajemnicy zawodowej po śmierci pacjenta przez osoby pacjentowi bliskie. Znowelizowane brzmienie ustawy o zawodach lekarza wprowadziło do systemu prawnego uprawnienie pacjenta do wyrażenia sprzeciwu wobec ujawnienia informacji związanych z jego leczeniem po jego śmierci. Legislacyjnym novum jest również ustanowienie sądowego trybu wyrażenia zgody na ujawnienie tajemnicy w trzech określonych przypadkach, tj. w sytuacji sporu między osobami bliskimi zmarłego pacjenta, w sytuacji wątpliwości lekarza co do tożsamości osób podających się za osoby bliskie oraz gdy pacjent za życia wyraził swój sprzeciw wobec pośmiertnego ujawnienia związanych z nim informacji. Autorzy przybliżają procedurę wyrażenia zgody sądowej w tychże przypadkach, która oparta jest przede wszystkim na odpowiednich regulacjach postępowania nieprocesowego zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego. Jednocześnie artykuł, oceniając znowelizowane przepisy, wskazuje na istniejące wciąż kontrowersje i zagrożenia związane z ochroną tajemnicy lekarskiej po śmierci pacjenta.
EN
The article discusses the issue of releasing the physician from the duty of professional secrecy after patient’s death by their close relatives. The amendment of the Act on medical professions implemented the patient’s right to object to the disclosure of information related to their treatment process after their death. A legislative novelty is also the possibility to reveal the confidentiality by the court in three circumstances, i.e.: in case of dispute between relatives of a deceased, reasonable doubt of a doctor regarding the identity of alleged relatives and the patient’s objection expressed during their lifetime regarding the release of information related thereto. The authors describe the procedure of granting consent in court in the above situations, based on appropriate regulations of non-litigious proceedings set forth in the Code of Civil Procedure. The article also indicates and evaluates amended regulations, and points to current controversies and threats to medical privilege after patient’s death.
EN
Responsibilities in the field of health care have been imposed on public authorities in the Polish Constitution. The most important of these is the need to ensure citizens, regardless of their financial situation, equal access to healthcare services financed from public funds. Other responsibilities of public authorities is to provide special healthcare to children, pregnant women, disabled people and elderly people, as well as to combat epidemic illnesses and prevent the negative health effects of environmental degradation. In addition, the State should promote the development of physical culture, particularly among children and young people. The considerations undertaken in the article apply primarily to implementing of the above-mentioned liability of providing high-quality health care for children, pregnant women, disabled people and elderly people. Regrettably, the analysis of binding legal acts, current health care programs and the Commissioner of Patients’ Rights reports leads to the conclusion that the State does not fulfil the obligation in a satisfactory manner.
PL
Obowiązująca Konstytucja RP nakłada na władze publiczne obowiązki w zakresie ochrony zdrowia. Najważniejszym z nich jest konieczność zapewnienia obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Innym obowiązkiem władz publicznych w zakresie ochrony zdrowia jest zapewnienie szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom w ciąży, osobom niepełnosprawnym oraz osobom starszym, a także zwalczanie chorób epidemicznych i zapobieganie negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska. Ponadto państwo powinno wspierać rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Rozważania podjęte w artykule dotyczą głównie realizacji obowiązku zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom w ciąży, osobom niepełnosprawnym i osobom starszym. Niestety, analiza obowiązujących aktów normatywnych, aktualnych programów zdrowotnych oraz sprawozdań Rzecznika Praw Pacjenta prowadzi do wniosku, że państwo nie wywiązuje się z niego w sposób zadowalający.
PL
Regulacje prawne są obecne współcześnie praktycznie w każdej dziedzinie życia, w tym także w medycynie. Szczególną rolę w tym zakresie pełni legislacja dotycząca opieki nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi, którzy ze względu na stan zdrowia lub ubezwłasnowolnienie nie mają możliwości bezpośredniego podejmowania decyzji ich dotyczących. Badaniem objęto 40 przedstawicieli personelu medycznego z domów opieki społecznej oraz z oddziału psychiatrycznego podmiotu leczniczego w województwie podkarpackim. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego w oparciu o autorski kwestionariusz ankiety. Zdecydowana większość ankietowanych (70%) stwierdziła, iż pacjenci są zaznajamiani z prawami pacjenta przy przyjęciu do podmiotu leczniczego, z czego 57,5% powiedziało, że informowanie ma formę ustną. Cała badana populacja dysponowała wiedzą, iż pacjent zostaje przyjęty do szpitala bez swojej zgody, w sytuacji gdy zagraża swojemu zdrowiu i życiu innych. Badani znali większość praw pacjenta. Zdecydowana większość ankietowanych wskazała na nieprzestrzeganie przez personel medyczny praw pacjenta. Tylko co trzeci badany wiedział, że pacjent w każdych okolicznościach może uzyskać wgląd do swojej dokumentacji medycznej.
