Search results

1

Uwagi o wydawaniu sądów moralnych przez sędziów społecznych w polskim procesie karnym

100%

Mazur P.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2022

|

issue 4(33)

86-97

EN

The article addresses the issue of the participation of lay judges in passing moral judgements during the stage of adjudication. It attempts to realize the postulate of external integration of jurisprudence by combining the achievements of legal studies and moral philosophy as well as public philosophy in research work. The basic theses of the article are as follows: lay judges-citizens have the moral competence to pass moral judgements during the process of adjudication. There is no reason to consider a professional judge better prepared to pass moral judgements than a lay one. A broadening of the court panels to include citizens can be seen as a remedy for issues such as: conformism, ignorance, intellectual errors in the judicial discourse. Furthermore, citizens are capable of supplementing the judicial process of application of law with Aristotelian category of reasonableness. The article presents also the threats resulting from lay judges’ participation in the process of passing morel assessments in the criminal process.

PL

Artykuł podejmuje problematykę udziału sędziów społecznych w wydawaniu sądów moralnych, podczas etapu wyrokowania w procesie karnym. Stara się realizować postulat integracji zewnętrznej prawoznawstwa, poprzez połączenie w pracy badawczej dorobku nauk prawnych oraz filozofii moralnej i filozofii publicznej. Podstawowe tezy artykułu są następujące. Sędziowie społeczni-obywatele posiadają kompetencje moralne, aby wydawać sądy moralne w procesie wyrokowania. Nie ma dobrych powodów, aby przyjmować, że sędziowie zawodowi są lepiej przygotowani do wydawania sądów moralnych, aniżeli ławnicy. Poszerzenie składów orzeczniczych o obywateli można traktować jako remedium na: konformizm, ignorancję, błędy intelektualne w dyskursie sądowym. Co więcej, obywatele są w stanie wzbogacić proces sądowego stosowania prawa o arystotelejską kategorię słuszności. Artykuł przedstawia również zagrożenia wynikające z udziału ławników w procesie ferowania ocen moralnych w postępowaniu karnym.

2

Rozwój zdolności sądzenia czy rozumowania? Wokół pytania o fundamenty kompetencji etyczno-moralnych

100%

Horowski J.

Forum Pedagogiczne

|

2016

|

issue 2/1

139-153

PL

Kategoria „kompetencja” jest wykorzystywana od stosunkowo niedawnego czasu, gdyż dopiero od końca XX wieku, do formułowania teleologii wychowania moralnego. Mimo popularności tego pojęcia jest ono nieostre – zmienia sens wraz ze zmianą teorii filozoficznej, w ramach której jest definiowane. W artykule próbuję ująć kompetencje etyczno-moralne w kontekście neotomistycznej filozofii moralnej. Analizy mają trzy etapy. W pierwszym dookreślam miejsce kategorii kompetencji w namyśle nad rozwojem moralnym i jego wsparciem w wychowaniu, zestawiając kategorię kompetencji z charakterystyczną dla myśli tomistycznej kategorią cnoty moralnej, a dokładniej z podstawową cnotą rozumu – roztropnością. Efektem analiz jest postulat odróżnienia kompetencji etycznych od kompetencji moralnych. W drugim punkcie udzielam odpowiedzi na tytułowe pytanie o istotę kompetencji etyczno-moralnych, wskazując najpierw, jakie znaczenie dla zdobywania wiedzy etyczno-moralnej ma wydawanie sądów, a jakie rozumowanie. W ostatnim punkcie zastanawiam się nad możliwymi deformacjami w rozwoju owych kompetencji, skupiając się na konsekwencjach oderwania rozumowania od sądzenia, co stanowi domenę racjonalistycznej kultury Zachodu, w której szczególnie cenione jest rozumowanie.

