Search results

1

The Kind Millionaire, Lemonade Joe and Superman. On Czech Film Parodies

100%

Mareš P.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2014

|

vol. 14

|

issue 23

15-24

PL

The article deals with Czech film parodies that were produced primarily during the period of the state-directed cinema (1945–1989). Their development was connected to a campaign against trash literature, which attempted in the 1930s and 1940s to suppress different popular genres that were considered worthless and harmful. Parodies caricatured conventions of disapproved genres (romance, western, detective story), but at the same time, maintained an awareness of them and eventually also functioned as a substitute for them. The construction of parodies was often based on the accumulation of motifs of a given genre and their escalation to absurdity. The technique of confrontation of disparate elements was also repeatedly used: the conventionality and artificiality of the world of the parodied genre was unveiled as an encounter with the world, which was presented as real and ordinary.

2

Archiwum literackie Wincentego Różańskiego w świetle założeń krytyki genetycznej

94%

Przybyszewska A.

Biblioteka

|

2017

|

issue 21(30)

101-122

EN

The author discusses the literary output of Wincenty Różański presenting it as appropriate study material for genetic criticism. Genetic criticism is one of the most interesting approaches to the interpretation of texts and to the reconstruction of creative process. It is a kind of a methodology of examining tangible documents such as writer’s notes, drafts and corrections to help interpret the movement of writing that must be inferred from them and is primarily focused on the genetic analysis of the text, preparation of a genetic dossier and an investigation that is aimed at a reconstruction the stages in the origination of a text in the form of a digital research edition. Genetic critics are then primarily interested in notes and autographs in their penetrative scrutiny, introducing to the research apparatus the notion of the pre-text that is composed of different versions of the text and all notes and amendments of the author that surround the manuscript. All those variants, and not the text itself, that is called the ultimate text, constitute the key to understand the process of creation and the discovery of an alternative history of literature as opposed to the one that has been established solely on the basis of printed output of authors. The Różański Archive, currently held in the collection of the House of Literature at the Municipal Raczynski Library in Poznan, is composed of virtually hundreds of unpublished poems, still in hand-written form, written by the poet. In all, they constitute an excellent material for analysis and, possibly, a prospective genetic edition, a concept of which, in relation to inedits (unpublished materials), has been proposed by the French theoretician Pierre-Marc de Biasi.

PL

Tekst prezentuje spuściznę literacką Wincentego Różańskiego jako materiał badawczy dla krytyki genetycznej. Jest to metodologia pracy dokumentacyjnej, interpretacji i edycji, stawiająca w polu zainteresowania analizę genetyczną tekstu, przygotowanie genetycznego dossier oraz edycję, której celem jest rekonstrukcja etapów powstawania tekstu w formie cyfrowego wydania naukowego. Krytycy genetyczni poddają zatem wnikliwemu oglądowi bruliony i autografy, wprowadzają do badawczego instrumentarium pojęcie przed-tekstu, na który składają się różne wersje tekstu oraz wszelkie notatki i uzupełnienia autora, znajdujące się w obrębie rękopisu. Owe warianty, nie tekst zwany ostatecznym, stanowią w tej koncepcji klucz do zrozumienia procesu twórczego i odkrycia innej historii literatury niż ta, którą ustanawia się na podstawie drukowanego dorobku twórców. Archiwum twórcze Różańskiego, znajdujące się w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Wielkopolskiego Środowiska Literackiego (Domu Literatury Biblioteki Raczyńskich), tworzą setki nieopublikowanych, pozostawionych w rękopisach wierszy poety. Stanowią one znakomity materiał do analizy i – być może – wydania genetycznego, którego koncepcję dotyczącą ineditów zaproponował francuski teoretyk badania genezy Pierre-Marc de Biasi.

3

Pomarańcze na drutach Witolda Wirpszy. Kłopoty z rozumieniem eksperymentu prozatorskiego w świetle przed-tekstu

71%

Pawelec D.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 21

114-129

EN

The paper offers a new interpretation of Witold Wirpsza’s novel Pomarańcze na drutach (1964) possible thanks to the microanalysis of pre-texts. Those are first of all materials from the author’s archive preserved in Książnica Pomorska in Szczecin, including 39 pages of typescript with the Polish text of the first edition of the novel from the fall of 1946 and letters sent by Wirpsza from the Gross Born Oflag to his future wife, Maria Kurecka. The early reception of Pomarańcze na drutach was dominated by the question of its form, accepting the poetic form as a quality determinant and a guarantee of the sense of that prose enterprise. The analysis starts from the question of whether interpretative suggestions regarding the linguistic and “poetic” tissue of the text is justified given other documents of reception, whether it is justifiable to indicate a key to understanding the novel beyond its focus on the language itself and beyond properties typical for the linguistic trend in poetry associated with Wirpsza. Interpretation referring to traces left in “pre-texts” stems from understanding the title of the novel as a symbol, connected to the unreal, oneiric, half-fantastical description of the represented world of an Oflag. A review of the genesis documents allows us to incorporate Wirpsza’s letters written in a direct relation to the novel’s time and space, in order to better understand the novel and the title. According to that interpretative proposal, they answer the question regarding “the beginning of the beginning,” for they contain the actual clues regarding the first trace (according to the terminology proposed by Pierre-Marc De Biasi).