EN
Legal regulations occur practically in every sphere of life, including medicine. Legislature concerning medical care of patients with mental disorders is a peculiar part of it, as it refers to those who, due to their health condition or incapacitation, cannot make decisions about them 40 representatives of the medical personnel in welfare institutions and a psychiatric ward of a medical care institution in the Carpatian area. The majority of the surveyed indicated that the patients are informed about their rights when admitted into the institution, though patients are admitted to the hospital without their agreement in case when they are a threat to their own health or others’ life. The interviewed appeared to be quite well informed about the patients’ rights, yet, they indicated cases of avoiding the laws by the medical personnel.
EN
The article discusses the formation of the health care system in Poland based on the assumption that every patient has a right to health protection, and the determinant factors of this process. The analysed period starts at the end of World War II in 1945 and finishes with the adoption of the Constitution of 22 July 1952. In 1945 the health care in Poland was based on the legal and organizational solutions developed in the Second Polish Republic. Soon it started to be modified, which eventually led to its nationalization. The years 1945–1952 were a “transitional period” in the Polish legislation and organization of health care. In the first post-war years, the functioning of the health care system in Poland was based on the Act of 28 March 1933 on social insurance and of 15 June 1939 on public health care. However, they did not ultimately become the basis for structural solutions introduced in Poland in the early 1950s. At that time, the so-called multisectoral system in health care was abandoned and almost all of its aspects were taken over by state institutions. The aim of the article is to present the determinant factors which governed the evolution of Polish medical law in post-war Poland and to analyse the legal regulations introduced from 1945 to 1952. In their analyses the authors used the dogmatic-legal method (an analysis of legal texts – the basic method) and the historical-legal method (an outline of the right to health protection and its evolution in the studied period). The article ends with final conclusions.
PL
Artykuł podejmuje problem kształtowania się w Polsce systemu opieki medycznej opartego na uznaniu powszechnego prawa pacjentów do ochrony zdrowia oraz uwarunkowań tego procesu. Cezurą początkową jest zakończenie II wojny światowej w 1945 r., końcową uchwalenie Konstytucji z 22 lipca 1952 r. W 1945 r. obowiązywał w Polsce w opiece medycznej stan prawny i oparte na nim rozwiązania organizacyjne wypracowane w II RP. Z czasem stan ten podlegać zaczął modyfikacjom, które ostatecznie doprowadziły do jego etatyzacji. Między 1945 a 1952 r. występował w polskim ustawodawstwie i organizacji opieki medycznej „okres przejściowy”. W pierwszych latach powojennych podstawą funkcjonowania systemu opieki medycznej w Polsce były ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym oraz z dnia 15 czerwca 1939 r. o publicznej służbie zdrowia. To nie one jednak stały się ostatecznie podstawą rozwiązań systemowych, wprowadzonych w Polsce w początku lat 50. XX w. Zrezygnowano wówczas z tzw. wielosektorowości w opiece zdrowotnej i niemal wszystkie aspekty tej opieki zostały przejęte przez instytucje państwowe. Celem artykułu jest przedstawienie uwarunkowań takiego kierunku ewolucji polskiego prawa medycznego w powojennej Polsce i analiza wprowadzanych od 1945 do 1952 r. regulacji prawnych. Autorzy w przeprowadzonej analizie oparli się na metodzie dogmatycznoprawnej (analiza tekstów prawnych – metoda podstawowa) oraz historycznoprawnej (przedstawienie prawa do ochrony zdrowia i jego ewolucji w badanym okresie). Całość zamykają wnioski końcowe.
PL
Wprowadzenie: Badanie satysfakcji pacjentów jest cenną i wartościową metodą oceny jakości usług medycznych. Dzięki pomiarowi satysfakcji jednostka opieki zdrowotnej uzyskuje informacje, na ile sposób sprawowania przez nią opieki zaspokaja potrzeby i oczekiwania pacjentów, a co jest ewentualnym źródłem ich niezadowolenia. Wykorzystanie wniosków z badań pozwala dostosować system opieki do oczekiwań świadczeniobiorców i wskazuje kierunek działań projakościowych. Cel pracy: Ocena opinii pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej na temat realizacji opieki w kategorii respektowanie praw pacjenta Materiał i metody: Analizą objęto 1000 podkarpackich pacjentów, którzy zgłosili się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu. Dane uzyskano na podstawie sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza wywiadu opracowanego na potrzeby badania. W analizie statystycznej wykorzystano test niezależności Chi-kwadrat. Wyniki: Jak wynika z uzyskanych danych, 63,4% pacjentów jest informowanych o przysługujących im prawach. Stwierdzono, że im wyższe wykształcenie, tym większe zadowolenie z jakości otrzymanej informacji oraz silniejsze odczucie możliwości współdecydowania w podejmowaniu decyzji o planowanym leczeniu. Wykazano, iż kobiety w porównaniu do mężczyzn są bardziej zadowolone z uzyskanych od lekarza informacji i częściej przyznają, że mogą współuczestniczyć w decyzjach lekarskich. W ocenie większości pacjentów opieka lekarska jest sprawowana z zapewnieniem godności pacjenta. Wnioski: Ogólnie pacjenci pozytywnie ocenili kategorię respektowania praw pacjenta w jednostkach podstawowej opieki zdrowotnej zlokalizowanych na terenie Polski południowo-wschodniej. Wiek, płeć, miejsce zamieszkania, wykształcenie oraz status zawodowy istotnie wpływają na odczucia pacjentów odnośnie do respektowania ich praw.
