Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  renta rodzinna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The main goal of this article is to present family pension in social security of loosing a breadwinner. The author will dedicate to analyse entitled people of getting it, especially the children who are involved. It is worth pointing out that judicature goes along with charging family pension above 25. Furthermore, there is a case of impossibility of of getting family pension by a cohabitee in this article. Judicature and literature share this statement. Historical outline is also presented
PL
Artykuł przedstawia rentę rodzinną w kontekście zabezpieczenia społecznego wypłacanego w przypadku utraty żywiciela rodziny. Omówiono katalog osób uprawnionych do otrzymywania tego świadczenia, zwracając szczególną uwagę na dzieci uczące się. Warto zauważyć, że orzecznictwo sądów przychyla się do pobierania renty rodzinnej przez dzieci kontynuujące naukę. Przepisy ustawy o emeryturach i rentach nie przewidują otrzymania renty rodzinnej przez konkubenta, a orzecznictwo i literatura zgodnie podzielają to stanowisko.
PL
Ocena systemu emerytalnego w Polsce wymaga uwzględniania rent rodzinnych oraz rozmaitych uprawnień przyznanych w ramach systemu emerytalnego członkom rodziny i innym osobom wskazanym przez ubezpieczonego. Sytuacja rodziny po śmierci ubezpieczonego jest zabezpieczana przede wszystkim przez rentę rodzinną w ramach odrębnych ubezpieczeń rentowych. Renta rodzinna jest świadczeniem alternatywnym, a nie uzupełnieniem emerytur, gdyż pozostały przy życiu małżonek lub inny członek rodziny może wybrać, czy korzystniejsze dla niego jest własne świadczenie emerytalne lub rentowe czy renta rodzinna. Zróżnicowany jest zakres przedmiotowy oraz uwarunkowania zastosowania poszczególnych rozwiązań dotyczących rozpadu małżeństwa i śmierci ubezpieczonego lub emeryta. Zasadniczo ich wpływ na wypełnianie funkcji (adekwatność) systemu emerytalnego jest nikły.
EN
An assessment of the pension system in Poland requires consideration of family pensions and various rights granted under the pension system to family members and other persons designated by the insured. The situation of the family after the insured’s death is secured primarily by the survivor’s pension as part of a separate disability insurance. A survivor’s pension is an alternative, not a supplement to pensions, because a surviving spouse or other family member can choose whether his or her own pension or disability pension is more favorable to them. The scope and conditions of the application of individual solutions concerning the breakdown of marriage and the death of the insured or a pensioner are diversified. In principle, their impact on fulfilling the function (adequacy) of the pension system is negligible.
PL
Artykuł stanowi przegląd najważniejszych informacji dotyczących niemieckiego ubezpieczenia rentowego na wypadek śmierci ubezpieczonego lub rozwodu. Autor prezentuje w nim dane statystyczne o skali poszczególnych rodzajów sytuacji rodzinnej w niemieckim społeczeństwie, omawia przepisy odnoszące się do warunków nabywania uprawnień do świadczeń z tytułu opisanych wyżej ryzyk. Tekst wieńczy próba oceny tej części systemu zabezpieczenia społecznego.
EN
This article provides an overview of the most important information on German invalidity insurance in the case of the insured partys death or divorce. The author presents statistical data on the scale of the particular types of family situation within German society, and discusses the provisions referring to the conditions of acquiring entitlements to benefits due to the risks described above. An attempt at evaluating this part of the social security system concludes the text.
