Search results

1

O roszczeniach pozaparlamentarnej (post?)polityki. Przypadek miejskich ruchów społecznych w Polsce

100%

Pluciński P.

Władza sądzenia

|

2014

|

vol. 3. Radykalny inkluzywizm. Orygenes zamiast Schmitta

67-76

PL

Główne problemy planowego artykułu dotyczą krytycznej analizy uniwersalistycznych roszczeń wysuwanych przez rozmaite podmioty pozaparlamentarnej polityki, w tym wypadku część tzw. miejskich ruchów społecznych. Podstawowe pytanie jakie stawiam dotyczy (nie)możliwości takiego modelu pozaparlamentarnej polityczności, który próbuje być jednocześnie polityczny i aideologiczny. Przedmiotem rozważań są wewnętrzne napięcia pomiędzy rozmaitymi frakcjami miejskich ruchów społecznych we współczesnej Polsce, ze szczególnym uwzględnienie kontekstu tak zwanych „narracji konkretnych” jako próby ich „odpolitycznienia”. Konkluzją rozważań jest koncepcja „demokracji miejskiej”, przede wszystkim w jej wersji Purcellowskiej ( Recapturing Democracy , 2008), jako możliwie proste narzędzie nietotalizującego, uniwersalistycznego pluralizmu politycznego.

EN

The article presents a critical analysis towards the universalist claims expressed by various actors of extra-parliamentary politics in contemporary Poland, mainly so-called urban social movements. It deals with the (im)possibility of such model(s) of the extra-parliamentary politics, which tries to be both, a political and non-ideological at the same time. The article also refers to the political tension between various factions of urban social movements and puts an emphasis on the so-called site-specific narrative(s) (pol. „narracje konkretne”) as an attempt of "de-politicization" of movement’s political strategies. It concludes with a discussion on the concept of "urban democracy" as a potential tool of inclusive, universalist political pluralism.

2

MIASTO, CZYLI LUDZIE

75%

Leszczyński A.

Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo

|

2012

|

issue 2/II

9-29

PL

Miasto bywa przedmiotem ocen wykluczających się wzajemnie, negatywnych i pozytywnych. Coraz częściej widziane jest w perspektywie antropologicznej – jako przestrzeń, której jakość wyznaczają zamieszkujący ją ludzie. Mieszkańcy miasta nie zawsze chcą być podmiotami miejskiej rzeczywistości. Do zmiany tych postaw zmierzają oddolne inicjatywy i programy aktywizacji obywatelskiej.

EN

The city sometimes happens to be the subject of mutually exclusive assessments: positive and negative. More and more often the city is seen in the anthropologic perspective – as a space, which quality is determined by people living there. Inhabitants do not always want to be the subject of urban reality. In order to change such attitudes various citizens’ initiatives and activation programmes are undertaken.

3

Prawo do miasta i zarządzanie miejskimi przestrzeniami przez nieformalne grupy i gangi młodzieżowe w świetle koncepcji reżimów miejskich

75%

Michel M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2019

|

vol. 32

|

issue 3

EN

The purpose of this article was to attempt to answer the question about the issue that Henri Lefebvre raised for the first time in literature, namely who has the right to the city. To this end, the author drew on the theory of urban regimes and went deep into the spaces that official interest groups in the city, if they think, are only in the context of exclusion and getting rid of or in the process of gentrification of use for their own purposes. It turns out that in addition to these official groups, there are very active groups in the city, although their activity often takes place on the border of the law or is incompatible with it. Despite this fact, they play an important role in the influence games taking place in cities and believe that they have full right to the city with which they strongly identify, whose space they manage and for which space they are fighting, guided by the principles of the city’s second life. Contrary to popular belief, these principles play an important role in the security of urban spaces.

PL

Celem niniejszego artykułu była próba udzielenia odpowiedzi na pytanie o kwestię, którą po raz pierwszy w literaturze poruszył Henri Lefebvre, mianowicie o to, kto ma prawo do miasta. W tym celu autorka sięgnęła do teorii reżimów miejskich oraz zeszła głęboko w przestrzenie, o których oficjalne grupy interesów w mieście jeśli myślą, to jedynie w kontekście wykluczenia i pozbycia się lub w procesie gentryfikacji wykorzystania do własnych celów. Okazuje się, że oprócz tych oficjalnych grup istnieją w mieście bardzo aktywne grupy, choć ich aktywność często ma miejsce na granicy prawa lub jest z nim niezgodna. Pomimo tego faktu odgrywają one ważną rolę w rozgrywających się na terenie miast grach o wpływy oraz uważają, że mają pełne prawo do miasta, z którym się mocno utożsamiają, którego przestrzenią zarządzają i o którego przestrzeń walczą, kierując się zasadami drugiego życia miasta. Zasady te wbrew powszechnym opiniom pełnią ważną funkcję dotyczącą bezpieczeństwa miejskich przestrzeni.