EN
Introduction: Evaluation of patient’s satisfaction is a valuable and worthwhile method of assessing the quality of medical service. It has emerged as an increasingly important health outcome and is currently used to identify how health care meets the needs and expectations of patients, what is the possible source of their dissatisfaction and which aspects of a service need to be changed. Use of the conclusions of the study allows to customize the system of care to patients’ expectations and indicates the direction of quality activities. Aim: The aim of this exploratory study was to investigate the opinions of primary care patients on the implementation of care in the fild such as patients’ rights. Material and methods: The analysis included 1000 patients from Podkarpacie who reported a visit to primary care physician. The research used an author-designed questionnaire as the main method of data collection. For statistical analysis of results the chi-square test was used.Results: According to the data obtained, 63.4% of the patients are informed of their rights. On the basis of the results a dependence may be observed: the higher the educational status, the higher satisfaction from the quality of the received information, as well as the stronger the conviction of the ability to co-decide in terms of planned treatment. It has been shown that women as compared to men are more satisfid with the information received from the doctor and often admit that they can participate in medical decisions. In the opinion of the majority of patients, medical care is exercised in ensuring the dignity of the patient. Conclusions: In general, patients positively evaluated category of respecting the rights of the patient’s primary care units located in the south-eastern Poland. Age, sex, place of residence, education and occupational status signifiantly affct the opinions of the patients with regard to respect their rights.
PL
Wstęp. Wprowadzenie reformy systemu ochrony danych osobowych w Polsce jest wyzwaniem dla wszystkich podmiotów leczniczych, które te dane przetwarzają. Istotna zmiana, jaka nastąpiła w zakresie zabezpieczania tożsamości, to wynik przyjętego 27 kwietnia 2016 r. rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO). Placówki ochrony zdrowia to podmioty pozyskujące, gromadzące i przetwarzające dane osobowe ponad 38 mln pacjentów.
EN
Background. The introduction of the reform of the personal data protection system in Poland is a challenge for all medical entities that process these data. A significant change that took place in the area of identity protection is the result of the RODO adopted on April 27, 2016. Health care facilities are entities that acquire, collect and process personal data of over 38 million patients.
EN
Documents related to human rights indicate that respect for life and health is inherent in the medical profession. The doctor’s conduct is aimed at saving the patient’s life or health. At the same time, it is important that the patient’s dignity is not violated and his statutory rights are respected. In her work, the author would like to present her research on medical court rulings conducted in one of the largest medical courts in Poland, providing not only statistics but also numerous examples of authentic judgments. Unfortunately, the examples presented by the author show that modern medicine loses its deepest meaning, which is the good of the patient. Hence the postulate that the educational value resulting from the decisions of medical courts be used in the process of teaching doctors.
PL
Dokumenty związane z prawami człowieka wskazują, iż szacunek dla życia i zdrowia jest nieodłączna cechą zawodu lekarza. Postępowanie lekarza nakierowane jest na ratowanie życia lub zdrowia pacjenta. Jednocześnie ważne jest, aby nie została naruszona godność pacjenta i były respektowane jego ustawowe prawa. W swojej pracy autorka pragnie zaprezentować swoje badania nad orzecznictwem sądów lekarskich prowadzone w jednym z największych sądów lekarskich w Polsce, podając nie tylko statystykę, ale i liczne przykłady autentycznych orzeczeń. Niestety przedstawione przez autorkę przykłady pokazują, iż współczesna medycyna gubi swój najgłębszy sens jakim jest dobro chorego. Stąd postulat, aby walor edukacyjny płynący z orzecznictwa sądów lekarskich wykorzystać w procesie nauczaniu lekarzy.
EN
Polish legislation and deontology at the beginning of the twentieth century, there was no question of any patient’s autonomy as a course of treatment. However, over the years, and most of all, a significant increase in patient awareness, the nature of health care has changed. The patient could increasingly decide whether to undergo a specific treatment or not. However, a number of questions how far such autonomy, limit patients’ freedom to decide about their lives, for example in the context of religious or worldview. Keep in mind that the patient’s self-determination is not always respected by the law. This includes procedures such as abortion (with some exceptions) and euthanasia, which are prohibited by law. On one hand, shall be submitted to the protection of human life over the will of the patient. On the other hand doctor who would take on the medical services without the consent of the patient, there would attack the life or health because it acts on behalf of those goods, but attacks the patient’s freedom, the right to decide on the state of their own people and their own destiny.