PL
Obowiązujące przepisy emerytalne przewidują, że po śmierci emeryta wypłaca się na rzecz jednej lub kilku osób fizycznych jednorazowe świadczenie pieniężne zwane „wypłatą gwarantowaną”. Przegląd uzasadnień projektów ustaw oraz zmian w regulacji prawnej prowadzi do wniosku, że głównym celem wypłaty gwarantowanej jest złagodzenie negatywnych odczuć społecznych związanych z utratą przez ubezpieczonych przechodzących na emeryturę poczucia prawa własności do środków zgromadzonych na rachunkach w otwartych funduszach emerytalnych (OFE) oraz kwot zewidencjonowanych na subkoncie. Cel wypłaty gwarantowanej nie jest powiązany z dążeniem do zapewnienia rodzinie zmarłego środków utrzymania w szczególnej sytuacji społecznej, w jakiej znalazła się rodzina. Świadczenie to ma zatem więcej cech rozliczenia uprawnień majątkowych przysługujących przed nabyciem prawa do emerytury niż właściwości odpowiadających funkcjom renty rodzinnej. Dlatego też nie jest zasadne, by wypłata gwarantowana finansowana z ubezpieczenia emerytalnego pomniejszała wysokość renty rodzinnej z ubezpieczenia rentowego, szczególnie w przypadku osób, które nie pobrały wypłaty gwarantowanej.
EN
The retirement pension regulations in force envisage that following the death of a pensioner a payment is made to one or several physical persons in the form of a one-off money benefit payment called ‘a guaranteed payment.’ A review of the substantiations for regulatory bills and changes in the legal regulations leads one to the conclusion that the main aim of a guaranteed payment is a softening of the negative social effects connected with the loss on the part of insured parties becoming retired of a sense of the proprietary rights to monies accumulated in accounts within Open Retirement Funds (OFE) as well as the amounts accumulated within the subaccount. The aim of the guaranteed payment is not linked to ensuring the family of the deceased with means to live on within the specific social situation in which the family finds itself. For this benefi t payment has more traits in relation to the settlement of the vested material entitlements prior to obtaining the right to a retirement pension than the characteristics reflecting the functions of family social payments (allowance). Therefore it is also not valid that the guaranteed payment financed from retirement insurance would reduce the level (amount) of family social allowance from social security insurance, particularly in the case of those who have not drawn a guaranteed payment.
EN
This article focuses on the survivor’s benefit from the old age income perspective. Consequently the analysis is limited to those above the minimum retirement age and who are the single beneficiaries of a survivor’s pension. Survivor’s benefits should achieve two objectives: (1) deliver poverty protection to those for whom the deceased had provided, (2) maintain living standards after the breadwinner’s death. Those objectives are, similarly to the pension system, both macro and micro goals and constitute an evaluation as to the adequacy of old-age income itself. The aim of the article is to analyse the role of the survivor’s pension within old-age income adequacy for the beneficiaries of the new Polish pension system and here from the perspective of gender. Empirical data used in the article is derived from two sources: statistical data of the Polish Social Insurance Institution (ZUS) and the results of an independently conducted micro-simulation (20 thousand cases) regarding the old-age pension provision for those covered by the new pension system. The main conclusion is that the role of any survivor’s benefit for the adequacy of old-age pension provision as such will, in the first year after retirement, be most limited in the future. A minimum pension appears here to be a much more effective instrument, especially for women.
PL
Przedmiotem artykułu jest renta po zmarłym żywicielu w kontekście zabezpieczenia emerytalnego. Oznacza to, że zakres podmiotowy beneficjentów renty rodzinnej zostanie ograniczony do osób w wieku równym co najmniej minimalnemu wiekowi emerytalnemu, będących jedynymi beneficjentami tego świadczenia. Rencie wdowiej przypisywane są dwa cele: (1) ochrona przed ubóstwem osób, które pozostawały na utrzymaniu zmarłego, (2) utrzymanie dotychczasowego poziomu życia osób, wobec których zmarły miał obowiązek alimentacyjny. Wydaje się, analogicznie do celów zabezpieczenia emerytalnego, że pierwszy z nich można by zaliczyć do poziomu makro, a drugi do poziomu mikro. Oba te dążenia konstytuują adekwatność świadczeń zabezpieczenia finansowego (tu bazowego) w odniesieniu do osób starszych. Zadaniem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu renta rodzinna będzie przyczyniać się do realizacji celu adekwatności w przekroju płci w odniesieniu do emerytek i emerytów pobierających świadczenie z nowego systemu emerytalnego. W artykule wykorzystano dwa źródła danych empirycznych: zastane, publikowane lub udostępnione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, oraz wyniki samodzielnie przeprowadzonej mikrosymulacji (20 tys. przypadków) w stosunku do świadczeń osób, których emerytura pochodzić będzie wyłącznie z tzw. nowego systemu emerytalnego. Podstawowy wniosek dotyczy tego, że dla osób pobierających świadczenie z bazowego systemu emerytalnego w pierwszym roku po przejściu na emeryturę renta rodzinna w bardzo ograniczonym stopniu wpływa na adekwatność świadczeń. Zdecydowanie ważniejszym instrumentem, także dla kobiet, jest emerytura minimalna.