EN

The ‘skills’ category used to form the teleology of moral education has been used for a relatively short time, only since the end of the twentieth century. Although popular, this concept is still vague - it changes its meaning with the type of philosophical theory which it is defined by. In this article I try to place ethical and moral skills in the context of neo-Thomistic moral philosophy. The analyses are performed in three stages. In the first stage I outline more precisely the place of the skills category in the moral development considerations and moral development support in education. This skills category is compared with the Thomistic category of moral virtue - more specifically with its fundamental virtue of reason – prudence. The analysis results in the proposal to distinguish between ethical and moral skills. The second stage refers to the article’s title and concerns the essence of ethical and moral skills. Firstly, the importance of judgement and reasoning for ethical knowledge and morality acquisition is indicated. The last stage presents the possible deformations in skills development. It focuses on the consequences of separating reasoning from judgement. This is the domain of the Western rationalist culture which particularly values reasoning.

3

Oceny moralne w rozumowaniu sędziowskim

80%

Chirkowska-Smolak T., Smolak M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2017

|

vol. 79

|

issue 2

31-46

EN

There are two questions posed in this text: (i) does the formulation of moral assessments by judges require from them any special moral competences and (ii) does the moral reasoning have a character of rational reasoning. Answering the first question we claim that when it comes to formulating moral assessments, judges do not have any special moral competences to adjudicate in difficult moral dilemmas. Thus there is no reason to state that moral thinking experiments which are an inseparable element of a judge’s reasoning process, allow to adopt a thesis that the reasoning of judges is morally better or more moral than the reasoning of other entities operating in the public sphere. Answering the second question, we believe that since people are generally unaware of what influences their moral judgements, it may also be so that the judges may not know what makes them adopt and pursue certain moral judgements, when they believe, erroneously, that their decisions have been rationally made. Intuition plays an important role in the making of moral judgements, also when it comes to the legal profession, since the latter are expected to base their attitudes on rational reasoning and an objective consideration of differing arguments.

PL

W artykule stawiamy dwa pytania: czy formułowanie przez sędziów ocen moralnych wymaga od nich posiadania szczególnych kompetencji moralnych oraz czy rozumowanie moralne ma charakter rozumowania racjonalnego? Odpowiadając na pierwsze pytanie, uważamy, że w sytuacji formułowania ocen moralnych sędziowie nie posiadają jakichś szczególnych kompetencji moralnych do rozstrzygania dylematów moralnych. Nie ma podstaw, by sądzić, że moralne eksperymenty myślowe, które nieodłącznie pojawiają się w pracy umysłowej sędziego, pozwalają przyjąć, iż rozumowanie sędziów jest bardziej moralne/ lepsze moralnie aniżeli rozumowanie innych podmiotów działających w sferze publicznej. Odpowiadając na drugie pytanie, uważamy, że skoro zazwyczaj ludzie są nieświadomi tego, co wpływa na ich oceny moralne, można przyjąć, że również sędziowie mogą być nieświadomi tego, co powoduje ich osądy moralne, błędnie przy tym przyjmując, że racjonalnie podejmują decyzje. Intuicje pełnią ważną rolę w dokonywaniu ocen moralnych również w przypadku osób wykonujących zawody prawnicze, od których to oczekuje się, by opierały się na racjonalnym rozumowaniu oraz obiektywnym rozpatrywaniu różnych argumentów.

4

Budzenie osoby w rodzinie w kontekście rozwoju rozumowania moralnego

80%

Gruca-Miąsik U.

Roczniki Pedagogiczne

|

2022

|

vol. 14

|

issue 4

39-50

EN

Catholic personalism, which recognizes man, in the spirit of classical anthropology, as a body-spiritual and rational-volitional being which, through education, reaches his personal maturity, opens up a broad perspective for the theory of the development of moral reasoning as one of the factors constituting a person's potential. Moral reasoning remains a specific mental activity, it is a specific ability that allows us to consider and evaluate moral arguments, and in their light to evaluate our moral obligations, attitudes and judgments. To reason means to have a kind of dialogue with yourself, to hear yourself from within. Moral reasoning can be identified with a conceptual grid, with something like an individually specific moral “esse”, which not so much guarantees the transition to “fieri” but definitely favors it. The more such a moral conceptual base is formed, the easier a person builds new moral judgments, and based on them, he/she undertakes actions in the area of morality. Constructing a network of moral concepts in young people, “awakening” in them a mature personal identity, defined by the stages of moral reasoning, is the family's educational task, which may imply building more morally mature individuals and societies.

