Search results

1

Academic Works of Roman Jurists Regarding Criminal Law

100%

Chmiel A.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 3

EN

Roman jurists started to work on the criminal law only in days of the Empire. First works on this dedicated to public judicial proceedings included De iudiciis publicis created mainly by Maecianus, Marcianus, Macer, Venuleius Saturninus. Apart from them the following should also be mentioned: De officio proconsulis by Ulpian, De cognitionibus by Callistratus. Works on the issues of penalties are: De poenis omnium legum, De poenis paganorum by Paulus; De poenis by Modestyn; and De poenis paganorum by Claudius Saturninus. Most of the above-mentioned works are commentaries directed at judge practitioners, more specifically, at imperial officials having specific jurisdictional functions. However, among them we can also find ones of the academic nature focused on criminal law and criminal action, such as De poenis paganorum by Claudius Saturninus. Many of the above-mentioned works are of substantive and procedural nature. In works of Roman jurists on criminal law one can see specific efforts or attempts at systematizing discussed legal material. Unfortunately, in the majority of works it is difficult to find such vivid and complex statements or even academic debates as on private law, not to mention any critique of imperial constitutions. This was caused by an authoritarian character of Roman national power and system of criminal judicature that was closely connected to this power. Thus, it was very difficult for the jurists to conduct free jurisprudence activity.

PL

Juryści rzymscy zaczęli zajmować się w swych dziełach rzymskim prawem karnym dopiero w okresie cesarstwa. Pierwszymi pracami z tego zakresu, poświęconymi postępowaniom sądowym publicznym, były De iudiciis publicis autorstwa zwłaszcza Maecianusa, Marcianusa, Macera, Venuleiusa Saturninusa. Poza nimi należy wymienić także takie dzieła, jak De officio proconsulis Ulpiana i De cognitionibus Callistratusa. Prace poświęcone zwłaszcza problematyce kar to De poenis omnium legum i De poenis paganorum Paulusa, De poenis Modestyna i De poenis paganorum Claudiusa Saturninusa. Większość z przywołanych powyżej dzieł ma charakter komentarzy skierowanych do praktyków sędziów, a konkretnie cesarskich urzędników sprawujących określone funkcje jurysdykcyjne. Wśród nich możemy wskazać również te, które mają charakter naukowych wykładów poświęconych prawu i procesowi karnemu, jak np. De poenis paganorum Claudiusa Saturninusa. Duża część przywołanych prac ma charakter materialno-procesowy. W dziełach rzymskich jurystów z zakresu prawa karnego widać określone zabiegi czy też próby usystematyzowania omawianego materiału prawnego. Niestety, w większości prac trudno odnaleźć tak barwne i rozbudowane wypowiedzi czy wręcz naukowe dysputy, jak na gruncie prawa prywatnego, nie mówiąc o jakiejkolwiek krytyce cesarskich konstytucji. Należy stwierdzić, że przyczyną takiego stanu rzeczy był autorytarny charakter rzymskiej władzy państwowej oraz systemu sądownictwa karnego, który pozostawał w ścisłym związku z tą władzą. W następstwie tego jurystom dużą trudność sprawiało uprawianie swobodnej jurysprudencyjnej działalności.

2

Rzymski proces cywilny i rzymski proces karny Rzymian w ujęciu ks. prof. Stanisława Płodzienia (uwagi na marginesie maszynopisu BU KUL 1443A)

84%

Jońca M.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2023

|

vol. 22

|

issue 1

419-434

EN

The Special Collections Department of the University Library of the Catholic University of Lublin preserves the legacy of the Podlasie-born Romanist Rev. Prof. Stanisław Płodzień. The author taught Roman and Canon Law at the Catholic University of Lublin in the 1950s and early 1960s. However, his promising career was interrupted by his sudden death in 1962. Among the unpublished materials he left behind is a script prepared for first-year students of canon law, entitled „The Roman Civil Trial”. This is a valuable find, since in the 19th and 20th centuries only two monographs on the Roman civil procedure were published in Polish. An analysis of the script shows that its author drew mostly on Leopold Wenger’s monograph „Institutionen des romischen Zivilprozessrechts”. It is from him that he took the idea of devoting a separate discussion to the differences between Roman civil trials and their criminal and administrative proceedings. The text included a subsection entitled “The Relationship between the Roman Civil Trial and Criminal and Administrative proceedings”. The author presented the peculiarities of all three types of proceedings in a factual manner, emphasizing that certain contemporary categories had already been contemplated by the Romans. Particularly noteworthy is the departure from the concept of dividing law into public and private based on the so-called criterion of benefit (utilitas). Rev. Płodzień emphasizes that the concept of state interest in Roman times was as vague as it is today. The narrative makes subtle use of modern civilist terminology.