4

Młoda demokracja a neoliberalna polityka miejska

75%

Sagan I.

Przegląd Socjologiczny

|

2016

|

vol. LXV (65)

|

issue 1

9-26

PL

Polityka miejska najsilniej kształtowana jest przez dwa wymiary po-transformacyjnej sytuacji społeczno-ekonomicznej w kraju: młodą i relatywnie słabą demokrację oraz silny, w znikomym stopniu neutralizowany polityką społeczną, neoliberalizm przemian gospodarczych. Globalna tendencja do neoliberalizacji systemów gospodarczo-społecznych spowodowała, że w polityce miasto zaczęło być postrzegane przede wszystkim jako obszar zintensyfikowanej aktywności ekonomicznej, a nie zbiorowej konsumpcji. W nadganiających ekonomiczne zapóźnienie gospodarkach postsocjalistycznych neoliberalizacja celów polityki miejskiej doprowadziła do zdominowania jej przez problemy ekonomiczne. Wycofywanie się ze społecznej polityki redystrybucji intensyfikuje procesy polaryzacji przestrzeni miast. Niezrównoważony rynek mieszkaniowy, inicjowane programami rewitalizacji procesy gentryfikacji, powszechność grodzonych osiedli, komercjalizacja przestrzeni publicznych spowodowały mobilizację opozycji społecznej w formie ruchów miejskich walczących o prawo do miasta. Przygotowywane na szczeblu krajowym ustawy dotyczące krajowej polityki miejskiej, polityki rewitalizacyjnej, partycypacyjnych procedur w planowaniu miejskim są reakcją na budzące się postawy obywatelskie dojrzewającej w kraju demokracji. Jej relatywna młodość osłabia możliwości równoważenia rozwoju całego systemu społeczno-gospodarczego kraju.

EN

In a post-transformational socio-economic situation, urban policy is mainly shaped by two dimensions: a young and relatively weak democracy; and a strong, economically- driven neoliberal policy, which is not balanced by a social welfare policy. Global neoliberal tendencies resulted in a shift of urban policy objectives from collective consumption to economic growth. This dominance of economic aims in urban policy is particularly visible in post-socialist countries, which are struggling to catch up with economically developed countries. The growing social polarisation of urban spaces is a result of the withdrawal of state policy from social welfare tasks. An unstable housing market, gentrification processes initiated by the state-led revitalization, the spread of gated communities, and commercialization of public spaces have given rise to social resistance. Mobilized urban movements are fighting for their rights to their cities. As a reaction to the growing demands from civil society for a more democratic policy, new national legislative proposals relating to urban policy, revitalization policy, and participation procedures have begun to be prepared by the state government.

5

Dialog dla rozwoju, czyli o budżetach obywatelskich

71%

Bakalarski K.

Studia Bobolanum

|

2019

|

vol. 30

|

issue 2

93-117

EN

In the context of the crisis that representative democracy and especially neoliberal concepts of the functioning of local government authorities are experiencing in the world and in Europe, the tools of participatory democracy appear as an alternative that enables the growth of certain ideas that are gaining popularity- the so-called right to the city. The willingness to participate in the responsibility for co-governing and organising the space in which we live is reported by increasingly stronger informal organisations of residents called urban movements. They become the initiators of new ways of managing cities. One of such ideas is the so-called participatory budget, for the first time put into practice in the Brazilian city of Porto Alegre. The unquestionable success of these activities caused the popularity of this tool in the world. First as a curiosity, and then a specific fashion it also appeared in Poland. Unfortunately, in its implementation in our country the most important element of participation, that is civil dialogue, seems to have been forgotten. This often leads to negative social phenomena. Despite this, from the beginning of 2018, the participatory budget was introduced into the legal order of our country as an obligatory way of operating the largest Polish cities.

PL

W kontekście kryzysu, jaki w świecie i w Europie przeżywa demokracja przedstawicielska, a zwłaszcza neoliberalne koncepcje funkcjonowania władz samorządowych, narzędzia demokracji partycypacyjnej jawią się jako alternatywa pozwalająca urzeczywistnić zyskujące coraz większą popularność idee tzw. prawa do miasta. Chęć uczestniczenia w odpowiedzialności za współrządzenie i organizację przestrzeni, w której żyjemy, zgłaszają coraz silniejsze nieformalne organizacje mieszkańców nazywane ruchami miejskimi. Stają się one inicjatorami nowych sposobów zarządzania miastami. Jedną z takich idei jest tzw. budżet partycypacyjny, po raz pierwszy zastosowany w brazylijskim mieście Porto Alegre. Niewątpliwy sukces tych działań spowodował ogromną popularność tego narzędzia w świecie. Najpierw jako ciekawostka, a następnie swoista moda pojawił się także w Polsce. Niestety, wdrażając go w naszym kraju, zapomina się o najistotniejszym elemencie partycypacji, jakim jest dialog obywatelski. Prowadzi to często do negatywnych zjawisk społecznych. Mimo tego od początku 2018 r. budżet partycypacyjny został wprowadzony do porządku prawnego, jako obligatoryjny sposób działania największych polskich miast.

