Search results

1

Kabała, nauka i stworzenie Wszechświata

100%

Aviezer N.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

243-259

PL

Artykuł podejmuje problem stworzenia Wszechświata z punktu widzenia nauczania kabały (gałęzi judaizmu mistycznego) i argumentuje za podobieństwami pomiędzy tym ujęciem a współczesną hipotezą naukową — teorią strun. Pomysł ten bazuje na założonym przez autora paralelizmie pomiędzy dziesięcioma wymiarami przestrzennymi teorii strun i dziesięcioma sefirot kabały. Rolę centralną odgrywa tu kabalistyczna (z kabały luriańskiej) koncepcja szewirat ha-kelim („rozbicie naczyń”). Autor twierdzi, że trzy górne, „nienaruszone” podczas procesu stworzenia, sefirot (to jest kelim) są odpowiednikami trzech percypowanych wymiarów przestrzennych (góra-dół, wschód-zachód, północ-południe), a siedem dolnych, „rozbitych”, sefirot (kelim) to odpowiedniki zwiniętych w procesie stworzenia siedmiu wymiarów przestrzeni (niedoświadczanych przez ludzi), o których mówi teoria strun.

EN

This paper examines the problem of the creation of the universe from a Kabbalah (viz. Jewish mysticism’s branch) point of view and asserts similarity of this account with one modern scientific hypothesis — namely, string theory. The correlation is put forward by highlighting the parallels between the assumed ten spatial dimensions of string theory and the ten sefirot of Kabbalah. The key role is played here by the kabbalistic (from the lurianic Kabbalah) concept of shevirat ha-kelim (“breaking of the vessels”). The author argues that the three upper, “intact” in the process of creation, sefirot (i.e. kelim) are the counterparts of the three perceived spatial dimensions (up-down, east-west, north-south), and the seven lower, “broken”, sefirot (kelim) are the counterparts of the string theory’s seven spatial dimensions compacted in the proccess of creation (hence not experienced by humans).

2

Nathana Aviezera interpretacja kabały i próba konkordyzmu: o (nie)współmierności dziesięciu wymiarów przestrzennych teorii strun i dziesięciu sefirot kabały

86%

Brylla D.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

261-276

PL

W artykule niniejszym twierdzę, że idea współmierności, czy też odpowiedniości, dziesięciu wymiarów przestrzennych teorii strun z dziesięcioma sefirot kabały zaproponowana przez Nathana Aviezera w jego artykule "Kabała, nauka i stworzenie Wszechświata" nie posiada podstaw w samych naukach kabalistycznych. Wydaje się, że pomysł Aviezera (posiłkującego się na kabałą luriańską), by utożsamić trzy górne sefirot z trzema zwykłymi wymiarami — wymiarami przez nas doświadczanymi (góra-dół, wschód-zachód, północ-południe) — a siedem dolnych sefirot z siedmioma wymiarami przestrzennymi, które — zgodnie z teorią strun — zwinęły się w procesie stworzenia, w rezultacie czego nie są przez nas postrzegane, jest odwróceniem doktryny kabalistycznej. Kabała utrzymuje bowiem, że trzy górne sefirot są transcendentne, ukryte i niepoznawalne, podczas gdy to w istocie siedem niższych sefirot jest poznawalnych i dostępnych ludzkiemu doświadczeniu.

EN

In this paper, I argue that the suggested parallelism of string theory’s ten spatial dimensions and the ten sefirot of Kabbalah presented by Nathan Aviezer in his article “Kabbalah, Science and the Creation of the Universe” has no basis on the strength of the kabbalistic teaching. It seems that Aviezer’s idea (derived from the lurianic Kabbalah) that the three upper sefirot are the counterpart of the three usual dimensions — dimensions that are familiar to us (up-down, east-west, north-south) — and the seven lower sefirot are the counterpart of the seven spatial dimensions that — according to the string theory — became compacted in the proccess of creation, and as a result are not perceived by us, is an act of diversion of the classical kabbalistic doctrine. Kabbalah claims, namely, that the first three sefirot are transcendent, unknowable and hidden, while it is in fact the lower seven sefirot that are cognizable and “open” to human experience.

3

Erotyczny charakter poznania w kabale

81%

Brylla D.

Studia Warmińskie

|

2014

|

issue 51

65-79

PL

W artykule ukazano kabalistyczne (tj. z obrębu średniowiecznego i późniejszego mistycyzmu żydowskiego) ujęcie idei poznania, mianowicie poznania określanego i warunkowanego przez seksualną unię mężczyzny i kobiety. Ponieważ kabała bazuje na tekstach Tanachu, przeto elementem kluczowym jest tu werset z Księgi Rodzaju (4,1). Pojawiające się w nim słowo jād‛a (ידע) (‘obcował’/’poznał’) [Adam z Ewą/Ewę] zestawiane jest kolejno, na podstawie jego leksyki, z kategorią da‘at (דעת) – ‘wiedzą’, ‘poznaniem’ oraz nazwą kabalistycznej sefiry. W związku z rolą odgrywaną w mistycznej teologii judaizmu przez tę ostatnią, ukazane zostały zależności seksualne zachodzące w dominium sefirotycznym, które stanowią de facto wzorzec dla relacji ludzkich. Ideałem owych relacji na planie ziemskim jest osiągnięcie między mężczyzną i kobietą pełnego (skutkiem wydarzającego się seksualnego ziwwuga kadisza, zespolenia przeciwnych, ale komplementarnych, pierwiastków) poznania drugiej osoby, a także pewnego typu duchowe poznanie Boga, który w kabale jest coincidentia oppositorum oraz sefirotyczną strukturą.