PL

Oddział Zbiorów Specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej KUL przechowuje spuściznę po urodzonym na Podlasiu romaniście – ks. prof. Stanisławie Płodzieniu. Autor wykładał prawo rzymskie i kanoniczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 50. i na początku lat 60. XX w. Jego świetnie zapowiadającą się karierę przerwała jednak nagła śmierć w 1962 r. Wśród pozostawionych przez niego niepublikowanych materiałów znajduje się skrypt przygotowany dla studentów I roku prawa kanonicznego zatytułowany Rzymski proces cywilny. To znalezisko cenne, ponieważ w XIX i XX w. ogłoszono w języku polskim jedynie dwie monografie poświęcone procedurze cywilnej Rzymian. Analiza skryptu pokazuje, że jego autor w największym stopniu wzorował się na monografii Leopolda Wengera Institutionen des römischen Zivilprozessrechts. Od niego zaczerpnął ideę, by odrębny wywód poświęcić różnicom pomiędzy procesem cywilnym Rzymian a ich postępowaniem karnym i administracyjnym. W tekście znalazł się podpunkt zatytułowany Stosunek procesu cywilnego rzymskiego do procesu karnego i administracyjnego. Autor w rzeczowy sposób przedstawił specyfikę wszystkich trzech rodzajów procedur, a także podkreślił, że pewnymi kategoriami współczesnymi myśleli już Rzymianie. Na szczególną uwagę zasługuje odejście od koncepcji podziału prawa na publiczne i prywatne w oparciu o tzw. kryterium korzyści (utilitas). Ksiądz Płodzień podkreśla, że pojęcie interesu państwa w czasach rzymskich było równie nieostre, jak obecnie. W narracji subtelnie wykorzystano współczesną terminologię cywilistyczną.

3

Cognitio extra ordinem Procedure in the Roman Public Criminal Law

84%

Amielańczyk K.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 3

EN

At the time of the Roman Empire, quaestiones perpetuae faced competition from the imperial court of justice, i.e. the cognitio extra ordinem proceedings. The new system inspired the establishment of a new type of crimes called crimina extraordinaria. The Principate period with its new court procedure also brought a wider catalogue of offences by enabling to prosecute more offences extra ordinem – i.e. outside the order set by the leges iudiciorum publicorum. The cognitio extra ordinem procedure allowed the examination of extenuating and aggravating circumstances, and choosing penalties in accordance with the seriousness of the offence.

PL

W okresie cesarstwa quaestiones perpetuae musiały zderzyć się z konkurencją ze strony cesarskiego sądownictwa zwanego cognitio extra ordinem. Nowy system zainspirował tworzenie nowego typu przestępstw zwanych crimina extraordinaria. W okresie tym doszło także do poszerzenia katalogu przestępstw, których ściganie możliwe było extra ordinem, tj. poza porządkiem wyznaczonym przez leges iudiciorum publicorum. System cognitio extra ordinem umożliwiał uwzględnianie okoliczności łagodzących i obciążających oraz dopasowanie kar do stopnia szkodliwości popełnionego czynu.

4

Accusatorial Principal in a Roman Criminal Procedure Before quaestiones perpetuae

84%

Zalewski B.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 3

EN

The main object of this paper, is to present classical accusatorial procedure on the example of trial before Roman criminal courts, called quaestiones perpetuae. Roman criminal procedure in the period of late Republic, and partially in early Empire, based on the accusatorial principal, which in continental law legal orders, is associated with adversarial justice. This article consists of six parts: introduction, short description of what quaestiones perpertuae were, analysis of the objective and subjective aspects of accusation (accusatio, ius accusationis), procedure of lodging the criminal charge and summary.

PL

Głównym celem artykułu jest przedstawienie klasycznej procedury skargowej na przykładzie postępowania przed rzymskimi sądami karnymi zwanymi quaestiones perpetuae. Rzymskie postępowanie karne w okresie późnej republiki i wczesnego cesarstwa opierało się o zasadę skargowości, która w kontynentalnych porządkach prawnych jest powszechnie kojarzona z procesem kontradyktoryjnym. Opracowanie składa się z sześciu części: wprowadzenia, krótkiego opisu quaestiones perpetuae, analizy zagadnień przedmiotowych i podmiotowych związanych z oskarżeniem (accusatio, ius accustionis), opisu procedury wnoszenia skargi karnej i podsumowania.

5

Przyznanie się oskarżonego do winy w rzymskim procesie karnym

84%

Chmiel A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2017

|

vol. 60

|

issue 3

465-483

EN

During the whole period of the Roman Republic until the second century AD, defendant’s confession was regarded as a sufficient basis for conviction in the Roman criminal procedure. This approach resulted mostly from the fact that the perpetrator’s act was viewed only from the perspective of its effects and not the defendant’s motives. Only during the Roman Empire period confessio came under the supervision of first the Caesar himself and then his officials. During the Principate period, a judge, whose role was fulfilled by a Caesar’s official, was granted certain tools which were supposed to help him find out the truth. These tools were tormenta. It seems that the introduction of torture forced especially the Roman jurisprudence to become interested in the problem of the perpetrator’s guilt and also in psychological evaluation of credibility of the culprit’s testimony. Consequently, it was due to tormenta that confession ceased to be regarded as regina probationum in the Roman criminal procedure.