6

Koncepcja morfoznaku z kodem obrazowym i semantycznym w badaniach nad tożsamością transgranicznego miasta na przykładzie Cedyni

71%

Pirveli M.

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

|

2017

|

vol. 6

107-136

EN

The article is theoretical and empirical in character. It discusses the identity of the crossborder town and its inhabitants. The empirical material is a small part of the research performed for the revitalisation project. The author is sharing the thesis on the interplay of spatial and social structures; her assumption is that, without knowing the content of the past of a place, the genius loci, it remains an empty place. The text consists of 6 parts. The first is an introduction containing an explanation of the most important terms, followed by a detailed description of the area of research, urban tissue, the definitione and pattern of the morphosign. Section 5 partially summarizes results of the public consultation and is followed by a summary.

PL

Artykuł o tożsamości transgranicznego miasta i jego mieszkańców ma charakter teoretyczno-empiryczny. Analizowany materiał stanowi nieznaczną część badań wykonanych na potrzeby projektu rewitalizacji. Autorka, podzielając tezę o wzajemnym oddziaływaniu struktur przestrzennych i społecznych, osią treści uczyniła założenie, że bez topofilii genius loci jest pojęciem pustym. Tekst składa się z sześciu części. Pierwsza w nich to wprowadzenie zawierające wyjaśnienie najistotniejszych terminów, następnie szczegółowo przedstawiono obszar badań, tkankę urbanistyczną oraz definicję i wzór morfoznaku. W ostatnich częściach przedstawiono wyniki konsultacji społecznych oraz podsumowanie.

7

The ‘Right to the City’ and the New Urban Agenda Habitat III

63%

Kielin-Maziarz J.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2021

|

vol. 13

|

issue 4

119-137

PL

Prawo do miasta jest koncepcją, którą można rozpatrywać w kontekście praw człowieka trzeciej generacji. Prawo do miasta służy również jako narzędzie skutecznego wypełniania i poszanowania praw człowieka istniejących na poziomie międzynarodowym oraz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju wyrażonych w Agendzie 2030. Jest to niewątpliwie nowy paradygmat rozwoju miast, który zapewnia alternatywne ramy dla ponownego przemyślenia pojęcia miasta i urbanizacji. Jego celem jest sprostanie głównym wyzwaniom, z jakimi stykają się miasta. Celem artykułu jest przedstawienie rozumienia prawa do miasta poprzez analizę jego struktury i odpowiedź na pytanie, czy w istocie jest to prawo trzeciej generacji.

EN

The right to the city is a solution that can be considered in terms of third-generation human rights. The right to the city also serves as a tool for the effective fulfilment and respect of human rights agreed at the international level as well as the Sustainable Development Goals expressed in the 2030 Agenda. This is undoubtedly a new paradigm for urban development, which provides an alternative framework for rethinking cities and urbanisation. It aims to address the main challenges in cities and human settlements. The purpose of the article is to present an understanding of the right to the city by the analysis of its structure and the answer to the question of whether it is in fact a third-generation human right.

8

Prawo do miasta jako nowy kierunek rozwoju miast

63%

Szpak A.

Studia Miejskie

|

2017

|

vol. 25

177-188

PL

Artykuł przedstawia problematykę kształtującego sie prawa do miasta rozpatrywanego w kontekście zrównoważonego rozwoju i przyszłości miast. Miasta są miejscami, w których ludzie mieszkają, pracują i spędzają wolny czas. Pomimo że to właśnie miasta generują wiele problemów takich jak zanieczyszczenie środowiska, przeludnienie czy bezrobocie, to w miastach podejmowane są próby rozwiązania tych problemów. Koncepcja, która ma w pewnym stopniu stanowić reakcję na różnorodne problemy nękające miasta, jest właśnie prawo do miasta, które ponadto można uznać za czynnik wyznaczający nowy kierunek rozwoju miast. Po przedstawieniu genezy i treści prawa do miasta autorka stara sie odpowiedzieć na pytanie o charakter normatywny i znaczenie prawa do miasta.

EN

The article presents the emerging right to the city in the context of urban sustainable development and the future of cities. Cities are places where people live, work and spend their free time. Despite the fact that it is cities that generate a lot of problems, such as pollution, overpopulation and unemployment, it is also in cities where attempts are undertaken to solve these problems. The concept of the right to the city, which to some extent is a response to a variety of critical challenges facing cities, can be regarded as defining the new direction in urban development. After the presentation of the origins and the content of the right to the city, the author tries to answer the question about the normative character and impact of this right.