EN
The article discusses the non-adjustment of the statutory limit relating to doctoral students, which sets out the right to a survivor’s pension. First some general information on the benefits, with particular emphasis on the periodic nature of the benefit, is presented on the basis of selected decisions of the Supreme Court. This is followed by some examples of statutory regulations that equalise as well as differentiate the rights and obligations of doctoral students with those of other students. These findings are subsequently compared with the existing constitutional norms. A special emphasis has been placed on the principle of equality before the law and the right to social assistance from the State in this particular case. References have been made to the doctrine and the previous judicial decisions of the Constitutional Tribunal. In the final  summary, some legislative amendments are proposed.
PL
Artykuł porusza pomijaną w dotychczasowym piśmiennictwie kwestię niedostosowania ustawowej granicy wyznaczającej prawo do renty rodzinnej w stosunku do uczestników studiów trzeciego stopnia (doktorantów). Inicjalnie przedstawiono podstawowe informacje dotyczące renty rodzinnej, ze szczególnym uwzględnieniem okresowego charakteru tego świadczenia, uwzględniając przy tym orzecznictwo Sądu Najwyższego. Następnie zaprezentowano wybrane przykłady ustawowych regulacji zrównujących w prawach i obowiązkach doktorantów ze studentami, jak również tych różnicujących status doktorantów. W dalszej kolejności dokonano kompilacji wcześniejszych tez, zestawiając je z unormowaniami konstytucyjnymi. Szczególny nacisk położono na wyrażoną w ustawie zasadniczej zasadę równości wobec prawa oraz prawa do pomocy socjalnej ze strony państwa, ergo tych regulacji szczególnie rzutujących na omawiany problem. Odwołano się przy tym do dotychczasowego dorobku doktryny oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. W podsumowaniu zasugerowano zmiany legislacyjne mające za zadanie eliminację zaobserwowanych zastrzeżeń względem Konstytucji RP.
EN
Family pension entitlement applies to children up to the age of 25. If the subject has reached this age in the last year of studies in a higher school, family pension entitlement extends until the end of studies. The problem is the interpretation of the phrase ‘in the last year of studies in a higher school’. It is unknown whether its meaning is limited only to the higher education (up to master’s degree) or whether it covers all forms of studies conducted by a higher school. Extending the meaning of this phrase shall cause the category of children entitled to the family pension to enlarge significantly, because entitled shall be those children who are students as well as those who take up postgraduate or doctoral studies. Such an interpretation seems to go too far. The conditions for acquiring the right to a family emolument after the deceased performing the profession of the judge also need to be specified.
PL
Uprawnienie do renty rodzinnej przysługuje dla dzieci do 25. roku życia. Jeżeli podmiot osiągnął ten wiek na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty przedłuża się do zakończenia studiów. Problem stanowi interpretacja zwrotu „na ostatnim roku studiów w szkole wyższej”. Nie wiadomo bowiem, czy jego znaczenie ogranicza się jedynie do studiów wyższych, czy też obejmuje wszystkie formy studiów, jakie prowadzi szkoła wyższa. Rozszerzenie zakresu znaczeniowego zwrotu spowoduje, że kategoria „dzieci” uprawnionych do renty znacznie się powiększy. Uprawnione będą bowiem dzieci, które są studentami, jak również i te, które podjęły naukę na studiach podyplomowych i doktoranckich. Taka interpretacja wydaje się zbyt daleko posunięta. Doprecyzowania wymagają również warunki nabycia prawa do uposażenia rodzinnego po zmarłym wykonującym zawód sędziego.