EN

The article presents kabbalistic (i.e. from the medieval and later Jewish Mysticism) perspective on the idea of knowing, namely knowing that is defined and determined by the sexual union of man and woman. Since Kabbalah, when doing its interpretations, is based on the texts of Tanah, the starting point is made here the vers from the biblical Book of Genesis (4,1). The word jād‛a (ידע) (‘made love’/‘knew’) [Adam with Eve/Eve] from here is then lexically compared to the category of da‘at (דעת), „wisdom’, ‘knowing’, and the name of the kabbalistic sephira. Due to the role of this sephira in the doctrine of mystical judaism, the text presents the sexual connections that happen in the sephirotic dominium which form the pattern for the human relations. The ideal of these relations is on the material plane the attainment by man and woman (as an effect of the sexual zivvuga kadisha, an union between contradictory but complementary elements) the complete knowing (wisdom) of the partner, but also of God. This kind of spiritual knowing of God is determined by the fact that God is in Kabbalah the coincidentia oppositorum and the sephirotic structure.

DE

Im Beitrag wird die aus der Kabbala, d.h. aus der mittelalterlichen und späteren jüdischen Mystik, bekannte Idee des Erkennens ausdiskutiert, die sich auf das Erkennen durch die sexuelle Einheit von Mann und Frau stützt. Da die mystischen Interpretationsansätze der Kabbala auf den Tanach-Texten basieren, rückt in den Mittelpunkt der Betrachtungen der Schlüsselvers 4,1 aus dem Buch Genesis, in dem das Wort jād‛a (ידע) [’verkehrte’/’erkannte’ – Adam mit Eva] aufgrund seiner Lexik mit der Kategorie da‘at (דעת) [’dem Wissen’, ’dem Erkennen’] und mit der kabbalistischen Bezeichnung Sefira kombiniert und zusammengestellt wird. Weil im mystischen Judaismus die Da‘at-Sefira eine relevante Rolle gespielt hatte, wurden auch sexuelle Verhältnisse bzw. Wechselbeziehungen aufgezeigt, die sich im Sefirot-Dominium zutragen und die im Endeffekt das Musterbeispiel einer zwischengeschlechtlichen Beziehung (Mann-Frau) bilden. Auf Erden sollte zwischen Mann und Frau ein vollkommenes Erkennen ‚stattfinden’, das sich aus dem sexuellen zivvuga kadisha, aus der Verknüpfung von widersprüchlichen, aber in sich komplementären Teilchen resp. Elementen ergibt, und das zum Ziel sowohl das Erkennen der anderen Person als auch das Erkennen des Gottes, der in der Kabbala ein coincidentia oppositorum ist und sich durch eine Sefirot-Struktur definiert, hat.

4

Differentia specifica kabalistycznej kategorii Ein Sof

71%

Brylla D.

Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii

|

2012

|

vol. 4

179-203

EN

The present article deals with the fundamental concept in Kabbalah, i.e. the classical Jewish mysticism (Jewish esoterism) from the 11th century onwards, namely the Ein Sof category. Ein Sof - the term that indicates the status of Deus absconditus, Deus otiosus, the totally transcendent God - exemplifies the apophatic, ultra-negative way of thinking and talking about God. Ein Sof, literally “without end”, “endlessness”, refers to God in “his” unknowable, unthinkable, inaccessible, and non-revealing peculiarity. And yet, Jewish mystics did try not to leave this concept completely without any specifications. As a matter of fact, kabba- lists, to talk about the manifested Ein Sof, use the conception of sephiroth that in developed kabbalistic exegesis means divine attributes, potencies, and emanations, through which - cause they are the immanent part of Ein Sof’s nature - God can be comprehended and even described. Jewish mystics treated the sephiroth as the divine “instruments”, “vessels” (kelim), and the question of great significance was how far the kelim were consubstantial, isomorfic with Ein Sof. The majority of kabbalists came to a conclusion that the sephirothic kelim are in fact identical with Ein Sof in their essence, with the assertion that in sephiroth Ein Sof, i.e. Deus absonditus, becomes Deus revelatus. Hence, sephiroth are simultaneously the substance of Ein Sof and the divine “instruments”, and it is only owing to them that God Ein Sof can be anyhow held forth on.

Refine search results

2 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii

1 Studia Warmińskie

3 Brylla D.

1 Aviezer N.

1 2021

3 2014

Kabała, nauka i stworzenie Wszechświata

Nathana Aviezera interpretacja kabały i próba konkordyzmu: o (nie)współmierności dziesięciu wymiarów przestrzennych teorii strun i dziesięciu sefirot kabały

Erotyczny charakter poznania w kabale

Differentia specifica kabalistycznej kategorii Ein Sof