9

E pluribus unum? Źródła i specyfika ruchów miejskich we współczesnej Polsce

63%

Pluciński P., Nowak M.

Przegląd Socjologiczny

|

2017

|

vol. LXVI

|

issue 3

115-135

PL

Artykuł skupia się na dwóch wątkach: wskazaniu i interpretacji źródeł współczesnych miejskich ruchów społecznych (MRS) w Polsce oraz próbie diagnozy zjawiska. Zwracamy uwagę na ideologiczne napięcia, które są obecne w ramach odmiennych nurtów miejskiego aktywizmu, w różnym stopniu poszukujących tożsamości w nawiązaniach do tradycji „prawa do miasta”. Poszukujemy jednocześnie między nimi synergii, swoistej „jedności w wielości”, powstającej w warunkach współczesnego środkowoeuropejskiego miasta. Tekst zamyka analiza ilościowa i próba charakterystyki publiczności ruchów miejskich na przykładzie Poznania. Źródłem danych są wyniki exit poll oraz dane Państwowej Komisji Wyborczej.

EN

This article focuses on two threads: identification and interpretation of the sources of urban social movements in Poland, and an attempt to diagnose the phenomenon. Ideological tensions are shown to be present within the various strands of urban activism, to a varying degree seeking identity in connection with the traditional “right to the city”. We also look for synergy, a peculiar “unity in diversity” arising out of the conditions of a modern Central European city. The final part of the text consists of a quantitative analysis and an attempt to characterize urban movements, using Poznań as an example. The data sources used were exit polls and data from the National Electoral Commission.

10

Kto rządzi? Grupy interesu w konflikcie ekologicznym w mieście

63%

Bartłomiejski R.

Acta Politica Polonica

|

2017

|

vol. 41

|

issue 3

85-92

EN

The article concerns the city and, from a theoretical point of view, is an attempt to link two themes: “the right to the city” and the environmental conflict in the city. The aim of the article is to try to answer the question: who governs the city? The first part presents a synthetic sketch, defining the environmental conflict, embedding it in urban sociology and politics. In the next section, the relationship between interest groups in urban environmental conflicts is presented. Subsequently, the focus was putted on the ideologies of urban movements, including “right to the city” and “urban citizenship”. In conclusion, the thesis is that the city is fragmented by a network of interest, which makes it impossible to govern the entire city by one interest group.

PL

Artykuł dotyczy problematyki miasta i, z teoretycznego punktu widzenia, stanowi próbę powiązania dwóch wątków: prawa do miasta oraz konfliktu ekologicznego w mieście. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: kto rządzi miastem? W pierwszej części zaprezentowano syntetyczny szkic definiujący konflikt ekologiczny w mieście, osadzając go w literaturze miejskiej. W kolejnej części przedstawiono zależności relacyjne między grupami interesu biorącymi udział w miejskich konfliktach ekologicznych. Następnie skupiono się na ideologii ruchów miejskich, w tym „prawie do miasta” i „miejskiej obywatelskości”. Na zakończenie postawiono tezę, że miasto stanowi swoistą sieć powiązań, co sprawia, że rządzenie całym miastem przez jedną grupę interesu jest niemożliwe.

11

„Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku

63%

Łaniewski A.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 1

EN

W artykule po raz pierwszy w polskiej historiografii została poddana analizie kwestia „giełd” robotniczych w okresie rewolucji 1905 r. w zachodnich częściach Imperium Rosyjskiego. Na podstawie wspomnień, materiałów archiwalnych oraz opracowań autor opisuje praktykę polityczną rewolucjonistów w postaci masowych zgromadzeń miejskich oraz „okupacji” przestrzeni publicznej. Ponadto zwraca uwagę na lokalizacje oraz polityczne zabarwienie „giełd” robotniczych, których charakter oraz zasady funkcjonowania rozpatrywane są przez pryzmat badań nad nowoczesnymi ruchami społecznymi oraz koncepcję „prawo do miasta”. The article is the first analysis in historiography of the issue of workers’ “exchanges” (birzhas) during the revolution of 1905 in western parts of the Russian Empire. On the basis of memories, archival materials and studies, the author analyses the political practice of revolutionaries in the form of mass urban meetings and the “occupation” of public space. In addition, attention is paid to the location and political colouring of the “exchanges”, whose character and operating principles are examined through the prism of research into modern social movements and the concept of “the right to the city”.