PL

Personalizm katolicki, uznający człowieka, w duchu klasycznej antropologii, za byt cielesno-duchowy oraz racjonalno-wolitywny, który poprzez wychowanie osiąga swoją dojrzałość osobową, otwiera szeroką perspektywę dla teorii rozwoju rozumowania moralnego, jako jednego z czynników konstytuujących potencjał osoby. Rozumowanie moralne pozostaje swoistą czynnością umysłową, to specyficzna zdolność, która pozwala nam rozważać i oceniać argumenty moralne, a w ich świetle oceniać nasze moralne zobowiązania, postawy i osądy. Rozumować znaczy prowadzić swoisty dialog z samym sobą, słyszeć siebie od wewnątrz. Rozumowanie moralne utożsamić można z siatką pojęciową, z czymś w rodzaju indywidualnie specyficznego moralnego esse, które nie tyle gwarantuje przejście w fieri, ile mu zdecydowanie sprzyja. Im więcej bowiem takiej ukształtowanej moralnej bazy pojęciowej, tym łatwiej człowiek buduje kolejne moralne sądy, a w oparciu o nie podejmuje działania w obszarze moralności. Konstruowanie siatki pojęć moralnych u młodych, „budzenie” w nich dojrzałej osobowej tożsamości, określanej przez stadia rozumowania moralnego, to zadanie wychowawcze rodziny, które implikować może budowaniem dojrzalszych moralnie jednostek i społeczeństw.

5

Innovation in Initial Diagnosis Stimulating the Development of Moral Reasoning in Pedagogical Counseling

71%

Gruca-Miąsik U.

Roczniki Pedagogiczne

|

2020

|

vol. 12(48)

|

issue 4

91-106

EN

Triggering the developmental potential of students, also in the sphere of morality, is one of the main tasks of education. Performing didactic, educational, protective and preventive functions, in addition to teachers the school employs pedagogues to carry out these functions. Undoubtedly, their important tasks include diagnosis, which is confirmed by the law and regulations governing their work. It is expected that the school, in addition to the passing knowledge, will develop in young people the desired level of axiological competence, their talents and predispositions, different types of skills, especially of a social nature, shape creativity, sensitivity or expected moral attitudes. The changes taking place in the modern world, including Poland, have caused, on many levels and also in education, a crisis that results in many individuals being lost, not believing in their own abilities, but also in selfishness. The aim of this article is to show the innovation and value of self-constructed research tool-questionnaire for initial diagnosis which can stimulate the process of developing moral reasoning of teenagers in the work of the school pedagogue in pedagogical counseling on a specific example based on the perspective of thirty years work experience as a pedagogue and many personal scientific investigations of a theoretical and research nature. The author of this article concludes that even the diagnostic level can stimulate the person, be encouraging and liberating. The paper argues that in care and educational situation, which is the domain of the pedagogue’s activity, the diagnostic work, especially the stimulation, plays the key role. It allows not only to diagnose, but also gives the opportunity to stimulate the researcher’s self-reflection, showing the perspectives and opportunities that may not have been previously noticed. The method of the diagnostic survey and the survey technique were used. initial diagnosis, enabling young students to accompany the process of developing moral reasoning. Having at least knowledge about their life experiences, moral competences, it is easier to shape the pedagogue’s way of work stimulating their development of moral reasoning. Preparing graduates of pedagogy for work as school pedagogues, unfortunately often has a very theoretical character. This makes it difficult to start the practical fulfillment of duties in this position. Young pedagogues therefore improve their skills and gain experience during every day work, through trial and error method on the “living” material–their students.