PL
W ustawodawstwie polskim oraz w deontologii lekarskiej jeszcze na początku XX wieku nie było mowy o jakiejkolwiek autonomii woli pacjenta co do przebiegu leczenia. Jednak wraz z upływem lat, a przede wszystkim znacznego wzrostu świadomości pacjentów, charakter świadczeń zdrowotnych uległ zmianie. Pacjent mógł w coraz większym stopniu decydować o tym, czy poddać się konkretnemu zabiegowi czy też nie. Istnieje jednak szereg pytań o to, jak daleko sięga taka autonomia, granica swobody decydowania pacjentów o swoim życiu, na przykład w kontekście religijnym czy światopoglądowym. Należy pamiętać, że samostanowienie pacjenta nie zawsze będzie respektowane w świetle prawa. Dotyczy to między innymi takich zabiegów, jak aborcja (z pewnymi wyjątkami) czy eutanazja, które są przez polskie prawo zakazane. Z jednej strony przedkłada się ochronę życia ludzkiego nad wolę pacjenta. Z drugiej strony lekarz, który podjąłby się czynności medycznych bez zgody pacjenta, nie naruszyłby jego życia lub zdrowia gdyż byłoby to działanie w obronie tych dóbr, ale naruszyłby wolność pacjenta, prawo do decydowania o stanie własnej osoby i własnym losie.
EN
The legal situation of the patient has become one of the most important elements of the debate on health care. It is related to the specific situation. The patient during a meeting with a medical expert is forced to provide intimate details about his life. Patients’ rights are most often analysed in legal terms relating to specific laws or regulations. It should be noted, however, that these rights of patients “live” primarily in institutions such as hospitals or clinics. Moreover, they are not only a part of the broadly understood system of medical law. They refer to a specific meeting that occurs between the patient and the medical expert. How can the mentioned relationship be applied to the concept of patients’ rights? Are there any laws that specifically relate to the interaction which occurs between the doctor and the patient? Is the formal implementation of the regulations sufficient to conclude that patients’ rights are fully respected? The proposed article is an attempt to answer these questions.
PL
Sytuacja prawna pacjenta stała się jednym z kluczowych elementów debaty na temat ochrony zdrowia. Odnosi się ona do szczególnej sytuacji. Pacjent w trakcie spotkania z ekspertem medycznym zmuszony jest często do przedstawienia intymnych informacji dotyczących swojego życia. Prawa pacjenta najczęściej analizowane są pod kątem legalnym, w aspekcie konkretnych ustaw lub rozporządzeń. Warto jednak zaznaczyć, że wspomniane uprawnienia pacjentów „żyją” przede wszystkim na terenie instytucji, takich jak szpitale czy poradnie. Ponadto, nie są one wyłącznie elementem szeroko rozumianego systemu prawa medycznego. Odwołują się do konkretnego spotkania, do jakiego dochodzi pomiędzy pacjentem a ekspertem medycznym. W jaki sposób, wspomnianą relację można odnieść do pojęcia praw pacjenta? Czy istnieją prawa, które w sposób szczególny dotyczą interakcji, do której dochodzi pomiędzy lekarzem a pacjentem? Czy formalna realizacja przepisów wystarczy, by uznać, iż dane prawa są w pełni respektowane? W prezentowanym artykule podjęta zostanie próba udzielenia odpowiedzi na te pytania.
EN
The paper discusses the procedure before the guardianship court regarding granting so-called surrogate approval of providing a healthcare service, particularly vaccination against COVID-19, to persons who are unable to make a conscious decision in this regard for objective reasons – health or age. The currently applicable provisions of the Code of Civil Procedure and the Act on Doctors’ and Dentists’ Professions were analysed. Due to lack of any separate procedural regulation of procedure in this regard, special attention was paid to the right court representation of the person whom the approval concerns and to the issue of gathering and assessing evidence. The authors’ goal was in particular to evaluate legal loopholes noticed in practice and to indicate possible practical and procedural solutions, which is specifically essential in the current epidemiological situation, as nowadays these types of proceedings constitute a significant percentage of cases examined by courts.
PL
Opracowanie omawia tryb postępowania przed sądem opiekuńczym w przedmiocie wyrażenia tzw. zgody zastępczej na wykonanie świadczenia zdrowotnego, ze szczególnym uwzględnieniem szczepienia przeciwko COVID-19, wobec osób, które z przyczyn obiektywnych – stan zdrowia lub wiek – nie są w stanie podjąć w tym zakresie świadomej decyzji. Analizie poddano obecnie obowiązujące przepisy kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Z uwagi na brak jakiejkolwiek odrębnej regulacji procesowej dotyczącej postępowania w tym przedmiocie szczególną uwagę poświęcono kwestii prawidłowej reprezentacji procesowej osoby, której dotyczy zgoda, jak również problemowi gromadzenia i oceny dowodów. Celem autorów było dokonanie w szczególności oceny dostrzeżonych w praktyce luk prawnych oraz wskazanie możliwych rozwiązań praktycznych i proceduralnych, co ma istotne znaczenie zwłaszcza w obecnej sytuacji epidemiologicznej, jako że tego typu postępowania stanowią obecnie znaczny odsetek spraw rozpoznawanych przez sądy.