12

Niechciane prawo do miasta? – kilka uwag o pozorności i uwarunkowaniach partycypacji w Polsce

63%

Brzeziński K.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2020

|

issue 2(80)

92-115

PL

Prawo do miasta to możliwość współdecydowania przez mieszkańców o rozwoju oraz zmianach społecznych i urbanistycznych w ich miastach. Warunkiem urzeczywistnienia tego prawa jest miejska partycypacja, na którą składają się dwa – wzajemnie na siebie oddziałujące – elementy: ramy formalno-organizacyjne stwarzane przez władze miejskie, umożliwiające mieszkańcom włączenie się w procesy decyzyjne, oraz gotowość i chęć samych mieszkańców do korzystania z oferowanych im możliwości. W ostatnich latach doświadczamy „boomu” partycypacyjnego przejawiającego się coraz większą liczbą organizowanych konsultacji społecznych. W tym kontekście celem artykułu jest próba opisu kategorii miejskiej partycypacji oraz krytyczna analiza miejskich procesów partycypacyjnych wraz z ich uwarunkowaniami. Jednocześnie podkreślić należy, że tekst ma charakter teoretyczny, a analizowane czynniki warunkujące partycypację należy traktować jako zbiór przypuszczeń autora wymagający empirycznej weryfikacji.

EN

The right to the city is being able to co-decide about the city by its inhabitants. It can be implemented by means of urban participation that consists of two elements – a formal framework created by municipal authorities that enables city residents to join decision-making processes as well as readiness and willingness of the inhabitants to engage in such processes. In recent years, we have witnessed a “participation boom” that manifests itself through an increasing number of public consultations. In this context, the aim of the article is to describe the category of urban participation and offer a critical analysis of participatory processes and their determinants. At the same time, it should be emphasised that the article is theoretical in nature, and the analysed factors determining participation should be treated as a set of the author’s hypotheses that require empirical verification.

13

Kontrdyskursy anarchistyczne. Przyczynek do analizy miejskiej sfery kontrpublicznej

62%

Pluciński P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2020

|

issue 72

131-146

EN

The basic categories of the article are the concepts of counter-public sphere and counterpublics. The article has theoretical-empirical character. It offers the analysis in terms of conceptual history as well as the investigation on “anarchist urban movements” with particular emphasis put on specific types of discursive and self-organization practices necessary for the construction and reproduction of anarchist counterpublics. The counter-discourses present in selected anarchist press publications, with particular emphasis on “Przegląd Anarchistyczny” [“Anarchist Review”], were subjected to a detailed study.

PL

Centralnymi kategoriami artykułu są pojęcia sfery kontrpublicznej oraz kontrpubliczności. Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny. Jego celem jest, z jednej strony, analiza historyczna i pojęciowa kategorii sfery kontrpublicznej, z drugiej zaś analiza użyteczności centralnego pojęcia dla analizy „anarchistycznych ruchów miejskich” oraz wskazanie na określone typy praktyk: dyskursywnych i samoorganizacji, niezbędnych dla konstruowania i reprodukcji sfery kontrpublicznej. Przedmiotem analizy są tu kontrdyskursy obecne na łamach wybranych publikacji anarchistycznych, ze szczególnym uwzględnieniem „Przeglądu Anarchistycznego”.

14

Revitalization as a process of social education

51%

Grzeszczuk-Brendel H.

Studia Pedagogiczne

|

2016

|

vol. LXIX

15

„Miasto to nie firma!” Dylematy i tożsamość polityczna miejskich ruchów społecznych we współczesnej Polsce

51%

Pluciński P.

Przegląd Socjologiczny

|

2014

|

vol. 63 (LXIII)

|

issue 1

137-170

PL

Artykuł podejmuje problem tożsamości politycznej współczesnych miejskich ruchów społecznych w Polsce. Nie stanowią one jednolitej całości, mają wyraźnie hybrydowy charakter. Głównym kryterium różnicującym jest tu interpretacja idei prawa do miasta oraz miejskiej demokracji, które pozwalają zidentyfikować wyraźne różnice pomiędzy trzema głównymi skrzydłami ruchów: neoanarchistycznym, lokatorskim i ruchami mieszczańskimi. Różnią się co do form organizacyjnych, stopnia instytucjonalizacji, strategii działania, wreszcie tego, jak definiują kluczowe problemy miejskie. Artykuł podejmuje też wątek „(r)ewolucyjnej” retoryki ruchów miejskich, wskazując postępującą funkcjonalizację idei prawa do miasta i miejskiej demokracji. Z jednej strony, stanowiąc puste znaczące w sensie Laclau, wykorzystywane są one coraz częściej jako modna polityczna etykieta. Z drugiej jednak strony sprawiają, że miejskie ruchy społeczne, w całym ich zróżnicowaniu, możemy traktować jako istotną siłę modernizacyjną.

EN

The paper deals with the problem of political identity of contemporary urban social movements in Poland. They are clearly not homogenous and their nature is hybrid. The main criterion of differentiation between them is the interpretation of the idea of the right to the city (RTTC) and of urban democracy, which helps to identify significant differences between the three main wings of Polish urban social movements: neo-anarchist movement, tenants movement and middle-class movements. They differ according to their organisational forms, the degree of institutionalisation, strategy, and, finally, how they define the key urban issues. The paper also deals with the issue of a “(r)evolutionary” rhetoric widely spread among urban activists. It indicates progressive functionalisation of the RTTC and urban democracy ideas. On the one hand, both of them are just empty signifiers in Laclau’s terms and are being increasingly used as a fashionable political label. On the other hand, however, thanks to the functionalisation of the idea we can consider urban social movements, in all their diversity, to be a significant driving force of modernisation.