UK
У статті розглядаються окремі правові наслідки смерті та зникнення годувальника сім’ї для осіб, які мають право на аліменти, у контексті необхідності встановлення тимчасової пенсії у зв’язку з втратою годувальника та запровадження особливого порядку, наслідком якого є встановлення зазначеної пенсії. Для аргументації використовувався догматико-правовий метод. Метою статті є представити та проаналізувати складну процедуру у справах про оголошення померлим та пов’язані з цим сумніви, а також, перш за все, представлення висновків de lege ferenda про введення в правову систему тимчасової пенсії у зв’язку з втратою годувальника у разі його зникнення та можливий порядок її призначення. У разі смерті особи, яка зобов’язана сплачувати аліменти, виникає право на пенсію у зв’язку з втратою годувальника. З іншого боку, зникнення годувальника не відображається в автоматичному встановленні забезпечення особам, які мають право на аліменти. Юридичне визнання в суді померлою особи, яка пропала безвісти, можливе лише після 10 років, рахуючи з кінця календарного року, в якому особа пропала безвісти. Тому неповнолітні діти на дуже тривалий час позбавлені засобів до існування. Для уникнення подібних ситуацій автори запропонували запровадити тимчасову пенсію у зв’язку з втратою годувальника у разі його зникнення та представили можливий порядок її призначення. Виглядало б це так: подання заяви про призначення тимчасової пенсії у зв’язку з втратою годувальника було б можливе після закінчення річного періоду з дня зникнення годувальникa. Встановлення зазначених обставин будуть проводити правоохороннi органи. Потім, після проведення роз’яснювальної роботи органом пенсійного забезпечення, цей орган встановлює допомогу у вигляді тимчасової пенсії у зв’язку з втратою годувальника. У разі негативного рішення та відмови заявникy відкривається стадія судового провадження, тобто окреме провадження у трудових та соціально-забезпечувальних справах з повною ініціативою доказів та рішенням суду загальної юрисдикції.
RU
Предметом статьи являются отдельные правовые последствия смерти и пропажи без вести кормильца в отношении лиц, имеющих право на алименты, в контексте необходимости установления временной пенсии по случаю потери кормильца и введения специальной процедуры, приводящей к предоставлению указанного пособия. Для целей аргументации в настоящей статье, был использован догматический правовой метод. Цель статьи – представить и проанализировать сложную процедуру в делах об объявлении умершим и сомнений, с ней связанных, а также внести предложения de lege ferenda по введению в правопорядок временной пенсии по случаю потери кормильца в ситуации безвестно отсутствующего кормильца и возможной процедуры ее назначения. Смерть лица, обязанного выплачивать алименты, дает право на пенсию по потере кормильца. В отличие от этого, пропажа кормильца не означает автоматического установления обеспечения для лиц, имеющих право на содержание. Юридически действительное признание судом смерти пропавшего человека возможно, как правило, только по истечении десяти лет с момента окончания календарного года, в котором он пропал. В результате, в частности, несовершеннолетние дети надолго остаются без средств к существованию. Чтобы избежать возникновения подобных ситуаций, авторы настоящей статьи предложили ввести временную пенсию по случаю потери кормильца в случае его пропажи и описали возможную процедуру ее назначения. Это могло бы выглядеть следующим образом: предусмотрена возможность подачи заявления о назначении временной пенсии по случаю потери кормильца правомочным субъектом по истечении года отсрочки со дня пропажи кормильца, при одновременном установлении и проверке указанного обстоятельства правоохранительными органами. Впоследствии, после проведения проверки пенсионным органом, он назначит получателю временное пособие по потере кормильца. В случае принятия решения об отказе и подачи апелляции заявителем открывается стадия судебного производства, т.е. особого производства по делам трудового и социального страхования с полной доказательной инициативой и юрисдикцией общего суда.
