Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  przekład poezji
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Szkic z pogranicza historii literatury i krytyki przekładu koncentruje się na Poetry – programowym wierszu wybitnej amerykańskiej modernistki Marianne Moore. Zasygnalizowane w nim zostają najważniejsze interpretacyjne zagadki utworu, w tym podjęta przez autorkę próba zobrazowania „niewyrażalnej” z natury rzeczy istoty poezji i fenomenu jej działania. Tajemnica poezji i wiersza Moore zostaje zilustrowana krytyczną analizą przekładów Poetry autorstwa polskich tłumaczy: Jarosława Marka Rymkiewicza, Jana Prokopa, Julii Hartwig, Stanisława Barańczaka i Ludmiły Marjańskiej, które są wraz z oryginałem przytoczone w aneksie.
PL
Publikujemy jeden z ważniejszych tekstów poetologicznych Hansa Ulricha Gumbrechta, w którym pokazał, jak pewne formalne aspekty poezji umożliwiają nieoczekiwane doświadczenia temporalne. Oto podczas lektury konkretnego wiersza pod wpływem prozodii czas staje w miejscu, a przeszła chwila staje się na nowo obecna. Gumbrecht łączy swoje rozpoznanie z sytuacją współczesnych czytelniczek i czytelników literatury, którzy, jak zauważa, zamieszkują od jakiegoś czasu osobliwą, rozszerzającą się teraźniejszość. Doświadczenia takie jak lektura wiersza dają punkt zaczepienia ich życiu, stając się „czymś małym, pozwalającym (…) utrzymywać się w świecie powszechnej przygodności, czasowej mobilizacji i przestrzennej nieostrości.
EN
This article deals with the substitution, a popular and very difficult translator’s tool, which competently used allows to solve the problem of untranslatability and to blur the cultural and linguistic differences between the original text and the translation. Taking as the example very popular Italian translations of Wisława Szymborska’s poetry by Pietro Marchesani there is presented a characteristic and a general categorization of this transformation. We can specify the following types: lexical, grammatical, stylistic and metric. Thanks to the skillful use of the substitution Pietro Marchesani manages to keep the poetic essence of Szymborska’s poetry and at the same time to give the impression that her poetry is written in Italian.
PL
Niniejszy artykuł traktuje o substytucji, popularnym i bardzo trudnym narzędziu translatorskim, który umiejętnie użyty pozwala rozwiązać problem nieprzekładalności oraz zatarcie różnic kulturowych i językowych między oryginałem a przekładem. Na przykładzie popularnych we Włoszech przekładów poezji Wisławy Szymborskiej autorstwa Pietra Marchesaniego zostaje przedstawiona charakterystyka oraz ogólna kategoryzacja tej transformacji. Można wymienić następujące jej typy: leksykalny, gramatyczny, stylistyczny i metryczny. Między innymi dzięki umiejętnym posługiwaniu się narzędziem substytucji Pietrze Marchesaniemu udało się zachować poetycką kwintesencję poezji Szymborskiej, a przy tym sprawić wrażenie, że jej poezja została napisana po włosku.
EN
In his article the author describes problems by translating of Polish futuristic poetry. He focuses his attention on referential (meaning, content) and formal structure of the poem (ortography, rhyme) and its rendition.
PL
W niniejszym artykule autor omawia trudności wynikające z przekładu poezji futurystycznej skupiając się na warstwie referencyjnej (treść) oraz formalnej (ortografia, rymy) tekstu wyjściowego i docelowego.
DE
Im folgenden Beitrag werden die Übersetzungsprobleme futuristischer Dichtung angesprochen. Der Verfasser konzentriert sich besonders auf die referenzielle (den Inhalt) und formale (Orthographie, Reime) Ebene des Ausgangs- und Zieltextes.
Świat i Słowo
|
2023
|
vol. 41
|
issue 2
51-69
EN
The article presents a short comparative analysis of two versions of the English ro mance in verse Sir Gawain and the Green Knight – the original text from the 14th century and its modern translation by J.R.R. Tolkien. The Middle English source text uses a North-West English dialect and is an interesting example of a late revival of alliteration originally rooted in the old English tradition. Alliteration as a formal organizing principle is combined with end-rhymes which complete the structure of the poem; this is both sophisticated and rare. Tolkien’s modern rendition of the romance recognizes and respects its dominant structural elements and attempts to recreate all the formal aspects of the text as adequately as possible. The modern version, while being a translation, acquires the semi-authorial signature of Tolk ien, both a translator and scholar who creates a highly competent and historically informed rendition. The translator’s craft is particularly visible when Tolkien’s ver sion is juxtaposed with the Polish translation by Andrzej Wicher. The linguistic and cultural distance between Polish and English is larger than the distance between the original and the modern rendition in English, and, as a result, the translation of Andrzej Wicher manages to reproduce only a limited number of alliterations and hence loses many artistic features that were essential components of the original text.