16

The Right to the City, the Right to Heritage – Material and Non-Material Traces of Scheibler’s ‘New Weaving Mill’ in Łódź

51%

Piotrowska A., Kuźma I. B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2019

|

issue 34

191-204

PL

W artykule przybliżamy przypadek przestrzeni postindustrialnej Nowej Tkalni przy ul. Kilińskiego w Łodzi, będącej częścią dawnego imperium Karola Scheiblera, który posłuży nam do zaprezentowania napięć pomiędzy aktorami życia miejskiego i związanego z tym prawa do miasta, w tym także dziedzictwa. Jednocześnie wskażemy na istotności włączania różnorodnych aktorów w proces kształtowania narracji (również tych wpływających na rozszerzanie pola badawczego) o nim. W swoich rozważaniach wykorzystałyśmy przede wszystkim perspektywę spojrzenia na tę przestrzeń jako na przestrzeń codzienności – pracy, która została naznaczona wydarzeniem niecodziennym – wizytą Jana Pawła II w 1987 r. Zastanawiamy się więc nad praktykami i strategiami upamiętniającymi/zapominającymi w kontekście praktyk miejskich związanych z konstruowaniem dziedzictwa oraz prawa do niego.

EN

The paper presents the case of post-industrial space of the New Weaving Mill in Kilińskiego Street in Łódź, which was a part of Karol Scheibler’s empire. We use it to illustrate the tensions between actors of the city life and the related right to the city including the right to heritage. At the same time, we indicate the significance of involving different actors in the process of creating narratives (also those contributing to the extension of the research field) of it. In our discussion, we mostly perceive this space as everyday space – space of work that was marked with an unusual event: the visit of John Paul II in 1987. Thus, we consider the practices and strategies for commemorating/forgetting in the context of urban practices connected with the construction of heritage and the right to it.

17

Im lepiej, tym gorzej albo widmo kryzysu miejskich ruchów społecznych?

51%

Pluciński P.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 1

409-423

EN

Urban social movements have been increasingly present in the public sphere, as well as at the very core of political debate in contemporary Poland. Some of them have also moved towards institutionalized politics, expressing growing political ambitions. The litmus test of this process were recent local elections. The political strategy of ‘entering the system,’ which takes place in some cases, may be a turning point in the logic of political development of Polish urban social movements. The paper examines some of the most crucial problems it raises. Two of them deal with essential problems of sociology itself: firstly, with the construction of the theory of (urban) social movements and secondly, with the problem of social (co)production of knowledge. The third issue concerns the possible crisis of urban social movements as a consequence of their too far-reaching institutionalization.

PL

Miejskie ruchy społeczne są coraz wyraźniej obecne w sferze publicznej i w centrum debaty politycznej. Część z nich przesuwa się też coraz wyraźniej w stronę zinstytucjonalizowanej polityki, wyrażając rosnące ambicje polityczne. Papierkiem lakmusowym tego procesu były zakończone niedawno wybory samorządowe. „Wejście w system”, jakie nastąpiło w kilku przypadkach, jest – być może – punktem przełomowym dla logiki rozwojowej ruchów. W artykule staram się podjąć problemy, jakie to rodzi. Dwa z nich dotyczą problemów istotnych dla samej socjologii: budowy teorii (miejskich) ruchów społecznych oraz problemu społecznego (współ)wytwarzania wiedzy. Trzeci dotyczy możliwego kryzysu związanego z potencjalnym ryzykiem zbyt daleko posuniętej instytucjonalizacji ruchów społecznych.

18

„Układ limfatyczny demokratycznej metropolii”: Seksualność a przestrzeń miejska w Nowym Jorku ery AIDS

51%

Dybska A.

InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer

|

2016

|

issue 11b

155 - 169

PL

Artykuł analizuje zmieniający się charakter przestrzeni miejskiej Nowego Jorku w latach 80. I 90. XX w. przez pryzmat lefebvrowskiej idei prawa do miasta. Poświecony jest on zanikaniu kultury seksu publicznego w kon¬tek¬ście działań rewitalizacyjnych miasta. Te zakorzenione w neoliberalnym paradygmacie działania, w połą¬cze¬¬niu z wybuchem epidemii AIDS, falą bezdomności i intensyfikacją nastojów homofobicznych, godziły w postulaty sprawiedliwości społecznej wysuwane przez ruch na rzecz emancypacji osób homoseksualnych. Władze miasta stopniowo delegitymizowały nienormatywne formy pożądania, zamykając dostęp do łaźni, nabrzeżnych mol, czy likwidację lokali wokół Times Square oferujących usługi seksualne. Wywłaszczanie osób nieheteronormatywnych i nosicieli HIV szło w parze z zanikaniem miejsc kluczowych dla artykulacji alter¬na¬tywnych kontrpubliczności, prowadząc do napięć i konfliktów w obrębie lokalnej społeczności. Wprawdzie straty, jakie poniosła kultura publicznego seksu, są nieodwracalne, lecz niedawne oddolne działania mło¬dzie¬ży LGBTQ, odwołującej się do idei prawa do miasta, wpłynęły mobilizująco na członków rozproszonej kontr¬publiczności queerowej, a ich działania przełożyły się na korzystne rozstrzygnięcia w sprawie korzystania ze zrewitalizowanych przestrzeni publicznych.

EN

This paper examines the contested nature of New York’s public spaces in the 1980s and 1990s through the lens of Lefebvre’s notion of „the right to the city.” With particular attention to the loss of public sex culture to gentrification and neoliberal policies of urban growth, this paper points to the interplay of such factors as the AIDS epidemic, homophobia, and homelessness, which inhibit the achievement social justice for sexual minorities. When the New York authorities closed down spaces crucial for the articulation of urban counterpublics – such as bath houses, piers, and Times Square sexual establishments – they delegitimized queer forms of desire and displaced various urban subjects already marginalized by race, class, homelessness, and AIDS. While the past destruction is irreversible, more recent grassroots initiatives relying on the right to the city rhetoric have been able to mobilize fragmented urban counterpublics in a successful bid for certain contested spaces.

19

Miejskie przestrzenie we władaniu prywatnym (hybrydowe przestrzenie publiczne) i ich funkcje w mieście

45%

Gałkowski M., Antosz P.

Przegląd Socjologiczny

|

2018

|

vol. LXVII (67)

|

issue 1

119-138

PL

Celem artykułu jest ukazanie specyfiki hybrydowych przestrzeni miejskich. Zwiększenie się liczby takich obszarów ma bezpośredni związek ze stopniowym wzrostem dominacji modelu relacji społecznych opartych na konsumpcji [Bauman 2006; Ritzer 2001]. W wyniku tych zmian przestrzeń miejska, w tym otwarte przestrzenie piesze, zmieniają się w towar wykorzystywany do pomnażania i gromadzenia kapitału. Zmiana ta prowadzi do powstawania nowego typu przestrzeni miejskich, stanowiących konglomerat elementów charakterystycznych dla przestrzeni prywatnych i publicznych. To właśnie takie obszary wielu autorów nazywa hybrydowymi [Kohn 2004; Nissen 2008]. W dalszym ciągu mogą być one wykorzystywane jako miejsca rozrywki i socjalizacji, jednak komodyfikacja mocno zmienia ich funkcje w porównaniu z tradycyjnie rozumianą przestrzenią publiczną. Efektem jest tworzenie obszarów miasta zdominowanych wyłącznie przez rozrywkę, których użytkownicy są segregowani, a scenariusz podejmowanych na nich działań jest z góry określony. Co więcej, dochodzi tam do ograniczenia aktywności obywatelskich [Harvey 2012; Kohn 2004; Lofland 2007; Low, Smith 2006; Mitchell 2003; Sorkin, 1992]. Skomodyfikowana przestrzeń nie wspiera bowiem głębszych funkcji społecznych, takich jak: niesymulowane spotkania z „innymi” i „obcymi”, publiczne zgromadzenia i pikiety czy obywatelskie protesty. Utowarowieniu towarzyszy też homogenizacja przestrzeni śródmiejskich, zarówno w warstwie wizualnej, jak i funkcjonalnej. Wspomniane ograniczenia oraz redukcja fizycznego dostępu do hybrydowych obszarów miejskich mogą stać się źródłem poważnych konfliktów społecznych. By lepiej zidentyfikować powyższe zagadnienia, w prezentowanym tekście dokładniej omówiono przykład Centrum Handlowego „Manufaktura” w Ł odzi. Centralne miejsce tego złożonego kompleksu zajmuje plac, który (według niektórych źródeł) jest największym prywatnym placem miejskim w E uropie. Analiza hybrydowej natury tej przestrzeni jasno pokazuje również brak skutecznej metodologii pozwalającej na systemowy opis i porównywanie przestrzeni miejskich w warstwie ich społecznej użyteczności. Autorzy starają się wypełnić istniejącą lukę, proponując podejście mieszane.