EN
The subject of this article is the selected legal consequences of the death and disappearance of the breadwinner for persons entitled to maintenance in the context of the need to establish a temporary survivor’s pension and introduce a special procedure resulting in the award of the benefit in question. For the purpose of the argument, a dogmatic-legal method was used. The aim of the article is to present and analyse the complicated procedure in cases involving declaration of death and related doubts, and above all, the submission of de lege ferenda proposals for the introduction into the legal order of a temporary survivor’s pension in cases when the breadwinner is missing and the possible procedure for its award. The death of the person owing maintenance gives rise to the right to survivor’s pension. In contrast, the disappearance of the breadwinner does not translate into automatic establishment of protection for persons entitled to maintenance. In principle, a legally valid court declaration of the death of a missing person is possible only after a decade since the end of the calendar year in which they disappeared. In view of the above, especially minor children are left destitute for a very long time. In order to avoid such situations, the authors propose the introduction of a temporary survivor’s pension in the event of the disappearance of the breadwinner and outline a possible procedure for its award. It would look as follows: the submission of an application for a temporary survivor’s pension by the rightholder would be possible after a one-year grace period from the date of disappearance of the breadwinner, whilst this circumstance would be determined and verified by law enforcement agencies. Subsequently, following an investigation by the pension authority, it would grant the rightholder a benefit in the form of a temporary survivor’s pension. In the case of a refusal and appeal by the applicant, court proceedings would be opened, i.e. separate proceedings in labour and social security cases with full right to adduce evidence and ordinary court’s jurisdiction.
PL
Przedmiotem artykułu są wybrane konsekwencje prawne śmierci i zaginięcia żywiciela rodziny względem osób uprawnionych do alimentacji w kontekście potrzeby ustanowienia tymczasowej renty rodzinnej oraz wprowadzenia specjalnego trybu postępowania skutkującego przyznaniem wskazanego świadczenia. Na potrzeby wywodu posłużono się metodą dogmatycznoprawną. Celem artykułu jest przedstawienie i analiza skomplikowanego trybu postępowania w sprawach o uznanie za zmarłego i związanych z nim wątpliwości, a przede wszystkim zgłoszenie wniosków de lege ferenda wprowadzenia do porządku prawnego tymczasowej renty rodzinnej w sytuacji zaginięcia żywiciela rodziny i możliwego trybu jej przyznania. Śmierć osoby zobowiązanej do alimentacji rodzi prawo do renty rodzinnej. Natomiast zaginięcie żywiciela rodziny nie znajduje odzwierciedlenia w automatycznym ustanowieniu zabezpieczenia osób uprawnionych do alimentacji. Prawomocne uznanie zaginionego za zmarłego przez sąd jest zasadniczo możliwe dopiero po upływie dekady od końca roku kalendarzowego, w którym zaginął. W związku z powyższym przede wszystkim małoletnie dzieci zostają przez bardzo długi czas pozbawione środków do życia. W celu uniknięcia powstawania takich sytuacji autorki zaproponowały wprowadzenie tymczasowej renty rodzinnej w przypadku zaginięcia żywiciela rodziny oraz przedstawiły możliwy tryb postępowania mającego na celu jej przyznanie. Wyglądałby on następująco: złożenie wniosku o przyznanie tymczasowej renty rodzinnej przez podmiot uprawniony możliwe byłoby po upływie okresu rocznej karencji od dnia zaginięcia żywiciela rodziny, przy czym wskazaną okoliczność ustalałyby i weryfikowałyby organy ścigania. Następnie po przeprowadzeniu przez organ rentowy postępowania wyjaśniającego przyznawałby on uprawnionemu świadczenie w postaci tymczasowej renty rodzinnej. W przypadku decyzji odmownej i odwołania skarżącego otworzyłby się etap postępowania sądowego, tj. postępowania odrębnego w sprawach z zakresu pracy i ubezpieczeń społecznych z pełną inicjatywą dowodową i kognicją sądu powszechnego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.