Search results

1

Severin the Walker and his Dark Path: Declinations of the Act of Walking in Paul Leppin’s Severins Gang in die Finsternis

100%

Giordano M. D.

Academic Journal of Modern Philology

|

2021

|

issue 12

73-82

EN

This paper investigates the themes of walking and wandering in Paul Leppin’s novel Severins Gang in die Finsternis by analysing their occurrence and aesthetic connotation. The act of walking and the exploration of urban landscape are strongly present in the novel, which is set in Prague and is characterised by several depictions of the milieu; therefore, the text has been analysed from this angle in numerous previous studies, mainly mentioning the elements of flanerie appearing in the narration. The present study discusses the problematic aspects in defining the protagonist of the novel as flaneur, suggesting alternative interpretations that can describe the aesthetic experience of Severin’s walking more exhaustively. The analysis mainly follows Francesco Careri’s research on the aesthetics of walking, which are summarized in his work Walkscapes. Walking as Aesthetic Practice. Following the same methodological approach, the paper also analyses occurrences of the act of walking other than Severin’s walkabouts, focusing especially on the presence of processions throughout the text.

2

Royal women as wr.thnr in the Eighteenth and Nineteenth Dynasty: continuity in discontinuity

86%

Bělohoubková D.

Pražské egyptologické studie (Prague Egyptological Studies)

|

2022

|

issue 29

29-42

EN

A very characteristic aspect of the New Kingdom royal family is the involvement and integration of royal women into the royal ideology, as well as their participation in the cult; for example, their presence during rituals such as the Opet festival. One of the foundations of the early New Kingdom state revolves around the concept of the king on the throne and his mother, sister or wife in the role of “god’s wife” (Hm.t-nTr). This system appears to cease being productive after the reign of Queen Hatshepsut, or perhaps still slightly later, since the last female with this title is dated to the reign of Thutmose IV. It is highly possible that the position of “god’s wife” was at that time replaced by the post of the “great of musical performance” (wr.t-xnr); a post usually held by the wife of the high priest. The royal women later reappeared in this position, not only with the title of the “god’s wife”, but from the reign of the Sethi I, several of them also held the title of the “great of performers” (wr.t-xnr). This phenomenon could be symptomatic not only of the dynamic nature of both institutions, but also of the power race between the royal and non royal elite.

3

The Safety of Participants in Pilgrimages,Processions and Funeral Corteges Using Public Roads

86%

Babiński A.

Internal Security

|

2016

|

vol. 8(2)

123-141

EN

A feature of the constitution is that the political system assumes a right to exercise freedom of conscience and religion.In the reality of a totalitarian state the ability to use this freedom was not so evident since, despite the formal guarantee, this ability was limited. In a democratic state of law, this freedom has been clarified by the legislature. By virtue of the Constitution expressions of religious belief may be restricted by law only when it is necessary to protect national security, public order, health, morals or the rights and freedoms of others. The legislation establishing special arrangements to enable the public exercise of worship does not introduce such restrictions. On the contrary, it facilitates its execution. A particular mode of worship involves events that take place entailing the use of public roads. Legislation providing for the use of roads assumes a formalisation of carrying out such religious ceremonies as pilgrimages, processions and funeral corteges on the roads. The article presents legal solutions to enable them to be carried out, indicating the dependence resulting from the category of road on which they are held and solutions designed to ensure the safety of the participants as specific users of public roads. It states which authorities are competent to make arrangements in this regard, indicating the multiplicity of authorities that need to be involved in this process. In the context of the existing legal situation, whether the solutions adopted allow determination of those responsible for the security and the scope of arrangements to ensure the safety of participants of pilgrimages, processions or funeral corteges is important.

4

Processions in Christian Liturgy: Origin, Theology and Ministry

86%

Brzeziński D.

|

2017

|

vol. 64

|

issue 8: Liturgika

5-19

EN

The author undertakes the theme of Christian processions: their origin, theological aspects and significant questions of pastoral ministry. He presents the psychological and sociological, historical and religious as well as anthropological and cultural roots of processions revealing their “horizontal” mechanism of creation and “vertical” dimension, i.e. the reference to sacrum. He demonstrates the Biblical foundation of Christian processions: the Old Testament processions and one procession described in the New Testament, namely the triumphal entry of Christ into Jerusalem. In addition, he introduces the historical evolution of the procession phenomena in the Church and proposes a theological definition of a Christian procession. The article concludes with several suggestions concerning liturgical ministry.

PL

Autor podejmuje problematykę procesji chrześcijańskich: ich genezy, aspektów teologicznych oraz istotnych kwestii duszpasterskich. Przedstawia korzenie psychologiczno-socjologiczne, historyczno-religijne i antropologiczno-kulturowe procesji, ukazując ich „horyzontalny” mechanizm tworzenia i wymiar „wertykalny”, czyli odniesienie do sacrum. Wskazuje biblijny fundament procesji chrześcijańskich: procesje Starego Testamentu oraz jedyną procesję opisaną w Nowym Testamencie – uroczysty wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Przypomina historyczną ewolucję fenomenu procesji w Kościele oraz proponuje teologiczną definicję procesji chrześcijańskiej. Artykuł kończy kilkoma postulatami odnoszącymi się do duszpasterstwa liturgicznego.