Zeszyty Naukowe KUL
|
2016
|
vol. 59
|
issue 3
109-123
EN
It is very hard to clearly define the term of communication, because it relates to many notions and different fields of life. In this publication the authors tried to characterized it as a process of information changing between its participants – a sender and a receiver. Interpersonal communication is one of the specific forms of communication, in which doctor-patient communication is the most important in the field of medicine. Relation between mentioned participants is very crucial because the effects of the process of healing and getting better depends on how the doctor and the patient cooperate with each other. The best doctor seems to diagnose patient and prepare proper methods of treating as quick as possible. That type of person seems to be responsible for breaking the bad news to the patients, giving advice how to dose different medicines he/she prescribed, explaining the purpose of hospital admission and defining the adverse effects of specific medicines the patient has to take. The aim of this paper is to explain, define and describe the relation between doctor and patient in medical units. This is why the authors discussed such basic terms as: communication (scheme of communication), communication mistakes, barriers between doctor and patient, general rules about physician-patient relationships, patient rights, doctor-patient relationship. This publication is the first - theoretic part in which the authors precisely defined the terms mentioned above. The next part of this paper is the study, in which the results of survey will be shown. A group of Lublin medical units patients fill in the questionnaire and asked the questions about their observations of doctor-patient relationship. The next part will be the base to discuss and think how the mentioned relations should look like.
PL
„Komunikacja” to termin trudny do jednoznacznego zdefiniowania, ponieważ odnosi się do wielu pojęć i różnych dziedzin życia. W poniższej pracy została ona scharakteryzowana jako proces, w którym następuje wymiana informacji pomiędzy jej uczestnikami – nadawcą i odbiorcą. Szczególną jej formą jest komunikacja interpersonalna, wśród której niezwykle istotna jest komunikacja pacjent–lekarz. To właśnie od relacji pomiędzy wspomnianym stronami zależeć będzie, czy proces leczenia przebiegnie, sprawnie i skutecznie. Dobry lekarz to ten, który szybko i poprawnie zdiagnozuje pacjenta i ustali odpowiedni proces terapeutyczny, ale także ten, który w odpowiedni sposób będzie umiał przekazać pacjentowi złe informacje dotyczące jego stanu zdrowia, będzie umiał przekazać zalecenia dotyczące dawkowania leków czy też wytłumaczy z jakiego powodu pacjent został przyjęty na oddział do szpitala lub jakie mogą być skutki uboczne przyjmowania konkretnych medykamentów. Celem pracy jest próba wyjaśnienia i przedstawienia relacji pomiędzy pacjentami a lekarzami występującymi w placówkach ochrony zdrowia. W związku z tym, zostały w niej omówione podstawowe pojęcia takie jak: komunikacja (schemat komunikacji), błędy popełniane w komunikacji, bariery w komunikacji lekarz–pacjent, główne zasady relacji lekarz–pacjent, prawa pacjenta, relacja pacjent–lekarz. Przedstawiona praca jest częścią pierwszą – teoretyczną, omawiającą szczegółowo wymienione zagadnienia. W kolejnej części – doświadczalnej – zostaną przedstawione i omówione wyniki badań uzyskane na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród pacjentów lubelskich jednostek ochrony zdrowia, co będzie podstawą do dalszych rozważań na temat relacji między lekarzem a pacjentem.