PL

Szkic przedstawia nową interpretację powieści Witolda Wirpszy Pomarańcze na drutach (1964), możliwą dzięki mikroanalizie przed-tekstów. Są to przede wszystkim materiały z archiwum pisarza zachowane w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, w tym 39 kart maszynopisu zawierających polski tekst pierwszej redakcji powieści z jesieni 1946 roku oraz listy pisane przez Wirpszę z oflagu w Gross Born do przyszłej żony Marii Kureckiej. Wczesny odbiór Pomarańczy na drutach zdominowany został przez pytanie o jej formę oraz uznanie formy poetyckiej jako wyznacznika wartości i gwarancji sensu tego prozatorskiego przedsięwzięcia. Autor interpretacji wychodzi od pytania, czy na tle istniejących dokumentów recepcji uprawnione będą interpretacyjne sugestie dokonywane ponad językową i „poetycką” tkanką tekstu, czy zasadne będzie wskazanie klucza do rozumienia powieści poza jej nastawieniem na sam język i poza właściwościami typowymi dla nurtu lingwistycznego w poezji, z którym kojarzony jest Wirpsza. Interpretacja odwołująca się do śladów pozostawionych w przed-tekstach wychodzi od rozumienia tytułu w kategoriach symbolu, powiązanego z odrealnionym, onirycznym, na wpół fantastycznym opisem oflagowego świata przedstawionego. Przegląd dokumentów genezy pozwala włączyć do próby zrozumienia powieści i jej tytułu, oprócz pierwszej wersji utworu z roku 1946, listy autora powstałe w bezpośredniej relacji z powieściową czasoprzestrzenią. Według niniejszej propozycji interpretacyjnej przynoszą one odpowiedź na pytanie o „początek początku”, albowiem to w nich właśnie odnaleźć można „realnie istniejące wskazówki pierwszego śladu” (wedle terminologii, jaką proponuje Pierre-Marc de Biasi).

4

Vedlejší postavy, vedlejší motivy : k filmovým adaptacím dvou románů Jana Otčenáška

67%

Mareš P.

Česká literatura (Czech Literature)

|

2013

|

vol. 61

|

issue 2

218-239

EN

This submission deals with adaptation as an intertextual and communicational phenomenon. The introductory section of the study presents an outline of relations between adaptations, pre‑texts and communication subjects. Adaptation comes across as a transposition and representation of the pre‑text, or sometimes as its substitute or an independent creation. The analytical section of this study focuses on one of the specific types of adaptation, i.e. transpositions of a pre‑text that make use of its secondary characters, motifs and plotlines (described in working terms as peripheral adaptations). The analysis focuses on films made of two novels by Jan Otčenášek. Relations are shown between the novel Občan Brych (Citizen Brych — 1955) and its two adaptations, a film of the same name based on the novel as a whole (1958), and a film entitled Jarní povětří (Spring Breeze — 1961), which only selects some motifs from the novel and sets them in a new structure. An examination follows of the film Svatba bez prstýnku (Wedding without Rings — 1972), which is based on one of the many plotlines in the novel Kulhavý Orfeus (Limping Orpheus — 1964). The form of these adaptations turns out to have been substantially influenced by their cultural and political contexts; the films include ideological messages reflecting the times in which they appeared.

CS

Příspěvek pojednává o adaptaci jako intertextovém a komunikačním fenoménu. Úvodní část studie podává náčrt vztahů mezi adaptací, pretextem a subjekty komunikace. Adaptace vystupuje jako transpozice a reprezentace pretextu, někdy ale také jako jeho substituce či jako samostatná kreace. Analytická část studie se zaměřuje na jeden ze specifických typů adaptace, a to na takové transpozice pretextu, které využívají jeho vedlejší postavy, motivy a dějové linie (pracovně jsou označeny jako periferické adaptace). Předmětem analýzy jsou filmy natočené na základě dvou románů Jana Otčenáška. Jsou sledovány relace mezi románem Občan Brych (1955) a jeho dvěma adaptacemi, stejnojmenným filmem, který se opírá o román jako celek (1958), a filmem Jarní povětří (1961), jenž vybírá jen některé motivy románu a zasazuje je do nové struktury. Poté je probírán film Svatba bez prstýnku (1972), jehož východiskem je jedna z mnoha dějových linií románu Kulhavý Orfeus (1964). Ukazuje se, že podoba adaptací byla podstatně ovlivněna kulturními a politickými kontexty; filmy zahrnují ideologické poselství odpovídající době jejich vzniku.

Refine search results

1 Biblioteka

1 Forum Poetyki

1 Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

1 Česká literatura (Czech Literature)

2 Mareš P.

1 Pawelec D.

1 Przybyszewska A.

1 2020

1 2017

1 2014

1 2013

The Kind Millionaire, Lemonade Joe and Superman. On Czech Film Parodies

Archiwum literackie Wincentego Różańskiego w świetle założeń krytyki genetycznej

Pomarańcze na drutach Witolda Wirpszy. Kłopoty z rozumieniem eksperymentu prozatorskiego w świetle przed-tekstu

Vedlejší postavy, vedlejší motivy : k filmovým adaptacím dvou románů Jana Otčenáška