5

St. Nicholas Processions in Horni Lidecsko as a Part of Wallachia’s Cultural Heritage and Testimony to the Survival of the Carpathian Culture

81%

Navrátilová L.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2019

|

vol. 58

PL

St. Nicholas processions are ranked among the most significant traditions and are frequently considered the climax of the Advent. This is definitely the case of Horni Lidecsko, where as soon as the All Saints’ Day is over, masked characters come out and walk around villages until the holiday of St. Nicholas. The devils that are present in villages where people incline towards the Roman Catholic faith form an inseparable part of the cultural heritage of the local villages and the entire region. This study outlines the current form of St. Nicholas processions and the masked characters, but attention is paid also to the most significant changes that impacted the formation of the flying phenomenon and have shaped the tradition into its existing form. A portion of the paper deals with the historical background of the tradition and the individual characters that are a part of it, their role, and the symbolic meaning of the procession. The aim of the paper is to present the St. Nicholas procession and its attributes by means of an analysis of individual factors that impact its form outside the Czech Republic. The research has also addressed several aspects that have formed this phenomenon, namely the organization of the event and the identity of both the active and the passive participants. The study presents a research sample of bearers of the tradition and motivational elements thanks to which the tradition is still alive and passed from one generation to the next in such a scope as it is. In addition to the above, the paper explores the forms of the support provided by the villages as well as the differing opinions held by inhabitants of the region with regard to entering the St. Nicholas procession on the List of Intangible Elements of Traditional Folk Culture of the Czech Republic. A section in the paper also answers the question whether the event is a part of cultural heritage that is present in Wallachia permanently and in an authentic, almost unaltered form.

6

Niedzielna suma

81%

Mieczkowski J.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2009

|

vol. 62

|

issue 3

EN

In the first centuries of Christianity the Holy Mass was celebrated once a day only, also on Sundays. From V century it became necessary to celebrate more Masses in the same day because communities expanded and their members weren’t able to participate together in justone Holy Mass. The Main Mass (High Mass) usually was established between 9 and 11 in the morning. This Mass offered for the parishioners was celebrated by a pastor very solemnly with festive singing. It had the best liturgical things, garments, aspersion and processions, along with a sermon followed by special prayers for the dead.

PL

In the first centuries of Christianity the Holy Mass was celebrated once a day only, also on Sundays. From V century it became necessary to celebrate more Masses in the same day because communities expanded and their members weren’t able to participate together in justone Holy Mass. The Main Mass (High Mass) usually was established between 9 and 11 in the morning. This Mass offered for the parishioners was celebrated by a pastor very solemnly with festive singing. It had the best liturgical things, garments, aspersion and processions, along with a sermon followed by special prayers for the dead.

7

Wydział do Spraw Wyznań Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu wobec procesji Bożego Ciała w latach 1950-1965

72%

Resler T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

405-427

EN

Public worship between 1950–1989 in Poland was considered hostile to the idea of secular state. The state authorities regarded the Catholic Church as an ideological enemy and sought to limit the freedom of conscience and religion of citizens, pushing religion into the private sphere. Similar tactics were used in relation to one of the most important Catholic holidays – Corpus Christi. The denominational administration in Wrocław tried to limit religious expression in public spaces on that day. The assembly law, which gave the instruments to license religious processions, was used for this purpose. The measures taken by the state authorities against the Catholic Church and its believers violated the legal standards of the time. The laws were often interpreted expansively or ignored altogether. Numerous restrictions were imposed on participants of processions and the pressure was exerted, for example, through workplaces. In addition, the state authorities competed with the Catholic Church by organizing numerous alternatives. Open-air events, excursions and sports competitions were supposed to draw the faithful away from religious ceremonies. These efforts directly violated the standards of state-church separation.

PL

Publiczne sprawowanie kultu w latach 1950–1989 w Polsce było uznawane za wrogie wobec idei państwa świeckiego. Władze państwowe uznawały Kościół Katolicki za wroga ideologicznego i dążyły do ograniczenia wolności sumienia i wyznania obywateli, spychając religię do sfery prywatnej. Podobną taktykę stosowano wobec jednego z najważniejszych dla katolików świąt – Bożego Ciała. Administracja wyznaniowa we Wrocławiu starała się ograniczać w tym dniu ekspresję religijną w przestrzeni publicznej. Wykorzystywano do tego prawo o zgromadzeniach, które dało narzędzia do koncesjonowania procesji religijnych. Środki podejmowane przez organy państwowe w stosunku do Kościoła Katolickiego i jego wiernych naruszały standardy ówczesnego prawa. Bardzo często dokonywano rozszerzającej wykładni przepisów lub wprost ignorowano poszczególne akty prawne. Na uczestników procesji nakładano liczne ograniczenia oraz wywierano presję, wykorzystując do tego na przykład kierownictwo zakładów pracy. Dodatkowo władze państwowe konkurowały z Kościołem Katolickim organizując liczne wydarzenia alternatywne. Imprezy plenerowe, wycieczki i zawody sportowe miały za cel odciągnięcie wiernych od uroczystości religijnych. Oceniając te zabiegi należy stwierdzić, że wprost naruszały one standardy rozdziału Kościoła od państwa.