PL
Streszczenie Prawa pacjenta to zagadnienie szeroko komentowane na łamach prasy medycznej, jak i prawniczej. Podejmowane są próby analizy kwestii dotyczących zgody pacjenta, prawa do uzyskania informacji o wykonywanych zabiegach medycznych i stanie zdrowia czy uprawnień personelu medycznego do podejmowania decyzji dotyczących osoby pacjenta i związanych z nim zabiegów czy leczenia. Wynika z tego wzrost wagi znaczenia informacji, która we współczesnym świecie stała się jedną z najważniejszych wartości. Dostęp do informacji, szczególnie o sobie samym, oznacza pewną świadomość społeczną I prawną. Ograniczenia związane z dostępem do informacji powodują pozbawienie prawa do samodecydowania o sobie, a zarazem możliwości zaspokajania jednej z potrzeb człowieka, szczególnie ważnej we współczesnym świecie. Obecnie nie można uniknąć przetwarzania danych jakiejkolwiek osoby – jest to niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa, ale przede wszystkim jest z korzyścią dla każdego z osobna. Świadczy to bowiem obecności jednostki w życiu społecznym, ekonomicznym lub politycznym. Od ponad roku placówki udzielające świadczeń medycznych mają obowiązek wdrażać szereg regulacji zawartych w Rozporządzeniu Parlamentu i Rady 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku 100 z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE. Dane osobowe dotyczące zdrowia zdefiniowane zostały już w preambule tego aktu. Rozporządzenie nie wskazuje środków organizacyjnych ani technicznych, jakie administrator danych powinien stosować dla zapewnienia ochrony danych. Środki te powinny być odpowiednie do zakresu i celu oraz ryzyka naruszeń przetwarzanych danych. Dane wrażliwe zaliczają się do kategorii danych, których przetwarzanie wiąże się z przyjęciem środków wzmożonego bezpieczeństwa. Zadaniem administratora danych jest wprowadzenie odpowiednich gwarancji, zapewniających wdrożenie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych tak, aby przetwarzanie danych spełniało wymogi zawarte w RODO oraz chroniło prawa osób, których dane dotyczą. Ich zadaniem jest także dostosowanie swoich formularzy, komunikatów, e-maili czy też innych zapytań tak, aby były one jasne, zrozumiałe i czytelne dla przeciętnego odbiorcy. Istotą jest bowiem jakość przekazywanych w zapytaniu informacji, a nie ich liczba. Unijny prawodawca wprowadził wiele nowych rozwiązań w celu wyznaczenia wzorów postępowania oraz interpretacji, które są nowością w stosunku do poprzednich regulacji. W związku z rozpoczęciem stosowania RODO wykształciły się nowe sposoby postępowania mające na celu realizację uprawnień osób, których dane są przetwarzane. Nie jest jednak lekceważony dotychczasowy dorobek literatury i orzecznictwa, a także doświadczenia związane ze stosowaniem przepisów zapewniających pełnię uprawnień osobie, której dane dotyczą. Coraz częstsza analiza skutków wynikających z naruszenia prawa do ochrony danych medycznych oraz kwestii wyrażenia i cofnięcia zgody na przetwarzanie danych być może spowoduje zwiększenie znaczenia tego prawa wśród społeczeństwa, a co za tym idzie zapewni pełną ochronę prywatności i autonomii informacyjnej pacjenta.
EN
Patients’ rights are widely commented issue in the medical and legal press. Attempts are being made to analyse issues relating to patient consent, the right to information about the medical procedures performed and the state of health, or the authority of medical personnel to make decisions about the patient’s person and the related procedures or treatments. This results in an increase in the importance of information, which has become one of the most important values in today’s world. Access to information, especially about oneself, means a certain social and legal awareness. Restrictions on access to information deprive people of the right to self-determination and, at the same time, the right to satisfy one of their needs, which is particularly important in today's world. Nowadays, it is unavoidable to process the data of any person, which is essential for the proper functioning of society, but above all for the benefit of each individual. This testifies that an individual is present in social, economic or political life. For over a year now, institutions providing medical services have been obliged to implement a number of regulations contained in the Regulation of the Parliament and Council 2016/679 of 27 April 2016 on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data and repealing Directive 95/46/EC. Personal data relating to health are defined in the preamble of the Act. This Regulation does not indicate the organisational or technical measures to be taken by the data administrator to ensure data protection. These measures should be appropriate to the scope, purpose and risks of the data being processed. Sensitive data shall fall within the category of data for which processing involves the adoption of enhanced security measures. The task of the 99 data administrator is to introduce appropriate guarantees to ensure the implementation of appropriate technical and organizational measures so that the data processing meets the requirements of the GDPR and protects the rights of data subjects. Their task is also to adapt their forms, statements, e-mails or other queries so that they are clear, understandable and readable for the average recipient. For it is the quality that is the essence of information provided in the inquiry, not its number. The EU legislator has introduced several new developments to identify patterns of conduct and interpretations that are new concerning previous regulations. With the introduction of the GDPR, new procedures have been developed in order to exercise the rights of data subjects. However, the existing acquis of literature and judicature, as well as experience in the application of provisions ensuring the full entitlement of the data subjects, is not underestimated. More and more frequent analysis of the consequences of breaching the right to the protection of medical data and of the issue of giving and withdrawing consent to the processing of data may increase the importance of this right for society and thus ensure full protection of privacy and the information autonomy of the patient.
EN
This article is devoted to the analysis of the relation between the institution of the ability to civil actions established by the provisions of the Civil Code and the patient’s consent provided by the Patient Rights and Patient Rights Act, as well as the Act on Doctor and Dentist Professions. The work aim is to make a detailed assessment of the status of a patient equipped with full legal capacity, deprived of this ability and having restricted legal capacity, to present discrepancies between the norms regulating the subjective conditions for effective legal actions under civil law and the provisions that determine the rules for granting consent for medical treatment.
EN
The patient’s visit has a special character. It refers to a situation in which one of the people experiences a specific problem. During the visit, important pieces of information are often disclosed. They often relate to the issues that are important for the patient. He wants to leave them in secret. That is why, from a legal and ethical perspective, the medical confidentiality has a unique meaning. Psychiatric confidentiality has a special character in this aspect. Psychiatrist – while doing his job – can obtain information that can indicate a crime committed by the patient. As it turns out, this specialist is obliged – in a similar situation – to keep a secret. He cannot notify, for example, the prosecutor’s office or the police. Does this mean that the psychiatric confidentiality is absolute? Are there any exceptions? What should a psychiatrist do when a patient is planning to commit a specific crime? The article attempts to answer these questions.