PL

Przyznanie się oskarżonego do winy przez cały okres republiki aż do II wieku n.e. było traktowane jako wystraczająca podstawa do wydania skazującego wyroku w rzymskim procesie karnym. Takie postępowanie było przede wszystkim wynikiem tego, iż czyn sprawcy postrzegano tylko z punktu widzenia jego skutków, a nie motywacji oskarżonego. Dopiero w okresie cesarstwa confessio zostało poddane kontroli początkowo samego cesarza, a następnie jego urzędników. W czasach pryncypatu sędzia, w którego rolę wcielał się cesarski urzędnik, został wyposażony w stosowne narzędzie, które miało umożliwić mu dotarcie do prawdy. Tym ostatnim stały się tormenta. Wydaje się, iż to właśnie pojawienie się tortur wymusiło zwłaszcza na rzymskiej jurysprudencji zainteresowanie, zarówno problematyką zawinienia sprawcy czynu, ale także, psychologiczną oceną wiarygodności jego wyjaśnień. W efekcie, to tormenta doprowadziły do tego, iż przyznanie się do winy przestało być traktowane w rzymskim procesie karnym jako regina probationum.

6

Immediacy principle in the Roman criminal procedure

67%

Chmiel A.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2016

|

vol. 8

|

issue 2

2-16

PL

Analizując historyczny rozwój rzymskiego procesu karnego, należy stwierdzić, iż zasada bezpośredniości towarzyszyła mu niemalże od najdawniejszych czasów, aż do Justyniana. Fakt przestrzegania tej zasady najlepiej potwierdza zarówno sposób przeprowadzania określonych dowodów w rzymskim procesie karnym, jak również ich sądowa ocena. O tym, jak dużą wagę przywiązywali Rzymianie do omawianej zasady, może świadczyć przede wszystkim przykład dowodu z zeznań świadka. Zeznania składane osobiście przez świadka przed sądem były już w czasach republiki przedkładane ponad zeznanie złożone w postaci dokumentu. Wyrazem przestrzegania zasady bezpośredniości w rzymskim procesie karnym był fakt sporządzania protokołów, początkowo jedynie z określonych rozstrzygnięć np. wyroków, a w późniejszym okresie już z wszystkich czynności procesowych. Także w okresie cesarstwa rzymski proces karny był zdominowany przez zasadę bezpośredniości. Fakt przestrzegania tejże zasady w wyraźny sposób potwierdzają zarówno reskrypty wydane przez cesarza Hadriana, wyrażające postulat bezpośredniego przeprowadzania dowodów przed sądem, reforma urzędu irenarchae dokonana przez Antoninusa Piusa, jak również potwierdzony przez Justyniana zakaz pomocy sądowej w sprawach karnych. Dopuszczalne były pewne wyjątki od zasady bezpośredniości, zwłaszcza przedstawianie podczas rozprawy przygotowanych poza procesem pisemnych laudationes oraz sporządzonych w trakcie postępowania protokołów przesłuchań świadków, jak również możliwość wykorzystywania dowodów poszlakowych.

EN

In analysing the historical development of the Roman criminal procedure it should be observed that it followed the immediacy principle from the earliest times until the Justinian period. Adherence to this rule is best confirmed by the manner in which particular evidence was taken in the Roman criminal procedure, as well as by its judicial evaluation. The significance attached by Romans to the principle in question is corroborated primarily by an example of evidence obtained from a witness’s testimony. Already in the Republic period, testimony given personally by a witness before the court was preferred to testimony in the form of a document. Adherence to the immediacy principle in the Roman criminal procedure was manifested by the fact of preparing reports, initially comprising only certain decisions, e.g. judgements, and later all procedural actions. In the Empire period, the Roman criminal procedure was also ominated by the immediacy principle. The fact that the principle was adhered to is explicitly confirmed by the rescripts issued by Emperor Hadrian, expressing the demand that direct evidence be taken before the court, the reform of the irenarchae’s office implemented by Antoninus Pius, as well as a ban on legal assistance in criminal cases, confirmed by Justinian. Certain exceptions to the immediacy principle were allowed, such as submitting at a trial written laudationes prepared out of court and reports on interrogation of witnesses compiled during the proceedings, as well as admissibility of circumstantial evidence.

Refine search results

3 Studia Iuridica Lublinensia

1 Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

1 Miscellanea Historico-Iuridica

1 Zeszyty Naukowe KUL

3 Chmiel A.

1 Amielańczyk K.

1 Jońca M.

1 Zalewski B.

1 2023

1 2017

4 2016

Academic Works of Roman Jurists Regarding Criminal Law

Rzymski proces cywilny i rzymski proces karny Rzymian w ujęciu ks. prof. Stanisława Płodzienia (uwagi na marginesie maszynopisu BU KUL 1443A)

Cognitio extra ordinem Procedure in the Roman Public Criminal Law

Accusatorial Principal in a Roman Criminal Procedure Before quaestiones perpetuae

Przyznanie się oskarżonego do winy w rzymskim procesie karnym

Immediacy principle in the Roman criminal procedure