8

Gregoriańskie śpiewy procesji palmowej po Soborze Watykańskim II oraz ich polskie odpowiedniki

72%

Bodzioch B.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2014

|

vol. 35

|

issue 3

39-56

EN

Scientific research on the Palm Sunday procession, specifically focusing on the characteristic chants used therein, began in Poland only in the 20th century. After the Second Vatican Council not only were there changes to the procession rite, but there were also far-reaching reductions in the former repertoire of chants. Polish church hymnals of the post-Council period are rather varied, de-pending on the hymnal editor’s vision. In the repertoire of ten hymnals researched and analyzed for this paper, only two chants can be found in common. Both are translations from Latin. Altogether, in the presented hymnal editions we find as many as twenty-four different chants. Polish editions contain many more chants than hymnals from other European countries.

9

Zachowane baldachimy procesyjne na terenie Małopolski z wieku XVII i XVIII

72%

Tracz S.

Folia Historica Cracoviensia

|

2018

|

vol. 24

|

issue 1

EN

During 17th and 18th centuries processional canopies took a form of a decorative canopy usually made of fabric stretched on a frame, attached to ornamental poles. As a result, this construction enabled people to carry those canopies. First of all, processional canopies were used during theophoric processions. Such canopies were usually made of non-durable materials, and, therefore, only a few of them are still preserved. Based on information provided in various archival sources as well as remaining examples of processional canopies, one can divide them, due to their shape, into two types.The first type that is also the most numerous are canopies with a wooden or metal frame on a rectangular projection that is close to the square, with two or four poles. The second type are oval canopies in the shape of an umbrella, set on single poles, with an example of the 18th-century canopy in Bielany near Kęty.In both types, the most important decorative element was fabric stretched on a frame that formed an inside ceiling of a canopy as well as its top, also forming its sides with a frill or pelmet. Generally, the inside ceiling and the top of the canopy were made of two different kinds of fabrics. The top of the canopy was usually flat, but there were examples of more dynamic forms, e.g. a canopy from the 2nd half of 18th century in Kacwina. Also, some decorative elements such as braids, laces, fringes, tapes, embroideries and tassels were used. Canopy poles were carved and painted. The best examples of a classic baroque canopy are the oldest remaining canopy in Lesser Poland dated approximately for 1663 in Polanka Wielka and a canopy made of the 17th-century fabric in the church of St. Anna in Kraków. Sometimes the top of a canopy was surrounded with openwork, a richly carved and gilded frame, such as a canopy from the 3rd quarter of the 18th century in Krzywaczka or in the church of St. Anna in Nowy Targ (2nd half of 18th century).An interesting type of canopies were the canopies made entirely of wood and decorated with painted and gilded woodcarvings. The examples of such canopies include the canopies preserved in Spisz, in the church in Frydman (2nd half of 18th century), in Krempachy (2nd half of 18th century) and Trybsz and, last but the least, a well-known from archival photographs but currently non-existing canopy from the end of the 18th century in Łapsze Niżne. The most important decorative elements of these canopies are richly carved and gilded wooden frames with their tops made of fabric or plank.The second type of canopies in the shape of an open and folded umbrella is represented by a currently non-existent 18th-century umbrella in Bielany near Kęty.The canopies from the following two centuries mostly took a shape based on a simple wooden frame with a textile top and straight sides or on a form of a pelmet. Also, there are examples of canopies in which wood carvings are added to the textile elements.