PL
Wizyta pacjenta u lekarza posiada szczególny charakter. Odnosi się ona do sytuacji, w której jedna z osób doświadcza określonego problemu. W trakcie wspomnianej wizyty bardzo często ujawniane są istotne informacje. Informacje te często dotyczą ważnych dla pacjenta spraw, które chce pozostawić on w tajemnicy. To właśnie dlatego – zarówno z perspektywy prawnej, jak i etycznej- unikalne znaczenie posiada instytucja tajemnicy lekarskiej. Szczególny charakter posiada w tym aspekcie tajemnica psychiatryczna. Psychiatra – w trakcie wykonywania swojej pracy – uzyskać może informacje, które świadczyć mogą o dokonaniu przez pacjenta przestępstwa. Jak się okazuje, specjalista ten zobowiązany jest w podobnej sytuacji do zachowania tajemnicy. Nie może on powiadomić o tym np. prokuratury, lub policji. Czy to oznacza, że tajemnica psychiatryczna ma charakter absolutny? Czy są od niej jakieś wyjątki? Co powinien zrobić psychiatra, gdy jego pacjent nie dokonał, ale dopiero planuje popełnić konkretne przestępstwo? W artykule podjęta zostanie próba odpowiedzi na wspomniane pytania.
EN
Communication, in every form is the inseparable element of daily life. In this connection it is also responsible for the corresponding construction of the bond between the participants of therapeutic and curative process - by a patient and a doctor. These days we have general and unlimited access to information, that is why every patient is capable itself to find, by numerous medias a lot of information about new medical possibilities and nascent complications of their illness. This is the reason why, nowadays there is a necessity of giving detailed knowledge about the illness and possible methods of treatment to all patients. A patient expects explaining why such, but not other method of treatment is recommended and why certain medications are prescribed by a doctor to him. Very often doctors talk in an incomprehensible method to their patients, using a medical nomenclature only. Patients do not ask questions, even when they do not understand the details given by a doctor. To attain ability of corresponding construction of report between both participants of treatment process there is a need of improvement of communication abilities. The aim of this survey was to research and describe widespread reports between patients and doctors. The other aim was to determine a role of communication and her influence on their construction. The mentioned below work is continuation of publication: “ Physician–patient communication in healthcare facilities, part I”., that presented theoretical honor of reflections on the theme of influence of communication between participants of the curative process on the state of health and satisfaction of final recipient of services - patients. The results of the questionnaire, conducted among 100 patients touches mentioned above an experience theme, will be discussed in-process. Research was conducted in the Lublin representative offices of health protection. The worked out results and suggestions can and must serve to the patients as well as doctors in the further process of perfection of these reports.
PL
Komunikacja, w każdej formie jest nieodłącznym elementem życia codziennego. W związku z tym odpowiada również za właściwe budowanie relacji pomiędzy uczestnikami procesu terapeutycznego i leczniczego - pacjentem i lekarzem. W dobie powszechnego i nieograniczonego dostępu do informacji, chory jest w stanie sam, za pomocą licznych mediów dotrzeć do wiadomości na temat nowych rozwiązań medycznych lub ewentualnych możliwych powikłań wynikających z jego choroby. Właśnie dlatego w dzisiejszych czasach istnieje ogromna potrzeba przekazywania pacjentowi dokładnej wiedzy na temat jego choroby i możliwych sposobów powrotu do pełni zdrowia. Pacjent chce, aby wyjaśnić mu dlaczego taka, a nie inna metoda leczenia została mu zalecona i dlaczego konkretne leki zostały zaordynowane przez lekarza. Bardzo często lekarze mówią w sposób niezrozumiały dla pacjentów, używając tylko medycznej nomenklatury, pacjenci natomiast nie zadają pytań, nawet wtedy, gdy nie rozumieją treści przekazywanej przez lekarza. Aby osiągnąć umiejętność odpowiedniego budowania relacji potrzebna jest zwiększona świadomość obu stron oraz praca nad poprawą umiejętności komunikacyjnych. Celem pracy było zbadanie oraz scharakteryzowanie występujących relacji pomiędzy pacjentami i lekarzami oraz określenie roli komunikacji i jej wpływu na ich budowanie. Poniższa praca jest kontynuacją publikacji pt: „Komunikacja pacjent-lekarz w placówkach ochrony zdrowia cz. I.”, która stanowiła cześć teoretyczną rozważań na temat wpływu komunikacji pomiędzy stronami procesu leczniczego na stan zdrowia i zadowolenie finalnego odbiorcy usług - pacjentów. W pracy zostaną omówione wyniki ankiety, przeprowadzonej wśród 100 pacjentów dotyczącej wspomnianego powyżej tematu badawczego. Badanie przeprowadzone zostało w lubelskich placówkach ochrony zdrowia. Opracowane wyniki i wnioski mogą i powinny służyć zarówno pacjentom jak i lekarzom w dalszym procesie doskonalenia tych relacji.