Tematy i Konteksty
|
2020
|
vol. 15
|
issue 10
201-212
PL
Alice-Catherine Carls, tłumaczka między innymi utworów Stuarta Dybka, Charlesa Wrighta, Anny Frajlich, Marilou Awiakty, Zofii Romanowicz, Józefa Wittlina, Wisławy Szymborskiej, Joanny Pollakówny i Jeana Metellusa, omawia zarówno osobiste doświadczenia i poglądy na praktykę przekładu literackiego, jak również komentuje aktualną sytuację literatury polskiej w Ameryce. Carls poddaje refleksji nie tylko metody i tryby pracy przekładowej dotyczące bezpośredniego transferu tekstu źródłowego w wariant docelowy, ale także odnosi się do zagadnień wykorzystania w procesie przekładu języka pośredniczącego, współpracy z autorem oryginału lub innymi tłumaczami oraz wykorzystania wiedzy historyka na potrzeby pracy translatorskiej, uwzględniając również postępujący współcześnie trend do silnej profesjonalizacji działalności tłumaczeniowej, Carls charakteryzuje przekład poezji jako nieuchronne poszukiwanie równowagi między językowymi, kulturowymi, wizualnymi, dźwiękowymi i rytmicznymi wektorami tekstu, gdyż „nie istnieją doskonałe odpowiedzi na pytania, jak bardzo tłumaczenie powinno być tworzeniem wiersza na nowo lub jak bardzo powinno podążać za literą oryginału: jest to zawsze kwestia decyzji dopasowanej do konkretnego przypadku”.
EN
Confessions of an Unrepentant Translator: Alice-Catherine Carls Discusses the Practice of Literary Translation and the State of Polish Literature in America
Porównania
|
2020
|
vol. 26
|
issue 1
299-313
EN
In 1950, the brilliant British mathematician Alan Turing proposed a test to determinea computer’s ability to generate natural language sentences. The computer passed the test when the human communicating with it by means of a screen was unable to discern if they were talking to another human or to a machine. Today the dynamic development of machine translation software makes us wonder about the possibilities of automatically translating literature, including poetry. Can a computer- generated translation pass for a human one? What linguistic and textual phenomena are most likely to expose the artificial intelligence of the translator? Can the computer-generated translation be viewed as a work of art?
PL
W 1950 roku wybitny brytyjski matematyk Alan Turing zaproponował test określający zdolność komputera do generowania zdań języka naturalnego. Komputer pomyślnie przechodził próbę, jeśli rozmawiający z nim za pośrednictwem ekranu człowiek nie był w stanie stwierdzić, czy jego interlokutorem jest homo sapiens, czy maszyna. Dziś dynamiczny rozwój komputerowych programów tłumaczeniowych skłania do pytań o możliwości maszynowego przekładu tekstu literackiego, w tym poetyckiego. Czy tłumacz elektroniczny może przełożyć wiersz tak, by odbiorca myślał, że przekładu dokonał człowiek? Jakie zjawiska językowe i tekstowe najbardziej demaskują sztuczną inteligencję translatora? Czy stworzony w ten sposób tekst można rozpatrywać w kategorii dzieła sztuki?
EN
This essay combining literary history and translation criticism focuses on “Poetry,” the programmatic poem by outstanding American modernist poet Marianne Moore. It draws the reader’s attention to the most important interpretative issues in the work, including the poet’s attempt to enunciate the basically “inexpressible” essence of poetry and phenomenon of its functioning. The mystery of poetry and of Moore’s poem are illustrated through a critical analysis of Polish translations by the following translators: Jarosław Mark Rymkiewicz, Jan Prokop, Julia Hartwig, Stanisław Barańczak, and Ludmiła Marjańska, which are provided in an appendix together with the original.
PL
Szkic z pogranicza historii literatury i krytyki przekładu koncentruje się na Poetry – programowym wierszu wybitnej amerykańskiej modernistki Marianne Moore. Zasygnalizowane w nim zostają najważniejsze interpretacyjne zagadki utworu, w tym podjęta przez autorkę próba zobrazowania „niewyrażalnej” z natury rzeczy istoty poezji i fenomenu jej działania. Tajemnica poezji i wiersza Moore zostaje zilustrowana krytyczną analizą przekładów Poetry autorstwa polskich tłumaczy: Jarosława Marka Rymkiewicza, Jana Prokopa, Julii Hartwig, Stanisława Barańczaka i Ludmiły Marjańskiej, które są wraz z oryginałem przytoczone w aneksie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.