PL

Baldachimy procesyjne na terenie Małopolski w wieku XVII i XVIII przyjmowały formę dekoracyjnego daszku wykonanego zazwyczaj z tkaniny rozpiętej na stelażu, przymocowanego do ozdobnych drążków, co umożliwiało ich przenoszenie. Przede wszystkim baldachimów używano podczas procesji teoforycznych. Wykonywano je z zasady z nietrwałych materiałów, stąd też zachowało się ich tylko kilka. Na podstawie źródeł archiwalnych oraz zachowanych przykładów baldachimy procesyjne można podzielić ze względu na kształt na dwa rodzaje.Pierwszy, najliczniejszy, stanowią baldachimy o drewnianym lub metalowym stelażu na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu, zaopatrzone w dwa lub cztery drążki. Drugi to baldachimy owalne na jednym drążku w kształcie parasola. W obu grupach najistotniejszym elementem dekoracyjnym była tkanina rozpięta na stelażu tworząca podniebie oraz dach baldachimu, kształtująca także jego boki za pomocą falbany lub lambrekinu. Podniebie i dach baldachimu wykonywane były zasadniczo z dwóch różnych tkanin. Dach baldachimu najczęściej był płaski, ale występowały także przykłady o dynamicznych formach, czego przykład stanowi baldachim w Kacwinie z drugiej połowy XVIII wieku. Dodatkowo stosowano dekoracyjne uzupełnienia w postaci obszycia galonem, koronką, frędzlą, taśmami i haftem, a także chwostami. Najczęściej drzewce baldachimów były rzeźbione i malowane. Najlepszym przykładem klasycznego baldachimu barokowego stanowi najstarszy zachowany w Małopolsce baldachim z roku ok. 1663 w Polance Wielkiej lub baldachim wykonany z XVII-wiecznej tkaniny w kolegiacie św. Anny w Krakowie. Zdarzało się, że dach baldachimu był obwiedziony ażurowym, bogato rzeźbionym i złoconym obramieniem, jak np. baldachim z trzeciej ćwierci XVIII wieku w Krzywaczce lub w kościele św. Anny w Nowym Targu (2. poł. XVIII w.). Ciekawą grupę tworzyły baldachimy w całości drewniane dekorowane malowaną i złoconą snycerką, które zachowały się na Spiszu, w kościele we Frydmanie (2. poł. XVIII w.), Krempachach (2. poł. XVIII w.) i Trybszu oraz znany ze zdjęć archiwalnych niezachowany baldachim z końca XVIII wieku w Łapszach Niżnych. Zasadniczym elementem dekoracyjnym wymienionych baldachimów jest bogato rzeźbiony i złocony drewniany stelaż, do którego przytwierdzany był dach wykonany z tkaniny bądź z deski.Drugi rodzaj baldachimów w formie rozkładanego i składanego parasola reprezentowała niezachowana obecnie XVIII-wieczna umbella w Bielanach k. Kęt.Powstające w następnych stuleciach baldachimy generalnie przyjęły formę opartą na prostym drewnianym stelażu z tekstylnym dachem i bokami prostymi lub w formie lambrekinu. Spotykane są także rozwiązania, w których do elementów tekstylnych dodawano akcenty snycerskie.

10

Processionale z klasztoru OO. Karmelitów w Oborach

72%

Wiśniewski P.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2016

|

vol. 22

|

issue 47

165-175

PL

Księgi liturgiczno-muzyczne zawierające chorał gregoriański należą do nadzwyczaj cennych źródeł. Z uwagi na swoją zawartość stanowią one istotne źródło wiedzy dla wieloaspektowych badań: historycznych, liturgicznych, muzykologicznych i innych. Podjęte zagadnienie dotyczy podręcznej drukowanej księgi liturgicznej Processionale… reductum z 1759 r. z biblioteki klasztornej oo. karmelitów w Oborach. Celem studium jest najpierw ukazanie najbardziej charakterystycznych cech księgi karmelitańskiej, a następnie jej ogólne porównanie z Processionale Andrzeja Piotrkowczyka z 1621 r.W świetle dokonanej analizy zawartości repertuaru należy stwierdzić, iż Processionale z Obór było liturgiczną księgą użytkową zredagowaną na potrzeby lokalnego konwentu. Odzwierciedla żywą tradycję organizowania procesji w wybrane święta i uroczystości roku liturgicznego, a jeszcze bardziej obchody Dnia Zadusznego i obrzędy pogrzebu. Wydanie tej księgi świadczy o potrzebie i przywiązaniu zakonników do tej formy religijności. Natomiast w zestawieniu z edycją A. Piotrkowczyka (Proprium de Sanctis) druk oborski wypada pod względem zawartości nader skromnie. Przekonującym uzasadnieniem tego stanu rzeczy może być fakt, iż wydanie piotrkowskie przeznaczone było dla całej prowincji, a księga karmelitańska dla konkretnego ośrodka. W ogólnej ocenie należy stwierdzić, iż Processionale z Obór wpisuje się w ciąg prac badawczych związanych z pojawiającymi się wówczas księgami liturgicznymi. Przedstawione studium należy traktować zatem jako przyczynek do podjęcia dalszych całościowych badań ksiąg karmelitańskich. Fakt jej istnienia świadczy o żywej tradycji, która pomimo różnych zawirowań przetrwała do Soboru Watykańskiego II.