PL
Wstęp: Fundamentalnie zapisany w obowiązującym prawie etos lekarza: niesienie pomocy chorym oraz respektowanie woli pacjenta, jak również Karta Praw Pacjenta, obligują zespół operacyjny do proponowania rodzicom udziału w wyborze znieczu- lenia dziecka do zabiegu. Powstaje więc pytanie, czy obowiązek prawny nie wyprzedza praktyki, czy rodzice oczekują informacji odnośnie znieczulenia ich dziecka do operacji i czy są gotowi przyjąć współodpowiedzialność za wybór znieczulenia. Cel pracy: Określenie gotowości rodziców do czynnego udziału w wyborze rodzaju znieczulenia u swoich dzieci oraz zdefni- owanie ich obaw związanych ze znieczuleniem. Materiał i metody: Badania przeprowadzono na przełomie maja i czerwca 2012 roku. Grupę badawczą (215 osób) stanowili rodzice dzieci operowanych w województwach: opolskim i śląskim. Narzędzie badawcze – autorski kwestionariusz ankiety. Wyniki: 51,7% badanych rodziców odrzuciło możliwość współdecydowania o rodzaju znieczulenia u ich dziecka. Wolę współpracy zadeklarowało zaledwie 30,7%. Informacji na temat znieczulenia udzielał najczęściej lekarz anestezjolog (74,8%). 86,9% rodziców oceniło informacje te jako zrozumiałe i kompletne. Wystąpienia powikłań bała się ponad połowa rodziców (53,3%). Wnioski: Z przyznanego rodzicom prawa do uczestniczenia w wyborze rodzaju znieczulenia ich dziecka korzysta zaledwie co trzeci ankietowany. Większości rodzicom towarzyszy wiele obaw związanych ze znieczuleniem, często irracjonalnych.
EN
Introduction: Doctors' ethos, fundamentally assured in the binding law: assissting patients and respecting their will, as well as the Patient Rights Charter, oblige the operating team to ofer the parents possibility of participation in the choice of the type of anesthesia for treatment of their children. Thus the question arises whether the legal obligation is not ahead of practice-whether parents expect information on their children's anesthesia and whether they are ready to bear co-responsibility for the choice of the type of anesthesia. Aim of research: To determine the readiness of parents to actively participate in the selection of the type of anaesthesia for their children and to defne their concerns about anaesthesia. Material and Methods: The research was conducted at the turn of May and June 2012. The research group (215 persons) con- sisted of the parents of children operated in Opole and Silesian voivodeships:. Research tool – authors' questionnaire survey. Results: 51.7% of surveyed parents rejected the possibility to co-determine the kind of anesthesia for their child. Will to cooperate was declared by solely 30.7% of them. Information on the anesthesia was provided mainly by physician anesthesiologist (74.8%). 86.9% of parents evaluated this information as clear and complete. More than half of parents (53,3%) feared the occurence of complications. Conclusions: The granted law of parents to participate in the choice of method of anesthesia for their children is used merely by one third of the surveyed. Most parents display many concerns about anesthesia which are often irrational.
EN
The aim of the article is to analyze the court practice in adjudicating on the authorization to provide health services to an adult patient. In the first part, interpretation problems regarding the legal regulations of this consent, reported in the doctrine of medical law, were signaled. In the second part, these problems are juxtaposed with the results of an empirical (file) study covering court proceedings for authorization to provide health services. In conclusion, detailed comments on judicial practice were formulated, including, inter alia, specifying the circle of participants in the proceedings, the manner of taking evidence and formulating the operative part of the judgment, and the desirability of maintaining the current model of the discussed court proceedings was questioned. It seems that in many cases it would be more functional for doctors themselves to make decisions on medical consent.
PL
Artykuł ma na celu analizę praktyki sądowej w zakresie orzekania o zezwoleniu na udzielenie świadczenia zdrowotnego dorosłemu pacjentowi. W pierwszej części zasygnalizowane zostały problemy interpretacyjne dotyczące prawnych unormowań tej zgody, zgłaszane w doktrynie prawa medycznego. Problemy te zestawiono w drugiej części z wynikami badania empirycznego (aktowego) obejmującego postępowania sądowe o zezwolenie na udzielenie świadczenia zdrowotnego. W konkluzji sformułowano uwagi szczegółowe dotyczące praktyki sądowej, obejmujące m.in. określenie kręgu uczestników postępowania, sposób prowadzenia postępowania dowodowego i formułowania sentencji orzeczenia, oraz podano w wątpliwość celowość utrzymania obowiązującego modelu omawianych postępowań sądowych. Jak się wydaje, w wielu przypadkach bardziej funkcjonalne byłoby podejmowanie decyzji w przedmiocie zgody medycznej przez samych lekarzy.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.