PL

Innowacje w diagnozie wstępnej stymulujące rozwój rozumowania moralnego w poradnictwie pedagogicznym Wyzwalanie potencjału rozwojowego uczniów, także w sferze moralności, jest jednym z głównych zadań edukacji. Myślenie refleksyjne jest bardzo ważne w pracy z nastolatkami, szczególnie w kierunku rozumowania moralnego. Ważniejsze jest jednak, aby zacząć od diagnozy, która oprócz niezbędnych informacji o dziecku będzie, już na tym wstępnym etapie, stymulować proces rozwoju rozumowania moralnego. Zadając specjalne pytania, pomagamy pobudzić refleksję u dziecka i dowiadujemy się, jak myśli i jakie ma problemy. Wydaje się, że w pracy pedagogicznej musimy stworzyć solidne podstawy w postaci siatki pojęć moralnych, a to wymaga czasu i pogłębionej diagnozy wstępnej. Pełniąc funkcje dydaktyczne, edukacyjne, opiekuńcze i profilaktyczne, oprócz nauczycieli szkoła zatrudnia pedagogów do wykonywania tych zadań. Ważnym elementem ich pracy jest niewątpliwie stawianie diagnoz, co potwierdzają przepisy wynikające z ustawy i wykonawcze obowiązujące w ich pracy. Oczekuje się, że szkoła, oprócz przekazywanej wiedzy, rozwinie u młodych ludzi pożądany poziom kompetencji aksjologicznych, talenty i predyspozycje, różne rodzaje umiejętności, zwłaszcza o charakterze społecznym – kreatywność, wrażliwość i pożądane postawy moralne. Zmiany zachodzące we współczesnym świecie, w tym w Polsce, spowodowały na wielu poziomach, także w edukacji, kryzys moralny, w wyniku którego wiele osób nie potrafi się odnaleźć, nie wierzy we własne możliwości. Większość badań pokazuje, w jaki sposób ludzie rozumieją problemy moralne, ale nie pokazuje, jak udoskonalić pracę z nastolatkami w tym zakresie. Badacze problemu rozumowania moralnego zwracają uwagę na rozwiązywanie dylematów moralnych jako na ważny element w rozwoju młodzieży. Autorzy zainteresowani rozumowaniem moralnym pokazują np. że pokolenie milenialsów wykazuje różnice w rozumowaniu moralnym w zależności od płci, inteligencji, doświadczenia zawodowego i kierunku studiów, jednak niekoniecznie w oczekiwany sposób. Różnice w rozumowaniu moralnym stwierdzono przy rozważaniu kontekstu przedstawionych dylematów etycznych. Ponadto, porównanie z innymi badaniami pokazuje, że np. pokolenie milenialsów biznesu ma tendencję do myślenia na niższych poziomach rozumowania moralnego niż studenci niebędący przedsiębiorcami, a także w porównaniu ze studentami lat 60. i 70. XX wieku (wyżu demograficznego) oraz lat 80. i 90. XX wieku (Generacja Xers). W literaturze możemy znaleźć refleksję, że potrzebna jest skuteczna metoda szkolenia, która poprawia zdolność pracowników do podejmowania etycznych decyzji, np. program szkolenia w zakresie etyki oparty na grach mógłby skutecznie rozwijać rozumowanie moralne i kształtować poglądy moralne lepiej niż zwykły program treningowy. Celem tego artykułu jest ukazanie innowacyjności i wartości w samodzielnie skonstruowanym narzędziu badawczym – kwestionariusz do wstępnej diagnozy, który może stymulować proces rozwijania rozumowania moralnego nastolatków w poradnictwie pedagogicznym. Autorka tego artykułu stawia tezę, że nawet na poziomie diagnozy wstępnej możemy stymulować osobę, zachęcać i wyzwalać efekty. W artykule argumentowano, że w sytuacji opiekuńczo-wychowawczej, która jest domeną działalności pedagoga, kluczową rolę odgrywają wiedza, umiejętności, doświadczenia życiowe, kompetencje moralne, bowiem to one ułatwiają stymulowanie rozwoju rozumowania moralnego młodych ludzi.

Refine search results

2 Roczniki Pedagogiczne

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Forum Pedagogiczne

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

2 Gruca-Miąsik U.

1 Chirkowska-Smolak T.

1 Horowski J.

1 Mazur P.

1 Smolak M.

2 2022

1 2020

1 2017

1 2016

Uwagi o wydawaniu sądów moralnych przez sędziów społecznych w polskim procesie karnym

Rozwój zdolności sądzenia czy rozumowania? Wokół pytania o fundamenty kompetencji etyczno-moralnych

Oceny moralne w rozumowaniu sędziowskim

Budzenie osoby w rodzinie w kontekście rozwoju rozumowania moralnego

Innovation in Initial Diagnosis Stimulating the Development of Moral Reasoning in Pedagogical Counseling