EN

Liturgical – musical books containing Gregorian chant are extremely valuable sources of information for different kinds of research: historical, liturgical, musicological studies and others. The issue being concerned refers to the printed ordinal Processionale… reductum from year 1759, from the library of the Carmelite monastery in Obory. The aim of this study is, first, to present the most characteristic features of the Carmelite book and then, to compare it to Processionale by Andrzej Piotrkowczyk from 1621. Having analysed the repertoire, it can be stated that Processionale from Obory was a liturgical book used in the local monastery. It depicts a living tradition of organizing processions during certain festivities of the liturgical year. The fact that such a book was issued proves the monks’ need for this form of religiousness. Comparing it to the edition by A. Piotrkowczyk (Proprium de Sanctis), the content of the Obory book is quite modest. The main reason for this could be the fact that Piotrkowczyk edition was to serve the whole province, while the Carmelite book was only for a particular monastery. The following study is meant as a starting point for further complete research of Carmelite books.

11

Filioque comme un problème théologique et ecclésiastique

72%

Grzywaczewski J.

Vox Patrum

|

2013

|

vol. 59

559-579

EN

Artykuł dotyczy złożonej kwestii, jaką jest Filioque. Jezus Chrystus wiele mówił o Duchu Świętym, obiecał, że Go przyśle od Ojca, ale nie podał precyzyjnej nauki o Jego pochodzeniu. W początkach chrześcijaństwa wprost nie stawiano sobie tego pytania, potem, gdy pytanie się pojawiło, niektórzy teologowie sadzili, że Duch Święty pochodzi od Ojca (a Patre), a przychodzi na świat od Ojca i Syna (a Patre et Filio). Taki pogląd, w uproszczeniu mówiąc, prezentował Hilary z Poitiers. Na Soborze w Konstantynopolu (381) stwierdzono, że Duch Święty pochodzi od Ojca. Później jednak wysunięto inny pogląd: Duch Święty pochodzi od Ojca na zasadzie tchnienia (nie zrodzenia) jako głównego źródła, ale Syn miał w tym tchnieniu udział. Taką opinię spotykamy u Atanazego. W tym znaczeniu nauczano, że Duch Święty pochodzi od Ojca i Syna. Wschód pozostał przy najstarszej formule, utrzymując, że Duch pochodzi od Ojca w sensie ontologicznym, a przychodzi przez Syna (a Patre per Filium). Na Zachodzie w kontekście sporów ariańskich chciano podkreślić równość Ojca i Syna i dlatego rozpowszechniano pogląd, że Duch Święty pochodzi od Ojca i Syna. Królowie jak Rekkared i Karol Wielki nalegali na wprowadzenie modyfikacji do Symbolu wiary. Papież Leon III nie wyrażał na to zgody. Zwrot a Patre Filioque pojawił się w symbolach lokalnych, najpierw w Hiszpanii, a potem w Galii. Później

12

Rzymska liturgia stacyjna

61%

Mieczkowski J.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2012

|

vol. 65

|

issue 1

EN

The papal stational liturgy in Rome was a particular kind of worship service from the Christian Antiquity to the XIV century. Its essential elements are four. Its always took place under the leadership of the pope or his representative. This form of liturgy was mobile: it was celebrated in different basilicas or churches of Rome. Third, the choice of church depended on the feast, liturgical seasons or commemoration being celebrated. Fourth, the stational liturgy was the urban liturgical celebration of the day. The highpoint of this system was Lent. Throughout the entire system Church of Rome manifested its own unity. The station was usually the Pope’s solemn mass in the stational church for the whole city. But on certain days in the year the Pope went in another church (collecta), from which a solemn procession was made to the stational church.

PL

Rzymska liturgia stacyjna była szczególnym sposobem służby Bożej, która miała miejsce w tym mieście od starożytności do początków XIV wieku. Cechowały ją 4 elementy. Po pierwsze była zawsze celebrowana pod przewodnictwem papieża lub jego reprezentanta. Była także liturgią mobilną odprawianą w różnych bazylikach i kościołach Rzymu. Po trzecie wybór kościoła zależał od święta, okresu liturgicznego czy wspomnienia, które przypadało w danym dniu. I w końcu stanowi centralną uroczystością liturgiczną dnia, której podporządkowane były wszystkie inne czynności duszpasterskie. Szczytowym osiągnięciem tego systemu było przeżywanie w jego rytmie wielkiego postu. W ten sposób Kościół rzymski manifestował swoją jedność. Stacja polegała zwykle na odprawieniu przez papieża uroczystej mszy świętej w stacyjnym kościele dla całego miasta. Jednak w niektóre dni papież udawał się do innego kościoła, nazywanego collecta, z którego ruszała procesja do stacyjnego kościoła.

13

L'Esprit Saint dans les écrits de L'Apôtre Jean

58%

Huculak B.

Teologia w Polsce

|

2017

|

vol. 11

|

issue 1

67-82

EN

John among the evangelists is not only designed with the image of eagle, but also from the first centuries on, he still is called in the East as John the Theologian. From his school came the first systematic theologian Irenaeus of Lugdunum in Gaul (now Lyons in France), who in his native Smyrna had been a disciple of the bishop Polycarp, a formerly listener of John himself, when this lived in Ephesus. The teaching about the Holy Spirit, and especially about His eternal procession is built upon his writings; and beside the biblical inspiration he received a special gift of the Spirit „who spoke trough the prophets”. His aboundant message is invaluable not only for theology, but also to her shoot, which should be spirituality, first of all the priestly and seminarian one, all the more because John was the only unmarried apostle, becoming – also in this respect – a paragon for the Roman Catholic clergy.

PL

Parmi les auteurs des livres du Nouveau Testament il n’y a aucun qu’ait écrit plus abondement et plus profondement sur l’Esprit Saint que l’apôtre Jean. C’est pourquoi en Orient chrétien à partir des prémiers siècle jusqu’à nos jours il est appelé Jean le Théologien.

14

Dominikańskie procesje różańcowe i tradycja śpiewanych różańców na ziemiach polskich w świetle procesjonału PL-Kd 75L oraz innych źródeł XVIII i początku XIX wieku

58%

Grabiec D.

Muzyka

|

2022

|

vol. 67

|

issue 3

52-77

EN

The processional kept in Krakow’s Archives of the Polish Province of the Dominican Order (shelf mark 75L) is probably the only surviving handwritten Dominican processional from the post-Tridentine period. Despite its modest dimensions, it offers a unique record of readings, prayers, and songs for the solemn procession on the Feast of the Circumcision of Christ and readings for the Feast of the Rosary, complete with numerous notes on the active participation of the Rosary Confraternity, which led the singing of the rosary also during Corpus Christi processions and of Easter songs at the Resurrection procession. Several factors, including the codicological features of the manuscript and variants of rosary prayers (the same as those in a printed prayer book of 1752), indicate that the manuscript may have been compiled in the second half of the eighteenth century. The six rosary records found during the archival research all differ from one another to some extent in linguistic variants, sequence and number of prayers, instructions for their use in prayer practice, and even the contents of some song verses. This extended sung rosary form, which resembles the Liturgy of the Hours, took shape in the early seventeenth century in Rome and was then disseminated throughout Italy, later also in other countries. Having reached Poland by the early eighteenth century at the latest, it was translated from Latin to Polish in its entirety, and the Gregorian hymn was likewise replaced with a Polish translation with a new melody. The Polish version also adds songs preceding each section, as well as brief sung verses that substitute for the meditations preceding the individual mysteries of the Rosary. That sung rosaries were widely known in old Poland is confirmed not only by the surviving copies of prayer- and songbooks published in Kraków, Poznań, Warsaw, Vilnius, and other places, but also by mentions of this practice in Jędrzej Kitowicz’s ‘Description of Customs and Culture under the Reign of Augustus III’ by Jędrzej Kitowicz, and in the Dominican Processional 75L.

PL

Procesjonał sygn. 75L z krakowskiego Archiwum Polskiej Prowincji oo. Dominikanów jest prawdopodobnie jedynym zachowanym rękopiśmiennym procesjonałem dominikańskim z czasów potrydenckich. Pomimo skromnych rozmiarów jest to księga szczególna ponieważ zawiera unikatowy zapis czytań, modlitw i śpiewów przeznaczonych na uroczystą procesję w święto Obrzezania oraz czytań na procesję w święto Różańca, a także liczne wzmianki o aktywnym udziale Arcybractwa Różańcowego, prowadzącego śpiew różańca w trakcie pochodu także w święto Bożego Ciała oraz pieśni wielkanocnych podczas procesji rezurekcyjnej. Rękopis mógł powstać w drugiej połowie XVIII w., na co wskazują m.in. jego cechy kodykologiczne oraz warianty tekstów modlitw różańcowych zbieżne z wersją zamieszczoną w drukowanym modlitewniku z 1752 r. Każdy z sześciu odnalezionych podczas kwerendy przekazów różańców różni się w jakimś stopniu od pozostałych wariantami językowymi, kolejnością oraz ilością modlitw, wskazówkami dotyczącymi sposobu jego odmawiania, a nawet treścią wybranych strof pieśni. Ta rozbudowana, śpiewana forma różańca, przypominająca godziny brewiarzowe, ukształtowała się na początku XVII w. w Rzymie, następnie upowszechniła w całych Włoszech, a później także w innych krajach. Do Polski dotarła ona najpóźniej na początku XVIII w. i została przetłumaczona w całości z języka łacińskiego na polski, także gregoriański hymn zastąpiony został jego polskim tłumaczeniem z nową melodią. W polskiej wersji dodane zostały też pieśni poprzedzające każdą z części oraz krótkie śpiewane strofy zastępujące medytacje poprzedzające poszczególne tajemnice różańcowe. O powszechnej znajomości śpiewanych różańców w dawnej Polsce świadczą nie tylko zachowane egzemplarze drukowanych modlitewników i śpiewników, wydawane w różnych ośrodkach, m.in. w Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wilnie, ale także wzmianki o nich w Opisie obyczajów Jędrzeja Kitowicza oraz w dominikańskim Procesjonale 75L.