EN

The purpose of this paper is to allow for a better understanding of the specificity of hybrid spaces present in cities. The number of these particular city spaces is increasing, as the model of social relationships based on consumption becomes dominant [Bauman 2006; Ritzer 2001]. As a result of these changes, urban spaces, including pedestrian open spaces, are becoming a commodity used for the accumulation and reproduction of capital. The pressure of private capital quickly leads to the creation of a new type of city space that is an amalgamation of features found in private and public spaces. Several authors have labelled them hybrid spaces [Kohn 2004; Nissen 2008]. These areas can still be used for socializing, but commodification has strongly changed their function, compared to the traditionally understood idea of a public space. The commodification process usually leads to the homogenization of city spaces, both functionally and visually. The result is the formation of areas of the city dominated by entertainment, in which users are segregated, and the scenario of their possible actions is predetermined. What is more, there is also a limitation of any civic activities [Harvey 2012; Kohn 2004; Lofland 2007; Low, Smith 2006; Mitchell 2003; Sorkin, 1992]. The commodified space does not support deeper social functions: from unbalanced, natural encounters with “others” and “strangers”, through public gatherings, to the expression of civic protests. These processes usually also lead to the homogenization of inner-city spaces, both in the visual and functional layers. These limitations and the reduction of physical access to hybrid urban areas can become a source of serious social conflicts. To better describe the issues outlined above, the privatized pedestrian space of the “Manufaktura” shopping center in Lodz (Central Poland) is analysed. This retail complex consists of several buildings, which are located around a privately-owned square, which (according to some sources) is the largest private city plaza in Europe. The discussion about the functions of this area as a hybrid space leads to the conclusion that a methodology of systematic description, which also allows for comparisons between such spaces (at the functional layer), is lacking. Therefore, the authors outline a mixed-methods approach which fills the existing gap.

20

Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy

38%

Pluciński P.

Praktyka Teoretyczna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 3

133-157

EN

The paper deals with the idea of ??the right to the city (RTTC), one ofthe leading ideologies of contemporary emancipatory politics. It also focuses on socialactors (mainly Polish urban social movements) as the RTTC users and deals with theproblem how urban activists use the idea in everyday political praxis. The right to thecity is analysed with respect to the Laclau’s notion of an “empty signifier”, that is, as anelement which depends on the interpretation put on it in the pragmatics of social struggles.Furthermore, the article examines the fact of consistent functionalization of theRTTC idea. The initially Marxian concept of revolutionary origins is now becomingincreasingly reformist and is being used mainly as a popular political label.

PL

Artykuł podejmuje wątki związane z ideą prawa do miasta: traktuje ją jako jedną z naczelnych ideologii polityki emancypacyjnej, z drugiej strony wyraża zainteresowanie aktorami odwołującymi się (wprost i nie wprost) do jej retoryki. Analizuje prawo do miasta jako puste znaczące – kategorię, której sens nadają aktorzy wykorzystujący ją w ramach pragmatyki walk społecznych. Stara się też podjąć wątek „(r)ewolucyjnej retoryki” rozmaitych podmiotów zmiany społecznej, wskazując na fakt postępującej funkcjonalizacji idei prawa do miasta, która z ideologii (czy też doktryny praktycznej) o marksistowskiej, ergo rewolucyjnej proweniencji wykorzystywana jest coraz częściej jako polityczna etykieta.

Refine search results

O roszczeniach pozaparlamentarnej (post?)polityki. Przypadek miejskich ruchów społecznych w Polsce

MIASTO, CZYLI LUDZIE

Prawo do miasta i zarządzanie miejskimi przestrzeniami przez nieformalne grupy i gangi młodzieżowe w świetle koncepcji reżimów miejskich

Młoda demokracja a neoliberalna polityka miejska

Dialog dla rozwoju, czyli o budżetach obywatelskich

Koncepcja morfoznaku z kodem obrazowym i semantycznym w badaniach nad tożsamością transgranicznego miasta na przykładzie Cedyni

The ‘Right to the City’ and the New Urban Agenda Habitat III

Prawo do miasta jako nowy kierunek rozwoju miast

E pluribus unum? Źródła i specyfika ruchów miejskich we współczesnej Polsce

Kto rządzi? Grupy interesu w konflikcie ekologicznym w mieście

„Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku

Niechciane prawo do miasta? – kilka uwag o pozorności i uwarunkowaniach partycypacji w Polsce

Kontrdyskursy anarchistyczne. Przyczynek do analizy miejskiej sfery kontrpublicznej

Revitalization as a process of social education

„Miasto to nie firma!” Dylematy i tożsamość polityczna miejskich ruchów społecznych we współczesnej Polsce

The Right to the City, the Right to Heritage – Material and Non-Material Traces of Scheibler’s ‘New Weaving Mill’ in Łódź

Im lepiej, tym gorzej albo widmo kryzysu miejskich ruchów społecznych?

„Układ limfatyczny demokratycznej metropolii”: Seksualność a przestrzeń miejska w Nowym Jorku ery AIDS

Miejskie przestrzenie we władaniu prywatnym (hybrydowe przestrzenie publiczne) i ich funkcje w mieście

Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy