Search results

1

Tekst i przed-tekst. Bruliony wiersza Oskara Miłosza (fragmenty)

100%

Bellemin-Noël J.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 21

54-73

EN

"Le texte et l'avant-texte : les brouillons d'un poème de Milosz", Librairie Larousse, Paris 1972, pp. 11-20, 60-62, 71-96, 99-114, 130-133.|

PL

W niniejszej publikacji prezentujemy fragmenty książki Jeana Bellemin-Noëla zatytułowanej Tekst i przed-tekst, bruliony wiersza Oskara Miłosza z roku 1971, jednej z pozycji założycielskich zrodzonej we Francji praktyki badawczej znanej jako krytyka genetyczna tekstu. Praca Bellemin-Noëla stanowi prekursorską próbę metodycznego ujęcia literackiego procesu twórczego na podstawie analizy zachowanych rękopisów, notatek i szkiców poety. Zgromadzony korpus tekstów, nazywany „brulionami”, poddany został klasyfikacji i opisowi, następnie zaś sekwencji odczytań służących rekonstrukcji kolejnych etapów powstawania utworu. Badacz zwraca uwagę na czysto „techniczne” aspekty korpusu będące świadectwem zmian zachodzących w kolejnych redakcjach wiersza. Zmiany i korekty kompozycyjne, składniowe, leksykalne, a także skreślenia czy dopiski – świadczyć mają o procesie myślowym kryjącym się za aktem twórczym, będącym – jak podaje Zofia Mitosek – procesem nie tyle przekazywania, ile tworzenia znaczeń.

2

„Mój wiek” Aleksandra Wata – uwagi do przyszłej edycji

72%

Dziadek A.

Pamiętnik Literacki

|

2020

|

vol. 111

|

issue 4

203-219

PL

Niniejszy tekst zawiera koncepcję przyszłej edycji „Mojego wieku” przygotowywanej przez autora dla wydawnictwa Ossolineum do serii „Biblioteka Narodowa”. Zawiera on wiele nie publikowanych i nie znanych dotąd materiałów pochodzących ze zbiorów Beinecke Library of Rare Books and Manuscripts (Yale University), a także z prywatnych zbiorów syna poety, Andrzeja Wata. Najważniejszym celem jest tu skonstruowanie przed-tekstu „Mojego wieku”, jego uporządkowanie, opisanie oraz interpretacja. Metodologiczne podstawy tekstu opierają się na założeniach krytyki genetycznej. Badacz roztrząsa złożoną kwestię autorstwa tej książki. Próbuje również określić jej granice formalne, które wykraczają daleko poza klasyczne definicje autobiografii i czynią z niej dzieło o niepowtarzalnym i wyjątkowym charakterze.

EN

This text contains the concept of the future edition of “Mój wiek” (“My Century”) prepared by the author for the Ossolineum Publishing House for the series “Biblioteka Narodowa” (“National Library”). It contains many unpublished and previously unknown materials from the collections of the Beinecke Rare Book and Manuscript Library (Yale University), as well as from the private collections of Andrzej Wat, the poet’s son. The most important goal here is to construct an avant-text of “Mój wiek” (“My Century”), organise, describe and interpret it. The text’s methodological foundations are based on the assumptions of genetic criticism. The researcher considers the complex question of the book’s authorship. He also tries to define its formal boundaries which go far beyond the classic definitions of autobiography and make it a work of unique and exceptional character.

3

Włodzimierz Odojewski’s writing archive in the light of genetic criticism. Initial study

61%

Krystek J., Nawrot J., Nowakowska D.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2019

|

vol. 55

|

issue 4

131-145

PL

Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza obejmuje prezentację zbiorów Archiwum Włodzimierza Odojewskiego w Poznaniu i refleksję nad metodą twórczą pisarza, a druga przedstawia zarys perspektyw badawczych w dziedzinie krytyki genetycznej, które otwierają zgromadzone w tymże archiwum materiały. Autorzy zastanawiają się nad tym, jak można badać maszynopisy i rękopisy pisarza oraz jak powinno się opracowywać je edytorsko, mając na uwadze indywidualny sposób pracy Odojewskiego.

EN

The article consists of two parts. The first includes a presentation of the records collected in the Archive of Włodzimierz Odojewski in Poznań and a reflection on the writer’s creative method. The second part presents an outline of research prospects in the field of genetic criticism, which opens materials gathered in that archive. The authors discussed how to study typescripts and manuscripts of the writer and how editors should prepare them, bearing in mind Odojewski’s specific work method.

4

Archiwum literackie Wincentego Różańskiego w świetle założeń krytyki genetycznej

58%

Przybyszewska A.

Biblioteka

|

2017

|

issue 21(30)

101-122

EN

The author discusses the literary output of Wincenty Różański presenting it as appropriate study material for genetic criticism. Genetic criticism is one of the most interesting approaches to the interpretation of texts and to the reconstruction of creative process. It is a kind of a methodology of examining tangible documents such as writer’s notes, drafts and corrections to help interpret the movement of writing that must be inferred from them and is primarily focused on the genetic analysis of the text, preparation of a genetic dossier and an investigation that is aimed at a reconstruction the stages in the origination of a text in the form of a digital research edition. Genetic critics are then primarily interested in notes and autographs in their penetrative scrutiny, introducing to the research apparatus the notion of the pre-text that is composed of different versions of the text and all notes and amendments of the author that surround the manuscript. All those variants, and not the text itself, that is called the ultimate text, constitute the key to understand the process of creation and the discovery of an alternative history of literature as opposed to the one that has been established solely on the basis of printed output of authors. The Różański Archive, currently held in the collection of the House of Literature at the Municipal Raczynski Library in Poznan, is composed of virtually hundreds of unpublished poems, still in hand-written form, written by the poet. In all, they constitute an excellent material for analysis and, possibly, a prospective genetic edition, a concept of which, in relation to inedits (unpublished materials), has been proposed by the French theoretician Pierre-Marc de Biasi.

PL

Tekst prezentuje spuściznę literacką Wincentego Różańskiego jako materiał badawczy dla krytyki genetycznej. Jest to metodologia pracy dokumentacyjnej, interpretacji i edycji, stawiająca w polu zainteresowania analizę genetyczną tekstu, przygotowanie genetycznego dossier oraz edycję, której celem jest rekonstrukcja etapów powstawania tekstu w formie cyfrowego wydania naukowego. Krytycy genetyczni poddają zatem wnikliwemu oglądowi bruliony i autografy, wprowadzają do badawczego instrumentarium pojęcie przed-tekstu, na który składają się różne wersje tekstu oraz wszelkie notatki i uzupełnienia autora, znajdujące się w obrębie rękopisu. Owe warianty, nie tekst zwany ostatecznym, stanowią w tej koncepcji klucz do zrozumienia procesu twórczego i odkrycia innej historii literatury niż ta, którą ustanawia się na podstawie drukowanego dorobku twórców. Archiwum twórcze Różańskiego, znajdujące się w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Wielkopolskiego Środowiska Literackiego (Domu Literatury Biblioteki Raczyńskich), tworzą setki nieopublikowanych, pozostawionych w rękopisach wierszy poety. Stanowią one znakomity materiał do analizy i – być może – wydania genetycznego, którego koncepcję dotyczącą ineditów zaproponował francuski teoretyk badania genezy Pierre-Marc de Biasi.

5

Przed-teksty a relacje intertekstualne (w kontekście krytyki genetycznej)*

58%

Dziadek A.

Forum Poetyki

|

2019

|

issue 17

6-27

EN

* The present paper is a part of work in progress – a book on genetic criticism entitled Semiografia rękopisu. This text is devoted to avant-texts and their influence on intertextual relations. The avant-text research makes it possible to reveal intertextual relations that significantly complement the previous interpretations of indicidual works. They also help realize the fact that any text once printed remains open, uninhibited and unbound – thanks to the research into its avant-texts, reading perspectives are significantly expanded and allow to pose a lot of significant questions related to the genesis of the text. Intertextual space is not limited only to con-scious, teleological references, because it opens to the field of the unconscious.

PL

* Jest to fragment przygotowywanej w tej chwili przez autora książki z zakresu krytyki genetycznej, a zatytułowanej Semiografia rękopisu. Artykuł poświęcony przed-tekstom i ich wpływowi na re-lacje intertekstualne. Badanie przed-tekstów umożliwia odsłonięcie re lacji intertekstualnych, które w znaczący sposób uzupełniają dotychczasowe interpretacje poszcze-gólnych utworów. Uświadamiają też f akt, ż e tekst raz j uż wydrukowany pozostaje otwarty, nieskrępowany i nieograniczony – dzięki badaniom jego przed-tekstów perspekty-wy lektury ulegają znaczącemu rozszerzeniu i pozwalają postawić wiele znaczących pytań ściśle związanych z ge-nezą tekstu. Przestrzeń intertekstualna nie ogranicza się jedynie do ś wiadomych, teleologicznych referencji, ponie-waż otwiera się na pole nieświadomego.

6

Pomarańcze na drutach Witolda Wirpszy. Kłopoty z rozumieniem eksperymentu prozatorskiego w świetle przed-tekstu

44%

Pawelec D.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 21

114-129

EN

The paper offers a new interpretation of Witold Wirpsza’s novel Pomarańcze na drutach (1964) possible thanks to the microanalysis of pre-texts. Those are first of all materials from the author’s archive preserved in Książnica Pomorska in Szczecin, including 39 pages of typescript with the Polish text of the first edition of the novel from the fall of 1946 and letters sent by Wirpsza from the Gross Born Oflag to his future wife, Maria Kurecka. The early reception of Pomarańcze na drutach was dominated by the question of its form, accepting the poetic form as a quality determinant and a guarantee of the sense of that prose enterprise. The analysis starts from the question of whether interpretative suggestions regarding the linguistic and “poetic” tissue of the text is justified given other documents of reception, whether it is justifiable to indicate a key to understanding the novel beyond its focus on the language itself and beyond properties typical for the linguistic trend in poetry associated with Wirpsza. Interpretation referring to traces left in “pre-texts” stems from understanding the title of the novel as a symbol, connected to the unreal, oneiric, half-fantastical description of the represented world of an Oflag. A review of the genesis documents allows us to incorporate Wirpsza’s letters written in a direct relation to the novel’s time and space, in order to better understand the novel and the title. According to that interpretative proposal, they answer the question regarding “the beginning of the beginning,” for they contain the actual clues regarding the first trace (according to the terminology proposed by Pierre-Marc De Biasi).

PL

Szkic przedstawia nową interpretację powieści Witolda Wirpszy Pomarańcze na drutach (1964), możliwą dzięki mikroanalizie przed-tekstów. Są to przede wszystkim materiały z archiwum pisarza zachowane w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, w tym 39 kart maszynopisu zawierających polski tekst pierwszej redakcji powieści z jesieni 1946 roku oraz listy pisane przez Wirpszę z oflagu w Gross Born do przyszłej żony Marii Kureckiej. Wczesny odbiór Pomarańczy na drutach zdominowany został przez pytanie o jej formę oraz uznanie formy poetyckiej jako wyznacznika wartości i gwarancji sensu tego prozatorskiego przedsięwzięcia. Autor interpretacji wychodzi od pytania, czy na tle istniejących dokumentów recepcji uprawnione będą interpretacyjne sugestie dokonywane ponad językową i „poetycką” tkanką tekstu, czy zasadne będzie wskazanie klucza do rozumienia powieści poza jej nastawieniem na sam język i poza właściwościami typowymi dla nurtu lingwistycznego w poezji, z którym kojarzony jest Wirpsza. Interpretacja odwołująca się do śladów pozostawionych w przed-tekstach wychodzi od rozumienia tytułu w kategoriach symbolu, powiązanego z odrealnionym, onirycznym, na wpół fantastycznym opisem oflagowego świata przedstawionego. Przegląd dokumentów genezy pozwala włączyć do próby zrozumienia powieści i jej tytułu, oprócz pierwszej wersji utworu z roku 1946, listy autora powstałe w bezpośredniej relacji z powieściową czasoprzestrzenią. Według niniejszej propozycji interpretacyjnej przynoszą one odpowiedź na pytanie o „początek początku”, albowiem to w nich właśnie odnaleźć można „realnie istniejące wskazówki pierwszego śladu” (wedle terminologii, jaką proponuje Pierre-Marc de Biasi).

Refine search results

3 Forum Poetyki

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Biblioteka

1 Pamiętnik Literacki

2 Dziadek A.

1 Bellemin-Noël J.

1 Krystek J.

1 Nawrot J.

1 Nowakowska D.

1 Pawelec D.

1 Przybyszewska A.

3 2020

2 2019

1 2017

Tekst i przed-tekst. Bruliony wiersza Oskara Miłosza (fragmenty)

„Mój wiek” Aleksandra Wata – uwagi do przyszłej edycji

Włodzimierz Odojewski’s writing archive in the light of genetic criticism. Initial study

Archiwum literackie Wincentego Różańskiego w świetle założeń krytyki genetycznej

Przed-teksty a relacje intertekstualne (w kontekście krytyki genetycznej)*

Pomarańcze na drutach Witolda Wirpszy. Kłopoty z rozumieniem eksperymentu prozatorskiego w świetle przed-tekstu