15

Historyczny kontekst zaistnienia pozamszalnej pobożności eucharystycznej i formy jej wyrazu

51%

Żądło A.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2015

|

issue XII/12

123-141

XX

The content of the article of the above title was developed and presented in three topics, di-vided into smaller sections. From each of these topics, the intention is to penetrate the various issues related to the occurrence and development of certain, often cultivated to this day, outside-of-Mass forms of Eucharistic piety. First, then, one points to the respect for the consecrated Eucharistic species, as well as the reasons for their retention after the Holy Mass and of the faithful taking the Eucharist into homes. In the second section, the article presents the circumstances of the coming into being, within the life of the Church, of the public worship of the Eucharist. While the third describes the public expressions of Eucharistic devotion that in appropriate circumstances came into existence in the Church and which are present still today.

16

L’Esprit SaintT dans Les Écrits de L’ApÔtre Jean

51%

Huculak B.

Teologia w Polsce

|

2017

|

vol. 11

|

issue 1

67-82

FR

Parmi les auteurs des livres du Nouveau Testament il n’y a aucun qu’ait écrit plus abondement et plus profondement sur l’Esprit Saint que l’apôtre Jean. C’est pourquoi en Orient chrétien à partir des prémiers siècle jusqu’à nos jours il est appelé Jean le Théologien

PL

Wyróżnienie Jana wśród ewangelistów znakiem orła idzie w parze z bardzo wczesnym, a do dzisiaj istniejącym zwyczajem określania go na Wschodzie imieniem Jana Teologa. Z jego szkoły wyszedł pierwszy teolog systematyczny, Ireneusz Lioński, który w Smyrnie był uczniem biskupa Polikarpa, a ten – słuchaczem samego Jana, gdy on mieszkał w Efezie. Nauczanie o Duchu Świętym, a zwłaszcza o Jego pochodzeniu odwiecznym, opiera się niemal w całości na jego pismach; a przy natchnieniu biblijnym jego udziałemna wyspie Patmos stał się szczególny dar tegoż Ducha, „który mówił przez proroków”. Jego obfite przesłanie jest bezcenne nie tylko dla teologii, lecz także dla jej odrośli, którą powinna być duchowość, począwszy od kapłańskiej i seminaryjnej, tym bardziej że Jan był jedynym apostołem bezżennym, stając się także w tym względzie wzorem dla duchowieństwa rzymskokatolickiego

EN

John among the evangelists is not only designed with the image of eagle, but also from the first centuries on, he still is called in the East as John the Theologian. From his school came the first systematic theologian Irenaeus of Lugdunum in Gaul (now Lyons in France), who in his native Smyrna had been a disciple of the bishop Polycarp, a formerly listener of John himself, when this lived in Ephesus. The teaching about the Holy Spirit, and especially about His eternal procession is built upon his writings; and beside the biblical inspiration he received a special gift of the Spirit „who spoke trough the prophets”. His aboundant message is invaluable not only for theology, but also to her shoot, which should be spirituality, first of all the priestly and seminarian one, all the more because John was the only unmarried apostle, becoming – also in this respect – a paragon for the Roman Catholic clergy.

17

The Celebration of the Mystery of the Incarnation of the Son of God in Light of Processions in Post-Tridentine Rituals of Wrocław of the 18th and 19th Centuries

51%

Pałęcki W.

|

2016

|

vol. 63

|

issue 8: Liturgika

121-140

EN

Celebration of the mystery of the incarnation of the Son of God is mentioned for the first time in Chronograph (A.D. 354)—a fundamental document explaining the origin of this feast. Over the centuries the Incarnation of the Son of God was given emphasis in various ways through ceremonious celebration of this mystery. Among many liturgical customs are Sunday processions during Advent, at Christmas, and festivities held in this time and Sundays until 2 February. Sunday processions were known in the old Polish tradition and this custom was sanctioned in the Piotrków Ritual in 1631, but it does not feature processions for Advent Sundays, Christmas period, and holidays falling within this period. Liturgical texts intended for these days are present in four editions of the Wrocław Ritual of 1723, 1775, 1794 and 1847. The processions started with the singing of appropriate antiphons, which had their counterpart in the texts of Officium divinum of that period or a liturgical day. The antiphon Missus est Angelus Gabriel... for Advent Sundays was an exception. It was intended for the monastic liturgy of the 11th/12th centuries, and it can be found in antiphonary Saint-Maur-les-Fossés. During a procession, statio in the middle of a church was an important point for worship. A verse or a prayer was said concluded with the singing of an antiphon. The prayer was typically found in a missal form for a particular feast day except for Advent, when the prayer was read from a form for Marian masses. Notably, the well-known antiphon Pax aeterna... was sung only on Advent Sundays, which was replaced by the antiphon Hodie Christus natus est... during Christmas. Antiphons concluding processions, however, were taken from an officium, as it was done during Advent or Epiphany. The antiphon O beata infantia... is an exception, which is sung on the very Nativity Day, Circumcision Day, and on Sundays falling after Epiphany until the Fest of the Purification of the Virgin (2 February). This antiphon was present in the monastic tradition, for example in medieval antiphonaries of Saint-Denis and Saint-Maur-les-Fossés. Exploration of liturgical texts and various forms that are have been known over centuries as well as their origin makes it possible to sketch a full picture of traditions used in the Latin Church in the territory of Poland.

PL

Świętowanie misterium Wcielenia Syna Bożego po raz pierwszy zostaje wspomniane w Chronografie z 354 roku, który jest fundamentalnym dokumentem dotyczącym genezy tego święta. W ciągu wieków w różny sposób podkreślano znaczenie Wcielenia Syna Bożego poprzez uroczystą celebrację tego misterium. Wśród wielu zwyczajów liturgicznych znajdują się procesje w niedziele czasu Adwentu, okresu Narodzenia Pańskiego, uroczystości przypadające w tym okresie oraz w same niedziele do 2 lutego. Zwyczaj procesji niedzielnych znany był w tradycji staropolskiej i został utrwalony w Rytuale Piotrkowskim z 1631 r., ale nie ma w nim procesji przeznaczonych na niedziele Adwentu i okresu Narodzenia Pańskiego oraz święta przypadające w tym czasie. Teksty liturgiczne przeznaczone na te dni występują natomiast w czterech wydaniach rytuału wrocławskiego z 1723, 1775, 1794 i 1847 r. Procesje rozpoczynano od śpiewu odpowiednich antyfon, które miały swój odpowiednik w tekstach Officium divinum danego czasu, czy dnia liturgicznego. Do wyjątku należała antyfona w niedziele Adwentu Missus est Angelus Gabriel…, która była przewidziana w liturgii monastycznej z XI/XII w., a przykładem jest antyfonarz Saint-Maur-les-Fossés. Podczas procesji ważnym miejscem modlitwy było statio pośrodku kościoła. Odmawiano wówczas werset, modlitwę, a na zakończenie śpiewano antyfonę. Modlitwa zazwyczaj była zaczerpnięta z formularza mszalnego danego dnia świątecznego za wyjątkiem adwentu, kiedy modlitwa pochodziła z formularza mszy maryjnych. Znamiennym, że znaną antyfonę Pax aeterna… śpiewano tylko w niedziele Adwentu, zastępując ją w okresie Narodzenia Pańskiego antyfoną Hodie Christus natus est…. Antyfony na zakończenie procesji zostały natomiast zaczerpnięte z oficjum, jak w przypadku okresu Adwentu, czy w Epifanię. Do wyjątków należy antyfona O beata infantia… śpiewana w sam dzień Narodzenia Pańskiego, w święto Obrzezania Pańskiego, oraz w niedziele przypadające po Epifanii do święta Oczyszczenia Maryi (2 lutego). Antyfona ta występowała w tradycji monastycznej, czego przykładem są średniowieczne antyfonarze z Saint-Denis oraz Saint-Maur-les-Fossés. Poznanie tekstów liturgicznych i różnych form znanych na przestrzeni wieków i ich proweniencji pozwala nakreślić pełen obraz tradycji znanych w Kościele łacińskim na ziemiach polskich.

Refine search results

Severin the Walker and his Dark Path: Declinations of the Act of Walking in Paul Leppin’s Severins Gang in die Finsternis

Royal women as wr.t­hnr in the Eighteenth and Nineteenth Dynasty: continuity in discontinuity

The Safety of Participants in Pilgrimages,Processions and Funeral Corteges Using Public Roads

Processions in Christian Liturgy: Origin, Theology and Ministry

St. Nicholas Processions in Horni Lidecsko as a Part of Wallachia’s Cultural Heritage and Testimony to the Survival of the Carpathian Culture

Niedzielna suma

Wydział do Spraw Wyznań Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu wobec procesji Bożego Ciała w latach 1950-1965

Gregoriańskie śpiewy procesji palmowej po Soborze Watykańskim II oraz ich polskie odpowiedniki

Zachowane baldachimy procesyjne na terenie Małopolski z wieku XVII i XVIII

Processionale z klasztoru OO. Karmelitów w Oborach

Filioque comme un problème théologique et ecclésiastique

Rzymska liturgia stacyjna

L'Esprit Saint dans les écrits de L'Apôtre Jean

Dominikańskie procesje różańcowe i tradycja śpiewanych różańców na ziemiach polskich w świetle procesjonału PL-Kd 75L oraz innych źródeł XVIII i początku XIX wieku

Historyczny kontekst zaistnienia pozamszalnej pobożności eucharystycznej i formy jej wyrazu

L’Esprit SaintT dans Les Écrits de L’ApÔtre Jean

The Celebration of the Mystery of the Incarnation of the Son of God in Light of Processions in Post-Tridentine Rituals of Wrocław of the 18th and 19th Centuries

Royal women as wr.thnr in the Eighteenth and Nineteenth Dynasty: continuity in discontinuity